Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Παπαβαρνάβας: Πίστις, Ελπίς, Αγάπη και Σοφία
17 Σεπτεμβρίου 2024
Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα
Οι τρεις Μάρτυρες, η Πίστις, η Ελπίς και η Αγάπη, είναι θυγατέρες της Αγίας Σοφίας, όπως ακριβώς και οι αρετές της πίστεως, της ελπίδας και της αγάπης είναι τέκνα της σοφίας, της αληθινής σοφίας της “άνωθεν κατερχομένης”, που γεννά τον φόβο του Θεού· “αρχή σοφίας φόβος Κυρίου”.
Οι τρεις κόρες της Αγίας Σοφίας, δώδεκα, δέκα και εννέα ετών αντίστοιχα, είχαν όλες τις αρετές, όπως το δηλώνουν και τα ονόματα τους, ήσαν γεμάτες από πίστη και ελπίδα στον Χριστό και αγάπη προς τον Θεό και τον άνθρωπο. Αλλά και η μητέρα τους ήταν όνομα και πράγμα Σοφία. Κατείχε την αληθινή αγάπη που είναι ανώτερη από την φυσική αγάπη, το λεγόμενο μητρικό φίλτρο, γι’ αυτό και απέβλεπε στο πνευματικό συμφέρον των παιδιών της. Τα ενθάρρυνε να προχωρήσουν στον θάνατο για την αγάπη του Χριστού, γνωρίζοντας πώς έτσι τους εξασφαλίζει την αληθινή ζωή, αφού “δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι” (Σοφ. Σολομ. 5,1).
Ο τρόπος συμπεριφοράς της Αγίας Σοφίας δείχνει το μέτρο της αγάπης προς τα παιδιά, τα οποία δεν είναι κτήμα των γεννητόρων τους, αλλά έμψυχα και λογικά δώρα του Θεού προς τους γονείς, οι οποίοι είναι συνεργάτες του Θεού στο έργο της δημιουργίας. Η αληθινή αγάπη είναι ανιδιοτελής και δεν ζητά ανταλλάγματα, δεν περιμένει ανταπόδοση. Αγαπούμε τα παιδιά επειδή αγαπούμε τον Θεό που μας τα έδωσε και αυτά θα μας αγαπούν αληθινά αν τα έχουμε μάθει να αγαπούν τον Θεό. Εν ονόματι της αγάπης δεν πρέπει να παραβιάζεται η ελευθερία των παιδιών, αλλά ούτε και αληθινή ελευθερία μπορεί να υπάρξη χωρίς την αγάπη. Μια αγάπη χωρίς ελευθερία είναι δικτατορία, και μια ελευθερία χωρίς αγάπη είναι αναρχία. Αυτό που αγγίζει την καρδιά των παιδιών, περισσότερο από τα λόγια, είναι η προσευχή γι’ αυτά και το σωστό παράδειγμα.
Παιδιά που έχουν βιώσει στο οικογενειακό περιβάλλον την αληθινή ελευθερία και την ανιδιοτελή αγάπη, έχουν μάθει να αγαπούν και να προσφέρουν απλόχερα χωρίς διακρίσεις. Το αντίθετο συμβαίνει με παιδιά που έχουν στερηθεί την αγάπη ή την ελευθερία. Γίνονται αυταρχικά, αντιδραστικά, αντικοινωνικά, κλεισμένα ερμητικά στον εααυτό τους, επιθετικά και καχύποπτα. Τον σεβασμό στην ελευθερία των άλλων διδάσκει ο Ίδιος ο Θεός, ο Οποίος προίκισε τον άνθρωπο με το αυτεξούσιο και σέβεται όσο κανείς την ανθρώπινη ελευθερία.
Η Ορθόδοξη αγωγή βοηθά στο ξεπέρασμα των όποιων προβλημάτων και δυσκολιών της ζωής, χωρίς να δημιουργούνται ή να παραμένουν στην ψυχή αποθημένα που οδηγούν, όχι σπάνια, σε δυσάρεστες καταστάσεις. Πολλοί γονείς, δυστυχώς, “βγάζουν” τα αποθημένα τους στα παιδιά τους. Ό,τι απέτυχαν να κάνουν ή να γίνουν στην ζωή τους, θέλουν να το κάνουν ή να γίνουν αυτά και προσπαθούν με κάθε τρόπο να τους το επιβάλουν παραβιάζοντας έτσι κάθε έννοια ελευθερίας και δημοκρατίας, αφού η δημοκρατία ή η δικτατορία είναι τρόπος ζωής και καθημερινής συμπεριφοράς. Η Αγία Σοφία ήταν δημοκράτισσα με όλη την σημασία της λέξεως. Ενθαρρύνει και προτρέπει χωρίς να επιβάλλη. Γνωρίζει ότι κόρες της ανήκουν στον Θεό και Του τις προσφέρει. Μπροστά στην αγάπη Του ξεπερνά τον μητρικό πόνο. Πιστεύει στην αιώνια ζωή και ζη με την ελπίδα των μελλόντων αγαθών. Χωρίζεται προσωρινά από τα παιδιά της για να ξανασμίξη με αυτά στην βασιλεία του Θεού. Πήγε πάνω από τον τάφο τους και παρακαλούσε τον Θεό να την πάρη, για να είναι μαζί τους. Είχε την βεβαιότητα ότι τα παιδιά της υπάρχουν, είναι ζωντανά και θα τα συναντήση, θα τα ξαναδή.
Όσοι είναι σκληροί με τους σημερινούς νέους νομίζω ότι τους αδικούν. Οι νέοι σήμερα, σύμφωνα και με μαρτυρίες πολλών παιδαγωγών και άλλων που ασχολούνται με την νεότητα, είναι πιο ειλικρινείς και ευθείς από τους νέους παλαιοτέρων εποχών. Η βίαιη, σε ορισμένες περιπτώσεις, συμπεριφορά τους, καθώς και οι ακραίες αντιδράσεις τους, πιστεύω ότι οφείλονται στο ότι ζητούν από την κοινωνία ευαισθησία, αγάπη και ειλικρίνεια και αντί αυτών συναντούν σκληρότητα, αναλγησία και υποκρισία. Όπου συναντούν ανθρωπιά και καλωσύνη γίνονται άλλοι άνθρωποι και έχουμε πολλά τέτοια παραδείγματα.
Η Πίστις, η Ελπίς και η Αγάπη ήσαν άξια τέκνα ενδόξου Μητρός. Γαλουχήθηκαν με το άδολο γάλα της πίστης, της ελπίδας και της αγάπης στον Θεό, γι’ αυτό και πέτυχαν να πραγματώσουν τον σκοπό της ζωής τους, το εύ ζήν, δηλαδή, το “σύν Χριστώ είναι” στην βασιλεία του Θεού, όπου ζωή ατελεύτητος.