Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Γέροντας Αρσένιος Σπηλαιώτης (1886-1983), συνασκητής του οσίου Ιωσήφ Ησυχαστή. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) : «Ένας άλλος, από άλλην συνοδείαν, ήλθε στην καλογερικήν με πολλήν ζέσιν· υποτάχτηκε σ’ ένα σκληρό Γεροντάκι πάρα κάτω και στην αρχήν αγωνιζόταν πάρα πολύ. Όλη νύχτα αγρυπνία, ορθοστασία, μετάνοιες, νηστείες, υπακοή, καθαρή εξομολόγησις κλπ. Έλα όμως που μετά από δυο τρία χρόνια χαλάρωσε, έδωσεν εξουσία στον πειρασμόν και άρχισε να πηγαίνη πίσω-πίσω. Εθόλωνε στην προσευχήν το μυαλό, καθόταν, κοιμόταν· ξυπνούσε κομμένος· ξανακοιμόταν και τέλος πάντων, σκοτωνόταν να βγάλη τα πνευματικά του καθήκοντα. Δεν φτάνει αυτό· τον πλακώνει και το δαιμόνιον της πορνείας και τον πολεμούσε φοβερά. Συγχρόνως του ‘φερνε απόγνωσιν και τον ψιθύριζε στ’ αυτί ότι μ’ αυτά τα χάλια σίγουρα θα κολαστή. Το φοβερότερο όμως του έβαλεν και ντροπήν για να ...

Η Εκκλησία μας έχει να επιδείξει «νέφος μαρτύρων», ανδρών και γυναικών, νέων και γερόντων, ευγενών και ασήμων, πλουσίων και φτωχών, ελευθέρων και δούλων. Είναι οι καλλίμαχοι Μάρτυρες, οι οποίοι κλήθηκαν από τις περιστάσεις, να δώσουν τη μαρτυρία τους για τον Εσταυρωμένο και Αναστάντα Χριστό, ως τον μοναδικό Λυτρωτή του ανθρωπίνου γένους. Τη μαρτυρία τους αυτή επισφράγισαν με απίστευτες ταλαιπωρίες, το αίμα τους, και εν τέλει με την ίδια του τη ζωή. Ένα τέτοιο εύοσμο άνθος της αρχαίας Εκκλησίας είναι η μεγαλομάρτυς και παρθενομάρτυς αγία Παρασκευή. Γεννήθηκε στη Ρώμη το 2ο μ. Χ. αιώνα, όταν οι σκληροί και απάνθρωποι διωγμοί κατά τον Χριστιανών ήταν σε πλήρη εφαρμογή. Οι ευσεβείς χριστιανοί γονείς της Αγαθόνικος και Πολιτεία, προφανώς ελληνικής καταγωγής, οικονομικά εύποροι και κοινωνικά ...

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα». Σειρά διαλέξεων του εικαστικού – συγγραφέα Βαγγέλη Παππά. «Ορθοδοξία και Ελληνισμός» Μέρος 3ο. Με την ευκαιρία της μεγάλης εορτής για τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ξεκίνησε την Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου, η σειρά διαλέξεων που πραγματοποιεί ο Εικαστικός και Συγγραφέας κ. Βαγγέλης Παππάς, με γενικό τίτλο «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα», στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», και θα ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του 2021, καλύπτοντας όλη την χρονική περίοδο της επετείου των 200 χρόνων.

Την Κυριακή, 11 Ιουλίου 2021, στις 10 το βράδυ, μεταδόθηκε τηλεοπτικά από το Λονδίνο, σε όλο τον κόσμο, ο τελικός αγώνας ποδοσφαίρου για την κατάκτηση του Κυπέλλου Ευρώπης, για το 2020, μεταξύ των φιναλιστριών Εθνικών Ομάδων Ποδοσφαίρου Ιταλίας και Αγγλίας. Ο αριθμός των τηλεθεατών, που παρακολούθησαν τον αγώνα σε όλο τον κόσμο, κατά αξιόπιστους δείκτες μέτρησης της θεαματικότητας, ανήλθε σε πολλές δεκάδες εκατομμύρια. Ο αριθμός αυτός είναι ιλιγγιώδης και αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία και βαρύτητα εάν αναλογιστεί κανείς ότι η πλειονότητα ανήκε σε ηλικίες παιδιών και νέων ανθρώπων. Η μετάδοση του αγώνα έγινε σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς, με τήρηση των αρχών της ισότητας, με καθαρό και δημοκρατικό τρόπο, με αντικειμενικότητα, με ευπρέπεια και με σεβασμό στο θεατή. Οι δύο ομάδες αγωνίστηκαν με πάθος ...

