Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Χρόνια νόσος το άσθμα, με κύριο σύμπτωμα το αίσθημα της δύσπνοιας, προκαλεί πολλές φορές αγωνία και φόβο. Ωστόσο με την κατάλληλη αντιμετώπιση, ο ασθενής μπορεί όχι μόνο να μην περιορίσει τις δραστηριότητές του, αλλά να γίνει ακόμα και ολυμπιονίκης!                     Ως άσθμα χαρακτηρίζει ο λαός κάθε αιτιολογίας δύσπνοια. Αυτό φαίνεται ότι είναι γνώση και έκφραση παλαιοτάτων χρόνων, από τον ιατρό Αρεταίο (2ο μ.Χ. αιώνα), ο οποίος ονόμαζε άσθμα όλες τις περιπτώσεις δύσπνοιας πνευμονικής και καρδιακής αιτιολογίας, μολονότι ως ιατρός διέκρινε τις μέν από τις δε. Ακόμη και στην πρόσφατη ιατρική ορολογία, πριν από μερικές δεκαετίες, το πνευμονικό οίδημα απεκαλείτο «καρδιακό άσθμα». Στην σημερινή Ιατρική το άσθμα είναι νόσος που αφορά μόνον στους βρόγχους των πνευμόνων και ορίζεται ως χρόνια φλεγμονή1 αυτών (Global Initiative ...

Η Κοίμηση της Θεοτόκου. Τοιχογραφία Καθολικού Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου (1312). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Αγίου Νικολάου Καβάσιλα: Λόγος Εις την Πάνδοξον Κοίμησιν της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών και Παναχράντου Θεοτόκου Kανείς νομίζω δεν αγνοεί ότι σπουδαιότερος αγώνας ρητορικής εγκωμιαστικού λόγου δεν μπορεί να υπάρξη από αυτόν εδώ, εάν βέβαια ήθελε προσπαθήσει κανείς να τηρήση τα καθιερωμένα και πρέποντα. Εγώ προσωπικά δυσκολεύομαι τόσο περισσότερο να επιδιώξω στην προκειμένη περίσταση τον πρέποντα λόγο, όσο νομίζω ότι όλοι μεν οι άνθρωποι οφείλουν ασφαλώς αυτό τον άθλο των εγκωμίων προς την Παρθένο, πλην όμως ούτε είναι καν δυνατόν να ελπίζουν ότι θα ανταποκριθούν με τα εγκώμιά τους στο μεγαλείο της πραγματικότητας. Γι’ αυτό ακριβώς δεν είναι δυνατόν να μας κατηγορήσουν για τόλμη. Γιατί πού υπάρχει τόλμη; Το να καταπιάνεται βέβαια κανείς ...

Πολύτιμες πνευματικές διδαχές Πατέρων της ερήμου καταγεγραμμένες από τον Αββά Κασσιανό. Με τον Πρωτοπρεσβύτερο Ματθαίο Χάλαρη.

Ο χρόνος που μπορεί κανείς να εκθέσει το σώμα του στον ήλιο εξαρτάται από πλήθος παραγόντων. Η υπερβολική έκθεση προκαλεί έγκαυμα. Ωστόσο δεν είναι αυτή η μοναδική συνέπεια της απερίσκεπτης έκθεσης στον ήλιο, αφού η τελευταία μπορεί επίσης να επηρεάσει ποικιλοτρόπως το δέρμα και τα μάτια μας. Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο προκαλεί έγκαυμα στις ακάλυπτες περιοχές του δέρματος. Το έγκαυμα που προκαλείται είναι συνήθως 1ου βαθμού, δηλαδή ερύθημα, ερυθρότητα του δέρματος με άλλοτε άλλου βαθμού οίδημα και πόνο αναλόγως του οιδήματος, που εμφανίζεται 3-5 ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο, χειροτερεύει τις επόμενες 12-24 ώρες και χάνεται στις 72. Σπανιότερα δημιουργείται έγκαυμα 2ου βαθμού, δηλ. στην περιοχή της ερυθρότητας εμφανίζονται φυσαλίδες, φουσκάλες με ορώδες υγρό, και ακολουθεί μετά απολέπιση της ...

