Η αγωγή των παιδιών κατά τον Όσιο Πορφύριο -Η προσευχή των γονέων
26 Μαρτίου 2014
«Τα λόγια χτυπάνε στ’ αυτιά, η προσευχή χτυπάει στην καρδιά» δίδασκε ο όσιος Πορφύριος. Πάνω απ’ όλα προσευχή. «Όλα απ’ την προσευχή, τη σιωπή και την αγάπη γίνονται»31. Τα παιδιά επίσης πρέπει να μάθουν να προσεύχονται. « Για να προσεύχονται τα παιδιά, πρέπει να έχουν αίμα προσευχομένων γονέων»32. Πρέπει να προσευχόμαστε και όταν πρέπει με αγάπη να μιλάμε. Όχι να γινόμαστε ενοχλητικοί, αλλά, να προσευχόμαστε μυστικά και μετά να μιλάμε και ο Θεός να μας βεβαιώνει εάν η ομιλία μας είναι δεκτή στους άλλους. Εάν δεν είναι, πάλι, δεν θα μιλάμε, θα προσευχόμαστε μυστικά μόνο. Διότι και με το να ομιλούμε γινόμαστε ενοχλητικοί και κάνουμε τους άλλους να αντιδρούν και καμιά φορά αγανακτισμένοι. Γι’ αυτό πιο καλά είναι, να τα λέει κανείς μυστικά στους άλλους, στην καρδιά τους, παρά στ’ αυτί τους, μέσω της μυστικής προσευχής.
… Άμα διαρκώς τους λες θα θεωρηθεί ως ένα είδος καταπιέσεως στις ψυχές των παιδιών. Και να τους λες κιόλας αλλά να προτιμάεις την προσευχή. Να τα λες στο Θεό και ο Θεός θα τους τα λέει από μέσα τους. Δηλαδή δεν πρέπει να το λες, να συμβουλεύεις το παιδί σου έτσι με φωνή που να την ακούει με…, στο αυτί του. Αλλά, μπορείς να το κάνεις κ αυτό, αλλά προπάντων πρέπει να λες για το παιδί σου στο Θεό: «Κύριε Ιησού Χριστέ, φώτισε τα παιδάκια μου. Εγώ σε σένανε τα αναθέτω, εσύ μου τάδωσες και εγώ είμαι αδύναμη, είμαι ανήμπορη, δεν μπορώ να τα κατατοπίσω και, σε παρακαλώ, φώτισέ τα.». Και ο Θεός, θα τους μιλάει και το παιδί θα λέει: «Ωχ, δεν έπρεπε να στεναχωρήσω τη μαμά μου. Αυτό που είπα φαίνεται την στεναχώρησα». Αυτό βγαίνει από μέσα της, θα βγαίνει από μέσα της με τη Χάρη του Θεού. Αυτό είναι το τέλειο. Να μιλάει η μητέρα στο Θεό και ο Θεός να μιλάει στο παιδί, η Χάρις του Θεού. Αν δεν γίνει έτσι, πες, πες, πες όλο από το αυτί, στο τέλος όλα τα λόγια γίνονται ένα είδος καταπιέσεως, όλες αυτές οι συμβουλές και όταν το παιδί φτάσει σε ορισμένα χρόνια αρχίσει να αντιδρά πλέον. Δηλαδή να εκδικείται τρόπον τινά τον πατέρα του, την μητέρα του, που το καταπίεσαν. Δεν είχαν αυτοί, δεν ήσαν κοντά στον Θεό, δεν μιλούσαν με το Θεό και φρόντιζαν με αγάπη ανθρώπινη και όχι εν Χριστώ να τα κάνουνε καλά. Έπρεπε να είναι αγάπη εν Χριστώ. Δηλαδή να αισθανόντουσαν αυτή την αγάπη προς το Χριστό και να μιλούσανε στα παιδιά. Ενώ έτσι είναι το τέλειο. Να μιλάει η εν Χριστώ αγάπη, αλλά και η αγιοσύνη του πατέρα και της μητέρας. Η ακτινοβολία της αγιοσύνη των, όχι της ανθρώπινης προσπάθειας να κάνουνε τα παιδιά καλά. Και όμως είναι πάρα πολύ σωστό και αληθινό και η αιτία που μερικών ευσεβών γονέων τα παιδιά των γίνονται έπειτα όταν μεγαλώσουν ατίθασα, και αφήνουν και τις νηστείες και όλα, και περιφρονούν και το θρησκευτικό συναίσθημα της ορθοδοξίας και τρέχουν αλλού να ικανοποιηθούν, η αιτία είναι αυτή η καταπίεση που έχουν κάνει οι καλοί γονείς τάχα, οι ευσεβείς που είχανε την αγάπη έτσι να κάνουνε τα παιδιά τους χριστιανούς και όμως με αυτή την αγάπη τους τα καταπίεσαν και έγινε το αντίθετο»33.
Παρατηρεί ο Άγιος Λουκάς Κριμαίας: «Μητέρα, το πιο αγαπημένο πρόσωπο για το παιδί, πηγή στοργής και τρυφερότητας, στέκεται προσευχόμενη μπροστά στην εικόνα του Χριστού. Το παιδί κοιτάζει πότε αυτήν και πότε την εικόνα και δεν έχει ανάγκη από πολλές εξηγήσεις για το τι σημαίνει αυτό. Να, αυτό είναι το πρώτο σιωπηλό μάθημα της θεογνωσίας. Αυτό είναι το πρώτο και το πιο σημαντικό μάθημα της ευλάβειας. Τέτοια μαθήματα μπορείτε και πρέπει πάντα να δίνετε στα παιδιά σας.
Δεν υπάρχει για την μητέρα καθήκον μεγαλύτερο και έργο ιερότερο, για το οποίο αυτή φέρει ευθύνη ενώπιόν του Θεού, απ’ αυτό της ανατροφής των παιδιών. Στον Θεό θα δώσετε λόγο αν αμελήσετε αυτό το έργο. Και από τώρα θ’ αρχίσουν τα βάσανά σας και θα ρίχνετε πικρά δάκρυα και θα αναστενάζετε βλέποντας τα παιδιά σας.
Λοιπόν, «προσέξτε μην περιφρονήσετε κανέναν απ’ αυτούς τους μικρούς». (Ματ. 18, 10) Να φροντίζετε τα παιδιά σας, να είστε γι’ αυτά παράδειγμα της γνήσιας χριστιανικής ζωής και η ευλογία του Κυρίου στους αιώνες των αιώνων θα είναι σ’ όλους εσάς και στα παιδιά σας»34.
συνεχίζεται…
Ιερομόναχος Σάββας ο Αγιορείτης
31 Αγίου Πορφυρίου, Βίος και Λόγοι, έκδοση Ζ , σελ. 428.
32 Αγίου Πορφυρίου, Βίος και Λόγοι, έκδοση Ζ , σελ. 441.
33Γεροντας Πορφύριος, Η συμπεριφορά των γονέων προς τα παιδιά (βίντεο), Η απομαγνητοφώνηση έγινε από το http://ahdoni.blogspot.com, http://ahdoni.blogspot.gr/2010/05/s-s.html.
34 Αγίου Λουκά Κριμαίας, Διδαχές, εκδ. «Ορθόδοξος Κυψέλη» Θεσσαλονίκη, http://www.orthodoxos.com.gr/phpBB3/viewtopic.php?f=22&t=2780#p16790