Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Γρηγόριος Δικαίος, ως μινίστρος των εσωτερικών, έκανε τον Ιούνιο του 1823 έκκληση στους Καθολικούς να συμμετάσχουν στον αγώνα. «Και οι φυσικοί και όσοι εις την φύσιν του ανθρώπου θεμελιούνται Πολιτικοί νόμοι, δεν συγχωρούσι ποτέ εις κανέν έθνος μόνον δια θρησκευτικάς διαφοράς, να ήναι διηρημένον, διότι ο εθνισμός δεν στηρίζεται επάνω εις θρησκευτικάς βάσεις, αλλά θεμελιόνεται επάνω εις τόσα και τόσα κοινά όλου του έθνους και υλικά και ηθικά συμφέροντα, τα οποία ως άλλοι δεσμοί συνέχουσι και κρατούσιν εις το όλον το έθνος. Και σεις λοιπόν οι χριστιανοί της Δυτικής Εκκλησίας, όσοι είσθε γεννημένοι εις την Ελλάδα, είσθε αχώριστοι από το έθνος μας. Εάν εκατηχήθητε από Ιερείς της Δυτικής Εκκλησίας, επαύσατε τάχα να ήσθε του αυτού έθνους με τους όσοι ...

Αν υποφέρετε από πόνους στη μέση θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το πρόβλημά σας είναι πολύ συχνό. Τέσσερις στους πέντε από μας, κάποια στιγμή στη ζωή τους θα παρουσιάσουν πόνους στη μέση. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις οι κρίσεις περνούν μόνες τους σε σύντομο χρονικό διάστημα και τα απλά παυσίπονα είναι το μόνο που χρειάζεται. Σε αντίθεση με παλαιότερες αντιλήψεις που συνιστούσαν παραμονή στο κρεβάτι για μεγάλο χρονικό διάστημα ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε τον πόνο στη μέση είναι σχεδόν πάντα να επανέλθουμε όσο το δυνατό πιο σύντομα στις συνηθισμένες μας δραστηριότητες. Οι πληροφορίες που δίνουμε εδώ απευθύνονται στις περιπτώσεις που ο πόνος επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα (3 μήνες ή και περισσότερο). Θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε κάποιες από τις πιθανές αιτίες ...

Πολύτιμες πνευματικές διδαχές Πατέρων της ερήμου καταγεγραμμένες από τον Αββά Κασσιανό. Με τον Πρωτοπρεσβύτερο Ματθαίο Χάλαρη.

Στο Συναξάριον της Εορτής της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου αναγράφεται μία συγκινητική σκηνή. Η Θεοτόκος, σε ηλικία περίπου 50 ετών, μετά το ουράνιο μήνυμα που έλαβε, ότι σε τρείς ημέρες θα αναχωρήσει για τον ουρανό, κάλεσε στο σπίτι της τους συγγενείς και γείτονες για να τους το αναγγείλει και να τους αποχαιρετήσει. Ήταν κάτι ξαφνικό που οι άνθρωποι δεν το περίμεναν, και όπως ήταν φυσικό, ξέσπασαν σε θρήνους και κλάμματα. Τότε η Παναγία άρχισε να τους παρηγορεί λέγοντας ότι θα περισκέπει και εποπτεύει όχι μόνον αυτούς αλλά και όλο τον κόσμο. Όπως και έγινε, καθώς αυτό καταφαίνεται από τις αναρίθμητες ευεργετικές επεμβάσεις της Παναγίας μας σε πονεμένους ανθρώπους, που επικαλέσθηκαν τη βοήθειά της. Πράγματι η Παναγία Μητέρα είναι το πρόσωπο, μετά ...

Άγιος Κοσμάς Αιτωλός (1714-1779).  (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=318635 Ημείς όχι μόνον δεν έχομεν την αγάπην, αλλά έχομεν το μίσος και την έχθραν εις την καρδίαν μας και μισούμεν τους αδελφούς μας· έρχεται ο πονηρός διάβολος και μας πικραίνει και βάνει τον θάνατον εις την ψυχήν μας και περνούμεν και εδώ κακά, και πηγαίνομεν εις την κόλασιν και καιόμεθα πάντοτε. Φυσικόν μας είνε ν’ αγαπώμεν τους αδελφούς μας· διότι είμεθα μιας φύσεως, έχομεν ένα βάπτισμα, μίαν πίστιν, τα Άχραντα Μυστήρια μεταλαμβάνομεν, ένα παράδεισον ελπίζομεν ν’ απολαύσωμεν. Καλότυχος εκείνος ο άνθρωπος οπού αξιώθηκε και έλαβεν εις την καρδίαν του αυτάς τας δύο αγάπας, εις τον Θεόν, και εις τους αδελφούς του. Διότι όποιος έχει τον Θεόν εις την καρδίαν του, έχει πάντα τα αγαθά, ...

