Παπαϊωάννου: Από φθινόπωρο το ΑΠΘ δεν θα αποτελεί απαγορευμένη πόλη
11 Ιουλίου 2019
Στη συνέντευξη στη Voria.gr αποκαλύπτει τις προτεραιότητες του και σκιαγραφεί τον οδικό χάρτη που σχεδιάζει για τις πρώτες 60 ημέρες της θητείας του.
Ο καθηγητής της Κτηνιατρικής Νίκος Παπαϊωάννου, ο οποίος πρόσφατα εξελέγη πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου είναι ένας χαμογελαστός άνθρωπος που κερδίζει τους συνομιλητές του χάρη στην αμεσότητά του. Σε πολλούς στη Θεσσαλονίκη η εκλογή του αποτέλεσε έκπληξη, κυρίως διότι υπάρχει η αίσθηση ότι η υποψηφιότητά του προωθήθηκε μόλις τις τελευταίες 20 ημέρες.
Ο ίδιος διαφωνεί χαμογελαστά, καθώς θεωρεί ότι κατέθεσε τις απόψεις του στην ακαδημαϊκή κοινότητα πολύ έγκαιρα. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στη Voria.gr αποκαλύπτει τις προτεραιότητες του και σκιαγραφεί τον οδικό χάρτη που σχεδιάζει για τις πρώτες 60 ημέρες της θητείας του.
Κύριε Παπαϊωάννου, υπάρχει η εντύπωση ότι εμφανιστήκατε στην κούρσα των πρυτανικών εκλογών κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, είναι έτσι;
Στις 17 Ιανουαρίου έκανα γνωστή την πρόθεση μου στην κοινότητα του ΑΠΘ με ένα κείμενο που θα το χαρακτήριζα des profundis. Πεποίθησή μου είναι ότι στα πανεπιστήμια χρειάζεται διάλογος με επιχειρήματα. Οι θέσεις των υποψηφίων να συζητούνται αναλυτικά, ώστε στο τέλος η κάθε ψήφος να έχει ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά. Θεωρώ ότι ανακοίνωσα την πρόθεση μου πολύ έγκαιρα, ώστε να γίνουν όλα αυτά.
Ποιες είναι οι βασικές παράμετροι του οράματός σας για το ΑΠΘ;
Θέλω το πανεπιστήμιο μας να συνεχίσει να αφήνει το επιστημονικό του αποτύπωμα, τόσο εντός, όσο και εκτός Ελλάδος. Από την άλλη θα ήθελα να αλλάξουμε την καθημερινότητα. Να απαλλαγούμε από τα βαρίδια της ανομίας και της παραβατικότητας, που υπάρχουν αυτή τη στιγμή μέσα στο campus. Ονειρεύομαι να εξελιχθεί το campus από απαγορευμένη πόλη που είναι σήμερα σε έναν χώρο με άνετη πρόσβαση. Στόχος μου είναι, επίσης, να προστατεύσουμε την υλικοτεχνική υποδομή του πανεπιστημίου. Πρόκειται για δημόσια περιουσία. Οι βανδαλισμοί που γίνονται αφορούν καταστροφές περιουσίας που δημιουργήθηκε από το υστέρημα των Ελλήνων πολιτών. Παράλληλα πρέπει να υπάρχει ασφάλεια των προσώπων που βρίσκονται ή κινούνται εντός του πανεπιστημίου.
Είστε υπέρ της άρσης του πανεπιστημιακού ασύλου;
Στην Ελλάδα έχουμε θεοποιήσει κάποιες λέξεις κι έχουμε δαιμονοποιήσει κάποιες άλλες. Έχουμε θεοποιήσει τη λέξη άσυλο, που για μένα σημαίνει ακαδημαϊκή ελευθερία, ασφάλεια στο χώρο του πανεπιστημίου και προστασία της δημόσιας περιουσίας. Θεωρητικά το να μιλάμε ελεύθερα το έχουμε κατακτήσει, αλλά σε πολλές περιπτώσεις δεν μας το επιτρέπουν. Τα άλλα δύο δεν μπορούμε να τα περιφρουρήσουμε. Δεν θα αρθεί κανένα άσυλο. Η πολιτεία πρέπει να ενσκήψει στα θέματα ασφάλειας εντός του πανεπιστημίου. Είμαι υπέρ της άρσης του ασύλου της ανομίας. Νομίζω ότι όπως αντιμετωπίζεται ο δημόσιος χώρος στη χώρα μας, πρέπει να αντιμετωπίζεται και το πανεπιστήμιο.
