Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Είναι οδυνηρό και άδικο να φαντάζει η Εκκλησία στα μάτια των συγχρόνων ανθρώπων, και κυρίως των νέων, ως μια θρησκεία που στηρίζεται στις ανασφάλειες, αδυναμίες ή ψευδαισθήσεις των ανθρώπων για να επιβληθεί.  Η, ακόμα, ότι στερεί την απόλαυση της ζωής, δημιουργεί ενοχές και ενθαρρύνει την αντιπαράθεση και τη διαφορετικότητα.  Μπορεί, βέβαια, να δίνεται αυτή η εντύπωση προς τα έξω από κάποιους που, ενώ έχουν μια θέση ευθύνης μέσα σ’ αυτήν, αγνοούν το πνεύμα των Αγίων Πατέρων που ερμήνευσαν ορθά την Αγία Γραφή, έχοντας τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Ένας τέτοιος Πατέρας, που συνεχίζει την Παράδοση της Εκκλησίας και διδάσκει Ορθόδοξα, είναι ο «άγιος του 20ου αιώνα», ο άγιος Νεκτάριος.  Πιο πολύ γνωστός από τα πολλά θαύματα «εις πάσαν την γήν» παρά από ...

Ο Πέτρος αναφέρετε τόσο στις Πράξεις όσο και τις επιστολές του Παύλου, ως ο πρώτος μάρτυρας του αναστημένου Χριστού. Χρονολογικά, πρώτος ο Παύλος αναφέρει αυτό το γεγονός και φανερώνει τον πρώιμο χαρακτήρα που φέρει η παράδοση αυτή. Έτσι, ενώ στρεφόμαστε προς τις επιστολές του αποστόλου Παύλου θα καταγράψουμε ίσως την σημαντικότερη αναφορά που κάνει ο ίδιος ο Απόστολος για τον Πέτρο στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή. Αυτή είναι ότι, ο Παύλος καθιστά τον Πέτρο ως πρώτο μάρτυρα της Ανάστασης. Δηλαδή είναι ο πρώτος πριν από οποιονδήποτε άλλο που είδε τον αναστημένο Χριστό. Πρίν, όμως, συνεχίσουμε στην ανάλυση του προσώπου του Πέτρου ως μάρτυρα της Ανάστασης θα πούμε λίγα λόγια γενικότερα για την πίστη των πρώτων Χριστιανών στην Ανάσταση. Οι δύο ...

Πολύτιμες πνευματικές διδαχές Πατέρων της ερήμου καταγεγραμμένες από τον Αββά Κασσιανό. Με τον Πρωτοπρεσβύτερο Ματθαίο Χάλαρη.

Εορτάζει και φέτος, αγαπητοί μου αδελφοί, εορτάζει και πανηγυρίζει η αγία μας Εκκλησία την μνήμη των δύο μεγάλων και κορυφαίων αποστόλων, των αγίων ενδόξων πρωτοκορυφαίων αποστόλων Παύλου και Πέτρου. Εορτάζει με πολλή καύχηση, χρεωστικώς και ευγνωμόνως τους δυο αυτούς μεγάλους φωστήρας και διδασκάλους της οικουμένης η σύμπασα Ορθοδοξία, η επί γης στρατευομένη και η εν ουρανοίς θριαμβεύουσα Εκκλησία. Ιδιαιτέρως όμως η πατρίδα μας, η οποία έχει κάθε λόγο να καυχάται περισσότερο από κάθε άλλο λαό της οικουμένης, διότι σ’ αυτήν ο μέγας απόστολος των εθνών ίδρυσε πλείστες όσες τοπικές Εκκλησίες, όπως τις Εκκλησίες των Φιλίππων, της Θεσσαλονίκης, της Βέροιας, της Κορίνθου κ.α. Σε ορισμένες μάλιστα εξ’ αυτών έστειλε και επιστολές θεόπνευστες, που αποτελούν γνώμονα στην πορεία πλεύσεως της ζωής μας ...

Στον εκθεσιακό χώρο της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Βλατάδων τελέστηκαν τη Δευτέρα 28 Ιουνίου 2021 τα εγκαίνια της ιδιαιτέρως αξιόλογης φωτογραφικής έκθεσης: «Η φύση στην τέχνη. Το παράδειγμα ενός βυζαντινού χειρογράφου», από τον Ηγούμενο της Μονής και Πρόεδρο του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών, Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αμορίου κ. Νικηφόρο. Την έκθεση προλόγισε η Προϊσταμένη του Γραφείου Προώθησης Επιστημονικής Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και Έφορος του Π.Ι.Π.Μ. κα Φλώρα Καραγιάννη και στη συνεχεία δόθηκαν οι έπαινοι στα σχολεία και στους μαθητές που συμμετείχαν από τον κ. Συμεών Πασχαλίδη Διευθυντή του Π.Ι.Π.Μ. και καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Πρόκειται για συνδιοργάνωση της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονή Βλατάδων, του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών ...