Οταν η έλλειψη ευρύτητας σκέψης κυριαρχεί, τότε το ελληνικό πνεύμα αδικείται.  Ετσι αδικήθηκε και ο ταλαντούχος  Ελληνας γιατρός που ανακάλυψε την αλήθεια για το έλκος 40 χρόνια πριν δυό Αυστραλοί συνάδελφοί του βραβευθούν με Nobel για την ίδια ανακάλυψη! Η δικαίωση για τον Ιωάννη Λυκούδη άργησε, αλλά ήρθε… Όχι όμως και το Νόμπελ, που κατέληξε σε άλλα χέρια. Τον  Οκτώβριο του 2005, η διεθνής κοινότητα και μαζί και η ελληνική πληροφορήθηκε από τα ΜΜΕ ότι δυό διαπρεπείς Αυστραλοί ιατροί-ερευνητές, οι John Warren και Barry Marshal, τιμήθηκαν με την ανώτατη διάκριση, το βραβείο Nobel Ιατρικής, για την ανακάλυψή τους ότι το πεπτικό έλκος οφείλεται σε μικρόβιο, το οποίο κατάφεραν να απομονώσουν στο εργαστήριο και το ονόμασαν ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori). Η σπουδαιότητα της ...

Άγιος Μάρκος Ευγενικός (1392-1444), Μητροπολίτης Εφέσου. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) «Περί των λόγων που περιέχει η θεία ευχή, δηλαδή το ‘Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με’» Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=318456 Τα θεία τώρα ονόματα (Κύριος, Ιησούς, Χριστός), με τα οποία μας δόθηκε η ακρίβεια των δογμάτων, θα μπορούσε να βρει κανείς ότι χρονικά αναφάνηκαν με αυτή τη σειρά και τάξη, και ότι κι εμείς τα λέμε όπως αυτά φανερώθηκαν από την αρχή. Γιατί παντού η Παλαιά Διαθήκη κηρύττει Κύριο το Θεό Λόγο, και πριν και μετά την παράδοση του Νόμου, όπως όταν λέει: «Ο Κύριος έβρεξε φωτιά από τον Κύριο», και: «Είπε ο Κύριος στον Κύριό μου». Και η Καινή Διαθήκη, κατά τη σάρκωσή Του, παρουσιάζει τον Άγγελο να Του δίνει το όνομα λέγοντας στην ...

Αγαπητοί μας φίλοι, Σας ενημερώνουμε ότι η Πεμπτουσία διοργανώνει το «3ο Ψηφιακό Αρχονταρίκι με τον π. Νικόλαο Λουδοβίκο την Τετάρτη 4 Αυγούστου και ώρα 20:00 – 21:30. Θέμα Ομιλίας και Συζήτησης: «Η Παναγία και εμείς..» Για να εγγραφείτε παρακαλούμε κάντε κλίκ εδώ: https://us06web.zoom.us/meeting/register/tJMudeitqzsrHdcuqUJcFoPYVKw5MoD3TX-7 Αφού εγγραφείτε θα λάβετε μήνυμα επιβεβαίωσης με τον προσωπικό σας σύνδεσμο συμμετοχής τον οποίο θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε προκειμένου να εισαχθείτε στην σύναξη.

Ο Στάρετς Σέργιος (1903-1987).  (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Ο αγώνας κατά των παθών διεξάγεται μέσα στο πλαίσιο της ασκήσεως, την οποία άσκηση ο στάρετς Σέργιος αντιλαμβάνεται κυρίως ως μια εσωτερική πειθαρχία εγκρατείας προς τους λογισμούς. Σε ό,τι αφορά την άσκηση με τη στενή έννοια του όρου, που εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους όπως τη νηστεία, τις αγρυπνίες και την επίπονη εργασία, ο Γέροντας που τρεφόταν ιδιαιτέρως λιτά, περιορίζοντας τον ύπνο του και υπομένοντας σιωπηλά μεγάλους κόπους φρόντιζε να προφυλάγει τους μαθητές του από κάθε υπερβολή και κάθε φορμαλισμό. Κατά τον Γέροντα, στην πνευματική ζωή καλύτερα είναι να προχωρούμε με σύνεση. «Ο άνθρωπος», λέει, «να μην κάνει άλματα». Η πρόοδος στην πνευματική ζωή να είναι σταδιακή. Ο Γέροντας είναι εντελώς αντίθετος στους ασκητικούς «άθλους». Σύμφωνα με τα λεγόμενά ...

