Οσία Μαρία η Αιγυπτία

Η Ε’ Κυριακή των Νηστειών είναι αφιερωμένη στη μνήμη της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας.

Λίγο πριν από τ’ άχραντα Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, και για την καλύτερη προετοιμασία μας, ώστε να μετάσχουμε άξια στην κάμινο του Σταυρού και στην ευφροσύνη της Αναστάσεως, η Εκκλησία μας, μάς παρουσιάζει στο πρόσωπο της μακαρίας Μαρίας ένα τέλειο πρότυπο και υπόδειγμα αληθινής και ολοκληρωμένης μετανοίας.

Η αμαρτία αποτελεί τη μεγαλύτερη τραγωδία για τον άνθρωπο! Τη θλιβερότερη αποτυχία! Την πιο αξιοδάκρυτη αλλοτρίωση! Δεν μολύνει απλώς το σώμα και τη ψυχή μας. Δεν διαταράσσει απλώς τις σχέσεις μας με τον κόσμο, με το οποιοδήποτε περιβάλλον μας (ανθρώπους, φύση κ.λπ.) και με τον ίδιο τον εαυτό μας. Κάνει κάτι πολύ χειρότερο: Μας χωρίζει από το Θεό! Μας καθίστα ξένους προς Αυτόν και μας στερεί τη σωτήρια Χάρη Του! Κόβει το σύρμα -επιτρέψτε μου την έκφραση- που μεταφέρει, σαν άλλο ηλεκτρικό ρεύμα, τη ζωή από την πηγή της Ζωής -που είναι ο Θεός- σ’ εμάς τους θνητούς! Έτσι ο άνθρωπος, χωρίς τη Χάρη του Θεού, η οποία φωτίζει, αγιάζει ζωογονεί, σώζει και απαθανατίζει, μένει σκοτισμένος, ταλαίπωρος, νεκρός πνευματικά! Έχει όνομα μονάχα ζωντανού, αλλά στην πραγματικότητα κείται νεκρός ανέλπιδος. «πτώμα εξαίσιον» (Ιώβ, 20: 5).

Όμως ο Θεός δεν έπλασε τον άνθρωπο με προορισμό την απώλεια! Δεν δημιούργησε υποψήφια πτώματα ο Θεός! Ούτε ήταν στο πρόγραμμά Του να βλέπει τα πλάσματά Του να γίνονται επίχαρμα (αφορμή χαράς) του διαβόλου και κληρονόμοι της κολάσεως! Γι’ αυτό και «έκλινε ουρανούς και κατέβη» (Ψαλμ. 17: 10) και έγινε άνθρωπος, ενώνοντας τη θεϊκή φύση Του με την ανθρώπινη, σε μια μοναδική και ανεπανάληπτη ένωση, ώστε να μας ανοίξει δρόμο σωτηρίας. Αυτό είναι το ανήκουστο! Το καινούργιο, το «πάντων καινών καινότατον, το μόνον καινόν υπό τον ήλιον»!.. Και αφού μας υπέδειξε οδούς σωτηρίας με το λόγο και το πανάγιο παράδειγμά Του, καταδέχθηκε να υποστεί τα φρικτά Πάθη και τον εξευτελιστικό θάνατο πάνω στο Σταυρό, και την τριήμερη Ταφή, εκουσίως, με τη θέλησή Του, ώστε να πηγάσει σε μας κρουνούς αφέσεως, να θεραπεύσει την αρρώστια της ξεπεσμένης φύσεως μας, να μεταμορφώσει την ασθένεια μας σε δύναμη και να μας περάσει εν συνεχεία από τη φθορά στην αφθαρσία, από το θάνατο στη ζωή κι από τη γη στον ουρανό, με την τριήμερο εκ νεκρών Ανάστασή Του, γενόμενος για κάθε πιστό το αληθινό Πάσχα-Διάβαση.

