Λόγοι γέροντος Παΐσιου Αγιορείτου- Η δικαιολογία εμποδίζει την πνευματική πρόοδο

– Γέροντα, όταν λένε ότι ή δικαιολογία δεν υπάρχει στην Αγία Γραφή, τί εννοούν;
– Ότι δέν δικαιολογείται κατά κάποιον τρόπο ή δικαιολογία.
– Όταν, Γέροντα, δικαιολογούμαι, εκ των ύστερων σκέφτομαι ότι ή δικαιολογία δέν είναι ίδιον του μοναχού.
– Όχι απλώς δέν είναι ίδιον του μοναχού ή δικαιολογία, άλλα δέν έχει καμμιά σχέση με
τήν  πνευματική  ζωή.  Πρέπει  να  καταλάβω  ότι,  όταν  δικαιολογούμαι,  βρίσκομαι  σέ
λανθασμένη κατάσταση. Κόβω τήν  επικοινωνία  μέ  τον Θεό και στερούμαι τήν  θεία  Χάρη,
γιατί ή θεία Χάρις δέν έρχεται σέ λανθασμένη κατάσταση. Άπό τήν στιγμή πού δ άνθρωπος
δικαιολογεί τά αδικαιολόγητα, απομονώνεται άπό τον Θεό. Μπαίνει μόνωση, …καουτσούκ,
ανάμεσα  στον  άνθρωπο  και  στον Θεό.  Μπορεί  να  περάση  το  ρεύμα  μέσα  άπό  το
καουτσούκ; Όχι. Απομονώνεται. Ισχυρότερο μονωτικό άπό τήν δικαιολογία δέν υπάρχει γιά
τήν θεία Χάρη! Είναι σάν νά χτίζης έναν τοίχο και νά χωρίζης τον εαυτό σου άπό τόν Θεό,
οπότε κόβεις κάθε σχέση μαζί Του.
– Γέροντα,  συχνά  λέτε:  Να προσπαθήσουμε νά  πιάσουμε  τουλάχιστον  την  πνευματική
βάση. Ποιά είναι ή πνευματική βάση;
– Ή  ταπεινή  αναγνώριση  του  σφάλματος  και  νά  μή  δικαιολογήται  εν  γνώσει  του
τουλάχιστον ο άνθρωπος, όταν φταίη και του κάνουν παρατήρηση. Το νά μή δικαιολογήται,
όταν δεν  φταίη  και  τον  κατηγορουν,  αυτό  είναι  το  άριστα.  Όποιος  δικαιολογεί  τον  εαυτό
του,  και προκοπή δεν  κάνει,  αλλά  και εσωτερικά δεν  αναπαύεται.  Δεν  θά  μας κρέμαση ο
Θεός γιά ένα σφάλμα πού κάναμε, άλλα νά μή δικαιολογούμε τον εαυτό μας γιά το σφάλμα και
το θεωρούμε φυσικό.
– Αν μού πουν ότι έσφαλα σέ κάτι, άλλα δεν μπορώ νά καταλάβω πόσο έσφαλα, νά ρωτήσω,
ώστε άλλη φορά νά προσέξω, ή νά σιωπήσω;
– Άν πιάσης ότι έσφαλες είκοσι πέντε τοις εκατό, ενώ έσφαλες πέντε, δεν έχεις κέρδος;
Βάλε περισσότερο, γιά νά είσαι μέσα. Αυτή είναι ή πνευματική εργασία πού πρέπει νά κάνης: Νά
βρίσκης  το  σφάλμα  σου,  νά  πιάνης  τον  εαυτό  σου.  Αλλιώς  πιάνεσαι  άπό  τον  εαυτό  σου,
δικαιώνεις τον εαυτό σου, άλλα ανάπαυση δεν έχεις.
– Όταν, Γέροντα, κάποιος εχη τήν συνήθεια νά δικαιολογήται, άλλα μετά άναγνωρίζη
το λάθος του και έλεεινολογή τον εαυτό του, αυτό τον ωφελεί;
– Τουλάχιστον τού μένει ή πείρα καί, άν τήν αξιοποίηση, θά ώφεληθή. Και άν πή ο Θεός:
άφου το κατάλαβε καί μετάνοιωσε, ας τού δώσω κάτι, τότε θά πάρη καί κάτι άπό άλλο
ταμείο, άπό το ταμείο της μετανοίας.