H Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου δίπλα στους πολύτεκνους της Μητροπόλεως Βεροίας
6 Φεβρουαρίου 2023
Την έμπρακτη στήριξή της για ακόμη μία φορά προς την πολύτεκνη οικογένεια έδειξε η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου βραβεύοντας πολύτεκνες μητέρες στη Βέροια.
Ο Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων εξέφρασε τις θερμές του ευχαριστίες προς τον Καθηγούμενο της Ι. Μ. Μ. Βατοπαιδίου Αρχιμανδρίτη Εφραίμ, ο οποίος πάντοτε βρίσκεται στο πλευρό των πολυτέκνων οικογενειών αλλά και της Ιεράς Μητροπόλεως.
Η εκδήλωση
Την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου το πρωί στην Αντωνιάδειο Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Δήμου Βεροίας πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η εορταστική εκδήλωση για τη Μητέρα και την πολύτεκνη οικογένεια, την οποία συνδιοργάνωσαν η Ιερά Μητρόπολις Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας και ο Σύλλογος Πολυτέκνων Νομού Ημαθίας, με την ευκαιρία της εορτής της Υπαπαντής του Κυρίου αλλά και της εορτής των Αγίων Μητέρων των Τριών Ιεραρχών.
Την εκδήλωση άνοιξε βυζαντινός χορός, ο οποίος έψαλε επίκαιρους ύμνους υπό τη διεύθυνση του κ. Χρήστου Ζερδαλή, ενώ η χορωδία του πολιτιστικού συλλόγου «Ο Προμηθέας» ερμήνευσαν τραγούδια για τη μητέρα υπό τη διεύθυνση της κ. Ελυθερίας Ματσεντίδου.
Ακολούθησαν χαιρετισμοί από τον Σεβασμιώτατο και τον πρόεδρο του Συλλόγου Πολυτέκνων Νομού Ημαθίας κ. Ιωάννη Βελέντζα.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν τοπικοί πολιτικοί και στρατιωτικοί άρχοντες καθώς και οι εκπρόσωποι του Καθηγουμένου της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους Γέροντος Εφραίμ, Ιερομόναχοι Τιμόθεος και Γεννάδιος, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό μεταφέροντας τις ευχές του Γέροντα.
Στο τέλος ο Σεβασμιώτατος κ. Παντελεήμων και οι εκπρόσωποι του Καθηγουμένου της Ιεράς Μεγίστης Μονής του Βατοπαιδίου, βράβευσαν πολύτεκνες μητέρες στις οποίες προσφέρθηκε οικονομική βοήθεια.
Την εκδήλωση επιμελήθηκε και παρουσίασε ο Πρωτοπρ. Νεκτάριος Σαββίδης, Υπεύθυνος του Γραφείου Εξωτερικής Ιεραποστολής της Ιεράς Μητροπόλεως.
Η ομιλία του Μητροπολίτη Βεροίας
Ο Σεβασμιώτατος κ. Παντελεήμων στον χαιρετισμό του εξέφρασε τις θερμές του ευχαριστίες προς τον Καθηγούμενο της Ι. Μ. Μ. Βατοπαιδίου Αρχιμανδρίτη Εφραίμ, ο οποίος πάντοτε βρίσκεται στο πλευρό των πολυτέκνων οικογενειών αλλά και της Ιεράς Μητροπόλεως μας, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
Κυριακή μετά τή μεγάλη ἑορτή τῆς Ὑπαπαντῆς, ἀλλά καί ἡμέρα κατά τήν ὁποία ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τίς ἁγίες μητέρες τῶν ἁγίων τριῶν Ἱεραρχῶν, τήν ἁγία Ἐμμέλεια, τή μητέρα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, τήν ἁγία Νόννα, τή μητέρα τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, καί τήν ἁγία Ἀνθοῦσα, τή μητέρα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, πού τίς τιμᾶ καί τίς προβάλλει ὡς πρότυπα ἁγίων μητέρων γιά τίς σύγχρονες μητέρες.
Αὐτή τήν ἡμέρα ἔχει καθιερώσει ἀπό ἐτῶν ἡ Ἱερά μας Μητρόπολη γιά νά τιμᾶ σέ συνεργασία μέ τόν Σύλλογο Πολυτέκνων Ἠμαθίας τή μητέρα καί ἰδιαιτέρως τήν πολύτεκνη μητέρα.
