Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

  Οι αρετές της Aγίας Μαρίας Μαγδαληνής Χαίροις, ω Μαθήτρια του Χριστού, χαίροις Μυροφόρων κορυφαία Μαγδαληνή, πρώτη κατιδούσα, Ανάστασιν Κυρίου και ταύτην Αποστόλοις πρώτη μηνύσασα! Η αγία Μαγδαληνή είναι στη συνείδηση μας, μία διαφορετική αγία. Την γνωρίζουμε από μικρή ηλικία, ακούμε για αυτήν από μικρά παιδιά. Το όνομα της έχει συνδεθεί στις καρδιές μας με την Ανάσταση του Κυρίου! Είναι κοντά σε όλους και σε όλες τις ηλικίες. Η αγία Μαρία είναι πρότυπο για μας σε πολλά θέματα όμως θα μείνουμε σε αυτά που χωράνε σ’ αυτό το μικρό κείμενο: Η σταθερότητά της: η αγία Μαρία Μαγδαληνή, μας δίνει μία εντύπωση πολύ φανερή για τη σταθερότητά της. Και ως γυναίκα, σταθερή στην προσφορά της, στην στάση της. Μόλις την ελευθέρωσε ο Χριστός από τα ...

Η Χίος ανάδειξε μια πλειάδα αγίων της Εκκλησίας μας. Το πανέμορφο και μυροβόλο αυτό νησί του Αιγαίου το στολίζουν πολλά από τα νοητά και μυρίπνοα άνθη της ευλάβειας. Ένα από αυτά είναι και η ένδοξη Παρθενομάρτυς Μαρκέλλα, η οποία προτίμησε το θάνατο από την ατίμωση. Γεννήθηκε στο ιστορικό χωριό Βολυσσός, της βορειοδυτικής Χίου. Ως προς το χρόνο που έζησε υπάρχει σύγχυση. Ο βιογράφος της άγιος Νικηφόρος ο Χίος αναφέρει ότι έζησε περί το 1500 μ. Χ. Όμως τα γεγονότα και τα πρόσωπα, που αναφέρονται στο ιερό της συναξάρι παραπέμπουν σαφώς στους πρωτοχριστιανικούς αιώνες. Το πιο πιθανό είναι να έζησε τον 3ο ή τον 4ο μ. Χ. αιώνα. Τότε που έσβηνε η ειδωλολατρία και γινόταν, σαν το πληγωμένο θηρίο, επικίνδυνη για τους ...

Γέροντας, Αρχιμανδρίτης, π. Ανανίας Κουστένης (1937-2021). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Και στις 22 έχομε την αγία Μαρία τη Μαγδαληνή. Την Μυροφόρο. Την ισαπόστολο. Τη μεγαλομάρτυρα. Την αγαπημένη του Χριστού και της Εκκλησίας. Η οποία, μαζί με τις άλλες Μυροφόρες, διηκόνησαν τον Χριστό και τη χορεία του, κατά τον καλύτερο τρόπο, εκ των υπαρχόντων αυταίς. Τ’ άφησαν όλα κι ακολουθούσαν κι έκαναν έξοδα, για την αγάπη του Κυρίου και το μέγα και σωστικό Του έργο. Κατήγγειλε τον Πόντιο Πιλάτο και τον Καϊάφα στον αυτοκράτορα της Ρώμης. Κι έλαβαν εκείνοι την πρέπουσαν τιμωρίαν. Θα μου πείτε: «Γιατί αυτό»; Η αγία αγαπούσε τον Χριστό τόσο πολύ, που δεν ήθελε, όπως κι ο προφήτης Ηλίας, κανένας να Τον ατιμάζει και κανένας να Τον ταλαιωπωρεί. Κι έτσι, λοιπόν, έφτασε κι εκείνη στο μαρτύριο, ...

