Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς. (Από https://www.bigcyprus.com.cy) Από το βιβλίο «Ανατολή στο στρατόπεδο» Τα βιβλία για τα Κρατητήρια και τις Κεντρικές Φυλακές αποτελούν πηγές και μαρτυρίες πληροφόρησης για τη διαβίωση των κρατουμένων και των καταδίκων στα χρόνια της Κυπριακής Επανάστασης, τον αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959). Μία από τις πρώτες γραφές που κυκλοφόρησαν σε αυτοτελή έκδοση είναι και το βιβλίο-μαρτυρία του εκπαιδευτικού στο Λανίτειο Γυμνάσιο Λεμεσού, Μιχαήλ Μιχαηλίδη με τίτλο «Ανατολή στο στρατόπεδο». Κυκλοφόρησε το 1962 σε καλαίσθητη έκδοση. Εξαντλήθηκε και επανακυκλοφόρησε στην Αθήνα στα χρόνια του ’80 για να εξαντληθεί και πάλι. Η πρώτη μάλιστα έκδοση αποτελεί σπάνιο και δυσεύρετο συλλεκτικής σημασίας βιβλίο και το αναζητούν συχνά οι συλλέκτες κυπρολογικών βιβλίων. Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε 17 καλογραμμένα κεφάλαια και ξεκινά με μια γλαφυρή και παραστατική ...

Ο Βυζαντινος Χορός «Συνηχούντες» υπό την διεύθυνση του  Δρ Ιωαννίδη Χρυσοβαλάντη, Πρωτοψάλτη του Ι. Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Νικολάου Ελευθερουπόλεως ερμηνεύει το περίφημο Ιδιόμελο του Όρθρου της Μεγάλης Πέμπτης «Μυσταγωγῶν σου Κύριε τοὺς Μαθητάς», σε μέλος αργό Ιακώβου Πρωτοψάλτου.

Η Ανάσταση. Εικόνα από το καθολικό της Ι.Μ. Αγίας Τριάδας, Τζαγκαρόλων (Ακρωτήρι, Χανιά Κρήτης) O υπολογισμός της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Kυρίου και οι ημερομηνίες εορτασμού του εβραϊκού Πάσχα Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας δίνουν τα ιερά κείμενα ο Xριστός σταυρώθηκε όταν ηγεμόνας της Ιουδαίας ήταν ο Πόντιος Πιλάτος, επί Ρωμαίου αυτοκράτορος Τιβερίου (14-37 μ.X.). O Ηρώδης, με την επωνυμία Mέγας, βασίλεψε από το 38 ως το 4 π.X. Mετά τον θάνατό του, ο Αύγουστος χώρισε το ιουδαϊκό βασίλειο σε τρία υποβασίλεια, που τα μοίρασε στους τρεις γιους τού Ηρώδη. Το πρώτο, που περιελάμβανε την Ιουδαία, τη Σαμάρεια και την Iδουμαία, δόθηκε στον Αρχέλαο (Mατθ. B΄, 22), ενώ ο Ηρώδης Aντίπας και ο Φίλιππος πήραν αντίστοιχα τη Γαλιλαία και τη βορειοανατολική ...

Ο Στυλιανός Ζαχαρίου, Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης ψάλλει περίφημο ύμνο από τον Όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου«Σε τον αναβαλλόμενον» σε μέλος Χαρ. Ταλιαδώρου.

Η Αποκαθήλωση. Μονή Πάτμου 17ος αι. Από τον τόμο «Αριστουργήματα Μονής Πάτμου» (εκδόσεις Κ. Κουμουνδουρέα). Από: https://anemourion.blogspot.com Ξεκινώ την αναφορά μου στο Μέγα Σάββατον, με το Συναξάριον του Όρθρου, που αναγινώσκεται τη Μεγάλη Παρασκευή, το εσπέρας. «Τω αγίω και μεγάλω Σαββάτω, την θεόσωμον Ταφήν, και την εις άδου Κάθοδον του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού εορτάζομεν δι’ ων της φθοράς το ημέτερον γένος ανακληθέν, προς αιωνίαν ζωήν μεταβέβηκε». Στίχοι «Μάτην φυλάττεις τον τάφον, κουστωδία. Ου γαρ καθέξει τύμβος αυτοζωαν» Είναι και το «Κοντάκιον» και ο «Οίκος» του αγίου Ρωμανού του Μελωδού: Ποίημα Ρωμανού του μελωδού. Ήχος β’. Χειρόγραφον εικόνα. Κοντάκιον «Την άβυσσον ο κλείσας, νεκρός οράται· και σμύρνη και σινδόνι ενειλημμένος, εν μνημείω κατατίθεται, ως θνητός ο αθάνατος. Γυναίκες δε αυτόν ήλθον μυρίσαι, κλαίουσαι πικρώς και εκβοώσαι· Τούτο Σάββατόν ...

Ο Στυλιανός Ζαχαρίου, Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης ψάλλει περίφημο ύμνο από τον Όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου«Σε τον αναβαλλόμενον» σε μέλος Χαρ. Ταλιαδώρου.

