Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Απόσπασμα από την εκπομπή: «Βίβλος ζωής» με θέμα: Προφήτης Ιωνάς. Η παγκοσμιότητα του Θεού. Εκπομπή που αναλύει το πρώτο τμήμα της θείας Αποκαλύψεως, την Παλαιά Διαθήκη. Με βάση τις επιστημονικές έρευνες καθηγητών των Βιβλικών Σπουδών αλλά και την προσέγγιση των Πατέρων της Εκκλησίας ο Αρχιμανδρίτης π. Ιάκωβος Κανάκης καταθέτει τοποθετήσεις για το έργο των Προφητών και των Δικαίων της Παλαιάς Διαθήκης, η οποία δεν αποτελεί την ιστορία των Ιουδαίων αλλά την Αποκάλυψη του Θεού και τον λόγο περί του άσαρκου ακόμα Μεσσία! Δείτε εδώ ολόκληρη την εκπομπή: www.pemptousia.tv

Το δεύτερο βιβλίο του Θεοτοκά -μετά το Ελεύθερο Πνεύμα– έχει επίσης δοκιμιακό χαρακτήρα και αποτελείται από τέσσερις νοηματικές ενότητες με τίτλους: «Αντιφάσεις της μοναξιάς», «Επιστολή σε μια φίλη επαρχιώτισσα», «Μια γυναίκα σ’ ένα τραίνο», «Η Θεά» και συμπληρώνεται από ένα σύντομο πρόλογο και επίλογο. Τα κείμενα αυτά, μας πληροφορεί, γράφηκαν σε ώρες σχόλης και κάποιες σελίδες τους για να τον διασκεδάσουν, πριν τον πάρουν τα χρόνια και σοβαρευτεί, και τα χαρακτηρίζει ψυχογραφικά δοκίμια με μορφή εσωτερικών μονολόγων και διαλόγων. «Αντιφάσεις της μοναξιάς» Αφόρμηση για το πρώτο και εκτενέστερο κείμενό του υπήρξε ένα διαζύγιο, που επρόκειτο να εκδοθεί λόγω «ασυμφωνίας χαρακτήρων». Ο νομικός αυτός όρος θα τον παρασύρει σε μια σειρά σκέψεων και συνειρμών που έχουν θέμα τους την ανθρώπινη μοναξιά. Αναρωτιέται, εξαρχής, ...

Με τον όρο θρησκεία online αναφερόμαστε στους ιστότοπους, οι οποίοι αφορούν μια θρησκευτική κοινότητα και παρέχουν στους επισκέπτες τους ενημερωτικό υλικό όπως: άρθρα θεολογικού περιεχομένου, βιβλία, πληροφορίες τοπικού ή υπερτοπικού ενδιαφέροντος, ομιλίες, εκδηλώσεις προγράμματος τέλεσης λειτουργιών ή συναντήσεων, τρόπους επικοινωνίας. Τύποι ιστοσελίδων με τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά απευθύνονται τόσο στα μέλη ή τους φίλους της θρησκευτικής κοινότητας, αλλά και σε όσους θα ήθελαν να ενημερωθούν για τις θεολογικές αρχές, τους σκοπούς και τις δράσεις της συγκεκριμένης κοινότητας. Η θρησκευτική παρουσία στο διαδίκτυο συνθέτει έναν αχανή χώρο δικτύων και αλληλεπιδράσεων που επεκτείνεται σε κάθε είδος θρησκευτικής δοξασίας. Στην παρούσα εργασία θα εστιάσουμε στον χώρο της ορθοδοξίας με αναφορές στο ευρύτερο πλαίσιο του χριστιανισμού, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο και στην διαδικτυακή παρουσία των θεσμικών, αλλά και μη θεσμικών ιστότοπων και ...

