Oι Σαράντα (40) Οσιοπαρθενομάρτυρες και ο διαδάσκαλος του Αμμούν ο διάκονος (1η Σεπτεμβρίου)

Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Ο άγιος Αμμούν ήταν Διάκονος στην Αδριανούπολη της Θράκης και υπήρξε διδάσκαλος και πνευματικός οδηγός των σαράντα Οσιοπαρθενομαρτύρων. Η ακριβής χρονική περίοδος της ζωής τους δεν αναφέρεται στα Συναξάρια, είναι όμως βέβαιο ότι έζησαν κατά την περίοδο των διωγμών, δηλαδή στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Ο Διάκονος Αμμούν και οι σαράντα μαθήτριές του συνελήφθησαν από τον ηγεμόνα της Αδριανουπόλεως Βάβδο, επειδή αρνήθηκαν να θυσιάσουν στα είδωλα και οδηγήθηκαν στον άρχοντα της Θράκης Λικίνιο. Ομολόγησαν με παρρησία την πίστη τους και υπέμειναν τα φρικτά βασανιστήρια με θαυμαστή ανδρεία και αδιάλειπτη προσευχή. Εντύπωση προξενεί το γεγονός ότι ο τύραννος επεφύλαξε στις σαράντα μάρτυρες και στον Διδάσκαλό τους διαφορετικό τρόπο θανάτου. Τις πρώτες δέκα τις έκαψε ζωντανές, τις επόμενες οκτώ τις αποκεφάλισε, τις άλλες δέκα τις σκότωσε με ξίφος, αφού τις κτύπησε στο στόμα και στην καρδιά. Τέλος, τις υπόλοιπες δώδεκα τις θανάτωσε με μαχαίρια και πυρακτωμένα σίδερα στο στόμα. Τον Διδάσκαλό τους τον θανάτωσε, αφού του έβαλε πυρακτωμένη καλύπτρα στο κεφάλι ή κατά μίαν άλλη εκδοχή τον αποκεφάλισε.

Στην συνέχεια, θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε τα ονόματα των Οσιοπαρθενομαρτύρων, για να τα γνωρίζουν κυρίως όσες φέρουν το όνομά τους, να εορτάζουν την μνήμη τους και να επικαλούνται τις πρεσβείες τους.

Τα καταγράφουμε με αλφαβητική σειρά: Αδαμαντίνη, Αθηνά, Ακριβή, Αντιγόνη, Αριβοία, Ασπασία, Αφροδίτη, Διόνη, Δωδώνη, Ελπινίκη, Ερασμία, Ερατώ, Ερμηνεία, Ευτέρπη, Θάλεια, Θεανόη, Θεανώ, Θεονύμφη, Θεοφάνη, Καλλιρόη, Καλλίστη, Κλειώ, Κλεονίκη, Κλεοπάτρα, Κοραλία, Λάμπρω, Μαργαρίτα, Μαριάνθη, Μελπομένη, Μόσχω, Ουρανία, Πανδώρα, Πηνελόπη, Πολυμνία, Πολυνίκη, Σαπφώ, Τερψιχόρη, Τρωάς, Χάϊδω και Χαρίκλεια.

Οι πληροφορίες οι σχετικές με τον βίο και την πολιτεία των Αγίων μπορεί να είναι περιορισμένες, ωστόσο όμως είναι αρκετές για να μας δώσουν την αφορμή να τονίσουμε τα ακόλουθα:

Πρώτον. Οι άγιες αυτές γυναίκες γνώριζαν πολύ καλά ότι δεν μπορεί να υπάρξη υγιής πνευματική ζωή χωρίς καθοδήγηση από έμπειρο πνευματικό οδηγό, διότι μπορεί να γίνουν σοβαρά λάθη με τραγικές συνέπειες για τον άνθρωπο και για το αιώνιο μέλλον του. ΄Οπως, ακριβώς, δεν είναι δυνατή η απόκτηση γνώσης χωρίς καταρτισμένους εκπαιδευτικούς ή η σωστή εκγύμναση των αθλητών χωρίς τους κατάλληλους προπονητές. Ο διδάσκαλος της πνευματικής ζωής νουθετεί και διδάσκει και με τον λόγο, αλλά κυρίως με την όλη βιοτή και πολιτεία του, επειδή δεν προσφέρει ξερές εγκεφαλικές γνώσεις, αλλά εμπειρία ζωής.

