Μοναχός Νεκτάριος: Το αηδόνι του Αγίου Όρους
30 Μαρτίου 2011
Στην αγιορείτικη σκήτη του Τιμόυ Προδρόμου έζησαν μοναχοί με διάφορα χαρίσματα. Άλλοι είχαν πύρινη προσευχή, άλλοι ήταν νηστευτές, άλλοι ασχολούνταν με την καλλιγραφία,την αγιογραφία,την ψαλτική.
Ανάμεσά τους έλαμψε ο μοναχός Νεκτάριος ο μεγάλος πρωτοψάλτης. Φέτος συμπληρώνονται 112 χρόνια από την κοίμησή του(1899).
Ο Νικολάε Κρέτσου (μετέπειτα μοναχός Νεκτάριος) γεννήθηκε στο Χούσι της Ρουμανίας το 1808. Προερχόνταν από μια πολυμελής πιστή οικογένεια ο μεγαλύτερος από τους οποίους ήταν ήδη μοναχός στη Μονή Τσιολάνου με το όνομα Αθανάσιος. Το 1840-1842 έμαθε τυπικό και ψαλτική κοντά στον επίσκοπο Σοφρώνιο. Για πολυ καιρό έψαλλε σε μια εκκλησία στο Γκαλάτσι ενώ αργότερα τον βρίσκουμε ρασοφόρο σην Μονή Τσιολάνου μαζί με τον μεγάλο του αδελφό.
Αυτά τα δύο αδέλφια είχαν τον πόθο να μονάσουν στο Άγιον Όρος. Ταξίδεψαν στην Ελλάδα και στα Ιεροσόλυμα αλλά ο ρασοφόρος τότε Νικόλαος δεν έγινε δεκτός στο Άγ.Όρος. Γύρισαν στην Ρουμανία στην φημισμένη Μονή Νεάμτς όπου ο ηγούμενος Νεονίλος τον έκανε μοναχό με το όνομα Νεκτάριος.
Στην πολυάριθμη συνοδεία των 600 μοναχών της Μονής Νεάμτς ο Νεκτάριος ήταν γνωστός ως το αηδόνι του Νεάμτς και της Μολδαβίας. Αρχιερείς και αρχιμανδρίτες, μοναχοί και δόκιμοι, πλούσιοι και φτωχοί όλοι ήθελαν να τον ακούσουν να ψάλλει.
Ο πόθος του όμως να πάει στο Άγιο Όρος δεν είχε σβήσει. Μάζι με τον αδελφό του έφυγαν για το περιβόλι της Παναγίας όπου και εγκαταστάθηκαν το 1845. Αγόρασαν ένα μικρό κελί στη Βίγλα. Μετά από 17 χρόνια ερημικής ζωής ο π.Νεκτάριος έγινε μέλος της αδελφότητας της Σκήτης Τιμίου Προδρόμου της οποίας θεωρείται συνκτήτορας.
Το διακόνημά του ήταν η ψαλτική. Αγαπούσε πολύ τις ακολουθίες και την προσευχή. Η φωνή του μπήκε στην παράδοση του Αγίου Όρους.
Σήμερα,μετά από 112 χρόνια ο μοναχός Νεκτάριος μνημονεύεται ακόμη με σεβασμό.Στον καιρό του αλλά και τώρα ο μεγάλος Ρουμάνος ψάλτης ονομάζονταν:Νέος Κουκουζέλης, ο δεύτερος Κουκουζέλης, Μουσικολογιώτατος, πρωτοψάλτης Νεκτάριος ο Αγιοπολίτης, το αηδόνι του Αγ.Όρους.
Είχε μια ασυνήθιστη φωνητική αντοχή και η φωνή του ανέβαινε τρεις οκτάβες.
Κατά την αθωνική παράδοση ο Νεκτάριος προσκαλούνταν συχνά να ψάλλει σε διάφορες πανηγύρεις. Χωρίς ίχνος υπερηφάνειας πήγαινε για να ψάλλει εις δόξαν Θεού.Όταν δεν έψελνε είχε πάντοτε τα μάτια του στραμμένα προς τα κάτω και προσευχόνταν.Ανάμεσα στους μαθητές του βρίσκουμε μοναχούς από την Σίμωνος Πέτρα,την Μ.Λαύρα,την Ιβήρων,την Αγ.Παύλου,την Προδρόμου. Στην τελευταία υπήρχε μουσικό σχολείο με 70 μαθητές-μοναχούς. Η φήμη του είχε φτάσει μακρυά και επειδή κάποιοι τον φθόνησαν λέγεται ότι προσπάθησαν να τον δηλητηριάσουν.
Ο μοναχός Νεκτάριος είχε μεγάλη ευλάβεια προς την Παναγία η οποία τον βοήθησε σε διάφορες δύσκολες περιστάσεις της ζωής του. Μια μέρα ενώ καθόνταν στο κελί του και συνέθετε ένα στιχηρό προς τιμήν της Παναγίας, ένας τρομακτικός δαίμονας με μορφή ανθρώπου τον έπιασε από τα χέρια και τα ρούχα και τον έσυρε πάνω στις πέτρες 2 χιλιόμετρα μέχρι τη θάλασσα όπου προσπαθούσε να τον πνίξει. Ο γέροντας Νεκτάριος επικαλέστηκε την Παναγία και εκείνη εμφανίστηκε με την μορφή της Προδρομίτισσας.Ο δαίμονας εξαφανίστηκε και μετά από 1 ώρα τον βρήκε ο υποτακτικός του ημιλυπόθυμο,τον πήρε στο κελί του και έγινε καλά.
Πολλές από τις μουσικές του δημιουργίες και μεταφράσεις βρίσκονται σήμερα στις βιβλιοθήκες των μονών Ξενοφώντος, Αγ.Παντελεήμονος, Γρηγορίου, Αγ.Παύλου, Τιμίου Προδρόμου, περίμενοντας την δημοσιοποιησή τους.
Arh.Ioanichie Balan-Patericul Romanesc
περιοδικό ”Candela Moldovei”