Η σωστή διαχείριση του άγχους των εξετάσεων βοηθά τον μαθητή

Συμβουλές της ψυχολόγου Φ.Αμανατίδου

 

Το άγχος αποτελεί μέρος της καθημερινής ζωής των μαθητών που ετοιμάζονται για τις εξετάσεις. Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα σημάδια του άγχους; Πώς μπορεί ένας μαθητής να διαχειριστεί το άγχος πριν αλλά και κατά τη διάρκεια των εξετάσεων; Πώς η μελέτη μπορεί να γίνει πιο αποδοτική; Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί για να μην ενισχύουν το άγχος του μαθητή;

Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δίνει η ψυχολόγος Φωστηρία Αμανατίδου στην διάλεξη της, με θέμα «Τεχνικές διαχείρισης του άγχους των εξετάσεων στα παιδιά», που θα δώσει την Τετάρτη, στις 18.30 μ.μ., στην Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη της Θεσσαλονίκη.

Τα συμπτώματα του άγχους μπορεί να φαίνονται στο σώμα, στη συμπεριφορά αλλά και στις σκέψεις του μαθητή.

«Ο πονοκέφαλος, ο ιδρώτας, το σφίξιμο στο στομάχι, το πλάκωμα στο στήθος είναι τα σωματικά ‘σημάδια’ του άγχους. Στη συμπεριφορά του αγχωμένου μαθητή μπορούμε να διακρίνουμε ευερεθιστότητα, επιθετικότητα, υπερκινητικότητα ή τάση προς απομόνωση. Επίσης, ο αγχωμένος μαθητής διακατέχεται από αρνητικές σκέψεις όπως: ‘δεν θα τα καταφέρω’, ‘δεν αξίζω’, ‘είμαι άχρηστος’», εξηγεί η κ.Αμανατίδου.

Το πώς θα διαχειριστεί ο μαθητής το άγχος που τον διακατέχει πριν από τις εξετάσεις σχετίζεται με το πόσο καλά είναι οργανωμένος και με το αν η απόφαση να δώσει εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο είναι δική του ή των γονιών του.

«Αν ο μαθητής που ετοιμάζεται να δώσει εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο το κάνει από δική του επιλογή, τότε έχει να αποδείξει μόνο στον εαυτό του ότι αξίζει. Αν όμως η απόφαση δεν είναι δική του αλλά των γονιών του, έχει ένα επιπλέον παράγοντα άγχους γιατί θα πρέπει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τους», λέει η κ.Αμανατίδου.

Για να είναι πιο αποδοτική η μελέτη, η ψυχολόγος συνιστά στους μαθητές να διαβάζουν σε έναν οργανωμένο χώρο. Στο χώρο της μελέτης δεν πρέπει να υπάρχουν πράγματα που αποσπούν την προσοχή του μαθητή, όπως π.χ. ο υπολογιστής που θα τον παρασύρει να αφήσει το διάβασμα και να μπει στο διαδίκτυο. Σύμφωνα με την κ.Αμαντίδου, ο χώρος της μελέτης πρέπει να είναι καθαρός, τακτοποιημένος, ούτε πολύ ζεστός ούτε πολύ κρύος και να επικρατεί ησυχία.

«Όλα αυτά δεν είναι απόλυτα, γιατί π.χ. μπορεί ένας μαθητής να διαβάζει καλύτερα σε ένα ήσυχο περιβάλλον κι ένας άλλος να διαβάζει καλύτερα όταν υπάρχει μουσική. Θα πρέπει ο καθένας να βρει τι είναι αυτό που τον βολεύει καλύτερα. Επίσης, οι γονείς να μην επιβάλλουν αυτό το οποίο οι ίδιοι θέλουν ή που βολεύει τους ίδιους ή που οι ίδιοι θεωρούν σωστό για το διάβασμα. Πρέπει να αφήσουν τον μαθητή να επιλέξει αυτό που τον βολεύει καλύτερα. Ο μαθητής που διαβάζει θα πρέπει να κάνει διαλείμματα και να χαλαρώνει. Να διαβάσει αρχίζοντας από τα εύκολα και συνεχίζοντας με τα δύσκολα. Να υπογραμμίζει και να κρατάει σημειώσεις, να μοιράζεται τους προβληματισμούς και τις απορίες του με τους συμμαθητές του και όταν δεν καταλαβαίνει κάτι, να ρωτάει τους καθηγητές του», συνεχίζει η κ.Αμανατίδου.

Η απορρύθμιση της αναπνοής είναι το πιο συχνό σύμπτωμα του άγχους κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Γι’ αυτό, οι μαθητές θα πρέπει να ασκηθούν από πριν στη διαφραγματική αναπνοή και να εφαρμόζουν αυτή την τεχνική στη διάρκεια των εξετάσεων.

«Το άγχος στη διάρκεια των εξετάσεων μπορεί να οδηγήσει σε πανικό. Για να το αποφύγει κανείς θα πρέπει να ασκηθεί στη διαφραγματική αναπνοή. Επίσης, στη διάρκεια των εξετάσεων ο μαθητής καλό είναι αρχίζει από τα δύσκολα θέματα και μετά να καταπιάνεται με τα εύκολα. Θα πρέπει ακόμη να ζητάει εξ αρχής διευκρινήσεις για τις όποιες απορίες έχει. Τέλος, όταν γράφει, να κάνει διαλείμματα 1-2 λεπτών για να ξεκουραστεί», προσθέτει η κ.Αμανατίδου.

Συνιστά δε σε γονείς και εκπαιδευτικούς να μην δημιουργούν στους μαθητές την εντύπωση ότι θα έρθει «το τέλος του κόσμου» και ότι θα είναι «άχρηστοι» αν δεν ανταποκριθούν στις προσδοκίες τους και δεν γράψουν άριστα. Οι γονείς πρέπει να αφήνουν τα παιδιά τους να επιλέξουν μόνα τους και όχι να θέλουν τα δικά τους όνειρα να τα εκπληρώσουν τα παιδιά. Να μην τα ωθούν σε βαθμοθηρία, γιατί αυτός που θα τα καταφέρει καλύτερα δεν είναι αυτός που παίρνει το μεγαλύτερο βαθμό, αλλά αυτός που προσαρμόζεται καλύτερα. Να ακούνε το παιδί τους χωρίς να το κρίνουν και να το αξιολογούν.

Τέλος, η κ.Αμανατίδου, συνιστά στους εκπαιδευτικούς να μην εστιάζουν στους άριστους μαθητές, αλλά να ενισχύουν και να ενθαρρύνουν τους μέτριους ώστε να βελτιώσουν την απόδοσή τους.

Πηγές:ΑΠΕ-ΜΠΕ- health.in.gr