Άθως: Μία επίσκεψη στο Άγιον Όρος (60 Minutes – CBS)

Η εκπομπή « Εξήντα Λεπτά» πέτυχε μια εξαιρετικά σπάνια  πρόσβαση στα μοναστήρια του Άθωνα,  ίσως μια  από τις αγιότερες περιοχές της Χριστιανοσύνης.

Ο Μπόμπ Σάιμον επιστρέφει πίσω στο χρόνο όταν καταφέρνει να αποκτήσει  μια σπανιότατη πρόσβαση στους μοναχούς που διαβιούν σε αρχαία μοναστήρια σε μια απομακρυσμένη Ελληνική χερσόνησο, και που έχουν ζήσει μια «σπαρτιάτικη» ζωή προσευχής σύμφωνα με μια παράδοση που έχει μείνει σχεδόν αναλλοίωτη για χιλιάδες χρόνια. Κυριακή, 24 Απριλίου, 7μμ. ER/PT

Ύστερα από διαπραγματεύσεις δύο χρόνων, ο Μπόμπ Σάιμον και η ομάδα των « Εξήντα λεπτών» πήραν άδεια για να καταγράψουν τη μοναστική ζωή στον Άθωνα- ο οποίος είναι επίσης γνωστός ως Άγιο Όρος και Το περιβόλι της Θεοτόκου. Το αποτέλεσμα είναι η σκιαγράφηση ενός χώρου και μιας Χριστιανικής κοινότητας που έμεινε αναλλοίωτη για χιλιάδες χρόνια και που οι περισσότεροι άνθρωποι, εκτός από τους Ορθόδοξους χριστιανούς, δεν έχουν δει ποτέ.

Ο Άθωνας εγκαθιδρύθηκε ως η πνευματική πρωτεύουσα της Ορθοδοξίας από Αρχαίους Βυζαντινούς αυτοκράτορες. Εκατομμύρια Ορθόδοξοι πιστεύουν ότι είναι ο πλέον άγιος τόπος στη γη. Η ιστορία του Άθωνα uα μεταδοθεί από την εκπομπή « 60 Λεπτά» την Κυριακή 24 Απριλίου, στις 7 μμ.

Δύο χιλιάδες Αθωνίτες μοναχοί διαβιούν σε ένα μοναδικό μοναστικό σύμπλεγμα που δεν υπάρχει όμοιό του σε ολόκληρο τον κόσμο- οι περισσότεροι προσεύχονται όλη μέρα. Κάποιοι μοναχοί έχουν αναφέρει στον Σάιμον ότι προσεύχονται ακόμα και στον ύπνο τους- και κοιμούνται μόνο τρείς ώρες περίπου κάθε βράδυ. Οι μοναχοί χωρίζουν την ημέρα τους σε τρία μέρη: Οκτώ περίπου ώρες περνούν στην εκκλησία, και όταν δεν ξεκουράζονται εργάζονται με αφοσίωση για να διατηρήσουν είκοσι μοναστήρια. Ο Άθωνας είναι ένα πολύ ωραίο μέρος και πιθανόν να έχει αλλάξει λιγότερο από οποιοδήποτε άλλο μέρος στον πλανήτη. Κάποια από τα μοναστήρια είναι σκαρφαλωμένα ψηλά στα βράχια πάνω από το Αιγαίο, με καταπράσινους λόφους ως φόντο και αρχιτεκτονική που θα μπορούσε να έχει βγει από μεσαιωνικό παραμύθι. Αυτή η αρχιτεκτονική προσείλκυσε για πρώτη φορά ένα παιδί από το Γουίντροπ της Μασσαχουσέτης.

« Ήταν τόσο επιβλητική που γύρισα και είπα στον πατέρα μου: «Πατέρα, δεν πιστεύω ότι ζει κανείς σ’ αυτά τα μπαλκόνια μέχρι να το διαπιστώσω εγώ ο ίδιος», αναφέρει ο π. Ιάκωβος, ένας από τρείς μοναχούς, που ήλθαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και στους οποίους μίλησε ο Σάιμον, μαζί με άλλους από άλλα μέρη του κόσμου. Ήρθε στον Άθωνα πριν από εικοσιπέντε χρόνια και τόνισε ότι δεν είναι μόνο η ζωή που έχει μείνει αναλλοίωτη αλλά κι η Θεία Λειτουργία που τελούν οι μοναχοί κάθε μέρα. «Πρέπει να καταλάβεις ότι τα λόγια που χρησιμοποιούμε στη σημερινή λειτουργία είναι τα ίδια που χρησιμοποίησε ο Χριστός και οι άγιοι στον πρώτο, δεύτερο, τρίτο, τέταρτο αιώνα» , λέει στον Σάιμον.