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα». Σειρά διαλέξεων του εικαστικού – συγγραφέα Βαγγέλη Παππά. «Ορθοδοξία και Ελληνισμός» Μέρος 2ο. Με την ευκαιρία της μεγάλης εορτής για τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ξεκίνησε την Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου, η σειρά διαλέξεων που πραγματοποιεί ο Εικαστικός και Συγγραφέας κ. Βαγγέλης Παππάς, με γενικό τίτλο «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα», στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», και θα ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του 2021, καλύπτοντας όλη την χρονική περίοδο της επετείου των 200 χρόνων.

Μοναχός, π. Μωυσής Αγιορείτης (1952-2014). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Επικρατεί μια συννεφιά στον τόπο μας. Πρόσωπα σκυθρωπά, αγέλαστα, θλιμμένα. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην πέρασε θλίψη. Διάφορες είναι οι πηγές της θλίψεως. Κουράζουν το σώμα και την ψυχή. Οι θλίψεις μπορούν να αρρωστήσουν τον άνθρωπο, αλλά μπορούν και να τον ωριμάσουν και να τον καλλιεργήσουν. Να τον κάνουν να δει τον συνάνθρωπό του με μεγαλύτερη επιείκεια, κατανόηση και συμπάθεια. Η υπομονή και η ελπίδα στις θλίψεις ανακουφίζουν. Μπορεί οι θλίψεις να οδηγήσουν σε καλό, σε μετάνοια. Δεν είναι κανείς που να μην πέρασε θλίψεις, πόνους, πειρασμούς και δοκιμασίες. Σαν σαράκι η θλίψη κατατρώει τον έσω άνθρωπο. Ο σκοπός των θλίψεων στη ζωή μας δεν είναι ότι ο Θεός αρέσκεται να τιμωρεί και να βασανίζει τους ανθρώπους σαν ένας σαδιστής πατέρας, αλλά η διόρθωσή ...

Θέμα προσφιλές στους μουσικολόγους προερχόμενο από το χώρο της βυζαντινής αγιογραφίας είναι η απεικόνιση «της μεταφοράς της Κιβωτού». Στην Παλαιά Διαθήκη η Κιβωτός μεταφερόταν «εν χορδαίς και οργάνοις». Από παλαιά μέχρι σήμερα η Παναγία μεταφέρει στο καράβι της, το Άγιον Όρος, ως μικρό θησαυρό κοντά στους άλλους πολλούς και μεγάλους που ο τόπος και ο τρόπος του Περιβολιού Της διαφύλαξε, μερικές από τις πλέον πολύτιμες πληροφορίες για την γνώση της εκτός του Ιερού Ναού και του Αγίου Όρους μουσικής μας παράδοσης. Καθώς το Άγιον Όρος βιώνει πράγματα αιώνιας αξίας, καθώς προστάτεψε πράγματα με αξία, όπως τα γράμματα και οι τέχνες που αναδεικνύουν το «σωτήριον κάλλος», καθώς στο Άγιον Όρος δύσκολα «παραδίδεται» κάτι φτηνό η άχρηστο, ο,τι διασώθηκε εκεί φέρει κατά κάποιον ...

Ο μακαριστός ιεροκήρυκας Δημήτριος Παναγόπουλος μιλάει για τον Προφήτη Ηλία την κρηπίδα των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης. Your browser does not support the audio element.

100 χρόνια μετά την κοίμησή του, η γεμάτη δοκιμασίες, θυσίες αλλά και θείες επισκέψεις ζωή του πλέον δημοφιλούς Αγίου για τους Έλληνες, Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, που έχει εμπνεύσει αμέτρητους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, μεταφέρεται για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη. Η κινηματογραφική ταινία «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ» (Μan of God) που βραβεύτηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας και στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λος Άντζελες θα προβληθεί στους Ελληνικούς κινηματογράφους από τις 26 Αυγούστου. Η πολλά υποσχόμενη κινηματογραφική ταινία για τη συγκλονιστική προσωπικότητα και ιστορία του Αγίου Νεκταρίου, του αγαπητού επισκόπου των απλών ανθρώπων, που παρά τις δυσκολίες, τους διωγμούς και τις συκοφαντίες που υπέστη ακολουθούσε πιστά τον Χριστό μέσω του προσωπικού του Γολγοθά και Σταυρού γυρίστηκε σε μέρη ...