Άγιος Μάρκος Ευγενικός (1392-1444). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) «Περί των λόγων που περιέχει η θεία ευχή, δηλαδή το ‘Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με’» Πόση δύναμη έχει η ευχή και ποιες είναι οι δωρεές της σε όσους τη χρησιμοποιούν και σε ποια πνευματική κατάσταση τους φέρνει, δεν είμαστε εμείς σε θέση να πούμε. Τους λόγους όμως από τους οποίους αυτή αποτελείται, τους βρήκαν αρχικά οι άγιοι Πατέρες μας, που δεν τους επινόησαν οι ίδιοι, αλλά πήραν τις αφορμές από παλιά από την ίδια την αγία Γραφή και από τους κορυφαίους Μαθητές του Χριστού· ή, να πούμε καλύτερα, τους δέχθηκαν αυτοί σαν κάποια πατρική κληρονομιά και τους μεταβίβασαν σ’ εμάς. Ώστε και από αυτό γίνεται φανερό, σε όσους δεν έμαθαν από την πείρα τους, ότι ...

Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα, η διά Χριστόν σαλή (1809-1884). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Η Πελαγία πολεμούσε με το δικό της, αυτόν τον ευλογημένο τρόπο. Ήταν όμως ταπεινή και είχε υπομονή. Θαύμαζε κανείς τη συμπεριφορά της. Μερικές φορές δεν ήταν ικανή να βλάψει ούτε κατσαρίδα, ούτε άφηνε άλλον να την πειράξει. Δεν πρόσβαλε κανέναν. Πατούσαν πάνω στα πόδια της, τα τσαλαπατούσαν, σχεδόν στέκονταν πάνω της, και κείνη δεν έβγαζε μιλιά. Μόνο σούφρωνε τα φρύδια της. Κάποτε πήραν φωτιά τα μαλλιά της, επειδή κάποια που ήταν κοντά της δεν πρόσεξε. Τσιμουδιά εκείνη. Την ταπείνωναν, την έβριζαν, την καταριόντουσαν κατά πρόσωπο και κείνη έδειχνε χαρούμενη, χαμογελούσε. – Στο κάτω κάτω δεν έχω μυαλό, έλεγε, είμαι τρελή. Αν όμως κάποιος την παίνευε ή της έδινε την πρέπουσα τιμή για το προορατικό της χάρισμα ή την αποκαλούσε αγία, ...

Άγιος Μωυσής ο Αιθίοπας. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Παλλαδίου Λαυσαϊκή Ιστορία Έμαθα για το Μωυσή τον Αιθίοπα, που ήταν πολύ φημισμένος ανάμεσα στους πατέρες της Σκήτης*, ότι, πριν γίνει μοναχός, ήταν δούλος κάποιου, που ανακατευόταν στη διοίκηση της πολιτείας. Ο κύριός του όμως τον έδιωξε, επειδή ήταν πολύ δύστροπος και είχε χαρακτήρα αιμοβόρο και άγριο. Έφυγε λοιπόν ο Μωυσής κι έγινε ληστής. Αναδείχθηκε μάλιστα σε λήσταρχο, για την υπερβολική σωματική του δύναμη. Ανάμεσα στα ληστρικά του κατορθώματα αναφέρεται και τούτο: Χολώθηκε κάποτε μ’ ένα βοσκό, επειδή τα τσοπανόσκυλά του τον εμπόδισαν να κάνει μια νυχτερινή ληστεία. Βάζοντας λοιπόν σκοπό να σκοτώσει το βοσκό, πάσχιζε με κάθε τρόπο να τον εντοπίσει μαζί με το κοπάδι του. Επιτέλους άκουσε πως ήταν από την άλλη μεριά του Νείλου. Εκείνη την εποχή ...

