Ι.Μ.Δημητριάδος: Γ΄ Επιστημονικό Συνέδριο Μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού, 18 & 19 Οκτωβρίου (ΒΙΝΤΕΟ)
17 Οκτωβρίου 2024
Την Παρασκευή 18 και το Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2024, θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα Πολιτιστικών Εκδηλώσεων του Συνοδικού Μεγάρου, Ιασίου 1, στην Αθήνα, το Γ΄ Επιστημονικό Συνέδριο Μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού της Ιεράς Συνόδου υπό τον γενικό τίτλο: “Η κληρονομιά των προσφύγων και η νεοελληνική κοινωνία του 20ού αιώνος. Θρησκευτικές παραδόσεις, συγγραφείς, τέχνη, διαφύλαξη της μνήμης”.
Την οργάνωση του Συνεδρίου έχει αναλάβει η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος, με Πρόεδρο τον Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιο.
Η έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου θα γίνει την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου και ώρα 17.00 με τον χαιρετισμό του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου. Στη συνέχεια θα παρουσιασθούν οι ανακοινώσεις των ομιλητών των δύο πρώτων συνεδριών.
@dimitriadosignatios ♬ Αΐβαλιώτικο – Παράλια Μικράς Ασίας – Manolis Kottoros & Vasilis Smanis
Το Συνέδριο θα συνεχισθεί το Σάββατο 19 Οκτωβρίου και ώρα 10.00 με τρεις συνεδρίες και στις 16.30 το απόγευμα του Σαββάτου με τις τελευταίες δύο συνεδρίες.
Καθηγητές Πανεπιστημίων και επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων θα παρουσιάσουν θέματα σχετικά με τον βίαιο ξεριζωμό των Ελλήνων από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη και τη δημιουργία προσφυγικών οικισμών στις πόλεις της Ελλάδος. Θα αναδειχθεί η συμβολή των προσφύγων στη νεοελληνική κοινωνία, στην οικονομία, στις Τέχνες και στα Γράμματα και θα τονισθεί ο ιδιαίτερος σεβασμός των προσφύγων προς την Ορθόδοξη Πίστη και Παράδοση.
Τα Πρακτικά του Συνεδρίου θα εκδοθούν σε Τόμο από τον Εκδοτικό Οίκο ΑΡΧΟΝΤΑΡΙΚΙ. Ήδη έχει κυκλοφορηθεί ο Τόμος του Β΄ Επιστημονικού Συνεδρίου, το οποίο πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2023, με θέμα: “Η Ορθόδοξη Εκκλησία στη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη από τους πρώτους Χριστιανικούς αιώνες μέχρι και τα δραματικά γεγονότα του 20ού αιώνος”.
Επισυνάπτεται το πλήρες Πρόγραμμα του Συνεδρίου.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΘΕΜΑ: Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΚΑΙ Η ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ 20οῦ ΑΙΩΝΟΣ. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ, ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ, ΤΕΧΝΗ, ΣΩΜΑΤΕΙΑ, ΔΙΑΦΥΛΑΞΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
- ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2024
17.00: Ἔναρξη- Χαιρετισμοί
17.30- 19.00: Α΄ Συνεδρία: Ἡ ἐγκατάσταση τῶν προσφύγων καί ἡ ἵδρυση προσφυγικῶν συνοικισμῶν
Πρόεδρος: Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος καί Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνάτιος
Κωνσταντῑνος Κωτσιόπουλος: Ἡ ἔνταξη τῶν Μικρασιατῶν προσφύγων στήν ἑλληνική κοινωνία.
Νίκος Τόμπρος: Προκαταλήψεις καί στερεότυπα μεταξύ Μικρασιατῶν καί γηγενῶν στή Μεσοπολεμική Ἑλλάδα.
Λουκᾶς Χριστοδούλου: Οἱ σύλλογοι καί τά σωματεῖα τῆς Νεας Ιωνίας ἦταν στυλοβάτες καί συμπαραστάτες τῶν προσφύγων στήν προσπάθειά τους να ἐγκατασταθοῦν στή νέα τους πατρίδα.
Γεώργιος Ναθαναήλ: Ὁ προσφυγικός οἰκισμός τῆς Νέας Σμύρνης. Ἵδρυση, ἐξέλιξη, καθημερινότητα.
Ἀθηνᾶ Κονταλῆ: Ἀπό τήν τραγωδία τῆς προσφυγιᾶς (1922) στό ξεκίνημα μιᾶς νέας ζωῆς στήν πεδινή Ἠλεία. Κάτω Παναγιά Κυλλήνης, Λεχαινά, Νέα Μανωλάδα.