Την τελευταία χιλιετία, τα είκοσι μοναστήρια αποτελούν χώρο φύλαξης ιερών κειμηλίων  που χρονολογούνται από την Βυζαντινή αυτοκρατορία. Ο π. Ματθαίος, από το Φόντ Ντιου Λάκ του Γουισκόνσιν, πήρε ειδική ευλογία από τον ηγούμενο του Βατοπαιδίου για να δείξει στον Σάιμον μερικές από τις τέσσερεις περίπου χιλιάδες ιερών εικόνων που φυλάγονται εκεί, με την σπουδαιότερη μια εικόνα του Ιησού που έχει αποκατασταθεί και χρονολογείται από τον 14^ο αιώνα.

Όλοι αυτοί οι ανεκτίμητοι θησαυροί, τους οποίους σπάνια βλέπουν οι προσκυνητές, ακόμα και οι ίδιοι οι μοναχοί,  διπλοκλειδώνονται σε ειδικούς χώρους φύλαξης. Χρειάζονται τέσσερα διαφορετικά κλειδιά δύο τουλάχιστον μοναχοί για να ανοίξει η θύρα του εσωτερικού χώρου-  γιατί κανένας μοναχός δεν επιτρέπεται να έχει και τα τέσσερα κλειδιά ταυτόχρονα στην κατοχή του. Ο Σάιμον περιγράφει την διαδικασία «ως ένα μεσαιωνικό είδος ελέγχου εκτοξευτήρα πυρηνικών όπλων»

Αυτοί οι σπάνιοι θησαυροί του Άθωνα έχουν προκαλέσει πολλές ξένες επιδρομές ανά τους αιώνες. Ο π. Μάξιμος, ένας πρώην καθηγητής στη Σχολή Θεολογίας του Χάρβαρντ, από το Λόνγκ Αιλαντ της Νέας Υόρκης, ανέφερε στον Σάιμον ότι κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο το 1941, οι Γερμανοί επρόκειτο να εισβάλουν στην χερσόνησο. Οι μοναχοί συναντήθηκαν με τους Γερμανούς οι οποίοι τους είπαν ότι ο μόνος τρόπος να σωθούν ήταν να αποταθούν στον ίδιο τον Χίτλερ. Οι μοναχοί έγραψαν στο Χίτλερ και του ζήτησαν να θέσει το Άγιο Όρος υπό την προσωπική του αιγίδα. Ο π. Μάξιμος λέει στον Σάιμον: «Φαίνεται ότι η ιδέα άρεσε στο Χίτλερ, ο οποίος αποδέχτηκε να τεθεί  ως προσωπικός προστάτης του Αγίου Όρους».

Ωστόσο το σχέδιο του Χίτλερ ήταν να κλέψει του ιερούς θησαυρούς καθώς έστειλε μια εμπροσθοφυλακή από ακαδημαϊκούς να φωτογραφίσουν και να ταξινομήσουν σχεδόν τα πάντα στο Άγιο Όρος. Στο τέλος, ούτε ένα κειμήλιο δεν αφαιρέθηκε- πιθανώς ύστερα από Θεία επέμβαση.

Οι πλείστοι μοναχοί αποδίδουν το επεισόδιο με τους Ναζί σαν μια μικρή καμπή του δρόμου- αφού έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην προσευχή εδώ και χίλια χρόνια.  Λένε ότι προσπαθούν να πλησιάσουν το Θεό όσο περισσότερο είναι ανθρωπίνως δυνατό.

Ο π. Νίκανδρος από τη Μελβούρνη της Αυστραλίας, αναφέρει ότι η μοναστική ζωή προσφέρει και μια άλλη υπηρεσία: ως μια εμπροσθοφυλακή πολεμιστών στη μάχη του καλού εναντίον του κακού. « Βλέπετε πολεμούμε ενάντια στους αγγέλους του σκότους, του διαβόλου, του Σατανά», λέει στον Σάιμον.