Μεγαλομάρτυρες της Εκκλησίας μας δεν υπήρξαν μόνον άνδρες, αλλά και γυναίκες, οι οποίες τους συναγωνίστηκαν επάξια σε ηρωισμό και ομολογιακό φρόνιμα. Πολλές από αυτές υπέστησαν τα μαρτύρια από τους φανατικούς ειδωλολάτρες γονείς τους. Μια από αυτές υπήρξε και η αγία Χριστίνα η Μεγαλομάρτυς. Καταγόταν από την πόλη Τύρο της Συρίας. Γεννήθηκε περί το 200 και ήταν κόρη του στρατηγού Ουρβανού, ο οποίος ήταν φανατικός ειδωλολάτρης. Έκτισε μάλιστα έναν πύργο, τον οποίο γέμισε με ειδωλολατρικά αγάλματα. Σε αυτόν έκλεισε την κόρη του, την οποία υποχρέωνε να θυσιάζει καθημερινά στους ανύπαρκτους και γελοίους ειδωλολατρικούς «θεούς». Εκείνη όμως αρνιόταν, διότι ήταν συνειδητή Χριστιανή. Όταν πιέστηκε πολύ από τον πατέρα της γκρέμισε και κομμάτιασε τα αγάλματα. Ο θρησκομανής πατέρας της οργίστηκε πάρα πολύ, άρπαξε την ...

Στη σειρά των δεήσεων που απευθύνουμε στο Θεό, κατά την αρχή της θείας Λειτουργίας και πολλών άλλων Ιερών Ακολουθιών, προσθέτουμε: «Ὑπέρ τοῦ ρυσθῆναι ἡμᾶς ἀπό πάσης ἀνάγκης…». Ο Δημιουργός μας όταν έπλασε τον άνθρωπο, τον έβαλε στον «Παράδεισον τῆς τρυφῆς» (Γεν. 2,15). Εκεί ο άνθρωπος απολάμβανε όλα τα αγαθά που έθεσε ο Θεός στη διάθεσή του, για να είναι ευτυχισμένος. Από φθόνο, όμως του διαβόλου, ο Αδάμ και η Εύα στερήθηκαν τον Παράδεισο με όλα τα αγαθά του και από τότε ο άνθρωπος είναι υποχρεωμένος με κόπους και ιδρώτες, συχνά και με αγωνίες, να αγωνίζεται να εξοικονομεί τα αναγκαία για την διαβίωσή του. Στις δυσκολίες αυτές, συνήθως, έρχεται να προστεθεί και η απληστία κάποιων, οι οποίοι καταδυναστεύουν, όχι μόνον μεμονωμένα άτομα, αλλά ...

Γέροντας, Αρχ. Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης (1934-2019). Φωτογραφία Αγιορειτική Φωτοθήκη. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) «Η αγάπη τίκτει την αγνείαν» (Αββάς Ησαΐας) Αγνός είναι ο άδειος, ο καθαρός, ο ανέγγιχτος, ο άτρυτος. Όταν η αγάπη γεννήση την αγνεία, τότε μέσα στην διεφθαρμένη ψυχή μας δεν κινούνται πλέον πάθη, έχομε οδηγηθή στην απάθεια. Δεν εννοεί βεβαίως ο αββάς Ησαΐας την τελεία κάθαρσι, που είναι επίσκεψις της χάριτος του Θεού, διότι ακόμη είμαστε στην αρχή· αλλά αυτή η αγάπη κάνει τον άνθρωπο να μην έχη ηδονή, να μην έχη θόλωμα στην ζωή του, να μην ενεργούν τα πάθη, να μην είναι η αρρωστημένη ψυχή, που εύκολα κουράζεται, εύκολα κρυώνει, εύκολα ιδρώνει, εύκολα αμαρτάνει. Γίνεται άτρωτος ο άνθρωπος, δεν πληγώνεται. Μπορεί να βρίσκεται ανάμεσα στον εμπαθή και αμαρτωλό κόσμο, πλάι στον ίδιο τον δαίμονα, ...

Πολύτιμες πνευματικές διδαχές Πατέρων της ερήμου καταγεγραμμένες από τον Αββά Κασσιανό. Με τον Πρωτοπρεσβύτερο Ματθαίο Χάλαρη.

Άγιος Στάρετς Μακάριος της Όπτινα (1788-1860). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Η ουσία όλων των μαθημάτων που δίδασκε ο στάρετς σ’ εκείνους που διψούσαν για τις διδαχές του ήταν οι έξης: * Να ερευνάς τη συνείδησή σου. * Ν’ αγωνίζεσαι πάντα ενάντια στα πάθη σου. * Να καθαρίσεις την ψυχή σου από την αμαρτία. * Ν’ αγαπάς το Θεό μ’ απλότητα καρδιάς. * Να πιστεύεις στο Θεό χωρίς υστεροβουλίες. * Να ‘χεις ακατάπαυστα κατά νου το άπειρο έλεός Του και μ’ όλη τη δύναμη της ψυχής σου να τον δοξολογείς και να τον ευχαριστείς για όλα τα λυπηρά κι αντίξοα του βίου. * Να προσέχεις τα δικά σου κρίματα και να συγχωρείς τα σφάλματα των άλλων, για να συγχωρέσει ο Θεός και τις δικές σου αμαρτίες. * Να προσπαθήσεις ν’ αποκτήσεις αληθινή ...

