Ιερά Μνημόσυνα: Η ωφέλεια στους κεκοιμημένους μας
25 Φεβρουαρίου 2025
Ο Χρυσόστομος Ρουσής, πρώην γραμματέας της εκκλησιαστικής επιτροπής Αποστόλων Παύλου και Βαρνάβα (1976 – 2018), σε σύντομη και περιεκτική μελέτη, αναφέρεται στις ακολουθίες που τελεί η Εκκλησία μας για την ανάπαυση τών κεκοιμημένων μας.
Κατ’ αρχάς, οι Χριστιανοί πιστεύουμε ότι υπάρχει ζωή μετά τον θάνατο «Προσδοκώ Ανάστασιν νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος», γι’αυτό κάνουμε μνημόσυνα (δεήσεις και προσευχές) για την ανάπαυση των κεκοιμημένων μας, πιστεύοντας ότι ο Θεός μεταδίδει την χάρη Του σε εμάς τους ζώντες, αλλά και στους κεκοιμημένους μας.
Τα μνημόσυνα αναφέρονται στη μνημόνευση των κεκοιμημένων μας στη Θεία Λειτουργία, στις μερίδες που ο ιερέας βάζει (κατά την προετοιμασία των Τιμίων Δώρων στην Αγία Πρόθεση) στο άγιο δισκάριο. Η μεγαλύτερη ωφέλεια στους κεκοιμημένους μας είναι «η τέλεση της Θείας Ευχαριστίας στη μνήμη τους, γιατί τότε, με τις μερίδες τους στο άγιο δισκάριο, ενώνονται αόρατα με τον Θεό και επικοινωνούν μαζί Του και παρηγορούνται και σώζονται και ευφραίνοντα εν Χριστώ». (άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης). Παράλληλα, η Εκκλησία μάς προτρέπει να εκδηλώνουμε το ενδιαφέρον μας για την ανάπαυση της ψυχής του κεκοιμημένου μας με προσευχή και με ελεημοσύνες, οι οποίες τους εξασφαλίζουν ανακούφιση και ωφέλεια.
Η Εκκλησία μας έχει καθιερώσει να γίνονται μνημόσυνα κυρίως σε δύο επετείους: 1) στην συμπλήρωση 40 ημερών και 2) στην συμπλήρωση ενός χρόνου από την εκδημία του κεκοιμημένου μας. Το σαρανταήμερο μνημόσυνο συμβολίζει την ανάληψη τού Κυρίου μας, που έγινε σαράντα μέρες μετά την ανάστασή Του, με την ευχή να «αναληφθεί» και ο νεκρός, να συναντήσει τον Χριστό στους ουρανούς και να ζήσει για πάντα μαζί Του.
Σημειώστε τα εξής: 1) Γίνονται και επί μέρους μνημόσυνα, τα τριήμερα και τα εννιάμερα. 2) Η Εκκλησία έχει αφιερώσει το Σάββατο στην μνήμη των κεκοιμημένων (τα δύο κυρίως Ψυχοσάββατα των Απόκρεω και της Πεντηκοστής). 3) Την παραμονή του μνημοσύνου, μαζί με τα κόλλυβα (το σιτάρι συμβολίζει τον θάνατο, την ταφή και την ανάσταση των νεκρών), παίρνουμε στην εκκλησία τα Δώρα της Θείας Λειτουργίας: Ένα πρόσφορο (ζυμωτό), ένα μπουκάλι ελαιόλαδο, ένα μπουκάλι νάμα (το κρασί της Θείας Λειτουργίας) και δύο λαμπάδες από καθαρό κερί. 4) «Κύριο μέλημά μας πρέπει να είναι η πνευματική μας προετοιμασία για την συμμετοχή μας στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας». Τέλος, μνημόσυνα τελούνται καθ’ όλο το έτος, εκτός από τις ημέρες: Από το Σάββατο του Λαζάρου μέχρι και την Κυριακή του Θωμά.