Στην παραλία έζησα μία από τις συγκλονιστικότερες εξομολογήσεις… ίσως την καλύτερη. Τρεις ημέρες πριν εορτάσουμε το Πάσχα του καλοκαιριού, την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου, συναντήθηκα με έναν φίλο μου κληρικό. Συνηθίζουμε να συναντιόμαστε πού και πού και συζητάμε επίκαιρα θέματα, θεολογικές απορίες και γεμίζουμε τις πνευματικές μας μπαταρίες. Εκείνη την ημέρα τελειώσαμε και οι δύο αργά τις παρακλήσεις και βρεθήκαμε κατευθείαν εκεί που είχαμε κλείσει για φαγητό. Δεν είχαμε λειτουργικές υποχρεώσεις την επόμενη ημέρα κι έτσι μετά περπατήσαμε ώσπου φτάσαμε σε μια παραλία τελείως άδεια από κόσμο, λόγω της προχωρημένης ώρας, βρήκαμε δυο καρέκλες και καθίσαμε. Η θάλασσα ήταν ήρεμη, ο ουρανός καθαρός γεμάτος λαμπερά αστέρια κι ένα απαλό αεράκι φυσούσε στα πρόσωπά μας ίσα ίσα για να μη νυστάξουμε. Η ησυχία κυριαρχούσε ...

Γέροντας, Ιερομόναχος, π. Χαράλαμπος Διονυσιάτης, Προηγούμενος Ιεράς Μονής Διονυσίου Αγίου Όρους. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) : Κάναμε πολλές ώρες προσευχή, τότε όταν ήμασταν κοντά εις τον Γέροντα Ιωσήφ , και τα πρώτα χρόνια κατόπιν, μετά την κοίμηση του Γέροντος , και πολύ χάριν μας έδιδε ο Κύριος, δι’ ευχών του Γέροντος. Έκανα 6-8 ή και 10 ώρες ενίοτε προσευχή όρθιος. Μερικές φορές μου έρχονταν πολύ κούραση, και αισθανόμουνα άσχημα. Άλλοτε έρχονταν αμέλεια κλπ. Τότε έλεγα εις τον εαυτόν μου: «Άρρωστος δεν είσαι, έφαγες και ήπιες νερό. Λοιπόν εδώ θα αγωνιστείς. Θα πεθάνεις εδώ προσευχόμενος. Δεν υποχωρούσα. Και μετ’ λίγη ώραν, έρχονταν τέτοια ειρήνη και μακαριότης, που επί τέσσερις ώρες, νόμιζα ότι δεν πατούσα στην γη νόμιζα, ότι 4-5 ώρες ήσαν 10 λεπτά. Την εποχή εκείνη, είχα πολλές καταστάσεις ο ...

«Γνωρίζω την ελληνική μου ταυτότητα». Σειρά διαλέξεων του εικαστικού – συγγραφέα Βαγγέλη Παππά. «Βυζαντινός Ελληνισμός» Μέρος 7ο. Με την ευκαιρία της μεγάλης εορτής για τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ξεκίνησε την Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου, η σειρά διαλέξεων που πραγματοποιεί ο Εικαστικός και Συγγραφέας κ. Βαγγέλης Παππάς, με γενικό τίτλο «Γνωρίζω την Ελληνική μου ταυτότητα», στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», και θα ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο του 2021, καλύπτοντας όλη την χρονική περίοδο της επετείου των 200 χρόνων.