Οι Ακολουθίες τού Εσπερινού, τού Όρθρου και τής Θείας Λειτουργίας της Κυριακής Γ΄ Ματθαίου σύμφωνα με την  Επιλογή, Επιμέλεια και Στοιχειοθεσία των:  papline.gr Χρήστος Τσακίρογλου (Μήνας Αύγουστος σελ. 01-214) www.nektarios.gr

Μέγας Βασίλειος. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Μεγάλου Βασιλείου, Προς τους νέους, πώς να ωφελούνται από τα ελληνικά γράμματα (β’ μέρος) Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=318274 Οι καρποί και το φύλλωμα Αν οι δυο διδασκαλίες έχουν κάποια συγγένεια, θα ήταν ωφέλιμη η γνώση και των δυο. Αλλά έχουν και μεγάλη διαφορά. Γι᾿ αυτό, αν τις βάλουμε τη μια πλάι στην άλλη και τις συγκρίνουμε, θα δούμε καθαρά ότι η μια υπερέχει της άλλης. Με τι όμως να τις παρομοιάσουμε, ώστε να δώσουμε μια πετυχημένη εικόνα τους; Η κύρια αξία του φυτού είναι το ότι κάνει καρπούς. Αλλά και τα φύλλα του προσφέρουν ένα στόλισμα, καθώς παίζουν κάτω από την πνοή του αέρα γύρω στους κλάδους. Κάτι ανάλογο γίνεται και στην ψυχή. Ο καρπός της, η αξία της είναι η αλήθεια. ...

Λίγες μέρες απομένουν έως τις 26 Αυγούστου 2021, ημερομηνία εξόδου στους κινηματογράφους της πολυαναμενόμενης ταινίας της Yelena Popovic «Ο Άνθρωπος του Θεού» (ManofGod) με πρωταγωνιστή τον Άρη Σερβετάλη στο ρόλο του Αγίου Νεκταρίου και η παραγωγή μοιράζεται ένα κομμάτι από το soundtrack της ταινίας που υπογράφει ο Zbigniew Preisner, πριν την κυκλοφορία του στις ψηφιακές πλατφόρμες και τη φυσική διανομή του στην Ελλάδα και την Κύπρο από την Rockarolla Records. Ο σπουδαίος και πολυβραβευμένος Πολωνός συνθέτης με την αστείρευτη έμπνευση Zbigniew Preisner που γράφει «δημιουργική μουσική με την καρδιά», σε συνέντευξή του για την ταινία και τον Άγιο Νεκτάριο σημείωσε: «Το να είσαι άγιος είναι κάτι παγκόσμιο, δεν γνωρίζει σύνορα, ξεφεύγει από τα κατά τόπους στενά θρησκευτικά όρια. Είναι η ίδια ...

Όσιος Πορφύριος (1906-1991). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Ενδιαφερόταν κυρίως για τις ενδοοικογενειακές και τις βαθύτερες προσωπικές σχέσεις του ανδρογύνου. Πίστευε στον ιδιαίτερο ρόλο του μεταξύ των γονέων «αγαπητικού διαλόγου», στην τρυφερότητα των σχέσεων, στην έκφραση της συζυγικής ευαισθησίας. Με ιδιαίτερη προσοχή αντιμετώπιζε επίσης τις περιπτώσεις των «μπερδεμένων» παιδιών, όπως χαρακτηριστικά τα αποκαλούσε. Ήταν τα παιδιά με τα ποικίλα ψυχολογικά προβλήματα, που συνήθως δημιουργεί η ταραγμένη από τις επιθετικές σχέσεις ατμόσφαιρα της οικογένειας. Μιλούσε για «μπερδεμένα παιδιά» «μπερδεμένων γονιών». Έλεγε μάλιστα ότι τα διάφορα προβλήματα των παιδιών έχουν ως εστία δημιουργίας την περίοδο της κυήσεως, μια περίοδο, που η μητέρα δεν φροντίζει να ζη ήρεμα, με γαλήνη ψυχής. Και προσευχή. Έλεγε δε συνήθως: «Η μητέρα αρχίζει να διαπαιδαγωγή το παιδί της μέσα από τη μήτρα με ...