Ο όρθρος, δηλαδή η μία από τις επτά ακολουθίες του νυχθημέρου, συνιστά την πρωινή σύναξη των πιστών για προσευχή. Η έναρξη της ακολουθίας του όρθρου καταλαμβάνεται από μία σύντομη ακολουθία, η οποία έχει ενταχθεί αρμονικά στον όρθρο. Η βασιλική ή υπέρ του βασιλέως ακολουθία είναι μία ευσύνοπτη διάταξη. Η ένταξή της στο τυπικό της ορθρινής ακολουθίας στοχεύει στην ευόδωση των έργων του κοσμικού άρχοντα – βασιλέα, μέσω της προσευχητικής επίκλησης των υπηκόων του. Η ακολουθία αυτή αποτελεί ένα από τα πολλά παραδείγματα ένταξης δεήσεων υπέρ διαφόρων προσώπων και σκοπών στη λατρεία της Εκκλησίας. Ο βασιλέας δεν συνιστά εκκλησιαστικό όργανο ή διακόνημα, αλλά αποτελεί, τουλάχιστον θεωρητικά, μέλος της εκκλησιαστικής κοινότητας, αφενός, ενώ δραστηριοποιείται για την ομαλή οργάνωση της κοινωνίας και την προάσπιση ...

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, Λόγος κατηχητικός ο μέγας Πρόλογος 1. Η μέθοδος της κατηχήσεως είναι μεν αναγκαία εις τους προϊσταμένους του θρησκευτικού βίου, ώστε να είναι δυνατόν να πληθύνεται η Εκκλησία με την προσθήκην των σωζομένων, καθώς η διδασκαλία του περί πίστεως λόγου προσάγεται εις την ακοήν των απίστων· αλλ’ όμως δεν είναι εφαρμόσιμος ο ίδιος τρόπος διδασκαλίας εις όλους τους προσερχομένους εις τον λόγον, αλλά πρέπει να προσαρμόζωμεν κατά τας μεταξύ των διαφοράς των θρησκειών την κατήχησιν, αποβλέποντες εις τον ίδιον σκοπόν του λόγου, αλλά μη επιχειρηματολογούντες κατά τον ίδιον τρόπον. Πράγματι με άλλας προϋποθέσεις σκέπτεται ο ιουδαΐζων και με άλλας ο ελληνίζων , ενώ ο Ανόμοιος και ο Μανιχαίος, και οι οπαδοί του Μαρκίωνος και του Βαλεντίνου ...

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης καί Αυλοποτάμου, υπέρτιμος καί έξαρχος Άνω Κρήτης και Πελάγους Κρητικού κ.κ. Ευγένιος (κατά κόσμον Ευάγγελος Αντωνόπουλος) εξελέγη σήμερα, κατά τις εργασίες της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, νέος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης.  Ο Σεβασμιώτατος γεννήθηκε στο Ηράκλειο την 14η Φεβρουαρίου 1968. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές, φοίτησε στη Θεολογική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’ όπου έλαβε το πτυχίο του τον Μάιο τού 1990. Το 1992 περάτωσε τα μαθήματα τού κλάδου Ιστορικής Θεολογίας τού τμήματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της Θεολογικής Σχολής τού Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η μοναχική του κουρά έγινε στην Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Σελλινάρι την 23η Φεβρουαρίου 1991 από τον αοίδιμο Γέροντά του, Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου Νεκτάριο, ο οποίος τον χειροτόνησε διάκονο ...