Όσιος Παΐσιος Αγιορείτης (1924-1994). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Αυτομεμψία όχι απελπισία Γέροντα, είναι εύκολο εξαρχής να συναισθανθούμε σε βάθος την αμαρτωλότητά μας; – Ο Θεός από αγάπη δεν επιτρέπει στην αρχή της πνευματικής μας ζωής να συναισθανθούμε την αμαρτωλότητά μας, για να μην καμφθούμε. Υπάρχουν φιλότιμες και ευαίσθητες ψυχές πού δεν θα το άντεχαν και θα πάθαιναν ζημιά. Θαμπώνει τα μάτια μας και δεν βλέπουμε όλα μαζί τα σφάλματα μας. Μπορεί π.χ. να έχουμε κουτσουλιές στο μανίκι μας, και εμείς να νομίζουμε ότι είναι λουλούδια. Προχωρώντας στον αγώνα μας, λίγο-λίγο, επιτρέπει ο Θεός να αρχίσουμε να βλέπουμε τα σφάλματα μας και μας δίνει και δύναμη να αγωνισθούμε, για να τα διορθώσουμε. Η λεπτή εργασία βλάπτει, όταν δεν υπάρχη πείρα. Το ίδιο συμβαίνει και με την συναίσθηση των ...

Σε ένα από τα πιο όμορφα χωριά του Ζαγορίου, τα Άνω Σουδενά (σήμερα Άνω Πεδινά), τη γενέτειρα του μεγάλου Διδασκάλου του Γένους λογίου ιερομονάχου Νεοφύτου Δούκα, την Παρασκευή 20 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση τιμής για τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, στο πλαίσιο της διοργάνωσης Ζαγόρι 2021. Η δράση αυτή εντάχθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Δράσεων και Εκδηλώσεων, που συντονίζονται από την Επιτροπή «Ελλάδα 2021». Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στον «Νεοελληνικό Διαφωτισμό στο Ζαγόρι και στον λόγιο Νεόφυτο Δούκα». Ομιλητής ήταν ο κ. Αριστοφάνης Ζαμπακίδης, καθηγητής της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την ομάδα «Επέκεινα Χώρα», μία δραστήρια Ομάδα με κοινοτικό τρόπο σκέψης και πλούσιες δράσεις, που έχει έδρα τη Βίτσα Ζαγορίου, και τον ιστορικό και δραστήριο Πολιτιστικό Σύλλογο ...

Χθες είδαμε ένα φωτεινό αριστούργημα μέσα στο σκοτάδι των ημερών που ζούμε. Κι ας αρχίσουμε απ’ τα βασικά που είναι και τα θεμελιώδη για μια ταινία που φιλοδοξεί να είναι όχι απλά ένας κινηματογραφικός βίος Αγίου ή ένα συναξάρι αλλά μια μαρτυρία Ορθόδοξης βιωτής κάτι που το πετυχαίνει πλήρως αναμφισβήτητα. Σενάριο δεμένο χωρίς να «κάνει κοιλιά»και να προκαλεί την κλασική αμηχανία στους θεατές σχετικά γρήγορο αλλά όχι ξεπέτα δίνει τον βίο του Αγίου χωρίς φλυαρίες και διδακτισμούς χωρίς κενά και χάσματα μάλλον με έναν ρεαλισμό που καθηλώνει. Θεολογικά κι αυτό έχει τεράστια σημασία και είναι το ζουμί της ταινίας παρουσιάζεται ο Άγιος μέσα στο φως της Ορθόδοξης ζωής με κυρίαρχο και πανταχού παρόν το ασκητικό και λειτουργικό στοιχείο χωρίς ίχνος αγαπουλισμού και ευσεβισμού ...

Άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) 100 παρηγορητικά κεφάλαια προς τους μοναχούς της Ινδίας Οι ζητιάνοι που προσφέρουν ανοιξιάτικα άνθη στους επίγειους βασιλείς, όχι μόνο δεν αποδιώχνονται, αλλά πολλές φορές δέχονται και κάποια δώρα. Κι εγώ επειδή με διατάξατε, δανείστηκα από δω κι από κει μια εκατοντάδα καλά λόγια και τα προσφέρω σ’ εσάς, που έχετε το πολίτευμα στους ουρανούς. Και εύχομαι να γίνουν καλόδεκτα και να μου ανταποδώσετε τη δωρεά των προσευχών σας. 1. Όσο αιώνιος είναι ο Βασιλιάς των όλων, με βασιλεία που δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, τόσο ο ζήλος εκείνων που αγωνίζονται θεληματικά γι’ Αυτόν και για τις αρετές γίνεται πιο επικερδής. Γιατί οι τιμές του παρόντος βίου, όσο λαμπρές κι αν είναι, καταργούνται οπωσδήποτε μαζί με αυτόν. ...