Ἀσφαλῶς ἡ μητέρα ἀξίζει κάθε ἡμέρα τήν τιμή, τόν σεβασμό καί τήν εὐγνωμοσύνη μας, γιατί ἡ ἀποστολή της εἶναι δύσκολη καί ἡ προσφορά της μεγάλη. Γιατί ἡ μητέρα εἶναι αὐτή στήν ὁποία ὀφείλουμε τή ζωή μας ἀλλά καί τήν ἐξέλιξή μας στόν κόσμο.
Στούς δικούς της κόπους, στίς δικές της προσπάθειες, στίς δικές της ἀγωνίες, στίς δικές της προσευχές ὀφείλει ὁ καθένας μας αὐτό πού εἶναι, ἀλλά καί πολλά ἀπό αὐτά πού κατόρθωσε στή ζωή του. Γιατί ἡ μητέρα εἶναι πάντοτε δίπλα στό παιδί της, ἀκόμη καί ἐάν βρίσκεται μακριά του, γιά νά τό παρακολουθεῖ, νά τό στηρίζει καί νά τό ἐμψυχώνει. Καί ὅταν ἐκεῖνο δοκιμάζεται, δοκιμάζεται καί ἐκείνη μαζί του. Ὅταν πονᾶ, πονᾶ καί ἐκείνη, ὅταν ἀγωνιᾶ, ἀγωνιᾶ πολύ περισσότερο ἐκείνη.
Ὁ προφητικός λόγος τοῦ πρεσβύτου Συμεών πρός τήν Παναγία Μητέρα τοῦ Κυρίου μας ὅτι ρομφαία θά διαπεράσει τήν ψυχή της, ἰσχύει μέχρι ἕνα βαθμό καί γιά κάθε μητέρα. Γιατί, ἐάν ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος δοκίμασε τήν ἀπερίγραπτη ὀδύνη νά δεῖ τόν Υἱό της νά σταυρώνεται ἀπό ἐκείνους χάριν τῶν ὁποίων ἔγινε ἄνθρωπος καί τούς ὁποίους εὐεργέτησε παντοιοτρόπως κατά τή δημόσια ζωή του, ἡ κάθε μητέρα καί ἰδιαίτερα οἱ πολύτεκνες μητέρες, πού ὑπομένουν μέ αὐτοθυσία καί ἀγάπη πολλή ὅλες τίς δυσκολίες καί τούς κόπους τῆς ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν τους, αἰσθάνονται νά διαπερνᾶ τήν ψυχή τους ἡ ρομφαία, τῆς ἀγωνίας, τῆς θλίψεως, τῆς προσδοκίας, καμιά φορά καί τῆς ἀρνήσεως τῶν παιδιῶν τους.
Ἡ πολύτεκνη μητέρα ἀγωνίζεται μέσα στίς δυσκολίες τῆς ζωῆς, τοῦ ἐπαγγέλματός της καί τῶν προσωπικῶν της ὑποχρεώσεων νά ἀναθρέψει τά παιδιά της μέ τόν καλύτερο τρόπο, νά τούς προσφέρει ὅ,τι μπορεῖ περισσότερο, ἔστω κι ἄν αὐτή στερηθεῖ, ἀλλά κυρίως νά τούς διδάξει τήν πίστη καί τήν ἀγάπη στόν Θεό καί στήν Ἐκκλησία, νά τούς μάθει νά ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στόν Χριστό καί νά βαδίζουν σύμφωνα μέ τίς δικές του ἐντολές καί τή δική του ἀγάπη.
Τό ἔργο τῆς ἀνατροφῆς καί διαπαιδαγωγήσεως τῶν παιδιῶν δέν εἶναι οὔτε εὔκολο οὔτε ἁπλό ἔργο. Εἶναι μία σύνθετη καί κοπιώδης διαδικασία πού δέν ὁλοκληρώνεται σέ λίγους μῆνες ἤ ἔστω σέ μερικά χρόνια, ἀλλά συντελεῖται διά βίου, γιατί ἡ μητέρα ἀποτελεῖ πρότυπο καί παράδειγμα γιά τά παιδιά της σέ ὅλη της τή ζωή, ἀποτελεῖ σημεῖο ἀναφορᾶς γι᾽ αὐτά, ἀποτελεῖ διαρκῆ ὁδοδείκτη στή ζωή τους τόσο μέ τά λόγια καί τίς συμβουλές της ὅσο καί μέ τή δική της πορεία μέσα στή ζωή.
