Μέγας Βασίλειος: «Εν αρχή ην ο Λόγος». Ω τι θαύμα!

Συνέχεια από εδώ: http://www.diakonima.gr/?p=497658

2. Αλλ’ όμως η αρχή εκείνη δεν είναι τέτοια. Διότι δεν είναι συνδεδεμένη με τίποτε. Δεν δουλεύει πουθενά. Δεν θεωρείται μαζί με τίποτε άλλο. Είναι ελευθέρα, αδέσποτος, απηλλαγμένη από την σχέσιν προς κάποιο άλλο.
Ο νους δεν η μπορεί να την φθάση, αι σκέψεις δεν ημπορούν να την υπερβούν και να ανακαλύψουν τα όριά της.
Εάν δηλαδή επιχειρήσης με την φαντασίαν του νου να υπερνικήσης την αρχήν θα την εύρης να τρέχη εμπρός σου και να υποδέχεται τους λογισμούς σου.

Άφησε τον νουν σου να τρέξη όσον θέλει και να επεκταθή προς τα επάνω.
Θα τον εύρης έπειτα να έχη περιπλανηθή πάρα πολύ και να έχη αεροβατήσει πολύ και πάλιν να ξαναγυρίζη εις τον εαυτόν του, διότι δεν ημπορεί να κάμη κατωτέραν του εαυτού την αρχήν.
Διότι πάντοτε η αρχή ευρίσκεται έξω και είναι ανωτέρα από αυτό το οποίον γίνεται κατανοητόν.

Λοιπόν «εν αρχή ην ο Λόγος». Ω τι θαύμα!
Πώς όλαι αι λέξεις συνεδέθησαν ισαξίως η μία με την άλλην!
Το «ην» ισοδυναμεί με το «εν αρχή».
Πού είναι αυτός που βλασφημεί; Πού είναι η γλώσσα που μάχεται τον Χριστόν;

Αυτή η οποία λέγει· υπήρχε κάποτε εποχή κατά την οποίαν δεν υπήρχε.
Να ακούης την γλώσσαν του Ευαγγελίου «εν αρχή ην».
Εάν δε υπήρχεν ανέκαθεν, τότε, πότε δεν υπήρχε;
Να αναστενάξω διά την ασέβειάν των ή να σιχαθώ την αγραμματωσύνην των;
Αλλά προτού γεννηθή, δεν υπήρχε. Γνωρίζεις δηλαδή πότε εγεννήθη, διά να ημπορέσης να προσδιορίσης τον χρόνον;
Διότι το προτού είναι λέξις που σημαίνει χρόνον και η οποία εις αρχαιότητα τοποθετεί άλλο εμπρός από άλλο. Πώς είναι σωστόν η γέννησις τον ποιητού του χρόνον να υπόκηται ες τας χρονικάς, κατηγορίας;
Λοιπόν «εν αρχή ην». Εάν δεν απομακρυνθής από το «ην», δεν θα επιτρέψης καμμίαν διείσδυσιν της πονηρός βλασφημίας. Διότι όπως οι θαλασσοπόροι, όταν στηρίζωνται εις δύο αγκύρας, περιφρονούν την τρικυμίαν, έτσι και εσύ θα χλευάσης την πονηράν αυτήν ταραχήν που προκαλείται εις την ζωήν από τα πονηρά πνεύματα και κλονίζει την πίστιν των περισσοτέρων, εάν με την ασφάλειαν των λόγων τούτων οδηγήσης εις το λιμάνι την ψυχήν σου.

 

Απόσπασμα από την Ομιλία του Μεγάλου Βασιλείου “Εις το ‘Εν αρχή ην Λόγος’”, όπως περιέχεται σε μετάφραση στο τόμο “Μ. Βασιλείου, Έργα, 7”, της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας, των Πατερικών Εκδόσεων “Γρηγόριος ο Παλαμάς”. Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια, Βασίλειος Ψευτογκάς.