«Τη Αγία και Μεγάλη Παρασκευή τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν· τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην· και προ πάντων τον σταυρόν και τον θάνατον, ά δι’ ημάς εκών κατεδέξατο· έτι δε και την του ευγνώμονος ληστού, του συσταυρωθέντος αυτώ, σωτήριον εν τω σταυρώ ομολογίαν». Τη Μεγάλη Παρασκευή τα προβαλλόμενα εξουθενωτικά του κύρους και της δυνάμεως γεγονότα είναι πολλά. Εντάσσονται σε τρεις πτυχές, την πτυχή του βασανισμού και ευτελιμσού της προσωπικότητας (εμπτυσμός, ραπίσματα, κολαφίσματα, ύβρεις, γέλωτες, πορφυρή χλαίνη, κάλαμος, σπόγγος, όξος, ήλοι, λόγχη, σταυρός), την πτυχή του θανάτου και την πτυχή της μετανοίας ...

ΟΡΘΡΟΣ  Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ (Ο Όρθρος της Μ. Παρασκευής  τελείται το βράδυ της Μ. Πέμπτης) ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ Τῇ ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ Παρασκευῇ, τὰ ἅγια καὶ σωτήρια καὶ φρικτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπιτελοῦμεν, τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ῥαπίσματα, τὰ κολαφίσματα, τὰς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρᾶν χλαίναν, τὸν κάλαμον, τὸν σπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἥλους, τὴν λόγχην, καὶ πρὸ πάντων, τὸν σταυρόν, καὶ τὸν θάνατον, ἃ δι’ ἡμᾶς ἑκὼν κατεδέξατο, ἔτι δὲ καὶ τὴν τοῦ εὐγνώμονος Λῃστοῦ, τοῦ συσταυρωθέντοςαὐτῷ, σωτήριον ἐν τῷ Σταυρῷ ὁμολογίαν. Στίχοι εἰς τὴν Σταύρωσιν Ζῶν εἶ Θεὸς σύ, καὶ νεκρωθεὶς ἐν ξύλῳ, Ὦ νεκρὲ γυμνέ, καὶ Θεοῦ ζῶντος Λόγε. Ἕτεροι εἰς τὸν εὐγνώμονα Λῃστὴν Κεκλεισμένας ἤνοιξε τῆς Ἐδὲμ πύλας, Βαλὼν ὁ Λῃστὴς κλεῖδα τό, Μνήσθητί μου. Τῇ ὑπερφυεῖ καὶ περὶ ἡμᾶς παναπείρῳ σου εὐσπλαγχνίᾳ, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν. Εισαγωγικά για την Μ. ...

Το Βραβείο Κοινού απέσπασε η πολυαναμενόμενη ταινία της Yelena Popovic “Ο Άνθρωπος του Θεού” στο 43ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας, βραβείο που επιβεβαίωσε και την εξαιρετικά θερμή υποδοχή που επιφύλαξαν στην ταινία κοινό και κριτικοί που την απόλαυσαν ζωντανά σε μια κατάμεστη, τηρουμένων των υγειονομικών πρωτοκόλλων, αίθουσα. Με το πιο σημαντικό βραβείο, λοιπόν, εκείνο του κοινού, στο οποίο απευθύνονται και την προτίμηση του οποίου επιδιώκουν να κατακτήσουν όλες οι ταινίες, ξεκινά την πολλά υποσχόμενη πορεία της η ταινία της Yelena Popovic για τον βίο του Αγίου Νεκταρίου που, μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, θα προβληθεί στις κινηματογραφικές αίθουσες της Ελλάδας. Διαβάστε την συνέχεια εδώ

Η ιστορία, οι δυνατές εικόνες και ο συμβολισμός τους στη ζωή του Χριστιανού Σύλληψη, δίκη, σταύρωση, αποκαθήλωση, Ανάσταση. Εικόνες δυνατές, στιγμές μοναδικές από την ιστορία των Παθών του Ιησού που ξετυλίγονται από τη Μεγάλη Πέμπτη για να κορυφωθούν το Μεγάλο Σάββατο. Συλλογικά αποκαλούμενα ως τα πάθη, ο πόνος και λυτρωτικός θάνατος του Ιησού είναι η κύρια διάσταση της χριστιανικής Θεολογίας που αφορά στο δόγμα της σωτηρίας και του εξιλασμού. Διαβάστε την συνέχεια εδώ

Ο Στυλιανός Ζαχαρίου, Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης ψάλλει τον περίφημο ύμνο από τον Όρθρο της Μεγάλης Παρασκευής «Ἐξέδυσάν με τά ἱμάτιά μου»

Παρακολουθείστε από το ψηφιακό κανάλι Pemptousia TV ζωντανά την Ακολουθία των Αγίων Παθών από τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Πειραιώς.