Καί εἶναι γι᾽ αὐτό μεγάλη ἡ εὐθύνη καί τό βάρος πού ἐπωμίζεται μία γυναίκα ἀποδεχόμενη τή μητρότητα. Εἶναι ὅμως ταυτόχρονα μία εὐλογία γιά τήν ἴδια καί μία προσφορά στούς ἀνθρώπους καί τήν κοινωνία, γιατί ἀναλαμβάνει ὄχι μόνο νά φέρει ἀνθρώπινες ὑπάρξεις στόν κόσμο ἀλλά καί νά τίς ἀναδείξει σέ ὁλοκληρωμένες προσωπικότητες χρήσιμες στόν ἑαυτό τους καί στό κοινωνικό σύνολο, ἱκανές νά ἀντιμετωπίσουν τή ζωή μέ τίς δυσκολίες καί τίς εὐχάριστες στιγμές της, καί ἀκόμη ἱκανές νά συμβάλλουν μέ τή στάση καί τή συμπεριφορά τους στή βελτίωση καί τήν πρόοδο τῆς πατρίδος καί τοῦ κόσμου.
Ὁ ρόλος, λοιπόν, τῆς μητέρας εἶναι πολλαπλός καί καθοριστικός γιά τή ἐξέλιξη τῆς προσωπικότητος τῶν παιδιῶν της. Αὐτή βρίσκεται κοντά τους ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς ζωῆς, βρίσκεται περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλον, θυσιάζοντας πολλές φορές καί τή δική της ζωή καί τή δική της καριέρα, καί ἀπό αὐτήν παίρνουν τά παιδιά τά πιό καθοριστικά μαθήματα γιά τή ζωή τους.
Ἀκριβῶς ὅμως ἐπειδή ὁ ρόλος κάθε μητέρας εἶναι ἀπαιτητικός καί ἡ συμβολή της ἐξαιρετικά σημαντική καί γιά τά παιδιά της, ἀλλά καί γενικότερα γιά τήν οἰκογένεια, τήν κοινωνία, τήν πατρίδα καί τήν Ἐκκλησία, ἔχει καί αὐτή ἀνάγκη ἀπό στήριξη, ἔχει ἀνάγκη ἀπό ἔμπνευση, ἔχει ἀνάγκη ἀπό καθοδήγηση.
Ποῦ μπορεῖ νά τήν βρεῖ; Ἀπό ποῦ μπορεῖ νά τήν ἀντλήσει;
Μπορεῖ νά τήν βρεῖ καί νά τήν ἀντλήσει ἀπό τίς μητέρες τῶν ἁγίων τριῶν Ἱεραρχῶν πού τιμοῦμε σήμερα, ἀπό τίς ἁγίες Ἐμμέλεια, Νόννα καί Ἀνθοῦσα.
Δέν ἔχει σημασία ἐάν ἔζησαν πρίν ἀπό 17 περίπου αἰῶνες, σέ μία ἐποχή ἐντελῶς διαφορετική ἀπό τή σημερινή. Ἡ προσφορά τῆς μητέρας δέν διαφοροποιεῖται τόσο πολύ, γιατί στηρίζεται σέ μερικές βασικές ἀρχές, αὐτές πού μᾶς ὑποδεικνύουν μέ τή ζωή τους καί οἱ ἁγίες μητέρες τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν.
Βασική ἀρχή εἶναι ἡ ἀγάπη. Κάθε μητέρα τήν ἔχει ἔμφυτη γιά τό παιδί της, ἀλλά ἔχει ἀνάγκη νά τήν ἀνανεώνει καί νά τήν ἐμπλουτίζει, νά τήν ἐξαγιάζει μέσα ἀπό τή σχέση της μέ τόν Θεό. Γιατί μέ αὐτό τόν τρόπο ἡ ἀγάπη της γίνεται ἀνεξάντλητη ἀλλά καί πολύ πιό ἀποτελεσματική γιά τά παιδιά της. Γιατί μέ αὐτό τόν τρόπο ἡ κάθε μητέρα μπορεῖ νά ἀνακαλύπτει ἐναλλακτικούς τρόπους γιά νά βοηθήσει, νά συμπαρασταθεῖ καί νά ὠφελήσει τά παιδιά της.