Οι Ακολουθίες τού Εσπερινού, τού Όρθρου και τής Θείας Λειτουργίας της Κυριακής Γ΄ Ματθαίου σύμφωνα με την  Επιλογή, Επιμέλεια και Στοιχειοθεσία των:  papline.gr Χρήστος Τσακίρογλου (Μήνας Ιούλιος σελ. 610-813) www.nektarios.gr

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. Ψηφιδωτό, 11ος αι., Ιερός Ναός Αγίας Σοφίας Νόβκοροντ, Ρωσία. Του εν αγίοις πατρός ημών Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης, «Περί ψυχής και Αναστάσεως» ο λόγος ο λεγόμενος «Τα Μακρίνεια. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=317908 : «Αυτό ακριβώς, είπα εγώ, θέλω να μάθω: πώς είναι δυνατόν αυτοί που έχουν αντιρρήσεις να πιστέψουν χωρίς αμφιβολία ότι ο Θεός έκανε τα πάντα; Να πιστέψουν ότι Αυτός όλα τα κυβερνά και ότι γενικά υπάρχει Θεός, ο οποίος ξεπερνά τη φύση των δημιουργημάτων;». : Εκείνη απάντησε: «Είναι προτιμότερο να σιωπά κανείς σ’ αυτές τις αντιρρήσεις· ν’ απαξιεί ν’ απαντά σε ανόητες και ασεβείς απόψεις, επειδή και ο θείος λόγος δεν επιτρέπει ν’ απαντάμε στην ανοησία ενός ανόητου· διότι, σύμφωνα με τον Προφήτη, είναι ανόητος όποιος λέει ότι ...

Η καλλιέργεια της πνευματικής ζωής, με την υπομονή στη βάση της, αλλά και στο ύψωμά της και στην κορυφή της, είναι μάλλον μονόδρομος στην οικογένεια. Να υπομένω χαρούμενα, γιατί αγαπώ τον σύντροφό μου, γιατί μπορώ να τον βοηθώ στην υπέρβαση της αδυναμίας του, γιατί μαζί μπορούμε να κερδίσουμε τον Παράδεισο, γιατί βρισκόμαστε μαζί, και μαζί με τον Χριστό, στο μεγάλωμα των παιδιών μας. Και τι μας  αποκαλύπτει τελικά η πορεία αυτή; Ότι η υπομονή αυτή μας κάνει έξυπνους. Έξυπνους όχι μόνον από πλευράς φυσικής – κι αυτό γίνεται, γιατί πιεζόμαστε να βρίσκουμε λύσεις μπροστά σε θεωρούμενα αδιέξοδα! – αλλά κυρίως από πλευράς πνευματικής. Τι εννοούμε; Η επιμονή στη σχέση, η εν επιγνώσει υπομονή, μας σπρώχνει αναντίρρητα σε έναν δρόμο διαρκούς αλλαγής. Πρόκειται ...

Το πώς καλούμαστε ως Εκκλησία να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις της μετά την πανδημία νέας πραγματικότητας έχει να κάνει με το ήθος το αυθεντικά χριστιανικό στην σχέση μας με τον κόσμο. Η προς Διόγνητον επιστολή, αυθεντικό πρωτοχριστιανικό κείμενο, αναφέρει σχετικά τα εξής: “Οι χριστιανοί ζούνε στην δική τους ο καθένας πατρίδα αλλά ως πάροικοι. Μετέχουν σε όλα τα κοινά ως πολίτες και υπομένουν τα πάντα, όμως σαν να ήσαν ξένοι. Η ξενιτιά είναι πατρίδα τους και η πατρίδα τους ξενιτιά. Παντρεύονται όπως όλοι και γεννούν παιδιά αλλά δεν τα σκοτώνουν. Γήινοι άνθρωποι είναι αλλά δεν ζουν με ζωώδη τρόπο. Διαβιούν στην γη αλλά έχουν το πολίτευμα στον ουρανό. Υπακούουν στους κρατικούς νόμους αλλά με τον τρόπο ζωής τους ξεπερνούν τους νόμους. Αγαπούν ...