Ζούμε σε ένα γρήγορο, εντυπωσιακό και απαιτητικό κόσμο ψηφιακής επικοινωνίας σε όλα τα επίπεδα. Το μεγάλο παιδαγωγικό, φιλοσοφικό, θεολογικό και κοινωνικό δίλημμα που κυριαρχεί, και φαίνεται ότι θα γίνει καθολικό στο τέλος της δεκαετίας στην οποία πορευόμαστε, είναι αν θα ακολουθήσουμε την εμπειρία ή την ψευδαίσθηση. Λαμβάνοντας υπόψη τον σχεδιασμό του Mark Zuckerberg για τη δυνατότητα εικονικής τηλεμεταφοράς ανθρώπων μέσω fb μέχρι το 2030, θα άξιζε να αναλογιστούμε ως κοινωνία τις συνέπειες με τις οποίες ενδέχεται να βρεθούμε αντιμέτωποι, εφόσον ο εν λόγω σχεδιασμός υλοποιηθεί. Το πιθανότερο είναι ότι με τη δυνατότητα εικονικής τηλεμεταφοράς ανθρώπων θα γίνει ένα σοβαρό βήμα προς μια δυναμική αλλοτρἰωση του ανθρώπου ως προσώπου. Ακόμη, προβλέπεται σημαντική μείωση της ρεαλιστικής σχέσης του ανθρώπου με τα πράγματα. Το παιδί, ο ...

Είναι θέμα μόνο άσκησης βίας και καταπίεσης εις βάρος της γυναίκας τα τελευταία εγκλήματα ή έχουν να κάνουν και με την απουσία πυξίδας στον έρωτα;  Ζούμε σε μία εποχή στην οποία ο έρωτας αντιμετωπίζεται ως απόλαυση, ως ενθουσιασμός, ως κάτι που, και να μην κρατήσει για πολύ, δεν πειράζει. Οι πολλοί καγχάζουν όταν ακούνε την διδασκαλία της Εκκλησίας ότι ο έρωτας καθαγιάζεται στον γάμο, στην μυστηριακή του διάσταση. Ξεκινούνε ακόμη και στον γάμο με την προοπτική ότι δεν θα χρειαστεί να θυσιάσουν κάτι από τον εαυτό τους, τις συνήθειές τους, δεν θα χρειαστεί να δουλέψουν με τον χαρακτήρα τους και το εγώ τους, αλλά ότι ο άλλος είναι υποχρεωμένος να τους παράσχει τα πάντα κατά πώς επιθυμούνε οι ίδιοι. Πόσοι, άραγε, ...

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Ο πανάγαθος και πολυέλεος Θεός, αδελφοί μου, έχει πολλά και διάφορα ονόματα· λέγεται και φως, και ζωή, και ανάστασις. Όμως το κύριον όνομα του Θεού μας είνε και λέγεται αγάπη. Πρέπει ημείς, ανίσως και θέλωμεν να περάσωμεν και εδώ καλά, να πηγαίνωμεν και εις τον παράδεισον, και να λέγωμεν τον Θεόν μας αγάπην και πατέρα, πρέπει να έχωμεν δύο αγάπας· αγάπην εις τον Θεόν μας, και εις τούς αδελφούς μας. Φυσικόν μας είνε να έχωμεν αυτάς τας δύο αγάπας· παρά φύσιν είνε να μη τας έχωμεν. Και καθώς ένα χελιδόνι χρειάζεται δύο πτερούγας δια να πετά εις τον αέρα, ούτω και ημείς χρειαζόμεθα αυτάς τας δύο αγάπας, διότι χωρίς αυτών είνε αδύνατον να σωθώμεν. Και πρώτον έχομεν χρέος να ...

Γερόντισσα Γαβριηλία (1897-1992). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Γερόντισσα Γαβριηλία: Μιαν άλλη φορά θυμάμαι, ήμουν σ’ ένα Μοναστήρι (σημ. της Βηθανίας) και μου είχαν αναθέσει την θεραπεία και την φροντίδα μιας άρρωστης Γερόντισσας. Η Γερόντισσα αυτή, ήταν πάρα πολύ ιδιότροπη η καημένη. Είπα λοιπόν πάλι στον εαυτό μου: όλα σ’ αυτόν τον κόσμο, ή ο Θεός τα θέλει, ή ο Θεός τα επιτρέπει. Για μένα δηλαδή, όλα εκείνα που με κάνουν χαρούμενη, τα θέλει. Γιατί ο Θεός είναι Πανάγαθος και Καλός. Αλλά, επειδή είναι Πανάγαθος και Καλός, επιτρέπει και άλλα που μου χρειάζονται εμένα για την τελειοποίηση της ψυχής μου, που είναι μεν φοβερά δυσάρεστα σε μένα, αλλά… εάν δεν «χτυπηθεί» το κάρβουνο, γίνεται διαμάντι; Όχι. Λοιπόν, έτσι κι εγώ ανέλαβα την φροντίδα αυτής της άρρωστης. Εκείνη με τυραννούσε ...