Ένας χρόνος ακριβώς συμπληρώνεται σήμερα από την 11ηΙανουαρίου 2021, οπότε και η πανδημία του κορωνοϊού στέρησε από ανάμεσά μας την παρουσία του γίγαντα της Εκκλησιαστικής Μουσικής και Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως, μακαριστού Χαριλάου Ταλιαδώρου. Έναν μεγάλο Δάσκαλο, έναν σπουδαίο άνθρωπο.  Άνθρωποι που γνώριζαν τον μακαριστό κάνουν λόγο για έναν άνθρωπο που προικίσθηκε πλούσια, με χαρίσματα πολλά και ποικίλα. Όμως, ο πάνσοφος Θεός, αφειδώλευτα και εκ περισσού έδειξε την μεγαλοδωρία Του στο τάλαντο της καλλιφωνίας και τον κόσμησε με ανεπανάληπτο μουσικό χάρισμα, με μοναδικότητα καλλιτεχνικής έκφρασης και σύνθεσης, το οποίο σύμφωνα με την ευαγγελική επιταγή, καλλιέργησε φιλοπόνως, σμίλευσε θεοπρεπώς, χάλκευσε εκκλησιαστικώς και πολλαπλασίασε μέσα στα εβδομήντα και πλέον έτη της ιεροψαλτικής του διακονίας, μοναδικό φαινόμενο ιστορικά, ώστε αξίως και δικαίως ...

Ο Κύριος με τον ερχομό Του επλήρωσε όλο τον κόσμο με τη χάρη Του και άπλωσε τη θεουργική δύναμή Του πάνω σε όλη την κτίση. Κατέβηκε στον Ιορδάνη, όχι για να αγιασθεί ο Ίδιος, αλλά για να αγιάσει τα ύδατα και όλη τη φύση, ούτως ώστε να δώσει τη δυνατότητα εμείς να δεχθούμε βάπτισμα και να ενδυθούμε τη δοξασμένη ανθρώπινη φύση Του, στην οποία «κατοικεί παν το πλήρωμα της Θεότητος σωματικώς» (Κολ. 2,9). Κατέβηκε στα ύδατα «συνελκύσαι εκ ροών Ιορδάνου μακαρίους (υιούς) φαεινούς» και πολίτες της αιώνιας Βασιλείας Του. Η πρώτη ταπεινή Επιφάνεια του Κυρίου έγινε προφητικό γεγονός, κατά το οποίο «εξεχύθη η χάρις του Θεού η σωτήριος πάσιν ανθρώποις» (Τίτ. 2,11). Η πρώτη ταπεινή Επιφάνεια του Κυρίου έγινε προετοιμασία για την ...

Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός, Για την πίστη και το βάπτισμα Ομολογούμε, επίσης, ένα βάπτισμα για την άφεση των αμαρτιών μας και για αιώνια ζωή· διότι το βάπτισμα φανερώνει το θάνατο του Κυρίου. Με το βάπτισμα, λοιπόν, θαπτόμαστε μαζί με τον Κύριο, όπως λέει ο θείος Απόστολος. Όπως, δηλαδή, ο Κύριος πέθανε μία φορά, έτσι πρέπει και μία φορά να βαπτιζόμαστε· και να βαπτιζόμαστε μάλιστα, σύμφωνα μα τα λόγια του Κυρίου «στο όνομα του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος», ώστε να διδασκόμαστε την ομολογία της πίστεως στον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Όσοι βέβαια, αφού βαπτίσθηκαν στο όνομα του Πατέρα, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος και διδάχθηκαν ότι η θεότητα είναι μία φύση σε τρεις υποστάσεις, ...

Αθανάσιος Στογιαννίδης, Σχολική Παιδεία, Μάθημα των Θρησκευτικών και Δημόσιος Χώρος. Αναστοχαστική ιχνηλασία στην παιδαγωγική θεωρία του Dietrich Benner, Πρόλογος Κ. Δεληκωσταντής, εκδ. Ostracon, Θεσσαλονίκη 2021. Το Μάθημα των Θρησκευτικών αποτελεί μία από τις πιο συχνές αιτίες συζητήσεων στον δημόσιο διάλογο τα τελευταία χρόνια. Είτε για την αναγκαιότητα της παρουσίας του στην Εκπαίδευση, είτε λόγω του περιεχομένου του, είτε εξαιτίας του τρόπου διδασκαλίας του, είναι ίσως το μόνο σχολικό αντικείμενο που βρίσκεται τόσο συχνά στη δημοσιότητα και μάλλον το πιο «δημοφιλές» (θετικά ή αρνητικά) σχολικό μάθημα στη χώρα μας εδώ και κάποιες δεκαετίες. Νέα σχολικά εγχειρίδια, κυβερνητικές αποφάσεις, ανακοινώσεις θεολογικών ενώσεων, δικαστικές διαμάχες, πολιτικές κορώνες, εκκλησιαστική κηρυγματικότητα και αντιεκκλησιαστικά απωθημένα συνιστούν ένα σκηνικό που περικλείει μέσα του εκπαιδευτικούς αμήχανους και μαθητές απορημένους ...