Πριν μιλήσουμε για την τέχνη και την τεχνική του Δημοτικού Τραγουδιού πρέπει να διευκρινίσουμε τους όρους τέχνη και τεχνική. Ανάλογη σχέση έχει και η τακτική  με τη στρατηγική, η μηχανική με την αρχιτεκτονική  και … τα υλικά μαγειρέματος με τη  μαγειρική. Ας ξεκινήσουμε από το τελευταίο. Για να μαγειρέψουμε ένα καλό φαγητό πρέπει πρώτα από όλα να έχουμε καλά υλικά. Η καλή ποιότητα των υλικών είναι μια πρώτη προϋπόθεση για ένα καλό φαγητό. Η δεύτερη προϋπόθεση είναι το μαγείρεμα, ο τρόπος μαγειρέματος, διότι πολλοί μπορεί να έχουν τα ίδια καλά υλικά αλλά να μην έχουν το ίδιο καλό αποτέλεσμα. Ο τρόπος που θα χρησιμοποιήσει τα υλικά ο μάγειρας θα δώσει και το καλό αποτέλεσμα. Αυτή είναι η μαγειρική. Ίδια είναι και η ...

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Ι.Μ. Δημητριάδος «Όσιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης», το οποίο προέκυψε από τις αρχαιρεσίες της 16ης Ιουνίου 2021, επισκέφθηκε σήμερα τον Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο, στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας. Τα μέλη του νέου Δ/Σ υπέβαλαν τα σέβη τους στον Σεβασμιώτατο και ζήτησαν την ευχή του, προκειμένου να ξεκινήσουν το έργο τους, που αφορά στην περίοδο 2021-2023. Από την μεριά του, ο κ. Ιγνάτιος συνεχάρη τα μέλη για την εκλογή τους, ευχήθηκε καλή επιτυχία στο έργο τους και επανάλαβε την πεποίθησή του για την άριστη συνεργασία του Ιεροψαλτικού κόσμου της Τοπικής μας Εκκλησίας, στα ζητήματα που αφορούν στην διευθέτηση της Θείας Λατρείας και στην προαγωγή του Ιεροψαλτικού έργου στον τόπο μας. Συζητήθηκαν, επίσης, και ιδέες για ...

Αγαπητοί μας φίλοι, Σας ενημερώνουμε ότι η Πεμπτουσία διοργανώνει το «1o Ψηφιακό Αρχονταρίκι με τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐα»  την Τετάρτη 28 Ιουλίου 2021 και ώρα 20:00 Θέμα: «Η αποστολή του Χριστιανού στον σύγχρονο κόσμο» Για να εγγραφείτε παρακαλούμε κάντε κλίκ εδώ:  https://zoom.us/meeting/register/tJUkcu2gpjkuG90b06FD28XiwlA5hU0BrggZ   Αφού εγγραφείτε θα λάβετε μήνυμα επιβεβαίωσης με τον προσωπικό σας σύνδεσμο συμμετοχής τον οποίο θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε προκειμένου να εισαχθείτε στην σύναξη.

Όσιος Εφραίμ ο Σύρος. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Αδελφοί, ο αγώνας μας είναι πρόσκαιρος, μα η ανταπόδοση και τα έπαθλα αιώνια. Και όσο πιο πρόθυμα αγωνίζεται κανείς, τόσο και ο εχθρός ανάβει από μανία και του επιτίθεται με μεγαλύτερη ορμή. Αλλά η χάρη του Θεού δεν παύει να παρέχει στον πολεμιστή τη βοήθειά της, αν βέβαια εκείνος την επικαλείται ολόψυχα. Απεναντίας, αν κάποιος χαυνωθεί και δεν αποφασίσει να επικαλεστεί τη συνδρομή της χάριτος, ας θεωρεί τον ράθυμο εαυτό του σαν αίτιο για το ότι αυτή δεν τον βοήθησε, κι έτσι κυριεύτηκε από τον εχθρό. Γιατί όπως ακριβώς κάποιος που έχει γερά χέρια του, όταν μπροστά του βρίσκονται άφθονα φαγητά, αν διστάσει να τ’ απλώσει και ν’ απολαύσει αυτά τα αγαθά, γίνεται ο ίδιος αίτιος της πείνας του, ...