Θα ασκήσετε μάνατζμεντ κυρίως προς τα μέσα, δηλαδή στις διαδικασίες που υπάρχουν στο πανεπιστήμιο, ή θα δώσετε μεγαλύτερη βαρύτητα στην εξωστρέφεια;
Για μένα ο ρόλος του πρύτανη σε ένα πανεπιστήμιο είναι κομβικός, ως προς το εξής: Χωρίς να παραμελεί τα καθημερινά προβλήματα, οφείλει να δει το στρατηγικό σχεδιασμό. Η στρατηγική ανάπτυξη του πανεπιστημίου περνάει μέσα από δύο κανάλια. Αφενός από την εσωτερική μας λειτουργία, που δεν πρέπει να υπακούει σε δημοσιοϋπαλληλική λογική, υπό την έννοια του να αφήνουμε τα θέματα για αύριο ή για μια άλλη φάση. Αφετέρου πρέπει να αναπτυχθούν συνέργειες με τους παραγωγικούς φορείς της Θεσσαλονίκης, της Βόρειας Ελλάδας και της Ελλάδας, αλλά και την τοπική αυτοδιοίκηση της περιοχής. Θα πάρω πρωτοβουλίες. Το ΑΠΘ είναι το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας, καθώς καλύπτει όλο το φάσμα των γνωστικών αντικειμένων της επιστήμης. Αυτό το μέγεθος θα αξιοποιηθεί.
Πόσο αισιόδοξος είστε ότι θα καταφέρετε να αλλάξετε την εσωτερική λειτουργία και κυρίως την νοοτροπία στο πανεπιστήμιο;
Ένα κομμάτι της καθημερινής γραφειοκρατίας επιβάλλεται από το θεσμικό πλαίσιο που διέπει το πανεπιστήμιο. Ένα άλλο, όμως, μέρος της γραφειοκρατίας, προέρχεται από εσωτερικές διαδικασίες, που μπορούν να αλλάξουν, να μειωθούν. Σωστά επισημαίνετε ότι είναι θέμα νοοτροπίας. Θέλω να συμβάλλω στην αλλαγή της.
Είστε έτοιμος για συγκρούσεις;
Ξεκινάω πάντα με τη συζήτηση, τη λογική και τη σύνθεση. Έχω βούληση και θέληση να προχωρήσουν τα πράγματα στο ΑΠΘ. Γι’ αυτό διεκδίκησα την πρυτανεία. Δεν είμαι υπέρ των αέναων συζητήσεων. Οι συζητήσεις πρέπει κάπου να καταλήγουν και τελικά να λαμβάνονται αποφάσεις. Αν χρειαστούν ρήξεις θα γίνουν.
Το ΑΠΘ –και το κάθε πανεπιστήμιο- είναι μια μεγάλη μονάδα που απαιτεί αποτελεσματικό μάνατζμεντ. Ταυτόχρονα υπάρχει το αυτοδιοίκητο. Οι καθηγητές μπορούν να τα καταφέρουν;
Το πανεπιστήμιο είναι αυτοδιοίκητο μόνο ως προς την εκλογή των πρυτανικών αρχών. Κατά τα λοιπά για το παραμικρό πρέπει να πάρουμε άδεια από την πολιτεία. Προσωπικά εμπιστεύομαι όλους τους συναδέλφους μου ως δασκάλους και ως ερευνητές. Εάν κάποιος κάνει για μάνατζερ εξαρτάται από τις ικανότητες του. Υπάρχουν αρκετοί που μπορούν.
Συμφωνείτε ότι το ΑΠΘ οφείλει να διασυνδεθεί περισσότερο με την πραγματική οικονομία;
Επιστημονικά είμαστε σε υψηλό επίπεδο. Το ΑΠΘ αναγνωρίζεται τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό για το εκπαιδευτικό και ερευνητικό του έργο. Εκείνο που χρειάζεται είναι να ενισχύσουμε περισσότερο τη συνεργασία μας με τις επιχειρήσεις. Το πανεπιστήμιο μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση. Να δημιουργήσει και να ενισχύσει δομές. Για παράδειγμα, σκέφτομαι τη δημιουργία μιας προθερμοκοιτίδας, που θα αναδείξει τις καινοτομικές ιδέες των μελών του.
