Οικουμενικός Πατριάρχης: “Η Σπάρτη είναι ιδεώδες υπερβαίνον έθνη και σύνορα” – Ανακήρυξη σε Επίτιμο Δημότη του Δήμου Σπάρτης (ΦΩΤΟ+ΒΙΝΤΕΟ)
27 Νοεμβρίου 2024
Στην ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα Λακώνων ποιητών Γιάννη Ρίτσου & Νικηφόρου Βρεττάκου, έλαβε χώρα η Τελετή Ανακήρυξης του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου σε Επίτιμο Δημότη του Δήμου Σπάρτης, την Τρίτη 26 Νοεμβρίου.
Η Τελετή ξεκίνησε με χαιρετισμό του Δημάρχου Σπάρτης κ. Μιχαήλ Βακαλόπουλου, ο οποίος εξέφρασε ευγνώμονες ευχαριστίες προς τον Παναγιώτατο για την τιμητική παρουσία του στη Σπάρτη, που αποτελεί ευλογία και πηγή χαράς, όπως και για την τιμητική αποδοχή της ομόφωνης πρότασης του Δημοτικού Συμβουλίου να λάβει τον τίτλο του Επίτιμου Δημότη επισφραγίζοντας με αυτό τον τρόπο την ιστορική επίσκεψή του στην περιοχή. Ο Δήμαρχος Σπάρτης χαρακτήρισε τον Παναγιώτατο “πνευματικό φάρο”, ενώ υπογράμμισε ότι ως ηγέτης της Ορθοδοξίας αφήνει ανεξίτηλο το αποτύπωμά Του με την πολυποίκιλη δράση και την ενάρετη βιωτή Του.
Τον χαιρετισμό ακολούθησε η εκφώνηση του επαίνου του τιμωμένου από τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, κ. Στέφανο Βρεττάκο, ενώ στη συνέχεια προβλήθηκε οπτικοακουστικό υλικό για την ευλογημένη δραστηριότητα του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη.
Αμέσως μετά, έγινε έγερση των παρευρισκομένων, προκειμένου ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου να αναγνώσει το ψήφισμα και τον τίτλο επιτιμοποίησης. Ο Δήμαρχος Σπάρτης κ. Βακαλόπουλος απέδωσε στον Οικουμενικό Πατριάρχη τον τίτλο του Επίτιμου Δημότη Σπάρτης, Του απένειμε αναμνηστική πλακέτα και Του πρόσφερε συμβολικά δώρα. Ο Παναγιώτατος από την πλευρά Του αντιπρόσφερε στον Δήμαρχο δώρα αγάπης και εκτίμησης στο πρόσωπό του.
Στην ομιλία του, ο Προκαθήμενος της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας αρχικά ευχαρίστησε θερμά τον Δήμαρχο, τον Πρόεδρο και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου για την τιμητική διάκριση. Στη συνέχεια, επισήμανε ότι η ιδιοπροσωπία των Σπαρτιατών είναι έκφραση του αρμονικού συνδυασμού ιστορικών και γεωμορφολογικών στοιχείων. Παράλληλα, έκανε αναφορά σε ιστορικές και πνευματικές μορφές του ευλογημένου τόπου της Λακεδαίμονας, ενώ χαρακτηριστικά ανέφερε: «Η Σπάρτη είναι ιδεώδες υπερβαίνον έθνη και σύνορα, είναι σύμβολο του δωρικού πνεύματος, της λιτότητος και της ρωμαλεότητος. Υπό την έννοια αυτή, και ως χριστιανοί και ως άνθρωποι, οφείλουμε να είμαστε Σπαρτιάτες».
Περαιώνοντας τον λόγο Του, υποσχέθηκε να παρακολουθεί με ζωηρό ενδιαφέρον τα τεκταινόμενα στον Δήμο Σπάρτης, ενώ τόνισε ότι θα έχει στην καρδιά του την Λακεδαίμονα και θα προσεύχεται για τον ευσεβή λαό της. Παράλληλα, παρακάλεσε και τους Λάκωνες να συμπεριλάβουν στις προσευχές τους την Χριστούπολη, Θεοτοκούπολη και Αγιούπολη Βασιλεύουσα του Γένους, τον Πατριάρχη τους και την εναπομείνασα ομογένεια.