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η προσωπικότητα των διδασκάλων, σε όλα τα επίπεδα μάθησης, ασκεί σημαντική επίδραση στους μαθητάς. Παράλληλα με τις γνώσεις που προσφέρουν, μεταδίδουν κυρίως τον εαυτό τους, και σίγουρα επηρεάζουν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, θετικά ή αρνητικά, την προσωπικότητα των μαθητών τους. Γι αυτό και απαιτείται μεγάλη προσοχή, επειδή δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η συμπεριφορά τους έχει αφήσει ανεξίτηλη την σφραγίδα της στην ψυχή των παιδιών για μια ολόκληρη ζωή.

Δεύτερον. Αληθινή παιδεία είναι εκείνη η παιδεία που απευθύνεται στον όλον άνθρωπο, ως ψυχοσωματική ύπαρξη, και όχι μόνον στον εγκέφαλό του με σκοπό να τον φορτώση με γνώσεις. Ασφαλώς θα του προσφέρη και τις απαραίτητες γνώσεις, κυρίως όμως οφείλει να του δώση σωστό προσανατολισμό. Δηλαδή, να του υποδείξη τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματώση τον σκοπό της υπάρξεώς του, που δεν είναι απλώς μια θέση στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και η επαγγελματική αποκατάσταση, αλλά κυρίως η αποκατάσταση της κοινωνίας με τον Θεό, με τους άλλους ανθρώπους και με ολόκληρη την κτίση.

Προοδευτική παιδεία είναι εκείνη η παιδεία, που δεν είναι ξεκομμένη από την παράδοση του τόπου, αλλά την υπηρετεί και βοηθά τους νέους, κυρίως, να την γνωρίσουν και να την βιώσουν. Γιατί πρόοδος είναι ο σεβασμός στην παράδοση και η ένταξη των “παραδεδομένων” σε νέα σχήματα, που ανταποκρίνονται στην σύγχρονη εποχή. Σήμερα, δυστυχώς, παρατηρείται και στον τόπο μας μία σύγχυση και ταυτίζεται η παράδοση με την συντήρηση, αλλά αυτό είναι μεγάλο λάθος. Γιατί άλλο είναι παράδοση και άλλο συντήρηση. Συντήρηση είναι η περιφρόνηση κάθε νέου στοιχείου της παράδοσης, ο σεβασμός κάθε παλαιού χωρίς διάκριση, και η αγωνιώδης προσπάθεια εγκλωβισμού σε ξεπερασμένες μεθόδους του παρελθόντος. Η παράδοση δεν είναι στατική κατάσταση, αλλά δυναμική πορεία και πρόοδος. Προχωρούμε συνεχώς δυναμικά μπροστά, χωρίς όμως να παραθεωρούμε και να περιφρονούμε τις ρίζες μας και τον πολιτισμό μας.

Πρέπει να τονισθή, επίσης, ότι αυτό που κυρίως χρειάζεται να γίνη στον τόπο μας, εκτός από την βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος, είναι το να προσδιορισθή με τρόπο σαφή και καθαρό το περιεχόμενο και ο σκοπός της παιδείας. Να ξεκαθαρισθή το τί παιδεία θέλουμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας και τί πολίτες θέλουμε να δώσουμε στην κοινωνία. Μια παιδεία παραδοσιακή και προοδευτική, που θα βοηθήση τον άνθρωπο να θεραπεύση τα πάθη του ή μια παιδεία που θα τον ωθή στο να εκτρέφη τα πάθη του και να τα εξαγριώνη; Πολίτες που θα γνωρίζουν τον σκοπό της υπάρξεώς τους και τον τρόπο παραγμάτωσής του, αλλά και τον τρόπο υπέρβασης του θανάτου, για να αποκτήσουν την δυνατότητα να γευθούν το πλήρωμα της αληθινής ζωής, ή ανθρώπους χωρίς περιεχόμενο και σκοπό, που θα έχουν ως μοναδική επιδίωξη την αύξηση των υλικών αγαθών τους, με οποιοδήποτε μέσο, για να ζουν εγκλωβισμένοι στην φυλακή της ιδιοτέλειάς τους, αδιαφορώντας για το σύνολο;

Οι άγιοι μάρτυρες, ως φορείς της προοδευτικής παιδείας, που οδηγεί στην πραγμάτωση του σκοπού της ανθρώπινης ύπαρξης και στην απόλαυση της όντως ζωής, μας βοηθούν να δώσουμε την σωστή απάντηση.-

«Εκκλησιαστική Παρέμβαση» Σεπτέμβριος 2004

Share This