Στη σημερινή εποχή η εκτίμηση που τρέφουν για το πρόσωπό του οι σύγχρονοι επιστήμονες φαίνεται από τις απόψεις που διατυπώνουν στα έργα τους, όπου υπερασπίζονται την ορθοδοξία της ευαγριανής διδασκαλίας. Ερευνητές όπως ο DavidBrakke, ο A. M. Casiday, ο KevinKorrigan, ο JeremyDriscoll, ο JohnEudesBamberger, ο StefanOtto, ο WandeldesWeltbezugs, ο GabrielBunge, ο N. Gendle, ο J. Hornus, ο A. Louf, ο M. Parmentier, ο TimVivian, ο GeorgeTsakiridis και ο Ιωάννης Κορναράκης αναγνωρίζουν την επίδραση της ωριγένειας θεολογίας στην ανάπτυξη της μυστικής του διδασκαλίας αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θεωρούν τον Ευάγριο αιρετικό. Αντιθέτως, εξαίρουν τα σημεία εκείνα που φαίνεται η ορθοδοξία του δογματικού του συστήματος όχι μόνο στην ασκητική του διδασκαλία αλλά και στη μυστική του  θεολογία με βασικό της άξονα ...

Όσο κι αν δεν μας αρέσει, όσο κι αν από πολλές πλευρές ο εκκλησιαστικός λόγος λειτουργεί μόνο καταγγελτικά, ο κόσμος μας πορεύεται προς ατραπούς στις οποίες η πίστη και η παράδοσή μας περιθωριοποιούνται. Δεν είναι μόνο ο θόρυβος του politically correct ή η θέαση της θρησκευτικότητας ως ιδιωτικής υπόθεσης που δεν αφορά στον δημόσιο λόγο και τρόπο. Μπορεί να κρατιούνται στον δημόσιο βίο ορισμένα στοιχεία της σύνδεσης κράτους και εκκλησίας, ως ανάμνηση του παρελθόντος, όμως, ολοένα και περισσότερο, γίνεται εμφανές ότι η εκκλησία αρκείται στην διατήρηση της θέσης της στην κοινωνία ακολουθώντας, συχνά λαχανιασμένη και με πολλή γκρίνια, τις κρατικές επιταγές, χωρίς να έχει διάθεση να αρθρώσει λόγο σύγχρονο, ουσιαστικό, συνθετικό. Παλεύει σε μάχες χαρακωμάτων, ενώ οι πιστοί, σε ένα ...

Η Α’ Εθνοσυνέλευση έλαβε χώρα στο χωριό Πιάδα, τη Νέα Επίδαυρο, στις 20/12/1821 με βασικό στόχο να ενωθούν διοικητικά οι ελεύθερες περιοχές. Τελέστηκε η Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Ταλαντίου Νεόφυτου και κατόπιν άρχισαν οι εργασίες της Συνέλευσης. Μάλιστα, τον λόγο κήρυξε ο Βρεσθένης Θεοδωρητός που ευχόταν να λάβουν τη συνδρομή των Ρώσων στον αγώνα τους. Η Εθνοσυνέλευση επικύρωσε το καταστατικό των τοπικών Γερουσιών, των οποίων συνεχίστηκε η λειτουργία. Θα διοικούνταν από επταμελές Συμβούλιο και Πρόεδρο της Πελοποννησιακής Γερουσίας εξέλεξαν τον Θεοδώρητο, καθώς επίσης μέλος της ήταν και άλλοι ιεράρχες, ο Μητροπολίτης Κορίνθου Κύριλλος. Οι κληρικοί δεν έπαψαν ούτε στιγμή να έχουν σημαντικό ρόλο στην πολιτική. Μάλιστα, είναι σημαντικό και συγχρόνως παράδοξο το γεγονός ότι, πέρα από τους προκρίτους και τους λογίους, ...