Ακούστε Ύμνους της Ακολουθίας τους Όρθρου της Μεγάλης Πέμπτης όπως τους αποδίδει ο Χορός των Βατοπαιδινών Πατέρων. Μπορείτε ταυτόχρονα να παρακολουθείτε κάθε μέλος μέσω της οπτικοποίησής του. Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου (youtube) Δείτε και ακούστε εδώ τους Ύμνους της Μεγάλης Πέμπτης   

Ο Σωτήρης Δεσπότης, Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγ. Βαρβάρας Τούμπας ερμηνεύει το περίφημο Ιδιόμελο «Μυσταγωγών σου Κύριε» των Αποστίχων του Όρθρου Μ. Πέμπτης σε ήχο πλ. α΄ και μέλος Κωνσταντίνου Πρίγγου.

Χορός Καθηγητών της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ι.Μ. Λαρίσης και Τυρνάβου «Άγιος Αχίλλιος» ερμηνεύει ύμνους από τον Όρθρο της Αγίας και Μεγάλης Παρασκευής. Προλογίζει ο Αιδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρ. Βασίλειος Τάσιος. Συμμετέχουν οι: Ιωάννης Μαυρομάτης (Χοράρχης), Χριστόφορος Καρυώτης, Γεώργιος Τερζούδης, Γεώργιος Λεμονόπουλος, Γεώργιος Ζήσης, Αλέξανδρος Κωνσταντίνου, Χρήστος Οικονόμου.

Πνευματικές ομιλίες του Γέροντα Εφραίμ, Καθηγουμένου της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου. Πώς ακούω pemptousia.fm; Πώς χρησιμοποιώ το podcast σε κινητές συσκευές; – Οδηγίες χρήσης

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=308751 γ’. Μα πώς μπορούν, θα πη κανείς, τα εσωτερικά μας όργανα να ευλογούν το θεό; Φωνή δεν έχουν, στόμα δεν έχουν, γλώσσα δεν έχουν. Η ψυχή, βέβαια, το μπορεί, όμως τα εσωτερικά μου όργανα πώς μπορούν να ευλογούν το θεό, αφού δεν έχουν ούτε φωνή ούτε γλώσσα ούτε στόμα; “Οι ουρανοί”, λέει, “διηγούνται τη δόξα του θεού”. Οι ουρανοί όμως δεν έχουν γλώσσα, ούτε στόμα, ούτε χείλη, αλλά με την εξωτερική τους ομορφιά θαμπώνουν τους θεατές και χρησιμοποιώντας σαν μέσο το θαυμασμό, τους παρακινούν να εγκωμιάζουν το δημιουργό τους. Το ίδιο γίνεται και με τα εσωτερικά μας όργανα. Αν τα εξετάσης όλα με τη σκέψη σου, αν δης τη διαφορά τους στην ποιότητα, στην ενεργητικότητα, ...

Αντάρτες της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ). Το καλοκαίρι του 1962 ένας ερευνητής από τη Λεμεσό της Κύπρου στις βιβλιογραφικές του έρευνες σε ευρωπαϊκές βιβλιοθήκες, ανακάλυψε στο τμήμα πολύτιμων εγγράφων της Βιβλιοθήκης του Βρετανικού Μουσείου, την πλουσιότερη συλλογή προκηρύξεων του Αγώνα της ΕΟΚΑ. Η εκπληκτική αυτή ερευνητική ανακάλυψη τον ανάγκασε να παραμείνει στο Λονδίνο για τρεις πρόσθετες βδομάδες. Η συλλογή αυτή ήταν ολόκληρο αρχείο του υπουργείου Αποικιών, αποτέλεσμα των συνεχών κατασχέσεων και των εσπευμένων αποστολών στα Κεντρικά του Special Branch για μελέτη και ανάλυση. Η συλλογή αριθμούσε χίλιες προκηρύξεις και ο επιφανής ερευνητής τα μελέτησε «προκαταρκτικά φρουρούμενος από εντεταλμένο υπάλληλο». Δυσκολεύτηκε και στη φωτογράφιση τους, γιατί προέκυψε θέμα «πνευματικής ιδιοκτησίας». Τελικά πήρε τη σχετική άδεια, αφού αναγκάστηκε να αποκαλύψει ότι, για αρκετές ...

Ο Στυλιανός Ζαχαρίου, Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης ψάλλει περίφημο ύμνο από τον Όρθρο της Μεγάλης Παρασκευής«Ἤδη βάπτεται κάλαμος ἀποφάσεως» σε μέλος Χαρ. Ταλιαδώρου.

Η Ιωάννα Χαρισοπούλου, μέλος της Βυζαντινής Χορωδίας Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης «Εύφωνον», ψάλει το κυπριακό θρήνο της Παναγίας που τραγουδιόταν τη νύχτα της Μ. Παρασκευής μετά την περιφορά του Επιταφίου, μέσα ή στο προαύλιο της Εκκλησίας. Τον τραγουδούσαν μέσα από χειρόγραφα τετράδια δύο-τρία άτομα (συνήθως πάντα τα ίδια) ο ένας μετά τον άλλον με θρηνώδες ύφος, παρασέρνοντας σε δάκρυα τους πιστούς που συμμετείχαν με τον τρόπο αυτό στον πόνο της Μητέρας του Θεού, μα και στον ανθρώπινο πόνο της μάνας Μαρίας.