Τι έγραψε η εφημερίδα HURRIYET στις 15 Ιουλίου 2012
27 Οκτωβρίου 2024
27 Οκτωβρίου 1912: Η Θεσσαλονίκη χάθηκε, αλλά σώθηκε
Μια άγνωστη στους πολλούς ιστορία, κάτι σαν σύγχρονο παραμύθι με αναμνήσεις από τους πρωταγωνιστές και μία τουρκική εφημερίδα!
*του Σωτήρη Δημηρόπουλου
Πέρασαν εκατόν δώδεκα χρόνια, από το βροχερό απόγευμα της 27ης Οκτωβρίου του1912 όταν το 1ο Σύνταγμα Ιππικού έμπαινε με την ίλη του στην πλατεία Ελευθερίας της Θεσσαλονίκης. Η παράδοση έγινε στις 1.30 τα ξημερώματα της 27ης Οκτωβρίου 1912, στην ιστορική πια έπαυλη Μοδιάνο…
(Έγραψε η εφημερίδα HURRIYET στις 15 Ιουλίου 2012): Πέρασαν εκατό χρόνια, από εκείνο το βροχερό απόγευμα της 27ης Οκτωβρίου του1912. Εκατό χρόνια, από τότε που ο ίλαρχος Βερύκιος, του πρώτου συντάγματος ιππικού του Ελληνικού στρατού, έμπαινε με την ίλη του στην πλατεία Ελευθερίας της Θεσσαλονίκης. Η παράδοση έγινε στις 1.30 τα ξημερώματα της 27ης Οκτωβρίου 1912, στην ιστορική πια έπαυλη Μοδιάνο, στο σημερινό χωριό Γέφυρα της Θεσσαλονίκης, όπου σήμερα βρίσκεται το μουσείο των Βαλκανικών πολέμων.
Ο Αλβανικής καταγωγής διοικητής του Τουρκικού στρατού, Χασάν Ταχσίν πασάς, υπέγραφε το πρωτόκολλο παράδοσης στην Ελληνική αντιπροσωπεία, παρόντος και του υπασπιστή γιού του Κενάν Μεσσαρέ. Μια άγνωστη στους πολλούς ιστορία, κάτι σαν σύγχρονο παραμύθι, ξεκινούσε εκείνη την μέρα στην βροχερή νύμφη του Θερμαϊκού…
Το 1845, γεννήθηκε στην Νότιο σημερινή Αλβανία,ο Χασάν Ταχσίν. Όπως ήτανε τότε συνήθειο, μορφώθηκε και υπηρέτησε πιστά στον Οθωμανικό στρατό. Γνώστης και της Ελληνικής γλώσσας, τιμημένος Οθωμανός στρατηγός, παρέδωσε την πόλη στον νικηφόρο Ελληνικό Στρατό. Απέναντι του, ουσιαστικά είχε τον συνομήλικό του, Γεώργιο τον Α’, δευτερότοκο γιου του δανού πρίγκιπα Χριστιανού του Θ, σύζυγο της Ρωσίδας πριγκίπισας Όλγας και αδελφό της βασίλισσας Αλεξάνδρας της Αγγλίας, συζύγου του βασιλέως Εδουάρδου Ζ΄, βασιλιά του Ηνωμένου Βασιλείου και πασών των …Ινδιών. Και βεβαίως , τον γιό του Γεωργίου του Α΄, τον διάδοχο Κωνσταντίνο,ο οποίος φυσικά κατά τα προλεχθέντα, ήταν Δανός από πατέρα,Ρώσος από μητέρα,και είχε… Θείο τον βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδο. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να καταγράψουμε με ακρίβεια το γενεαλογικό δέντρο του Χασάν Ταχσίν, λέγεται όμως ότι είχε στις φλέβες του και Ελληνικό αίμα. Ας δούμε πως πολύ χαρακτηριστικά περιγράφονται τα γεγονότα από τον δημοσιογράφο Χ. Ζαφείρη της εφημερίδας Μακεδονία (φύλλο της 26-10-2010):
«Το πρωτόκολλο παράδοσης της Θεσσαλονίκης στον ελληνικό στρατό υπογράφτηκε στο Διοικητήριο (κτίριο του πρώην υπουργείου Μακεδονίας Θράκης), μετά την τηλεγραφική εντολή του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου προς τον αρχιστράτηγο του Στρατού, διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνο «να αποδεχθήτε την προσφερομένην υμίν παράδοσιν της Θεσσαλονίκης και να εισέλθητε εις ταύτην άνευ χρονοτριβής».
Το ιστορικό πρωτόκολλο υπέγραψαν, τελικά, ο αρχηγός του τουρκικού στρατού Χασάν Ταχσίν πασάς και από πλευράς των Ελλήνων οι πληρεξούσιοι αξιωματικοί του αρχιστρατήγου Κωνσταντίνου, Δούσμανης και Μεταξάς. Ήταν το τέλος ενός αγωνιώδους σύρε – έλα των διαπραγματευτών, ανάμεσα στο τουρκικό, τότε, Διοικητήριο και το ελληνικό επιτελείο του Κωνσταντίνου που είχε εγκατασταθεί στην ιστορική βίλα Μοδιάνο, στη Γέφυρα (το παλιό Τόψιν), που στεγάζει σήμερα το Μουσείο των Βαλκανικών Πολέμων.