Ο Γεώργιος Ν. Κωνσταντίνου μιλάει στο Διεθνές Μουσικολογικό Συνέδριο του Σχολείου Ψαλτικής, υπό τον τίτλο: «1814-2014. 200 χρόνια από τη Μουσική Μεταρρύθμιση». Θέμα της εισήγησης του είναι: «Η διαστρέβλωση της Παράδοσης (προφορικής, γραπτής και θεωρητικής) μέσα από την παρανόηση της μεταρρύθμισης των Τριών Δασκάλων».

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου το νέο πόνημα του Καθηγουμένου της Μονής, Γέροντος Εφραίμ Βατοπαιδινού «Μυσταγωγία Προσευχής κατά τον Γέροντα Ιωσήφ Βατοπαιδινό». Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ και παραγγελίες πατήστε ΕΔΩ Δείτε απόσπασμα από το βιβλίο ΕΔΩ Οι προσευχές του μακαριστού Γέροντος που είναι δημοσιευμένες στο δεύτερο μέρους του βιβλίου, σώζονται στο Αρχείο της Μονής ως ηχητικά αρχεία, όποιος επιθυμεί μπορεί να τις κατεβάσει ΕΔΩ   

Το καλοκαίρι του 1912 κυκλοφορούσαν φήμες σε όλη την ελεύθερη Ελλάδα ότι κάτι θα γίνει και μάλιστα γρήγορα. Το κάτι θα γίνει σήμαινε ότι θα γίνει πόλεμος. Πόλεμος για την απελευθέρωση των αδελφών Ελλήνων, που στέναζαν κάτω από τον Οθωμανικό ζυγό. Ο Γιωργάκης, ο παππούς μου, είχε γεννηθεί το 1880 στην Αλβάνιτσα, νυν Σταυροδρόμι Γορτυνίας. Ήταν θηριώδης κράση. Χειροδύναμος, αεικίνητος, δραστήριος, εργατικός. Επάγγελμα γεωργοκτηνοτρόφος. Το κτηνοτρόφος το κύριο και το γεωργός το επικουρικό. Το κοπάδι του παππού μου απαρτιζόταν από 300 περίπου γίδια, φροντισμένα, πειθαρχημένα και καλοζωισμένα. Σε όλα είχε περάσει «χάρβαλα» και όταν το κοπάδι περνούσε κοντά στο χωριό «εσειόταν ο τόπος», από τα κουδουνίσματα!… Για τη φύλαξη του κοπαδιού σε 24ωρη βάση, ήταν  …. «υπεύθυνο» ένα μεγαλόσωμο, δυνατό, τολμηρό, πανέξυπνο, αφοσιωμένο σκυλί, ο ...

Η Ελλάδα υπέστη την περίοδο του καλοκαιριού του 2007 την μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή στην ιστορία της. Ο απολογισμός της καταστροφής είναι πάνω από 3.000.000 στρέμματα καμένης γης, δεκάδες ανθρώπινα θύματα και τεράστια οικονομική ζημιά. Από τις εμπρηστικές προσπάθειες του ανθρώπου για την απόλαυση λίγων τετραγωνικών μέτρων ιδιοκτησίας και παραθεριστικής κατοικίας, εκδηλώθηκαν φέτος στην χώρα μας πάνω από 3.000 φωτιές, με αποτέλεσμα τον θάνατο 78 ανθρώπων, αλλά και τον αφανισμό εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων δασικών εκτάσεων. Το αποκορύφωμα αυτής της περιβαλλοντικής τραγωδίας ήταν οι πυρκαγιές που ξέσπασαν το τελευταίο δεκαήμερό του Αυγούστου στην περιοχή της Πελοποννήσου. Όμως οι συνέπειες των καταστροφικών πυρκαγιών δεν περιορίζονται στις οικολογικές. Πολλοί συνάνθρωποί μας έχασαν τις περιουσίες τους, καταστράφηκε μεγάλο κεφάλαιο της ελληνικής αγροτικής οικονομίας (ελαιόδενδρα), απειλήθηκε ο πολιτισμός και ...