Η αντίληψη ότι τιμωρεί ο Θεός όσους αμαρτάνουν, παραπέμποντας στον αυστηρό πατέρα που τιμωρεί τα άτακτα παιδιά του, φαίνεται πως δύσκολα μπορεί να αφαιρεθεί από την καρδιά του ανθρώπου. Άλλωστε, η Εκκλησία μιλά για την κόλαση, το «πυρ το εξώτερο» και αρκετοί Πατέρες μάς παροτρύνουν να σκεφτόμαστε τον Άδη για να είμαστε πιο δυσκίνητοι στο κακό. Αν και το πιο πάνω είναι αλήθεια, ωστόσο δεν είναι όλη η Αλήθεια. Όπως δεν αποδίδουμε ολοκληρωμένη την εικόνα του προσώπου, τονίζοντας μια πτυχή της προσωπικότητάς του, έτσι και η όποια παιδαγωγική συμπεριφορά του Θεού σε συλλογικό ή προσωπικό επίπεδο, δεν αποδίδει αυτό που είναι ο Θεός: Αγάπη χωρίς όρια! Στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός δεν αποκαλύπτεται μόνο ως Θεός που θέλει να εφαρμόζεται ο Νόμος ...

Απόσπασμα της εκπομπής: Λειτουργία – Μεταλειτουργία με θέμα «Πως συμπεριφερόμαστε οι πιστοί στο Ναό;». Για τον Ορθόδοξο Χριστιανό, η Θεία Λειτουργία είναι το κέντρο της ζωής της Εκκλησίας. Η συμμετοχή στην Θεία Λατρεία είναι άσκηση και άθλημα πνευματικό του καθενός πιστού. Σ’ αυτή την κατανόηση συμβάλλει η εκπομπή αυτή, ώστε κάθε πιστός να εμβαθύνει στα τελούμενα της θείας λατρείας. Την εκπομπή παρουσιάζει ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Θεμιστοκλής Χριστοδούλου. Δείτε εδώ ολόκληρη την εκπομπή: www.pemptousia.tv

Απόσπασμα από την εκπομπή: «Άκου Φίλε» με θέμα: Προβλήματα στάσης στη νεανική ηλικία. Μία εκπομπή με αναφορές σε επίκαιρα θέματα, που απασχολούν τους νέους ανθρώπους του καιρού μας, μέσα από το πρίσμα και τις προτάσεις της Ελληνορθόδοξης παράδοσης. Σε έναν κόσμο που τα «αυτονόητα» αλλοιώνονται με ιλιγγιώδη ρυθμό, η ελληνορθόδοξη πνευματικότητα, παραμένει φάρος προσανατολισμού και στοιχείο αυτοπροσδιορισμού του σύγχρονου ορθοδόξου Χριστιανού. Παρουσιάζει η Σταυρούλα Ζώρζου. Δείτε εδώ ολόκληρη την εκπομπή: www.pemptousia.tv