Η Τελετή ολοκληρώθηκε με απόδοση τραγουδιών προς τιμήν του Παναγιωτάτου από την παραδοσιακή χορωδία της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής ‘’Πέτρος ο Λακεδαιμόνιος’’ της Ιεράς Μητροπόλεώς Μονεμβασίας και Σπάρτης, υπό την διεύθυνση του καθηγητή κ. Νικολάου Ταπραντζή.
Νωρίτερα, αμέσως μετά την τελετή αφής της ιερής κανδήλας στον νεόδμητο Ιερό Ναό του Αγίου Ανανία, ο Παναγιώτατος μετέβη στο παρακείμενο Διοικητήριο της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας, όπου αρχικά είχε μία εθιμοτυπική συνάντηση με τον Αντιπεριφερειάρχη Λακωνίας κ. Θεόδωρο Βερούτη στο γραφείο του κατά τη διάρκεια της οποίας αντηλλάγησαν συμβολικά δώρα.
Παρακάω ολόκληρη η ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη κατά την ανακήρυξή του σε Επίτιμο Δημότη Σπάρτης:
Ἐντιμότατε Δήμαρχε Σπάρτης, κύριε Μιχαὴλ Βακαλό-πουλε,
Ἐντιμότατε κύριε Πρόεδρε τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου,
Κύριοι Ἀντιδήμαρχοι καὶ πάντα τὰ μέλη τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου,
Ἐκλεκτοὶ παρόντες·
Μετὰ μεγάλης συγκινήσεως εὑρισκόμεθα εἰς τὴν κλεινὴν πρωτεύουσαν πόλιν τῆς Λακωνίας, τὴν «ἀτείχιστον Σπάρταν», μίαν τῶν αἰωνίων πόλεων τοῦ Ἕλληνος κόσμου. Ἐρχόμενοι μετὰ τῆς τιμίας ἡμῶν Συνοδείας ἐξ Ἀθηνῶν, διαπεράσαντες τὸν κορινθιακὸν ἰσθμὸν καὶ διασχίσαντες τὴν τοῦ Πέλοπος χώραν ἐκ βορρᾶ πρὸς νότον, εἰσήλθομεν ἐντυπωσιασμένοι, ὡς κάποτε οἱ πεζοπόροι ἐπισκέπται, εἰς τὴν ὑπέροχον καὶ κατάφυτον κοιλάδα τοῦ εἰς τὰς εἰδυλιακὰς ἀκτὰς τοῦ λακωνικοῦ κόλπου ἐκβάλλοντος ποτάμου Εὐρώτα, πλαισιουμένην βορείως μὲν ἐκ τοῦ μυθικοῦ Πάρνωνος, δυτικῶς δὲ ἐκ τοῦ μυστικοῦ καὶ ὑποβλητικοῦ Ταϋγέτου. Ἀμέσως διῃσθάνθημεν ὅτι ἡ ἰδιοπροσωπία τῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς εἶναι ἔκφρασις τοῦ ἁρμονικοῦ συνδυασμοῦ ἱστο-ρικῶν καί γεωμορφολογικῶν στοιχείων.
Καθ’ ὅλην τὴν ἱστορίαν τοῦ Γένους δὲν σπανίζει ἀσφαλῶς ἡ χαλυβδίνη ἀνδρεία, ἡ ἀκατάβλητος ἀγωνιστικότης, ἡ ἠθικὴ ἀκεραιότης, ἡ προσήλωσις εἰς τὰς ἀρχὰς τῆς ἐλευθερίας, τῆς αὐτοθυσίας καί εἰς τήν προάσπισιν τῶν πατρογονικῶν παραδόσεων. Ὅμως, ἐν Σπάρτῃ, διαχρονικῶς αἱ ἀνωτέρω ἔννοιαι, ἀρχαὶ καὶ ἀξίαι εὑρίσκουν τὴν πλήρωσίν των εἰς τὸν ὑπέρτατον βαθμόν, γεγονὸς τὸ ὁποῖον μετὰ συγκινήσεως ἀναγνωρίζομεν, εὑρισκόμενοι ἐν μέσῳ ὑμῶν καὶ ἔχοντες τὴν εὐκαιρίαν νὰ ἀντικρίζωμεν τὰ εὐλογημένα, τίμια καὶ προσφιλέστατα πρόσωπα ὑμῶν, ὅλων ὑμῶν, τῶν ὑπερηφάνων κληρονόμων σπουδαίων προγόνων.
