Άγιος Γρηγόριος Νύσσης: Κάθε τι που γίνεται από τον Θεό με κάποια σειρά και σοφία, είναι σαφώς λόγος Θεού!

Η ακαριαία κατάθεση του θεμελίου για τα δημιουργήματα από την απερίγραπτη δύναμη του Θεού ονομάζεται από τον Μωυσή “αρχή”, δηλαδή “κεφάλαιο”, από το οποίο λέγεται ότι δημιουργήθηκαν τα πάντα.
Και με το να προσδιορίζει τα άκρα, εξυπακούεται ότι δείχνει και όσα περικλείονται από αυτά. Και όταν ομιλώ για άκρα, το κάνω καταχρηστικά για την ανθρώπινη αίσθηση, που δεν εισχωρεί σε όσα υπάρχουν κάτω από τη γη, ούτε ανεβαίνει στον ουρανό.
Η αρχή της δημιουργίας, λοιπόν, μας υποβάλλει να σκεφθούμε τούτο· ότι ο Θεός εδημιούργησε αμέσως όλες μαζί τις αιτίες και τις αφορμές και τις δυνάμεις όλων των όντων. Και με την πρώτη εκδήλωση του θεϊκού θελήματος συμπίπτει η ουσίωση του καθενός δημιουργήματος. Δημιουργείται δηλαδή ο ουρανός, ο αιθέρας, οι αστέρες, το πυρ, ο αέρας, η θάλασσα, η γη, τα ζώα, τα φυτά.
Όλα αυτά ήταν μεν ορατά στο θεϊκό μάτι, και φανερώθηκαν διά μέσου του δυνατού Λόγου, ο Οποίος, καθώς λέγει ο προφήτης, “γνωρίζει τα πάντα, πριν ακόμη δημιουργηθούν” (Δανιήλ, διήγηση Σωσάνας, 42).
Την ταυτόχρονη σύμπραξη της θεϊκής δύναμης και σοφίας για την ολοκλήρωση του κάθε τμήματος του κόσμου, επακολουθεί με κάποια σειρά μια αναγκαία συνέχεια. Σπεύδει και αναφαίνεται το ένα πριν από τα άλλα, τα οποία εμφανίζονται στο σύμπαν.
Έτσι μετά από εκείνο, έρχεται αυτό που αναγκαστικά ακολουθεί το προηγούμενο· και σ’ αυτό το δεύτερο ακολουθεί το τρίτο, όπως επιβάλλει το σύνολο των φυσικών νόμων. Έπειτα έρχονται το τέταρτο και το πέμπτο και τα υπόλοιπα κατά τη φυσική σειρά, και έτσι παρουσιάζονται όχι από κάποια αυτόματη σύμπτωση, σύμφωνα με μια ακατάστατη και τυχαία κίνηση, αλλά όπως απαιτεί η απαραίτητη φυσική τάξη τη σειρά ως προς τα δημιουργήματα. Ο Μωυσής αναφέρει ότι έτσι δημιουργήθηκαν τα διάφορα δημιουργήματα, όταν διδάσκει με διηγηματικό τρόπο τις αλήθειες, που έχουν σχέση με τη φύση.
Και προσθέτει ακόμη μερικά λόγια του Θεού, με τα οποία προστάζει και φέρει στην ύπαρξη καθένα από όσα δημιουργούνται.
Και αυτό που κάνει είναι και καλό και αρμόζει στον Θεό. Γιατί κάθετι που γίνεται από τον Θεό με κάποια σειρά και σοφία, είναι σαφώς λόγος Θεού. Διότι αγνοούμε βέβαια τι ακριβώς είναι η ουσία του Θεού, αλλά όταν σκεπτόμαστε την αυτοσοφία και την αυτοδύναμη του Θεού, πιστεύουμε πως φέρουμε στον νου μας τον Θεό.

 

Από το βιβλίο “Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, Απολογία περί της Εξαημέρου”, των εκδόσεων Επέκταση. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια, Αρχιμανδρίτης Παγκράτιος Μπρούσαλης.