Οι προϋποθέσεις για τη χριστοζωή. (Κυριακή Β΄Λουκά)
2 Οκτωβρίου 2011
«Αγαπάτε τους εχθρούς υμών. και αγαθοποιείτε »
Το Ευαγγελικό ανάγνωσμα, την Κυριακή Β΄ Λουκά, θέτει τις προϋποθέσεις της συμμέτοχης μας στη ζωή του Χριστού. Αυτές είναι: η συγχώρεση, η άφεση, η συμφιλίωση, η ειρήνη, η αγάπη.
Η αληθινή και ανεξάντλητη αγάπη είναι από τον Θεό και κατά Θεόν. Αν αγαπούμε, όχι μόνο δεν μισούμε, αλλά ούτε και κρίνουμε ή κατακρίνουμε. Η αγάπη είναι αναίρεση ή άρνηση του πειρασμού της κρίσεως και κυρίως της κατακρίσεως των άλλων των αδελφών μας, των πλησίον μας. Το έργο της κρίσεως ή της κατακρίσεως των άλλων ανήκει στην Οικονομία του Θεού, του Δημιουργού και Σωτήρα μας, ένα έργο που είναι εγκληματικό να περιορίζεται στα όρια της ανθρώπινης δικαιοσύνης, όταν οι σχέσεις μας με τον Θεό δεν είναι νομικές ή δικανικές, αλλά αγαπητικές ή οικίες, και όταν προπαντός στην κρίση του Θεού για τα ανθρώπινα πράγματα δεν βαρύνει η δικαιοσύνη , αλλά η αγαθότητά Του.
Το αμάρτημα της κατακρίσεως
Είναι εωσφορικό οι άνθρωποι. αντί να δέονται με συνήγορο την Υπεραγία Θεοτόκο για τη σωτηρία όλων, να αρπάζουν την κρίση ή την κατάκριση από τον Θεό. Και είναι εωσφορική αυτή η αρπαγή, γιατί μαρτυρεί φρόνημα αυθάδειας, απουσία προσοχής και σεβασμού στους άλλους, έλλειψη συγνώμης και αγάπης. Το να ασχολούμαστε συνεχώς με τους άλλους και όχι με τον εαυτό μας είναι φαρισαϊσμός, υποκρισία, άρνηση ή άγνοια της τελειότητας, αφού τελειότητα είναι «το πλησίον εαυτού δοξάζειν υπέρ εαυτόν».
Το βάρος, σύμφωνα με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου, πέφτει στο να βλέπουμε τα δικά μας πταίσματα και να μην κατακρίνουμε τους αδελφούς μας. Το πρωταρχικό είναι η αίσθηση και η επίγνωση των δικών μας αμαρτιών και αδυναμιών, ως προϋπόθεση του θαύματος της μεταμορφώσεως και αναστάσεώς μας. Με μια λέξη. πρωταρχικό είναι η αύτομεμψία, που είναι η αφανής αλλά σταθερή προκοπή μας, η δίψα και η ελπίδα της σωτηρίας μας. Αλλά η αύτομεμψία για να μην περιοριστεί ή εκφυλιστεί σε ψευδοϋπερηφάνεια ή επιφανειακή ευσέβεια οφείλει να συμπορεύεται με την άρνηση κάθε πειρασμού να κρίνουμε ή να κατακρίνουμε τους άλλους, να αφήνουμε δηλαδή τις αμαρτίες μας και να καταπιανόμαστε με τις αμαρτίες των άλλων. Γιατί όποιος πραγματικά και ανυπόκριτα αγαπά τον Θεό «περί παντός ανθρώπου καλά λογίζεται».
Οφείλουμε να αρνούμαστε το θέλημά μας και να θεωρούμε ανάγκη πνευματική το να ταπεινώνουμε τους εαυτούς μας ενώπιον των αδελφών μας. Και ταπείνωση θα πει να μη βλάπτουμε και να μην προσβάλουμε, να μην κακοποιούμε και να μην κατακρίνουμε, γιατί έτσι μόνο μπορούμε να σωθούμε ή να νικήσουμε τους δαιμονικούς πειρασμούς. Σύμφωνα με την ασκητική εμπειρία του αγίου Ιωάννη της Κλίμακος, «οι δαίμονες μας εκβιάζουν ή να αμαρτήσουμε .ή όταν δεν αμαρτήσουμε να κρίνουμε τους συνανθρώπους μας». Η κρίση και η κατάκριση των άλλων είναι δαιμονική έμπνευση και εργασία, που προσβάλλει και εναντιώνεται στον Θεό και αποτελεί όλεθρο της ψυχής.
Η αγαπώσα καρδία
«Τί είναι μἰα αγαπώσα καρδία;», ερωτά ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος. «Είναι», λέγει, «μια καρδιά που φλογίζεται από αγάπη για ολόκληρη τη δημιουργία, για τους ανθρώπους, για τα πουλιά, για τα ζώα, για όλα τα δημιουργήματα… και αυτό από την πολλή ελεημοσύνη που κινείται στην καρδιά του αμέτρως καθ’ ομοιότητα του Θεού». Έτσι ο Χριστιανός δεν καταδικάζει κανέναν, αγαπά και τιμά τους πάντες χωρίς καμιά διάκριση, διότι «πάντας ανθρώπους ως Θεόν μετά Θεόν λογίζεται» (άγιος Ευάγριος).
Η εγγύηση για να κάνουμε πράξη τα λόγια που ακούμε στην ευαγγελική περικοπή του κατά Λουκά
Ευαγγελίου δεν είναι ανθρώπινη. Ο Χριστός είναι ανάμεσά μας. Όσο πλησιάζουμε τον Χριστό, τόσο οι αποστάσεις μικραίνουν μεταξύ μας. Ένας από τους Πατέρες της Ερήμου, ο άββάς Δωρόθεος, δίνει μια ωραία και σαφή εικόνα της σωτηρίας υπό μορφήν ενός κύκλου. Το κέντρο του κύκλου είναι ο Θεός και όλοι οι άνθρωποι βρίσκονται στην περιφέρεια. Προχωρώντας προς τον Θεό, καθένας ακολουθεί μια ακτίνα του κύκλου, και όσο πιο πολύ πλησιάζει προς το κέντρο του κύκλου τόσο και οι ακτίνες πλησιάζουν μεταξύ τους. Έτσι, η πιο μικρή απόσταση ανάμεσα στον Θεό και τον άνθρωπο περνά από τον πλησίον. Μόνο έτσι αν ζήσουμε, μπορούμε να αγαπούμε τους εχθρούς μας, να είμεθα υιοί του Υψίστου, να είμεθα οικτίρμονες προς όλους καθώς και ο Πατέρας μας ο επουράνιος.
(Αγαθαγγέλου, Επισκ. Φαναρίου, «Η ζύμη του Ευαγγελίου»)