Ασπασμός Πέτρου και Παύλου, σπάραγμα τοιχογραφίας, (50Χ65 εκ.), γύρω στα 1170-1180, Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους. (Επιμέλεια αφιερώματος Στέλιος Κούκος) Η ζωή μέσα στην Εκκλησία φέρνει τον πιστό αναπόφευκτα σε συνάντηση με αυτή τη μεγάλη, τη θυελλώδη προσωπικότητα, τον Απόστολο Παύλο. Για τον μέσο πιστό, δεν είναι μόνο το μέγεθος της αγιότητάς του, η συμβολή του στη διάδοση του χριστιανικού κηρύγματος ή η σημασία των κειμένων του, πολλά από τα οποία ακούμε στη Θεία Λειτουργία. Είναι όλα αυτά μαζί και προφανώς και κάποια παραπάνω, τα οποία δυσκολευόμαστε να συνειδητοποιήσουμε, διότι η διδασκαλία του διαποτίζει το σύνολο της πίστης μας. Λόγω ονόματος, ένιωθα μικρός μια μειονεξία σχετικά με τη μεγαλύτερη έμφαση που δινόταν στον τόπο μας στο πρόσωπο του Αποστόλου Παύλου, έναντι του Πρωτοκορυφαίου ...

Αλέξανδρος Κοσματόπουλος. Συνέντευξη στον Στέλιο Κούκο Με τον λογοτέχνη και μεταφραστή, Αλέξανδρο Κοσματόπουλο είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία για τον Απόστολο Παύλο και τις Επιστολές του. Αφορμή για συζήτησή μας αυτή το ιδιαίτερα αξιόλογο βιβλίο του «Λύτρον λύπης, Ο Απόστολος Παύλος και οι Επιστολές του» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αθανασίου Αλτιντζή το οποίο μοιάζει να αποτελεί συνέχεια του προηγούμενου βιβλίου του «Το αναγνωστικό των Ευαγγελίων» των εκδόσεων Πατάκης. (Και τα δύο βιβλία κοσμούν έργα της εικαστικού Όλγας Σταυρίδου). Η συνομιλία μας, βεβαίως, ξεκίνησε με αναφορά στο «Αναγνωστικό των Ευαγγελίων» γιατί θέλαμε να μας μιλήσει αφ’ ενός για τον τρόπο που άρχισε να πλησιάζει τα ιερά αυτά βιβλία και αναγνώσματα και αφ’ ετέρου για την προσωπική του ματιά και αίσθηση ως ένας άνθρωπος του ...

Αρχαία Κόρινθος! Η πόλη του πλούτου και της αμαρτίας. Το κέντρο διερχομένων. Ο κόσμος της γνώσης και της αμφισβήτησης. Εδώ σοφοί και σοφιστές. Μάγοι και γητευτές. Πιστοί και αρνητές. Δασκάλοι και μαθητές. Κάθε καρυδιάς καρύδι… Απέραντο πεδίο για τη διάδοση του χριστιανισμού για το Θεόσταλτο Επισκέπτη, τον Απόστολο των Εθνών, τον Παύλο, που κάποια μέρα του 52 μ. Χ έφτασε στη Κόρινθο για να κηρύξει το σωτήριο Λόγο του Χριστού. «Μετά  δε ταύτα χωρισθείς ο Παύλος εκ των Αθηνών ήλθεν εις Κόρινθον…και ευρών τινα Ιουδαίον ονόματι Ακύλαν Ποντικόν τω γένει προσφάτως εληλυθότα από της Ιταλίας και Πρίσκιλλαν γυναίκα αυτού… προσήλθεν αυτοίς  και δια το ομότεχνον  είναι έμεινε παρ΄αυτοίς και ειργάζετο. Ήσαν γαρ σκηνοποιοί τη τέχνη. …..Εκάθισέ τε ενιαυτόν και μήνας έξ διδάσκων ...