Αυτή η σωτήρια οικονομία του Θεού θα προσφερθεί γι’ άλλη μια φορά κατά τρόπο υπερφυή και εξαιρετικό κατά την επί θύραις Μεγάλη Εβδομάδα. Θα προσφερθεί ως δώρο θεοπρεπές και μοναδικό προς όλους. Όλοι θα κληθούμε γι’ άλλη μια φορά από τη φωνή της Εκκλησίας -που είναι φωνή Θεού!- να γίνουμε μέτοχοι της εν Χριστώ σωτηρίας. Προς όλους θα απευθυνθεί το «Δεύτε πόμα πίωμεν καινόν» και το «Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου Φωτός». Όλοι είμαστε υποψήφιοι για σωτηρία, για μετοχή στη ζωή του Αναστάντος! Όμως πώς θα αξιοποιήσουμε αυτή την υποψηφιότητα; Πώς θα κατορθώσουμε να γίνουμε μέτοχοι χαράς και αγαθών αιωνίων; Πώς θα γίνουμε κοινωνοί του φωτός και της ζωής που θα πηγάσει από τον άδειο Τάφο του Χριστού, χαράματα της «κλητής και αγίας ημέρας», της «Μιας των Σαββάτων», της «Βασιλίδος και Κυρίας», της όντως Κυριακής; Την απάντηση τη δίδει η Αγία Μαρία η Αιγύπτια, η κατ’ εξοχήν Αγία της μετανοίας, με το άγιο παράδειγμά της.

Εργάτρια, από μικρή, της αισχρής αμαρτίας, στόμα του Άδου και θύρα απώλειας για πάμπολλες νεανικές ψυχές, ιξόβεργα του διαβόλου που παγίδεψε στην ψυχώλεθρη πορνεία τόσους και τόσους νέους επί δεκαεφτά ολόκληρα χρόνια, πτώμα πνευματικό δυσώδες και τυμπανιαίο. που μόλυνε τόσες εικόνες έμψυχες του Θεού, έρχεται στιγμή που μετανοεί!… Συντρίβεται το κάστρο της δουλείας της στα πάθη της ατιμίας, και προσπέφτει στα ηλότρητα(τρυπημένα από τα καρφιά), πόδια της Εσταυρωμένης Αγάπης. Αλλάζει ριζικά ζωή. Αναβαπτίζεται στα δάκρυα των θρήνων της. Με νηστεία και άσκηση υπεράνθρωπη, νεκρώνει την ηδυπάθεια και τα άτακτα σκιρτήματα της σάρκας. Κατά το πατερικό λόγιο, «δίνει αίμα και λαμβάνει Πνεύμα». Θυσιάζει σάρκα και δέχεται τη Χάρη του Θεού, την «σωτήριον πάσιν ανθρώποις» (Τίτ. 2: 12). Αυτή η Χάρις του Θεού τη μεταμορφώνει και την αναδεικνύει Νύμφη του Χριστού πάνσεμνη και πανευκλεή! Μητέρα της Εκκλησίας και στύλο της ευσέβειας υπερύψηλο!

Σαράντα εφτά ολόκληρα χρόνια στην έρημο του Ιορδάνη η Μαρία έκλαιγε τις αμαρτίες της! Έκλαιγε και στέναζε ασταμάτητα σαν πληγωμένο πουλί! Θρηνούσε και δεν έπαυε ούτε στιγμή να ζητάει το έλεος και τη συγχώρηση του αιώνιου Νυμφίου της Εκκλησίας. Μόνη σ’ έναν τόπο αφάνταστα σκληρό και απαράκλητο! Γυναίκα αυτή, αδύναμο σκεύος!…