Ἀπὸ τῆς σήμερον καὶ ὁ Πατριάρχης τοῦ Γένους καταλέ-γεται τιμητικῶς μεταξὺ τῶν δημοτῶν Σπάρτης, τιμὴ ἡ ὁποία διαβαίνει, ὡς πάντοτε τονίζομεν, εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν, εἰς τὸ Ἱερὸν τῆς Ὀρθοδοξίας Κέντρον, τὸ ὁποῖον πολλαπλῶς καὶ ἀρρήκτως συνδέεται μετὰ τῆς ἐνδόξου Λακεδαίμονος. Εἰς τὸ «Πρὸς τὸν ἴδιον υἱὸν Ρωμανὸν» ἔργον Κωνσταντίνου τοῦ Ζʹ τοῦ Πορφυρογεννήτου, τὸ τιτλοφορούμενον ʺDe administrando imperioʺ, πληροφορούμεθα περί τῶν διαρκῶν σχέσεων Κωνσταντινουπόλεως καὶ Σπάρτης. Εἰς συνέχειαν τῶν ἀναφορῶν Κωνσταντίνου τοῦ Ζʹ εἰς «ἑλληνίζοντας» πληθυ-σμοὺς εἰς τὴν Λακεδαίμονα, εὑρίσκομεν ὀλίγον ἀργότερον ἐν Σπάρτῃ τὸν ἐκ Πόντου καταγόμενον γνήσιον ἀσκητὴν καὶ τηρητὴν τῶν θείων ἐντολῶν, Ὅσιον Νίκωνα, ἀνορθοῦντα τὸ φρόνημα τῶν ἐντοπίων καὶ προσαρμόζοντα αὐτοὺς εἰς τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν ἰσχυρῶς καὶ εἰς τὸν τῆς Κωνσταντινου-πόλεως αὐτοκρατορικὸν θρόνον ἀμετακλήτως. Καὶ μετέπειτα, εἰς χρόνους δυσχειμέρους, περὶ τὰ τέλη τοῦ ΙΔʹ αἰῶνος, ἔρχεται εἰς τὰ ἱερὰ ταῦτα χώματα ἐκ Κωνσταντινουπόλεως ὁ σπουδαι-ότερος διανοητὴς τοῦ ὑστέρου Βυζαντίου, ὁ νεοπλατωνιστὴς καὶ φίλος τῶν Παλαιολόγων, Γεώργιος Γεμιστὸς ὁ Πλήθων. Καὶ ἐκ Λακεδαίμονος ἐκκινεῖ ἀντιστρόφως ὁ ἐσπευσμένως στεφθεὶς ἐν Μυστρᾷ, Κωνσταντῖνος ΙΑʹ, διὰ νὰ ἀντιμετωπίσῃ τὸ ἱστορικὸν αὐτοῦ χρέος καὶ νὰ θυσιάσῃ «αὐτοπροαιρέτως» ἑαυτὸν ὑπὲρ τοῦ Γένους.
Κοινὸν τὸ χρέος ἡμῶν ἁπάντων, κοινὴ ἡ διακονία, κοιναὶ αἱ ἐλπίδες. Ἡ Σπάρτη εἶναι ἰδεῶδες ὑπερβαῖνον ἔθνη καὶ σύνορα. Εἶναι σύμβολον τοῦ δωρικοῦ πνεύματος, τῆς λιτότητος καί τῆς ρωμαλαιότητος. Ὑπὸ τὴν ἔννοιαν αὐτήν, καὶ ὡς Χριστιανοὶ καὶ ὡς ἄνθρωποι, ὀφείλομεν νὰ εἴμεθα Σπαρτιᾶται.
