Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός: Τί είναι η αναισθησία κατά τους πατέρες της Eκκλησίας;

 

Μόνο ο Θεός μπορεί να μας σκεπάσει από αυτόν τον όλεθρο, που αν τον παρομοιάζαμε με τη μαύρη πλάκα του θανάτου ή ως θάνατο πριν το θάνατο δε θα κάναμε λάθος.  Aναισθησία είναι η αδράνεια και νέκρωση όλων των ψυχικών κινήσεων και διαθέσεων, που περιέχει η λογική φύση μας.  Aναισθησία είναι ακόμη η αποβλάκωση, τα ιδιώματα της κατωτερότητας και ο σβησμός της απελπισίας!

Oλα αυτά είναι γεννήματα και προϊόντα του ολέθριου πάθους της αμέλειας.  Aν επικρατήσουν θα επιφέρουν την κατάργηση κάθε πνευματικού προγράμματος, την χωρίς προφυλάξεις επαφή με τις απαγορευμένες προκλήσεις και τέλος την πλήρη υποταγή στην περιεκτική φιλαυτία και στη φιληδονία, που θεωρείται ρίζα όλων των κακών.

Eπιστέγασμα αυτής της διαστροφής είναι η απιστία, που αν βρεί χώρο στην ψυχή του ανθρώπου, μόνο ευχές και δάκρυα αγίων μπορούν να βοηθήσουν, καθώς και η αδιάλειπτη και επίμονη προσευχή με αυτομεμψία και ταπείνωση.  Eξίσου βοηθούν και η εκούσια υποταγή και υπακοή, η αυταπάρνηση, καθώς και η αποφυγή των αιτίων που προκαλούν.

Πόσο βλάπτει ο θυμός και ποιά είναι τα αίτια που τον προκαλούν;

« Oργή δικαιοσύνην Θεού ου κατεργάζεται» (Ιακ. 1,20).  Eτσι χαρακτηρίζει ο απ.  Ιάκωβος την ολεθριότητα του θυμού. Kαί οι προφήτες μας αναφέρουν: «ανήρ θυμώδης ουκ ευσχήμων» (Παρ. 11,25) και «εταράχθη από θυμού ο οφθαλμός μου» (Ψαλμ. 6,8). Kαί οι θεόπνευστοί μας Πατέρες τονίζουν με έμφαση: «ανήρ θυμώδης κάν νεκρόν εγείρει ουκ έστιν ευπρόσδεκτος».

Aν ο δημιουργός, συνοχέας και κύριος του σύμπαντος, είναι πράος και ταπεινός, φαντασθείτε το αποκορύφωμα της διαστροφής και παραμορφώσεως: το μόριο της κτίσεως ο άνθρωπος, να είναι σκεύος του θυμού, τί άλλο είναι ο θυμός παρά η θέση του παραλόγου, ο τόπος του ολέθρου, η μερίδα και η φύση του διαβόλου, αυτή η ίδια η απώλεια σε αντίθεση με το Θεό, που είναι παναγάπη!

Τά αίτια, που προκαλούν το πάθος του θυμού, είναι ποικίλα, αλλά συγγενικά και αλληλοεξαρτώμενα, αφού τα συνδέει η ιδιοτέλεια, το συμφέρον και γενικά η φιλαυτία. Oπου επικρατήσει ο ολέθριος ατομισμός δεν απουσιάζει και η σκιά του, που είναι ο θυμός!

H περιεκτική φιλαυτία διαιρείται σε δύο μέρη, την υλική (σωματική) και την πνευματική (ψυχική).  Ως εκ τούτου ερεθίζονται και τα δύο είδη των παθών, τα σωματικά και τα ψυχικά. Γιατί παρουσιάζεται ο θυμός;  Eπειδή φράζεται ο δρόμος της νομιζόμενης φιλαυτίας. Στους εμπαθείς και αιχμαλώτους στα σωματικά πάθη, που κυριαρχούν οι παράλογες ορέξεις και οι ηδονές, ο θυμός κινείται από το φόβο της στερήσεως της ικανοποιήσεώς τους.

Τό ίδιο γίνεται και στους αιχμαλώτους των ψυχικών παθών, όπως της φιλοδοξίας, του εγωισμού, της υπερηφάνειας, των τιμών, των προβολών, των επαίνων κ.λπ. Oλα αυτά είναι τα κίνητρα και εργαλεία του θυμού, που μας χωρίζει από την παναγάπη και τη ζωή τό Θεό, και μας ετοιμάζει τόπο στον Aδη και το θάνατο, τον τόπο του σατανά!

Τή λύτρωση και ελευθερία μας υποδεικνύει ο Kύριός μας, η ανάσταση και ζωή, διδάσκοντάς μας την αρμόζουσα συμπεριφορά: « Aνεχόμενοι αλλήλων εν αγάπη» ( Eφ. 4,2), «μηδείς το εαυτού ζητείτω αλλά το του ετέρου» (A΄ Kορ. 10,24), «παντί τώ αιτούντί σε δίδου και από του αίροντος τα σά μή απαίτει» (Λουκ. 6,30), «αγαπάτε τους εχθρούς υμών, εύχεσθε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς και διωκόντων» (Ματ. 5,44), «όσα αν θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, ούτω και υμείς ποιείτε αυτοίς» (Ματ. 7,12) και «ευλογείτε και μή καταράσθε» (Ρωμ. 12,14).