Συζήτηση
19.00-19.15: Διάλειμμα
19.15-20.15: Β΄ Συνεδρία: Ἡ προσφυγοποίηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ- Τρεῖς χαρακτηριστικές περιπτώσεις
Πρόεδρος: Πανοσ. Ἀρχιμανδρίτης Θεόκλητος Μέντης
Σεβ. Μητροπολίτης Μαρωνείας καί Κομοτηνῆς κ. Παντελεήμων: Πτυχές τῆς ὀργάνωσης τῆς Ἑλληνικῆς Κρατικῆς Διοίκησης στήν Ἀνατολική Θράκη (1920-1922) σύμφωνα μέ τόν Κωνσταντῖνο Γεραγᾶ.
Ἀναστασία Λαλάγκου: Γεννάδιος Ἀλεξιάδης, Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης καί Πρόεδρος τῆς Κεντρικῆς Ἐπιτροπῆς Προσφύγων.
Κωστῆς Κοκκινόφτας: Μικρασιάτες πρόσφυγες στήν Κύπρο.
Συζήτηση
- ΣΑΒΒΑΤΟ 19 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2024
10.00-11.30: Γ΄ Συνεδρία: Θρησκευτικές παραδόσεις καί ἱερά κειμήλια τῶν προσφύγων ἀπό τή Μικρά Ἀσία, τόν Πόντο καί τήν Ἀνατολική Θράκη.
Πρόεδρος: κ. Κωνσταντῖνος Χολέβας
Δέσποινα Μιχάλαγα: Ἱερά Λείψανα καί ἐκκλησιαστικά κειμήλια ἀπό τίς Ἀλησμόνητες Πατρίδες στόν ἑλλαδικό χῶρο.
Ἐμμανουήλ Βαρβούνης: Προσφυγικές Λατρευτικές Τελετουργίες καί Ἱερά Λείψανα. Ἡ περίπτωση τοῦ Ἁγίου Ιωάννη τοῦ Ρώσου στό Προκόπι Ευβοίας.
Στρατῆς Ἀναγνώστου: Ἡ μεταφορά τῶν ἐκκλησιαστικῶν κειμηλίων ἀπό τή Μικρά Ἀσία στήν Ἑλλάδα. Ἡ περίπτωση τῶν Κυδωνιῶν καί τῆς Καππαδοκίας.
Ἠλίας Μογλενίδης: Θαύματα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στό σῶμα τῶν προσφύγων ἀπό τή Μικρασιατική περιπέτεια στήν προσφυγοποίηση ὑπό τόν προβολέα τῶν συλλογῶν ἱστορικῶν ἐκθέσεων τοῦ ἱστορικοῦ ἐγκρίτου περιοδικοῦ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Φλωρίνης, Πρεσπῶν καί Ἐορδαίας “Σάλπιγξ Ὀρθοδοξίας”.
Στέλιος Μουζάκης: Χειρόγραφο Φυλακτήριο (ROTULUS) τοῦ 1626 ἀπό τή Σπάρτη τῆς Πισιδίας Μικρᾶς Ἀσίας.
Συζήτηση
11.30-11.45 Διάλειμμα
11.45-13.00: Δ΄ Συνεδρία: Οἱ Τουρκόφωνοι Ὀρθόδοξοι καί ἡ προσπάθεια τοῦ Κεμάλ γιά τήν ἵδρυση Τουρκορθοδόξου Πατριαρχείου.
Πρόεδρος: Καθηγήτρια κ. Ίωάννα Στουφῆ-Πουλημένου
Κώστας Φωτιάδης: Ὁ ρόλος τοῦ παπα-Εὐθύμ Καραχισαρίδη στήν ἵδρυση τῆς Τουρκορθόδοξης Ἐκκλησίας.
Μάξιμος Χαρακόπουλος: Ἡ προσπάθεια τῶν Κεμαλικῶν γιά τή δημιουργία Τουρκορθόδοξης Ἐκκλησίας καί ὁ ρόλος τοῦ παπα-Εὐθύμ.
Χαράλαμπος-Περικλῆς Νομίδης: Ὁ Ἅγιος Ἐθνομάρτυς Μητροπολίτης Ἰκονίου Προκόπιος (1859 – 1923) καί ὁ ἀγώνας του γιά τή ματαίωση τῆς ἵδρυσης “Τουρκορθοδόξου Πατριαρχείου”.
Κωνσταντῖνος Γκίνιος: Ἡ δημιουργία τῆς Τουρκορθόδοξης Ἐκκλησίας μέσα ἀπό τα τηλεγραφήματα τῆς τουρκικῆς ἀντιπροσωπείας μέ τήν κυβέρνηση τῆς Ἄγκυρας κατά τή Συνδιάσκεψη τῆς Λωζάννης.
Συζήτηση
13.00- 14.30: Ε΄ Συνεδρία: Ἡ συμβολή τῶν προσφύγων στή Λογοτεχνία καί στήν Τέχνη
Πρόεδρος: Καθηγητής κ. Δημήτριος Μόσχος
Γιῶργος Καραμπελιάς: Οἱ πρόσφυγες καί ἡ οἰκονομική καί πολιτιστική ἀνάκαμψη μετά τό 1922. Ἡ γενιά τοῦ ΄30.