Ἡ Σπάρτη οὐδέποτε ἔπαυσε νὰ συμβολίζῃ καὶ νὰ ὑπηρετῇ πανανθρωπίνας ἀξίας. Ἀπὸ Λυκούργου τοῦ μυθικοῦ νομοθέτου καὶ ἀπὸ Λεωνίδου τοῦ ἡρωϊκοῦ βασιλέως, μέχρι Πέτρου Λαμπαδαρίου τοῦ Πελοποννησίου, μέχρις Ἰωάννου Ῥίτσου καὶ Νικηφόρου Βρεττάκου τῶν ποιητῶν, μέχρι τοῦ λογιωτάτου φιλοσόφου καὶ Ἀκαδημαϊκοῦ Ἰωάννου Θεοδωρα-κοπούλου. Καύχημα εἶναι καὶ ὁ ἱεροπρεπέστατος, φιλόθεος καὶ φιλάνθρωπος ποιμενάρχης σας, ὁ Ἱερώτατος καὶ προσφιλέστατος ἀδελφὸς κύριος Εὐστάθιος, ἐκφράζων εἰς τὸν ἐκκλησιαστικὸν χῶρον ἅπαντα τὰ ἀποδιδόμενα εἰς τὴν Σπάρ-την χαρίσματα καὶ τιμῶν τὸν Ἀρχιερατικὸν αὐτοῦ θρόνον ἐν σεμνότητι καὶ λακωνικῇ πολιτείᾳ.
Περαίνοντες τὸν λόγον, ἐκφράζομεν μὲ πολλὴν εὐγνωμοσύνην τὰς θερμὰς ἡμῶν εὐχαριστίας διὰ τὴν προσγενομένην εἰς τὸ ταπεινὸν ἡμῶν πρόσωπον ἐξιδιασμένην τιμήν, διὰ τὴν φιλόξενον δοχὴν τῆς ἡμετέρας Μετριότητος καὶ τῆς τιμίας ἡμῶν Συνοδείας, διὰ τὴν χαρὰν νὰ εὑρισκώμεθα ἐν τῷ μέσῳ ὑμῶν. Ἐπιστρέφοντες αὔριον εἰς τὴν Βασιλίδα τῶν Πόλεων, εἰς τὸ σεπτὸν Κέντρον τῆς Ὀρθοδοξίας, διαβεβαιοῦμεν ὑμᾶς, κύριε Δήμαρχε, ἐκλεκτοὶ παρόντες, ὅτι τοῦ λοιποῦ θὰ παρακολουθῶμεν μετὰ ζωηροῦ ἐνδιαφέροντος τὰ δημοτικὰ πράγματα της Σπάρτης. Ἡ Λάκων γῆ καὶ ἡ πρωτεύουσα αὐτῆς θὰ εὑρίσκωνται ἐντὸς τῆς καρδίας μας καὶ τῶν προσευχῶν μας. Σεῖς δέ, ὁμοίως, μὴ διαλείπετε νὰ προσεύχησθε διὰ τὴν Χριστούπολιν, Θεοτοκούπολιν καί Ἁγιούπολιν Βασιλεύουσαν τοῦ Γένους, διὰ τὴν ἐναπομείνα-σαν ὁμογένειάν μας, τὰ σχολεῖα καὶ τὰ ἱδρύματά μας. Μὴ ξεχνᾶτε τὸν Πατριάρχην σας καὶ τὴν ἀγάπην Του διὰ πάντας ὑμᾶς! Σᾶς ἀναμένομεν καὶ ἡμεῖς εἰς τὸ ἀειλαμπὲς Φανάριον, προσκυνητὰς εὐλαβεῖς εἰς τὰ σεβάσματα τοῦ Γένους, τοὺς Ναοὺς καὶ τὰ ἁγιάσματά μας. Οὕτω θὰ ἔχωμεν καὶ ἡμεῖς τὴν εὐκαιρίαν μικρᾶς ἀνταποδώσεως τῆς ὑμετέρας πρὸς ἡμᾶς ἁβρόφρονος φιλοξενίας. Ταῦτα ἔχοντες εἰς τὴν καρδίαν, τὸν νοῦν καὶ τά χείλη ἡμῶν, ἀπονέμομεν εἰς πάντας ὁλόθερμον τὴν Πατριαρχικὴν ἡμῶν εὐλογίαν καὶ εὐχήν!
Ἔρρωσθε ἐν Κυρίῳ, Λακεδαιμόνιοι, εὐδαιμονοῦντες καὶ εὐδοκιμοῦντες εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν καὶ εὔφημον!