«Αν συμβεί και γίνει εναντίον σου επανάσταση του πλήθους των αισχρών λογισμών και υποχωρήσεις και νικηθείς, να γνωρίζεις ότι χωρίστηκες πρόσκαιρα από τη θεία χάρη. Γι᾽ αυτό και παραδόθηκες στην πτώση σου με δίκαιη κρίση. Να αγωνίζεσαι λοιπόν να μη μείνεις ποτέ με την αμέλειά σου μακριά από τη θεία χάρη ούτε για μια στιγμή» (όσιος Ιωάννης ο Καρπάθιος). Στο κλίμα του πανευφρόσυνου παραδείσου της Φιλοκαλίας των ιερών νηπτικών πατέρων μάς μεταφέρει το παραπάνω λόγιο από τα παρηγορητικά λεγόμενα κείμενα του οσίου και θεοφόρου Πατέρα Ιωάννου του Καρπαθίου. Τι μας αποκαλύπτει ο όσιος μέσα από την πολύχρονη εμπειρία του στην άσκηση της πνευματικής χριστιανικής ζωής; Την αιτία της πτώσεώς μας στον κυκεώνα των αισχρών λογισμών, σε μία οδυνηρή πράγματι κατάσταση που ...

  Η Ευρώπη εξαρτάται από τις εισαγωγές σχεδόν όλων των μετάλλων σπάνιων γαιών. Παρόλο που πολλά τέτοια μέταλλα βρίσκονται σε αφθονία στον πλανήτη, είναι συχνά διασκορπισμένα και η πρόσβαση σε αυτά δεν είναι εύκολη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η Κίνα ελέγχει πάνω από το 90% της παγκόσμιας αγοράς. Η Κίνα θα τηρήσει τις αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) που διεξάγει έρευνα για τις πολιτικές της στον τομέα των σπάνιων γαιών, αλλά θα συνεχίσει να ενισχύει τον έλεγχο της βιομηχανίας της στον εν λόγω τομέα, τόνισε στις 25 Ιουλίου εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου βιομηχανίας. Ό, τι και να αποφασίσει ο ΠΟΕ, τόνισε, «η κινεζική κυβέρνηση θα πρέπει να μπορεί να διατηρήσει ορθολογικά τους πόρους των σπάνιων γαιών της, και πρέπει να ...

Όσιος αββάς Ποιμήν. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Ο αββάς Ποιμήν είπε: – Είναι γραμμένο: «Α είδον οι οφθαλμοί σου λέγε» (Παροιμ. 25:7). Όμως εγώ σας λέω, πως, κι αν ακόμα ψηλαφήσετε κάτι με τα χέρια σας, να μην το θεωρήσετε βέβαιο. Γιατί ένας αδελφός γελοιοποιήθηκε σε μια τέτοια περίπτωση. Αυτός είχε πονηρές υποψίες εναντίον του αδελφού του. Και μια μέρα, που τον είδε τάχα ν’ αμαρτάνει με μια γυναίκα, ταράχθηκε και πολεμήθηκε φοβερά (από κακούς λογισμούς). Πλησίασε λοιπόν και τους σκούντησε με το πόδι του, λέγοντας: – Πάψτε, πια! Ως πότε…; Και να! Τότε διεπίστωσε πως ήταν δυό δεμάτια σιτάρι, το ένα πάνω στο άλλο! Γι’ αυτό σας λέω, πως, κι αν ακόμα ψηλαφήσετε με τα χέρια σας, μη βιαστείτε να κατηγορήσετε.   Ένας αδελφός ρώτησε τον αββά Ποιμένα: – Πώς μπορεί ένας άνθρωπος ...

Στο λεξιλόγιο της Χριστιανικής Ζωής, υπάρχουν πολλές λέξεις για να περιγράψει κανείς το Άγιον Όρος. Όμως η πιο ζεστή, η πιο όμορφη και πιο επικρατούσα περιγραφή είναι το «Περιβόλι της Παναγίας». Παρά το γεγονός ότι η Παναγία μας βρίσκεται παντού στην Ελλάδα και στο τελευταίο της χωριό, το Άγιον Όρος είναι ο κατ’ εξοχήν τόπος που τιμάται, που εμφανίζεται, που ενεργεί και αναπαύεται το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, ως «ο νοητός της Θεοτόκου και ωραίος Παράδεισος». Σύμφωνα με την Παράδοση, το Άγιον Όρος δόθηκε ως κλήρος, ως κληρονομιά στην Παναγία από τον ίδιο τον Κύριο: «Έστω ο τόπος ούτος κλήρος σον και περιβόλαιον σον και Παράδεισος, έτι δε λιμήν σωτήριος των θελόντων σωθήναι». Και αυτό έχει επίσης τον συμβολισμό του: Ενώ ...

Οι τελευταίες ημέρες του ήταν πολύ οδυνηρές, γιατί η προχωρημένη πλέον ανεπάρκεια εμπόδιζε την αναπνοή...