Αγαπητοί Αναγνώστες με την βοήθεια και τη χάρη Του Θεού, εισήλθαμε στο νέο έτος 2022 μ.Χ. και αυτό φυσικά είναι το πρώτο μας γι αυτό το έτος. Κάθε πρώτο άρθρο μας, έχει πάντα την νοσταλγία του παλιού έτους που έφυγε, αλλά και την ελπίδα και την προσδοκία για βελτιώσεις σε όλους τους τομείς στο νέο χρόνο που ήρθε! Αν θα γίνει ή όχι όμως εξαρτάται κατά πόσο έντονα θα το ευχηθούμε στη προσευχή μας στον έναν και Τριαδικό Θεό και φυσικά ανθρωπίνως δώσουμε όλο μας το «Είναι» και το προσπαθήσουμε..! Στα πλαίσια αυτή της εισαγωγής, ακολουθήστε μας όλο το νέο χρόνο, στις νέες περιπέτειες και προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η «γραφίδα μας»…! Αν κανείς παρατηρήσει με ιδιαίτερη προσοχή, την εικόνα της ...

Δεκαετίες πίσω, παιδιά τότε, συναντήσαμε τον πάτερ Κοσμά, έναν κήρυκα του λόγου του Θεού που ήταν διαφορετικός. Αεικίνητος και ακούραστος δάσκαλος της Ορθής Πίστης, δίδαξε την Ορθοδοξία σε κάθε γωνιά της Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Ώρες πολλές δίπλα του σε κατηχητικά σχολεία και κύκλους συζητήσεων προσπαθούσαμε να ρουφήξουμε όλο το νέκταρ των λόγων του κάθε φορά που είχαμε την ευκαιρία να τον ακούσουμε. Μας έμαθε να αγαπάμε πραγματικά το Θεό και να προσπαθούμε να μοιάσουμε σε Αυτόν. Μας δίδασκε με το παράδειγμά του την αγάπη για τον πλησίον, την αξία της προσφοράς, την πραότητα τη συγχώρεση και τη μετάνοια. Όλη του η ζωή ήταν μια διδασκαλία αγάπης που ξεπερνούσε τα πεπερασμένα όρια που έθετε η ανθρώπινη λογική. Δεν υπάρχει άνθρωπος που ...

Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός, Για την πίστη Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=330525 Η πίστη βέβαια είναι δύο ειδών. «Υπάρχει δηλαδή πρώτα πίστη που δημιουργείται από την ακοή». Ακούμε δηλαδή τις θείες Γραφές και πιστεύουμε στη διδαχή του Αγίου Πνεύματος. Αυτή όμως γίνεται τέλεια, όταν είναι πίστη έμπρακτη σε όλα όσα ο Χριστός νομοθέτησε, όταν σέβεται και εφαρμόζει τις εντολές Αυτού που μας ανακαίνισε. Αυτός που δεν πιστεύει σύμφωνα με την παράδοση της όλης Εκκλησίας ή συμμετέχει στις απαράδεκτες πράξεις του Διαβόλου, αυτός είναι ο άπιστος. (Δεύτερο είδος) «πίστεως είναι η πραγμάτωση όσων ελπίζουμε, η απόδειξη πραγμάτων που δεν βλέπουμε»· ή είναι αναμφίβολη και αδιάκριτη ελπίδα των υποσχέσεων του Θεού σε μας και η εκπλήρωση των αιτημάτων μας. Το πρώτο είδος πίστεως είναι αποτέλεσμα της ...

Η άκρη του δρόμου Πρόκειται για το προτελευταίο θεατρικό το οποίο γράφει ο Θεοτοκάς το 1960, το δημοσιεύει όμως τρία χρόνια αργότερα και το θεωρεί από τα καλύτερα ή ίσως και το καλύτερο θεατρικό του. Το συνθέτει, όπως ο ίδιος αναφέρει, σε μια εποχή ιδιαίτερα δύσκολη γι’ αυτόν, μετά το θάνατο της πρώτης του γυναίκας, και αναζητεί «παρηγορία» στην πνευματικότητα της Ορθοδοξίας, στη μυστικιστική της παράδοση. Τα πατρολογικά κείμενα τα οποία αναφέρονται σ’ αυτήν βρίσκονται στη Φιλοκαλία, η οποία μεταφράστηκε στα ρωσικά και έγινε κοινή παράδοση των ορθοδόξων, όπως σημειώνει. Συγχρόνως στις «Σημειώσεις» του αναφέρει ότι το κλίμα του Μακεδονικού αγώνα τού ήταν οικείο από την παιδική του ηλικία, γιατί είχε ακούσει διηγήσεις από ιερωμένους, και μάλιστα από αρχιερείς, που συμμετείχαν σ’ ...

