Ο Άγιος Νεομέρτυς Αθανάσιος από την Γκίο

Μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη στις 24 Ιουλίου 1670.

Ο άγιος καταγόταν, κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, από την Γκίο, κωμόπολη της επαρχίας Νικαίας , κατ’ άλλους από την Χίο ή την Κίο, πόλη της Μικράς Ασίας. Όποια κι αν ήταν η καταγωγή του, στον τόπο του ο άγιος ήταν πλούσιος, με σημαντική κοινωνική θέση, μορφωμένος αλλά και ευσεβής και ενάρετος Χριστιανός. Ήταν έγγαμος και είχε και παιδιά.

Συνέβη τότε να επιβληθεί στην περιοχή υψηλή φορολογία, τόσο που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν οι Χριστιανοί. Ο άγιος, λόγω της θέσης του αλλά και της αγάπης του, έκανε αγωγή εναντίον των Τούρκων κατοίκων της πόλης του, ώστε να συνεισφέρουν κι αυτοί.

Οι Τούρκοι φοβήθηκαν μήπως πραγματοποιηθεί το αίτημά του, διότι ήταν μεγάλος άρχοντας, λόγιος και με επιρροή στους δικαστές, γι’ αυτό αποφάσισαν να τον συκοφαντήσουν στον βεζύρη ότι είπε πως θα γίνει Τούρκος. Τον πήγαν στον βεζύρη και ψευδομαρτύρησαν όλοι. Ο βεζύρης τον ρώτησε και τον παρακινούσε να πραγματοποιήσει τον λόγο του, να γίνει μουσουλμάνος. Ο άγιος απάντησε: Μη γένοιτο, Χριστέ, βασιλεύ, να αρνηθώ ποτέ την πίστη μου. Τότε ο βεζύρης διέταξε να τον κλείσουν στη φυλακή και να τον βασανίζουν αλύπητα για εξήντα ημέρες. Μετά από δυο μήνες φυλακή και βασανιστήρια τον έβγαλαν και τον πήγαν στον βεζύρη. Επειδή ο άγιος έμενε σταθερός και ακλόνητος στην πίστη και συνεχώς έλεγε: Χριστιανός γεννήθηκα και Χριστιανός θα πεθάνω, διέταξε τον αποκεφαλισμό του. Τον παρέδωσε στον έπαρχο κι ο έπαρχος στον δήμιο. Τον αποκεφάλισαν στο Παρμάκ Καπί.