Ο μέγας Φιλέλληνας Φρανσουά Ρενέ ντε Σατομπριάν: Μία τριλογία ΙΙ. Ο Σατομπριάν και η σχέση του με την Ελλάδα   Ποιοι μπορεί να θεωρηθούν πρωτεργάτες και μεγάλοι εμπνευστές του φιλελληνικού ρεύματος στη Γαλλία; Ο Μέτερνιχ, φανατικός εχθρός του φιλελληνισμού, σε επιστολή του της 12ης Ιουνίου 1826, σημειώνει ως ηγέτες της φιλελληνικής κίνησης στη Γαλλία τον Βενιαμίν Κονστάν, τον Σατομπριάν και τον αββά ντε Πράντ, δηλαδή εκείνους, οι οποίοι εκπροσώπουσαν τις φιλελληνικές τάσεις στο πολιτικό πεδίο,. Όλα όμως οδηγούν στο γεγονός πως επικεφαλής των φορέων του ελληνικού πνεύματος στη Γαλλία, τουλάχιστον από τα μέσα του 1824 και εξής, είναι ήταν ο Σατομπριάν. Η κυριαρχία του διαπρεπούς αυτού συγγραφέα, πολιτικού άνδρα και δημοσιογράφου στον πνευματικό κόσμο της εποχής του και το μεγάλο του κύρος ως λογίου που εξύμνησε ...

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα». Σειρά διαλέξεων του εικαστικού – συγγραφέα Βαγγέλη Παππά. «Ορθοδοξία και Ελληνισμός» Μέρος 4ο. Με την ευκαιρία της μεγάλης εορτής για τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ξεκίνησε την Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου, η σειρά διαλέξεων που πραγματοποιεί ο Εικαστικός και Συγγραφέας κ. Βαγγέλης Παππάς, με γενικό τίτλο «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα», στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», και θα ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του 2021, καλύπτοντας όλη την χρονική περίοδο της επετείου των 200 χρόνων.

Εκκινώντας από το ταπεινό Μονοδένδρι του Ζαγορίου, επέπρωτο από την ιστορική μοίρα να διαγράψουν μια εκτυφλωτική επιχειρηματική πορεία οι αδελφοί Ριζάρη και να προστρέξουν ζωτικά τον αγώνα της εθνεγερσίας της Ελλάδος. Στήριξαν πολυεπίπεδα τις πολεμικές επιχειρήσεις κατά των Τούρκων, προέβησαν στην δημιουργία ευαγών ιδρυμάτων για τους απόρους και τους αδυνάτους, συνέβαλαν καθοριστικά στην ανακαίνιση της ελληνικής παιδείας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στον ομογενειακό ελληνισμό, βοήθησαν τον Ιωάννη Καποδίστρια στην δημιουργία τραπεζικής πίστης και αποτέλεσαν συνάμα έχοντας υψηλό ορθόδοξο ήθος, από τους στυλοβάτες της εκκλησιαστικής παιδείας στην Ελλάδα. Δεν είναι εξακριβωμένο πότε ακριβώς είδε το φως της ζωής, ο μεγάλος αδελφός της έξοχης αυτής διανδρίας Μάνθος Ριζάρης ή Ραδιόνωφ, όπως χαρακτηριστικά τους είχαν ονομάσει κατά την μακρά και προοδευμένη παρουσία τους ...

Εμείς οι μαθητές της Αθωνιάδος Σχολής της δεκαετίας του 1990 και του 2000 είχαμε την τύχη να συναναστραφούμε και να ζήσουμε με τον αξιόλογο Ιερομένο πατέρα Νικηφόρο. Ο Μητροπολίτης Κινσάσας υπηρέτησε στην Σχολή μας ως καθηγητής, ως υποδιευθυντής επί Αγίου Ροδοστολου Χρυσόστομου αλλά και ως Σχολαρχης.   Άνθρωπος απλός, μορφωμένος,καλογερικός, φιλακόλουθος με πολλή αγάπη για τους μαθητές της σχολής μας. Άνθρωπος της τάξης, με ευγένεια αλλά και αυστηρότητα όπου αυτή επιβάλλονταν. Στα χρόνια που υπηρέτησε στην Αθωνιάδα βοηθούσε από καρδιάς όλους πνευματικά και υλικά. Ως μοναχός της Μικράς Αγίας Άννας, γνώριζε πολύ καλά το Αγιορείτικο τυπικό και την μοναχική ζωή, την οποία μετέφερε σε εμάς τους μαθητές του, με πολλή αγάπη, καθώς επίσης και τις πλούσιες γνώσεις του περί των δογμάτων και της ...