Αγία Μακρίνα. Του εν αγίοις πατρός ημών Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης, «Περί ψυχής και Αναστάσεως» ο λόγος ο λεγόμενος «Τα Μακρίνεια. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=317713 «Στ’ αλήθεια, ρώτησα, όσοι δέχονται τις αντίθετες απόψεις δεν λένε ότι το σώμα είναι σύνθετο και διαλύεται οπωσδήποτε στα μέρη από τα οποία συνίσταται; Και όταν το σώμα διαλυθεί στα συστατικά του στοιχεία, το καθένα πηγαίνει προς το όμοιό του σύμφωνα με τη φυσική του ροπή και αποδίδει το όμοιο στο όμοιο με βάση τον φυσικό προσανατολισμό του. Η θερμότητα π.χ. του δικού μας (σώματος) θα ενωθεί πάλι με τη θερμότητα, και το γήινο στοιχείο με τα στερεά στοιχεία· και τα υπόλοιπα στοιχεία θα ενωθούν με τα συγγενικά τους. »Η ψυχή, όμως, μετά τη διάλυση, πού θα είναι; Εάν ...

Ψηφιακή έκθεση με τίτλο «Συρία δε, Μουσών εργαστήριον» διοργανώνει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων (ΕΚΒΜΜ) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Δαμασκού στη Συρία και με την υποστήριξη του ΟΠΑΝΔΑ (Δήμος Αθηναίων). Την έκθεση θα εγκαινιάσει η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, την Τετάρτη 21 Ιουλίου 2021, στις 19.30. Η έκθεση φιλοξενείται στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» – Παλαιό Πιλοποιείο Πουλόπουλου, του Δήμου Αθηναίων, στο Θησείο, και παρουσιάζει τα αποτελέσματα του Επιστημονικού προγράμματος «Καταγραφή Επιδαπέδιων Ψηφιδωτών της Συρίας», που διενεργήθηκε κατά τα έτη 2004-2008. Τα ψηφιδωτά προέρχονται από τις συλλογές πολλών μουσείων της Συρίας, η δε καταγραφή και τεκμηρίωσή τους πραγματοποιήθηκε από Σύρους φοιτητές αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Δαμασκού, υπό την καθοδήγηση επιστημόνων του ΕΚΒΜΜ. Το υλικό αυτό καταγράφηκε σε πρώτη φάση την περίοδο 2004-2008 ...

Ένα από τα φόβητρα της κάθε εποχής – ίσως το πιο μεγάλο; – είναι η αρρώστια. Ενώ θεωρείται δεδομένη η «επίσκεψή» της στη ζωή μας, κι όχι μόνο μια φορά, ενώ κατανοείται ως το αποτέλεσμα της φθοράς της αμαρτίας, όμως δυσανασχετούμε όταν καταφθάνει, μας προκαλεί ταραχή κι ίσως κάποιες φορές και πανικό. Το πρώτο που ακούγεται από τους περισσοτέρους μας ως ευχή, ευκαίρως ακαίρως, είναι «την υγειά μας να ’χουμε κι όλα τ’ άλλα…». Ο Χριστός ήλθε για να καταργήσει τη φθορά της αμαρτίας κι άρα και την αρρώστια, όμως η πλήρης κατάργησή της θα έλθει μετά τον ερχομό Του στη Δεύτερή Του Παρουσία. Μέχρι τότε υφίσταται και θα υπάρχει και μάλιστα με πνευματική αξιοποίησή της από τους πιστούς, θεωρούμενη ως ...

Ο Γέρων Εφραίμ, Δικαίος της Βατοπαιδινής Σκήτης του Αγίου Ανδρέου (Σεράι) μιλάει για το θαυμαστό βίο του Προφήτη Ηλία. Your browser does not support the audio element.

Χορωδία του Γρηγόρη Νταραβάνογλου ψάλει την Δοξολογίας σε ήχο πλ. α΄με καταλήξεις στο Κε της νήτης (Κιουρδί). Πρόκειται για μέλος ιδιαίτερα περίτεχνο και εκφραστικό το οποίο μέσα από την στιβαρή ερμηνευτική της Χορωδίας αποκαλύπτει όλο το εύρος της ηχοχρωματικής αρχοντιάς του πέμπτου ήχου της Οκτωηχίας. Your browser does not support the audio element.