Καί τά παιδιά ἔχουν ἀνάγκη ἀπό τήν ἀγάπη τῆς μητέρας, καθώς ζοῦν σέ ἕναν κόσμο πιό σκληρό ἀπό ὅ,τι σέ ἄλλες ἐποχές, σέ ἕνα κόσμο πιό πονηρό, στόν ὁποῖο ἐλλοχεύουν ποικίλοι κίνδυνοι καί ὕπουλες παγίδες, σέ ἕναν κόσμο στόν ὁποῖο ὑπάρχουν δεκάδες σειρῆνες πού προσπαθοῦν νά τά παρασύρουν.
Γι᾽αὐτό καί ἡ μητέρα θά πρέπει νά γνωρίζει πῶς θά συνδυάζει τήν ἀγάπη μέ τή διακριτική αὐστηρότητα πού ἀπαιτεῖ ἡ διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν, καθώς ἡ ἀνεξέλεγκτη ἀγάπη δέν βοηθᾶ τίς περισσότερες φορές καί τά ἴδια τά παιδιά νά ἐξελιχθοῦν καί νά αἰσθάνονται ἀσφαλῆ, ἀλλά οὔτε καί τή μητέρα νά ἐπιτελέσει τό ἔργο της καί νά μορφώσει τίς ψυχές τους, ὅπως ἔκανε ἡ μητέρα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ἡ ἁγία Ἐμμέλεια, ὅταν πέθανε ὁ σύζυγός της, μόλις γεννήθηκε τό μικρότερο παιδί τους, καί ἐκείνη βρέθηκε νά μεγαλώνει μόνη της τά παιδιά της, πέντε ἀπό τά ὁποῖα συγκαταριθμοῦνται στούς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ἀπαραίτητη προϋπόθεση ἀκόμη γιά τήν ἐπιτυχία τοῦ ἔργου τῆς κάθε μητέρας εἶναι ἡ προσευχή. Ἀπό αὐτήν θά ἀντλεῖ δύναμη καί ἐνίσχυση, ὅταν θά αἰσθάνεται κουρασμένη, ἀδύναμη, ἴσως καί ἀπογοητευμένη. Ἡ προσευχή ἦταν τό κοινό χαρακτηριστικό καί τῶν τριῶν ἁγίων μητέρων τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν.
Γράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος γιά τή μητέρα του, τήν ἁγία Νόννα: «Ποιός καιρός καί ποιός τόπος δέν τήν εἶδε νά προσεύχεται; Ἡ προσευχή ἦταν ἡ πρώτη της δουλειά μόλις ἔστελνε ὁ Θεός τήν καινούργια ἡμέρα … Ἦταν ἀφιερωμένη ὁλόψυχα στόν Θεό, καί τήν εὐσέβειά της δέν τήν εἶχε μόνον γιά τόν ἑαυτό της, ἀλλά καί γιά τήν μεταδίδει στά παιδιά της». Καί ἡ προσευχή της ἦταν αὐτή πού συνόδευε τά παιδιά της ὅπου καί ἄν βρισκόταν, ἀκόμη καί ἐάν ἡ ἴδια δέν μποροῦσε νά κάνει κάτι γιά νά τά βοηθήσει, ἀκόμη καί ἐάν δέν ἤξερε ὅτι εἶχαν ἀνάγκη βοήθειας καί τί εἴδους ἀνάγκη εἶχαν.
Καί αὐτό γιατί ἡ προσευχή εἶναι δύναμη, τόσο γι᾽ αὐτόν πού τήν κάνει, ὅπως στή δική μας περίπτωση ἡ μητέρα, ὅσο καί γι᾽ αὐτόν γιά τόν ὁποῖον προσεύχεται, γιά τό παιδί της. Γιατί ποιός μπορεῖ νά κάνει περισσότερα ἀπό ὅσα μπορεῖ νά κάνει ὁ Θεός; Ποιός μπορεῖ νά δράσει ἀμεσότερα καί ἀποτελεσματικότερα ἀπό τόν Θεό;
Ἄν, λοιπόν, ἡ μητέρα προσεύχεται γιά τό παιδί της, γιά τά παιδιά της, καί τά ἀναθέτει στήν πρόνοια καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ βεβαίως κάνει ἡ ἴδια ὅ,τι εἶναι ἀνθρωπίνως δυνατό, τότε μπορεῖ νά εἶναι ἥσυχη ὅτι ὁ Θεός θά κάνει αὐτό πού δέν μπορεῖ νά κάνει ἡ ἴδια.