Μακαριστέ Γέροντα μας, Θαυμάζουμε σε σένα τρία από τα πολλά χαρίσματα σου. Την παρρησία σου, την πειθαρχία σου, την καρτέρια σου. Έχοντας παρρησία ενώπιον του Θεού, μπορούσες και ήλεγχες τα στραβά των ανθρώπων ατοπήματα και αγνοήματα. Δεν λογάριαζες σε πρόσωπο ανθρώπου είτε σε υψηλή είτε σε χαμηλή θέση βρισκόταν. Υπήρξες διαπρύσιος κήρυκας και έτριξε ο άμβωνας όπου διακόνησες και ιεράτευσες. Θεραπεία ψυχών ήταν ο σοφός λόγος σου στο εξομολογητήριο, όπου η ευχή σου έκανε θαύματα απλή εκείνη μεγάλα και μικρά τα δεύτερα!! Όλα αυτά τα κατόρθωσες χάρις στην σιδερένια αυτοπειθαρχία σου. Ποτέ δεν επέβαλες κάποιο κανόνα σε μοναχό ή λαϊκό, προτού τον εφαρμόσεις με αυστηρότητα πρώτα στον εαυτό σου. Για όλους ήσουν επιεικής, συνδύαζες την αγάπη με την δικαιοσύνη με χριστομίμητο τρόπο και οι ...

Κριτική για το βιβλίο του Ιωάννη Μ. Μιχαλακόπουλου «Δώδεκα εκκλησάκια των Αθηνών» (Εκδόσεις Λογότυπο, 2021) Ο Ιωάννης Μιχαλακόπουλος, με την τοπωνυμική προσωνυμία «Αρκαδοκύπριος», όπως συχνά σεμνύνεται να αυτοσυστήνεται λόγω των διττών γονικών καταβολών του, μας προσκαλεί σε ένα κατανυκτικό οδοιπορικό κάτω από το άσβεστο φως που εκπέμπουν τα ταπεινά εκκλησάκια ως τηλαυγείς φάροι του «ένδοξού μας βυζαντινισμού». Μια συγκροτημένη αποτύπωση άρτιας φιλολογικής και αισθητικής επιμέλειας μέσα από ζωηρές περιγραφές και παραστατικές εξεικονίσεις ναοδομικής αρχιτεκτονικής, ενδεικτικές ιστορικές αναφορές και λεπτοφυείς εμπειρικές παρατηρήσεις στο νεοεκδοθέν βιβλίο-λεύκωμά του, που τιτλοφορεί «Δώδεκα εκκλησάκια των Αθηνών» και επεξηγηματικά υποτιτλίζει «Βιωματικοί “περίπατοι” στην ιστορία του άστεως». Παραπέμποντας προφανώς στη μέθεξη του αρχαίου πνεύματος της περιπατητικής φιλοσοφίας και της σημερινής εντοπιογραφικής περιδιάβασης. Προορισμός τα σχεδόν ξεχασμένα είτε τα ...

Ταλαντίου Νεόφυτος Ο Ταλαντίου Νεόφυτος υπήρξε σημαντική εκκλησιαστική και πολιτική μορφή των ελλήνων κατά την περίοδο της προπαρασκευής του απελευθερωτικού αγώνα, αλλά και κατόπιν. Το 1803 χειροτονήθηκε επίσκοπος Ταλαντίου. Κινούμενος πολύ διπλωματικά έπεισε τον γιο του Αλή Πασά, τον Βέλη να βοηθήσει να ιδρύσουν σχολή στην Αταλάντη, όπως και έγινε. Ο Νεόφυτος ήταν από τους βασικούς ιεράρχες που εργάστηκαν για την αφύπνιση του έθνους, αλλά και για την εξέγερση της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας. Έλαβε μέρος σε αρκετές στρατιωτικές επιχειρήσεις μεταξύ των όποιων και η διοίκηση του στρατιωτικού σώματος, το οποίο κινήθηκε για να βοηθήσει στη μάχη της Αλαμάνας, όπου σκοτώθηκε ο Αθανάσιος Διάκος. Προήδρευε του Αρείου Πάγου και αυτό είχε ως συνέπεια να βρίσκεται σε κάθε περιοχή που η παρουσία του ήταν ...

  Το Εργαστήρι Παρασημαντικής σε μια ιδιαίτερα συγκροτημένη ροή και υπόσταση  ερμηνεύει  τα Στιχηρά Εσπέρια της μνήμης των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου σε μέλος Στεφάνου Λαμπαδαρίου. Πρόκειται για συναυλία στο θέατρο Κάππα 2000, 30/6/2015, Περαία, Θεσσαλονίκη, με αφορμή την τοπική εορτή των Πρωτοκορυφαίων.