Η νοοτροπία που υπάρχει σήμερα στους καθηγητές και τους φοιτητές ευνοεί τέτοιου τύπου ανοίγματα;
Νομίζω ότι και η πανεπιστημιακή κοινότητα, αλλά και η κοινωνία, έχουν την ωριμότητα για ενέργειες που ξεφεύγουν από τις έννοιες δημόσιο πανεπιστήμιο και δημόσια υπηρεσία. Ας μη ξεχνάμε ότι με τα επιστημονικά προγράμματα που ήδη υπάρχουν μέσα στο πανεπιστήμιο κρατάμε πολλούς νέους συναδέλφους στην Ελλάδα. Είμαστε κι εμείς ένα γρανάζι της προσπάθειας να παραμείνουν τα καλά μυαλά στη χώρα.
Ποια είναι η γνώμη σας για την υπόθεση της συνένωσης του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος με τα ΤΕΙ της περιοχής;
Το ΔΙΠΑΕ έπρεπε να παραμείνει αυτόνομο για να συνεχίσει την πορεία του. Αυτό που έγινε ήταν τραγικό. Δεν εννοώ μόνο την υπόθεση του Διεθνούς, αλλά και την πανεπιστημοποίηση όλων των τμημάτων και την ίδρυση δεκάδων νέων τμημάτων χωρίς προδιαγραφές και χωρίς λογική. Σε ένα βράδυ.
Αναλαμβάνετε πρύτανης την 1η Σεπτεμβρίου. Έχετε σκεφτεί τις πρώτες σας κινήσεις;
Δεν υπάρχει τρόπος να πατήσει κάποιος ένα κουμπί και όλα να συμβούν. Τις πρώτες 60 ημέρες θα δρομολογηθούν ζητήματα της καθημερινότητας και της παραβατικότητας. Επίσης, θα ασχοληθούμε άμεσα με την ευταξία (στάθμευση, εξωραϊσμός κτιρίων κ.λπ.). Θα ξεκινήσει την προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου της Επιτροπής Ερευνών, αλλά και η δημιουργία ενός νέου νομικού προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου για την αξιοποίηση της περιουσίας του ΑΠΘ. Πολλά θα εξαρτηθούν και από τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της επόμενης κυβέρνησης που είναι πιθανόν θα υπάρξουν μέχρι να αναλάβει η νέα διοίκηση.
Πως νιώθετε που δεν θα επιτελείτε για κάποιο διάστημα το λειτούργημα του δασκάλου;
Θα βρίσκω χρόνο να ασχολούμαι με τα επιστημονικά θέματα. Δεν θα τα εγκαταλείψω. Είναι θέμα εσωτερικής ισορροπίας. Είμαι καθηγητής και θα ξαναγίνω καθηγητής. Η ψυχική μου ισορροπία εξαρτάται από το τρέχω με την ομάδα μου τις έρευνες και τις άλλες επιστημονικές μας δράσεις. Θα βρω χρόνο, να είστε σίγουρος.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ
Ο Νίκος Παπαϊωάννου αποφοίτησε από την Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ το 1988, απ’ όπου πήρε το διδακτορικό του το 1991. Το 1995 έγινε λέκτορας, το 2000 επίκουρος καθηγητής Παθολογικής Ανατομικής στην Κτηνιατρική Σχολή ΑΠΘ, το 2005 εξελίχθηκε σε αναπληρωτή καθηγητή το 2005 και το 2012 έγινε τακτικός καθηγητής. Από το 2017 έως σήμερα είναι πρόεδρος του Τμήματος Κτηνιατρικής, καθώς και αναπληρωτής κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας ΑΠΘ. Ο νέος πρύτανης έχει μετεκπαιδευτεί στην Ελβετία, την Ολλανδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Από το 2015 είναι πρόεδρος της Ελληνικής Κτηνιατρικής Εταιρείας, ενώ έχει διατελέσει πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Διαπίστευσης Ποιότητας και μέλος του ΔΣ του Διεπιστημονικού Οργανισμού Αναγνώρισης Τίτλων από το 2013 έως το -2017. Μιλάει αγγλικά και γερμανικά.
Πηγή: voria.gr