Αὐτό ἰσχύει πολύ περισσότερο γιά τίς πολύτεκνες μητέρες, οἱ ὁποῖες ἔχοντας τή φροντίδα περισσότερων παιδιῶν ἐκ τῶν πραγμάτων δυσκολεύονται κάποιες φορές νά ἀνταποκριθοῦν στίς ἀνάγκες τους. Ἔχουν ὅμως τόν Θεό βοηθό καί σύμμαχο στήν προσπάθειά τους, ἀρκεῖ νά τόν ἐπικαλοῦνται, ἀρκεῖ νά προσεύχονται γιά τά παιδιά τους καί νά ζητοῦν ἀπό τόν Θεό νά εἶναι πάντοτε δίπλα τους.
Ὅμως ἡ προσευχή ἔχει καί ἕναν ἄλλο ρόλο στήν ἀνατροφή τῶν παιδιῶν καί στόν ρόλο πού ἐπωμίζεται ἡ κάθε μητέρα.
Ἐκείνη μπορεῖ νά ἀγωνίζεται, νά προσπαθεῖ, νά νουθετεῖ καί νά συμβουλεύει τά παιδιά της, ἀλλά νά μήν βλέπει τό ἀποτέλεσμα πού θά ἤθελε, νά συναντᾶ κάποιες φορές καί ἀντιρρήσεις ἤ ἀντιδράσεις, πού μπορεῖ νά ἐξελίσσονται καί σέ ἀντιπαραθέσεις μέ τά παιδιά, ἀκόμη καί σέ ἐνδοοικογενειακές συγκρούσεις καί διαμάχες.
Στίς περιπτώσεις αὐτές ἡ μητέρα δέν θά πρέπει νά ξεχνᾶ τήν προσευχή. Ἄς λέει στόν Θεό αὐτό πού δέν μπορεῖ νά μεταδώσει ἡ ἴδια, ἄς λέει αὐτό πού θέλει νά τούς διδάξει καί δέν τήν ἀκοῦν, καί ὁ Θεός θά τό διδάξει μέ τόν τρόπο πού Ἐκεῖνος γνωρίζει στά παιδιά, ἐφόσον φυσικά εἶναι ὠφέλιμο γι᾽ αὐτά.
Ἄς μήν ξεχνοῦμε καί κάτι ἀκόμη, ὅτι τό παράδειγμα τῆς μητέρας πού προσεύχεται ἐπιδρᾶ στήν ψυχή καί τῶν πιό ἀντιδραστικῶν παιδιῶν, ἔχει καταλυτική σημασία καί μένει ἀνεξάληπτο στή μνήμη τους.
Ὑπάρχουν πολλές περιπτώσεις ἀνθρώπων, πού ὅταν ἦταν παιδιά, νέοι, εἶχαν χάσει τόν δρόμο τους καί τόν πνευματικό προσανατολισμό τους. Καί ὅταν ἀργότερα ἐπέστρεψαν ὁμολογοῦσαν ὅτι θυμόταν πώς, ὅταν νέοι ἐπέστρεφαν τή νύκτα στό σπίτι τους ἀπό τίς διασκεδάσεις, ἔβλεπαν τή μητέρα τους γονατιστή νά προσεύχεται. Καί μπορεῖ τότε νά ἀντιδροῦσαν ἤ νά μήν καταλάβαιναν, ἡ ἐπίδραση ὅμως τῆς προσευχῆς τῆς μητέρας τους καί ἡ εἰκόνα της νά προσεύχεται ἦταν καταλυτική στή ζωή τους. Γι᾽ αύτό καί ἡ προσευχή γιά τά παιδιά εἶναι ἀναμφίβολα μία ἀκόμη μεγάλη προσφορά τῆς κάθε μητέρας.
Γι᾽ αὐτήν καί γιά ὅλα ὅσα προσφέρει στά παιδιά καί στήν οἰκογένεια, στήν κοινωνία, τήν πατρίδα καί τήν Ἐκκλησία ὀφείλουμε στή μητέρα καί ἰδιαιτέρως στήν πολύτεκνη μητέρα ἄπειρη τιμή καί εὐγνωμοσύνη.
Καί αὐτήν ἐκφράζει ἡ τοπική μας Ἐκκλησία, ἡ Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας μέ τή σημερινή ἑορταστική ἐκδήλωση.
Εὐχόμεθα ὁ Θεός καί ἡ Παναγίας Μητέρα τοῦ Κυρίου μας νά ἐνισχύουν ὅλες τίς μητέρες στό ἔργο σας καί οἱ ἁγίες μητέρες τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν νά σᾶς ἐμπνέουν καί νά σᾶς στηρίζουν πάντοτε.