Θυμάμαι όταν, το 1979, είχα την ευλογία να επισκεφθώ την Αγία Γη, πήγα και μέχρι την έρημο του Ιορδάνη. Τόπος φοβερός και απαραμύθητος, που δεν μου έδινε κουράγιο να μείνω ούτε μια ώρα! Και εκείνη η μακαρία, έμεινε εκεί σαράντα εφτά ολόκληρα χρόνια, εργαζόμενη το σωτήριο έργο της μετάνοιας και της επιστροφής στο Χριστό! Χωρίς ανθρώπινη συντροφιά και βοήθεια, χωρίς καμιά αναψυχή, χωρίς καμιά παρηγοριά ούτε από την πιο μικρή νόμιμη ανθρώπινη ανάπαυση ή χαρά! Γι’ αυτό της το ισόβιο θεληματικό μαρτύριο, γι’ αύτη της την εκούσια υπερφυσική κακοπάθεια, γι’ αυτή της την αυτοπροαίρετη σταύρωση, έλαβε όχι απλώς την άφεση και τη συγγνώμη, αλλά και έγινε «Θείας κοινωνός φύσεως» (Β’ Πέτρ. 1: 4), μέτοχος Θεού! Ισάξια και ισοστάσια των πιο μεγάλων Αγίων της Εκκλησίας, σε τρόπο ώστε, όχι μία, όπως συνήθως, μα δύο φορές το χρόνο να γιορτάζουμε τη μνήμη της! Την 1η Απριλίου και την Ε’ Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστής!

Βλέποντας, λοιπόν, μια γυναίκα, που είχε πριν καταντήσει πτώμα πνευματικό εξαιτίας της αμαρτίας, ν’ ανεβαίνει στο Γολγοθά της μετάνοιας και να σταυρώνει τη σάρκα της με υπεράνθρωπα ασκητικά γυμνάσματα για την αγάπη του Χριστού και για τη σωτηρία της ψυχής της, και την φιλανθρωπία του απροσωπόληπτου Θεού να την καθιστά θυγατέρα Αναστάσεως και τέκνο φωτόμορφο της Εκκλησίας, και κληρονόμο, της αιώνιας χαράς των Δεσποτικών Γάμων της Βασιλείας των Ουρανών, τίθεται σ’ εμάς θέμα φιλότιμου: Αν της μοιάσαμε κατά την πρώτη φάση της ζωής της, έστω κατά την προαίρεση, αν όχι και κατά την πράξη, γιατί να μην αγωνισθούμε να της μοιάσουμε -στα μέτρα μας, φυσικά ο καθένας!- και κατά τη δεύτερη, την αγιασμένη και μοσχοβολημένη από τη μετάνοια; Και δεν εννοώ να σπεύσουμε όλοι στην έρημο του Ιορδάνη! Δεν είναι εφικτό στους πολλούς κάτι τέτοιο. Μπορούμε, όμως, να συγκεντρώσουμε με μετάνοια το πνεύμα μας στην έρημο της καρδιάς μας, και από ‘κει να κράξουμε θρηνητικά το «Ήμαρτον!» προς τον ερχόμενο στο Εκούσιο Πάθος Σωτήρα μας, και να ζητήσουμε το πλούσιο έλεός Του!

Μακάρι, με τη βοήθεια και τις άγιες πρεσβείες της πάνσεμνης Νύμφης του Χριστού, της Οσίας και Θεοφόρου Μητέρας μας Μαρίας, που μετάλλαξε τη δουλεία της Αιγύπτου με την ελευθερία της Άνω Ιερουσαλήμ, να φθάσουμε με μετάνοια τα Πάθη τα σεπτά του Κυρίου μας, να θάψουμε μέσα στον ζωοδόχο Τάφο Του τον παλαιό άνθρωπο της αμαρτίας που κουβαλάμε μέσα μας, και να μας ελευθερώσει από τα δεσμά των παθών και του θανάτου ο Ελευθερωτής των ψυχών, αναστήνοντας μας μαζί Του σε νέα ζωή Χάριτος, κατά τη λαμπροφόρο και μεγάλη ημέρα της Εγέρσεως!…

(Μητροπολίτου Προικοννήσου Ιωσήφ, «Οσμή ζωής», εκδ.Άθως)