Στη Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης (Casa Bianca) παρουσιάζεται η Έκθεση «Θαλασσινά τοπία», η οποία θα διαρκέσει από τις 20/7 έως 28/8/2021.  Πρόκειται για μα νέα παραγωγή της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης στην καρδιά του καλοκαιριού με έργα από τη μόνιμη συλλογή της.  Από τον Επαμεινώνδα Θωμόπουλο και τον Γεράσιμο Στέρη ως τον Κώστα Λούστα και τη Μίνα Βαλυράκη, στην έκθεση συνυπάρχουν καλλιτέχνες παλιότεροι και πιο σύγχρονοι, σε ένα αρμονικό δέσιμο, παρουσιάζοντας δημιουργίες με κοινή αφετηρία, τη θάλασσα, αλλά με διαφορετική προσέγγιση και ερμηνεία. Η Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1966 και στεγάζεται στην Casa Bianca, διατηρητέο μνημείο της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλης. Ιδρύθηκε το 1966 και αποτελεί το Τμήμα Πινακοθήκης και Εικαστικών Δραστηριοτήτων, που υπάγεται στη Διεύθυνση Βιβλιοθηκών και Μουσείων του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στεγάζεται στο ...

Αμμόχωστος 1974. Τουρκική ειρηνευτική και εικαστική… εγκατάσταση! Έχω την εντύπωση πως τέτοιες μέρες σαν την σημερινή, της θλιβερής επετείου της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, θα πρέπει να μην βγάζουμε άχνα και να σιωπούμε. Ή αντιθέτως να φωνάζουμε και να βγάζουμε ουρανομήκεις κραυγές, αλαλαγμούς γοερούς, αποτρεπτικούς κάθε κακού, δίκην παρακλήσεων και ικεσιών. Αυτό μοιάζει και με τον λόγο της Αποκάλυψης σε ήθελα ζεστό ή κρύο… Όχι χλιαρό. Αλλά τι κρύος να είσαι τέτοιες ημέρες του πάντα φοβερού και πυρίκαυστου κυπριακού Ιουλίου και ιδιαίτερα αυτού του 1974; Που η Ρωμιοσύνη δοκιμάστηκε με τις αστοχίες, την προχειρότητα, τον ηρωισμό, αλλά και την προδοσία της! Τέτοιες μέρες, λοιπόν, θα πρέπει να σιωπούμε αναλογιζόμενοι τα λάθη μας, και τέτοιες μέρες θα πρέπει να βροντοφωνάζουμε για το δίκιο μας. ...

Πολύτιμες πνευματικές διδαχές Πατέρων της ερήμου καταγεγραμμένες από τον Αββά Κασσιανό. Με τον Πρωτοπρεσβύτερο Ματθαίο Χάλαρη.

Στην κορυφή της πυραμίδας των προτεραιοτήτων αυτής της ζωής, είναι ο/η σύντροφος. Μετά ακολουθούν όλα τα άλλα, παιδιά, μόρφωση, επάγγελμα, οικονομική ευμάρεια, σπίτι, αυτοκίνητο κτλ. Με εκείνον θα ζήσεις, θα γελάσεις, θα συζητήσεις, θα χαρείς τον έρωτα, τα ταξίδια, θα δημιουργήσεις, θα γαληνεύεις στην αγκαλιά του και στα όμορφά του λόγια. Ο σύντροφος όμως μπορεί και να σε καταστρέψει άμεσα ή έμμεσα με την τοξική του συμπεριφορά. Ο άνθρωπος πληγώνεται πιο πολύ από τον σύντροφό του διότι εκείνος είναι η μόνη του ελπίδα για παρηγοριά και κατανόηση. Το θέμα της επιλογής του συντρόφου είναι καθαρά ζήτημα προσευχής και προσοχής. Το να χαρίσεις το σώμα και την ψυχή σου σε κάποιον δεν είναι απλό πράγμα, εκτός κι αν τα θεωρείς φθηνά και τιποτένια. Ένα πράγμα ξέρω, πως όταν ...