Ἰωάννα Στουφῆ- Πουλημένου: Παράδοση καί Ἀνανέωση: Ἡ συμβολή τοῦ Φώτη Κόντογλου στή νεοελληνική εκκλησιαστική τέχνη καί πνευματικότητα.
Ἀλεξάνδρα -Μαρίνα Δαπουδάνη: Ἰωάννα Τσάτσου-Σεφεριάδη (1909-2000): Ὁ ἀδερφός μου Γιῶργος Σεφέρης. Ἀναμνήσεις ἀπό τή γῆ τῆς Ἰωνίας.
Δημήτρης Σταθακόπουλος: Ἀπό τή Σμύρνη στόν Πειραιᾶ- Μουσικές ἰχνηλασίες.
Πρωτοπρ. Θεόδωρος Τσαμπατζίδης καί Γεώργιος Πατρώνας: Δοσίθεος Κατουνακιώτης Μοναχός: Ὁ δωδεκάχρονος τυφλός πρόσφυγας, ὁ μεγάλος ἐμπνευστής, δάσκαλος καί ἐφευρέτης ἁπτικοῦ κώδικα Braille βυζαντινῆς μουσικῆς.
Συζήτηση
14.30-16.30 Μεσημβρινή διακοπή
- ΣΑΒΒΑΤΟ ΑΠΟΓΕΥΜΑ:
16.30-17.45: Στ΄ Συνεδρία: Ἡ συμβολή τῶν προσφύγων στήν Οἰκονομία
Πρόεδρος: Καθηγήτρια κ. Αἰκατερίνη Γαλάνη
Μαίρη Πίνη: Ἡ συμβολή τῶν γυναικείων Συλλόγων καί φορέων στήν ἀποκατάσταση καί περίθαλψη τῶν προσφύγων. Ἡ ἐκμετάλλευση τῶν γυναικῶν προσφύγων ὡς έργατικοῦ δυναμικοῦ στήν Κλωστοϋφαντουργία, Ταπητουργία καί Βιομηχανία τῆς ἐποχῆς.
Γεώργιος Κούζας: Ἀπό τήν τεχνογνωσία τῆς ἐπιβίωσης στή σύγχρονη ἐπιχειρηματική δραστηριότητα. Συγκρότηση επιχειρήσεων Μικρασιατῶν προσφύγων στήν Ἀθήνα κατά τήν περίοδο τοῦ Μεσοπολέμου.Τό παράδειγμα τῶν ἁλλαντοπωλείων στό κέντρο τῆς Ἀθήνας.
Πασχάλης Βαλσαμίδης: Ὁ Οἰκοδομικός Συνεταιρισμός Ἀστῶν Προσφύγων Λατομείου Εὐαγγελιστρίας Θεσσαλονίκης.
Μανόλης Γιαννοῦτσος: Οἱ Μικρασιάτες πρόσφυγες στή Σάμο τοῦ Μεσοπολέμου. Ἐπιλογές ἐπαγγελματικῆς ἀποκατάστασης καί μία προσπάθεια ἀποτίμησης τῆς προσφυγικης οἰκονομικῆς ἐπίδρασης στή σαμιακή κοινωνία.
Συζήτηση
17.45-19.00: Ζ΄ Συνεδρία: Οἱ συσσωματώσεις τῶν προσφύγων καί ἡ διαφύλαξη τῆς Ἱστορικῆς Μνήμης
Πρόεδρος: Καθηγητής κ. Ἐμμανουήλ Βαρβούνης
Βασίλειος Μεϊχανετσίδης: Ἡ διατήρηση τῆς Ἱστορικῆς Μνήμης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ἑλλήνων τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας (1913-1923).
Κωνσταντῖνος Σαμουρκασίδης: Ἡ κατάκτηση τοῦ δικαιώματος τῶν Ποντίων στή Μνήμη (1922-1994).
Ζωή Μάργαρη: Κοινωνικές συσσωματώσεις, πολιτισμικές πρακτικές καί ζῶσα προσφυγική κληρονομιά: Πολιτικές σύγχρονης πολιτισμικῆς παραγωγῆς καί ἀνάδειξη τῆς ἱστορικῆς κουλτούρας.
Μυροφόρα Εὐσταθιάδου: Λαογραφικές ἀναζητήσεις στίς ἀνέκδοτες σημειώσεις του διδασκάλου Δημητρίου Παπαδόπουλου (Σταυριώτη) ἐκ Πόντου.
19.00: Συμπεράσματα καί Λήξη τοῦ Συνεδρίου ἀπό τόν Πρόεδρο τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπιτροπῆς Καθηγητή κ. Ἐμμανουήλ Βαρβούνη, Κοσμήτορα τῆς Σχολῆς Κλασικῶν καί Ἀνθρωπιστικῶν Σπουδῶν τοῦ ΔΠΘ.