Απόσπασμα από την εκπομπή: «Αιρέσεις και Αναιρέσεις» με θέμα: «Η Πανελλήνια Ένωση Γονέων για την Προστασία του Ελληνορθοδόξου Πολιτισμού, της Οικογενείας και του Ατόμου». Η σύγχρονη τεχνολογία μας παρέχει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε γνώσεις από διάφορους πολιτισμούς και κουλτούρες, γεγονός που εκμεταλλεύονται παραθρησκευτικές και παραχριστιανικές oμάδες, προβάλλοντας με ελκυστικό τρόπο τις προτάσεις τους. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος και η Συνοδική Επιτροπή επί των Αιρέσεων, μέσα από την εκπομπή «Αιρέσεις και Αναιρέσεις», προβάλλει την Αιώνια Αλήθεια της Εκκλησίας μας, ελέγχοντας την πλάνη και την αίρεση στο φως της Ορθοδοξίας. Δείτε εδώ ολόκληρη την εκπομπή: www.pemptousia.tv

Προτάσεις απόρριψης της Εκκλησιαστικής Χριστολογίας από εκπροσώπους τού θρησκευτικού πλουραλισμού 1.Τί είναι ο θρησκευτικός πλουραλισμός Ο θρησκευτικός πλουραλισμός είναι μοντέλο αξιολόγησης και προσέγγισης των διαφορών θρησκειών πού ως βασική αρχή του έχει τη θέση ότι όλες οι θρησκείες είναι ισότιμες, αποδεκτοί δρόμοι σωτηρίας και καμμία δεν μπορεί να απαιτήσει αξιολογική προτεραιότητα η ποιοτική ανωτερότητα από κάποια άλλη. Ο θρησκευτικός πλουραλισμός , σύμφωνα με τούς εκπροσώπους του (J. Hick,  Perry Schmidt -Leukel, R. Bernhardt, P.F. Knitter, A. Race, L. Swidler, κ.α ), είναι μέρος της ταυτότητας των σύγχρονων κοινωνιών.  Συνδέεται οργανικά επίσης με την συζήτηση για μία  θεολογία των θρησκειών πού θα συνθέτει λειτουργικά επιμέρους η κατά την κρίση τους, τις κοινές παραδοχές των διαφόρων θρησκευμάτων. 2. Η αφετηρία εκκίνησης Αφετηρία εκκίνησης, συνυφασμένη απόλυτα ...

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Αν κατοικείς μαζί με άλλον αδελφό και θέλεις να γίνει κάτι, ο αδελφός όμως αυτός δεν θέλει, τότε, για να μη μαλώσετε και τον λυπήσεις, να υποτάξεις σ’ εκείνον το θέλημά σου. Να είσαι απέναντι στον αδελφό σου σαν φιλοξενούμενός του. Να μην τον προστάξεις για κανένα πράγμα και να μη θελήσεις να τον εξουσιάζεις. Αν σου επιβάλει κάτι που δεν θέλεις, πολέμησε το θέλημά σου ώσπου να εκτελέσεις την προσταγή, για να μην τον στενοχωρήσεις, να μη χάσεις τη συστολή σου απέναντί του και να μη διαταράξεις την ειρηνική σας συμβίωση. Αν, λ.χ., σου πει, «ψήσε μου τίποτα». Εσύ πες του: «Τι θέλεις να σου κάνω«; και αν σ’ αφήσει στη διάθεσή σου, λέγοντας «(Κάνε) ότι θέλεις«, τότε ετοίμασέ του ό,τι σας ...