Όσιος Θεοφάνης ο Ομολογητής της Συγριανής

Εορτάζει στις 12 Μαρτίου εκάστου έτους.

 

Θεόφανες, φάνηθι πιστοίς προστάτης,

Τιμώσι πιστώς σον μετ’ ειρήνης τέλος,

Δωδεκάτη φθινύθοντος απήρε βίου Θεοφάνης.

Βιογραφία

Ο Όσιος Θεοφάνης ο Ομολογητής, γεννήθηκε το 760 μ.Χ. από ευσεβείς και φιλόθεους γονείς, τον Ισαάκ και την Θεοδότη. Σε ηλικία οκτώ ετών έμεινε ορφανός από πατέρα και η μητέρα του ανέλαβε το δύσκολο έργο της ανατροφής, της διαπαιδαγωγήσεως και της μορφώσεως του υιού της Θεοφάνους.

Ο Όσιος, κατά παράκληση της μητέρα του, νυμφεύθηκε σε νεαρή ηλικία την ευσεβή και πλούσια Μεγαλώ. Ο γάμος αυτός, που ήταν αντίθετος για τη μοναχική ζωή που επιθυμούσε ο Όσιος, διαλύθηκε. Η μεν σύζυγος αυτού έγινε μοναχή στη μονή της Πριγκίπου και μετονομάσθηκε Ειρήνη, ο δε Όσιος κατέφυγε, το 781 μ.Χ., σ’ ένα μοναστήρι κοντά στο βουνό της Συγριανής, το Πολίχνιο. (Η Συγριανή βρισκόταν είτε στη Μήδεια είτε – το πιθανότερο – στην Μυτιλήνη [ακρωτήρι Σίγρι]).

Από τη μονή αυτή, ως λόγιος και ενάρετος μοναχός, προσκλήθηκε μαζί με άλλους ηγουμένους διαπρεπείς, τον ηγούμενο της μονής Σακουδίωνος Πλάτωνα, τους μοναχούς Νικηφόρο και Νικήτα από τη μονή Μηδικίου, το μοναχό Χριστόφορο από τη μονή του Μικρού Αγρού, στην Εβδόμη Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιος, το έτος 787 μ.Χ.

Όταν επέστρεψε, εγκατέστησε ηγούμενο τον μοναχό Στρατήγιο και εκείνος αποσύρθηκε στην απέναντι νήσο Καλώνυμον, όπου ίδρυσε μεγάλη μονή και εκεί, αφού εγκαταβίωσε επί εξαετία, ασχολήθηκε με την καλλιγραφία και τις συγγραφές. Αλλά ατυχώς η υγεία του προσβλήθηκε από οξεία λιθίαση. Σε αυτή την χαλεπή κατάσταση δεν παρέλειψε να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη, όταν προσκλήθηκε υπό του Λέοντος του Αρμενίου (813 – 820 μ.Χ.), ο οποίος προσπάθησε δια του Πατριάρχη Ιωσήφ του εικονομάχου να ελκύσει αυτόν στην αίρεση της εικονομαχίας. Ο Όσιος φυσικά δεν ήταν δυνατό να αποδεχθεί μία τέτοια πρόταση και να προδώσει την Ορθόδοξη πίστη. Έτσι τον έκλεισαν σε σκοτεινό μέρος και στην συνέχεια τον εξόρισαν στη Σαμοθράκη, όπου μετά από είκοσι τρεις ημέρες κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 815 (η κατ’ άλλους το 818 μ.Χ.). Αργότερα οι μαθητες του μετεκόμισαν τα ιερά λείψανα του το έτος 822 μ.Χ., στη μονή του, όπου ετελείτο η Σύναξη του, όπως και τη Μεγάλη Εκκλησία.

Απολυτίκιον

Ήχος πλ. δ’.

Ορθοδοξίας οδηγέ, ευσεβείας Διδάσκαλε και σεμνότητος, της Οικουμένης ο φωστήρ, των Μοναζόντων θεόπνευστον εγκαλλώπισμα, Θεοφάνη σοφέ, ταις διδαχαίς σου πάντας εφώτισας, λύρα του Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

 

Έτερον Απολυτίκιον

Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Θεώ τω εν σώματι, επιφανέντι ημίν, οσίως ελάτρευσας δι’ ενάρετου ζωής, Θεόφανες Όσιε, πάσαν γαρ την προσούσαν, ύπαρξιν απορρίψας, άθλους ομολογίας, τη ασκήσει συνάπτεις, εντεύθεν δι’ αμφοτέρων, φαίνεις τοις πέρασι.

Κοντάκιον

Ήχος β’. Τα άνω ζητών.

Εξ ύψους λαβών, την θείαν αποκάλυψιν, εξήλθες σπουδή, εκ μέσου των θορύβων, και μονάσας Όσιε, των θαυμάτων είληφας την ενέργειαν, και προφητείας χάρισμα, συμβίου και πλούτου στερούμενος.

Έτερον Κοντάκιον

Ήχος πλ. β’. Την υπέρ ημών.

Της ζωαρχικής, του Λόγου θεοφανείας, σκεύος εκλεκτόν, Θεόφανες και θεράπων, τω ενθέω σου βίω, θεόφρον γενόμενος, την Εικόνα την ενσώματον, του Χριστού σεπτώς ετίμησας, ομιλήσας πολλαίς θλίψεσιν· ανθ’ ων θαυμάτων πηγήν, είληφας εκ Θεού.

Κάθισμα

Ήχος γ’. Θείας πίστεως.

Ζήλον ένθεον προσκεκτημένος, δόγμα άθεον απεβδελύξω, και κινδύνοις πολυτρόποις ωμίλησας, υπερορίαις αδίκως στελλόμενος, και ευσεβώς παμμάκαρ τελειούμενος, Πατερ Θεόφανες, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Ο Οίκος

Επί της γης μηδέν προτιμήσας, ηκολούθησας χαίρων τω καλούντί σε Χριστώ, και τον ζυγόν αυτού έλαβες επί των ώμων των σων προθύμως, και ανάπαυσιν εύρες τη ψυχή σου, ην περ καμοί τω πτωχώ και ραθύμω κατάπεμψον τω λέγοντι, και μηδόλως εκτελούντι, αλλ’ έτι σχολάζοντι, εν τοις του βίου πράγμασι, και θαυμάζοντι, πως πάντα έφυγες, συμβίου και πλούτου στερούμενος.

 Μεγαλυνάριον

Της θεοφανείας της μυστικής, βίω υπερτέρω, θησαυρίσας την μετοχήν, θέσει εθεώθης, Θεοφάνες θεόφρον, και ώφθης Εκκλησίας, στύλος θεόφωτος.

Αγιογραφίες / Φωτογραφίες

 

Πηγή: saint.gr