Με εφαλτήριο τα Γιάννενα ξεκίνησε και ο Νικόλαος Ζωσιμάς, της μεγαλουργού ηθικά και επιχειρηματικά οικογένειας των Ζωσιμάδων, την μακρά πορεία του στο φάσμα του εμπορίου, για να αναδειχθεί σε έναν από τους  μεγάλους εμπόρους του παροικιακού ελληνισμού της Ρωσίας και να αποτελέσει εν συνεχεία, έναν υψηλής εθνικής ευαισθησίας ευεργέτη.  Είδε το φως της ζωής στα Ιωάννινα το 1759 και γονείς του ήταν, ο Παναγιώτης Ζωσιμάς και η Μαργαρίτα Τσουκαλά. Είχε ακόμα τα μεγαλύτερα αδέλφια, τους Ιωάννη και Αναστάσιο και τα μικρότερα, τους διδύμους Ζώη και Μιχαήλ, που συνέθεταν την έξοχη εθνευεργετικά οικογένεια των Ζωσιμάδων. Ο Νικόλαος Ζωσιμάς, έλαβε την βασική του εκπαίδευση στα Ιωάννινα. Και εν συνεχεία μετανάστευσε με τα αδέλφια του Αναστάσιο και Ζώη, στο Λιβόρνο της Ιταλίας, διεκδικώντας ένας ...

  Ο Νικόλαος Στάθης, Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγ. Θεοδώρων Συκεών ψάλει τον Χερουβικό ύμνο σε μέλος Ιωάννη Παλάσης (1891-†1942) και ήχο πλ. α΄. Ο Ιωάννης Παλάσης  υπήρξε φημισμένος Κωνσταντινουπολίτης ψάλτης, χοράρχης και σύγχρονος εκκλησιαστικός συνθέτης. Μαζί με τους Παναγιώτη Κηλτζανίδη, Νηλέας Καμαράδο και Μιχαήλ Χατζηαθανασίου εκπροσωπούν μιαν, ευρύτερα, αστική-ανατολική εκκλησιαστική μουσική παράδοση. Μελοποίησε Δοξαστικά, Χερουβικά, Λειτουργικά με Άξιον εστίν σε διαφόρους ήχους, Δύναμις Τρισαγίων επίσης σε διαφόρους ήχους. Από τις συνθέσεις του έτυχαν ευρείας ψαλτικής αποδοχής τα Λειτουργικά του και το περίφημο Δύναμις του Τρισαγίου σε ήχο β’ με Κράτημα. Έβγαλε πολλούς μαθητές μεταξύ των οποίων και ο Θρασύβουλος Στανίτσας. Your browser does not support the audio element.

Η περιοδική έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης  «Για μια φλόγα που καίει. Αρχαιότητες και Μνήμη, Θεσσαλονίκη – Μακεδονία », θα διαρκέσει ένα έτος. Αποτελεί τη συμμετοχή του μουσείου στον εορτασμό για τα 200 χρόνια από τον σημαντικότερο σταθμό της νεότερης ελληνικής ιστορίας, το ξέσπασμα του αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία. Σχεδόν 100 χρόνια μεσολαβούν από το 1821 μέχρι το 1912, όταν ενσωματώνεται και η Μακεδονία στο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος. Ένας αιώνας προσμονής, όπου η φλόγα της εξέγερσης γίνεται μια φλόγα που συνεχίζει να καίει χρόνια για τους απανταχού Έλληνες. ​Η έκθεση επιχειρεί να φωτίσει αυτή τη σημαντική, αλλά σχετικά άγνωστη σελίδα της ελληνικής ιστορίας, εστιάζοντας στον ρόλο των αρχαιοτήτων ως υλική υπόσταση και πνευματική παρακαταθήκη στη διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης. Αρχαιότητες, έργα συλλεκτών, κειμήλια και αρχειακό υλικό, ...