Κοιμήθηκε σήμερα πλήρης ημερών, ο Δικαίος της Ιεράς Παντοκρατορινής Κοινοβιακής Σκήτης  Προφήτου Ηλίου Γέροντας Ιωακείμ. Ο μακαριστός Γέροντας υπήρξε λόγιος συγγραφέας, δεινός ρήτορας και πνευματικός πατέρας πολλών χριστιανών. Με πολλούς αγώνες και μόχθους ανακαίνισε την Σκήτη του Προφήτου Ηλιού ως νέος κτήτορας, εγκαθιδρύοντας αδελφότητα και ανανέωσε της ησυχαστική παράδοση της ιστορικής Σκήτης. Ας έχουμε την αγία του ευχή. Διαβάστε μια παλιά αναστάσιμη ομιλία του Γέροντα: Αδελφοί μου ευλογημένοι Το Ορθόδοξο βίωμα είναι Σταυροαναστάσιμο και γεμίζει ολόκληρη την εσωτερική μας ύπαρξη. Σταυρωνόμαστε μαζί με τον Χριστό και ανασταινόμαστε μαζί Του, σε μια καινούργια ζωή. Αυτη είναι η πνευματική μας χαρά και η αληθινή ευφροσύνη, το πραγματικό Πάσχα. Δεν αναμένουμε μια συναισθηματική χαρά που προσφέρουν οι αισθήσεις και η υλική ευμάρεια, αλλά προσδοκούμε εκείνη την χαρά του Χριστού που ...

Απόστολος Παύλος. Έργου του αγίου Ανδρέα Ρουμπλιόφ. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Συνέχεια από εδώ:  http://www.pemptousia.gr/?p=315540 Σαν φτερωτός τριγύρισε την οικουμένη, και σαν ασώματος αψηφούσε κόπους και κινδύνους, και σα να είχε κερδίσει κιόλας τα ουράνια, περιφρονούσε τα γήινα, και ήταν σε τόση κίνηση πάντα σα να ζούσε μαζί με τις ουράνιες δυνάμεις. Πολλές φορές ανάλαβαν οι άγγελοι να προστατεύσουν έθνη διάφορα, αλλά κανείς από αυτούς δεν προνόησε τόσο για το έθνος που του εμπιστεύθηκε ο Θεός, όσο ο Παύλος για την οικουμένη όλη. Και μη μου πης ότι δεν ήταν ο Παύλος αυτός που τα προνόησε αυτά, γιατί κι εγώ το παραδέχομαι. Μα κι αν δεν ήταν αυτός που τα κατώρθωνε αυτά, αλλά κι αυτός αξίζει να επαινεθή, επειδή έκαμε τον εαυτό του τόσο άξιο για τη ...

Αγαπητοί μας φίλοι, Σας ενημερώνουμε ότι η Ιερά Μονή Οσίου Διονυσίου εν Ολύμπω και η Πεμπτουσία διοργανώνουν το «1ο Ψηφιακό Αρχονταρίκι με τον Γέροντα Μάξιμο, Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Οσίου Διονυσίου εν Ολύμπω» την Πέμπτη 1 Ιουλίου 2021 και ώρα 19:30 Θέμα ομιλίας και συζήτησης: «Οι Άγιοι της Εκκλησίας μας στην ζωή μας» Για να εγγραφείτε παρακαλούμε κάντε κλίκ εδώ: https://zoom.us/meeting/register/tJcudOmtrD0sEtG3y1b0MYiHeRVTrf_EkJ3h Αφού εγγραφείτε θα λάβετε μήνυμα επιβεβαίωσης με τον προσωπικό σας σύνδεσμο συμμετοχής τον οποίο θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε προκειμένου να εισαχθείτε στην σύναξη.

Στις μέρες μας η καταστροφή των φυσικών οικοσυστημάτων έχει αγγίξει τραγικές διαστάσεις και οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις δεν είναι εύκολο να προβλεφθούν. Το φαινόμενο δεν είναι καινούριο, καθώς είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ανάπτυξη του ανθρώπινου πολιτισμού. Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στο τεύχος 25 (Δεκέμβριος 2007 – Μάρτιος 2008) του περιοδικού ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ. Η καταστροφή των δασών και γενικότερα η υποβάθμιση των φυσικών οικοσυστημάτων αποτελούν παλιά ιστορία, που άρχισε με την οργάνωση της ανθρωπότητας σε κοινωνίες και την ανάπτυξη των πρώτων πολιτισμών. Γι’αυτό και λένε ότι «ο πολιτισμός άρχισε με την πτώση του πρώτου δένδρου και τελείωσε με το χτύπημα του τσεκουριού στον κορμό του τελευταίου ψηλού δένδρου στο δάσος.» Έτσι σήμερα οι εκτάσεις οι οποίες εμφανίζουν σημαντικά οικολογικά προβλήματα είναι τεράστιες και ...