Στους αγίους 40 μάρτυρες

Του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Αντινόης κ. Παντελεήμονος

Στις 9 Μαρτίου, η Αγία Ορθόδοξος μας Εκκλησία γιορτάζει την μνήμη των αγίων 40 Μαρτύρων, που μαρτύρησαν στη πόλη της Σεβάστειας της Μικράς Ασίας (Άγκυρα-Τουρκία).

Οι άγιοι 40 Μάρτυρες καταγόντουσαν από διάφορες πατρίδες. Όλοι ήσαν στρατιώτες, κάτω από ένα στρατηγό, και έδρασαν στα χρόνια του βασιλιά Λικινίου κατά το έτος 320 μ.Χ. Αυτοί οι στρατιώτες του Χριστού συνελήφθηκαν, επειδή ήσαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί και ομολόγησαν δημόσια την πίστη τους προς τον Χριστό. Αφού εξετάσθηκαν στο στρατιωτικό δικαστήριο, τους αλυσόδεσαν με βαριές αλυσίδες και τους φυλάκισαν. Κατόπιν και ενώ οι ειδωλολάτρες έριχναν πέτρες στα πρόσωπα και τα στόματα των μαρτύρων, δεν τους κτυπούσαν παρά μόνον γύριζαν και κτυπούσαν εκείνους που τις έριχναν. Στη συνέχεια, επειδή ο χειμώνας εκείνης της χρονιάς ήταν τρομερός και κρύο και πάγος πολύς έπεσε στη πόλη της Σεβάστειας, οι άγιοι καταδικάσθηκαν να ριχθούν ολόγυμνοι μέσα στη λίμνη της πόλης.

Οι άγιοι οδηγήθηκαν στη λίμνη. Πλησίον της λίμνης υπήρχε ένα λουτρό στο οποίο οι ειδωλολάτρες άναψαν μεγάλη φωτιά, για να δελεάσουν τους μάρτυρας. Όποιος, λοιπόν, ήθελε να απαρνηθεί τον Χριστό θα μπορούσε να ζεσταθεί και να σώσει την ζωή του. Οι στρατιώτες του βασιλιά έριξαν τους μάρτυρες μέσα στα παγωμένα νερά της λίμνης. Το κρύο ήταν τόσο σκληρό, που τα πάντα πάγωναν. Αυστυχώς, μέσα απ’ αυτό το μαρτύριο ένας από τους 40 λιγοψύχησε και απαρνήθηκε τον Χριστό. Μπαίνοντας όμως μέσα στο λουτρό από το πολύ κρύο στη απότομη ζέστη πέθανε αμέσως. Ο φύλακας, που παρακολουθούσε όσα συνέβαιναν, πήδηξε μέσα στη λίμνη ομολογώντας πίστη στο Χριστό. Αυτό το έκανε, διότι, καθ’ όλη τη διάρκεια της νύκτας έβλεπε ένα ουράνιο φως να φωτίζει όλη τη λίμνη, όπου ήσαν οι μάρτυρες και 40 λαμπρά στεφάνια επάνω στα κεφάλια των μαρτύρων. Όταν ο ένας αποστάτησε, είδε να απομακρύνεται και το στεφάνι του. Βλέποντας, λοιπόν, όλο αυτό μεγαλείο, πήδηξε μέσα στη λίμνη ομολογώντας πίστη στο Χριστό.

Οι μάρτυρες υπέφεραν αυτό το σκληρό μαρτύριο όλη τη νύκτα. Όταν ξημέρωσε, επειδή ήσαν λιποθυμισμένοι, σύντριψαν τα σκέλη τους και ο βασιλιάς διέταξε να κάψουν τα σώματά τους. Έτσι, φόρτωσαν τα σώματα των αγίων μαρτύρων επάνω σε άμαξα.

Ανάμεσα στους 40 Μάρτυρες υπήρξε ένας, ο νεαρότερος όλων, που ονομαζόταν Μελίτων. Αυτός ο νέος υπέστη με καρτερία τα βάσανα υπέρ του Χριστού. Δεν λιγοψύχησε, δεν υπέκυψε, δεν υποχώρησε. Έμεινε πιστός, αλλά, λόγω του νεαρού της ηλικίας, ο βασιλιάς τον ευσπλαγχνίσθηκε και τον χάρισε στη μητέρα του με την ελπίδα, ότι θα ζήσει και θα απαρνηθεί αργότερα την πίστη στο Χριστό. Όμως, η ηρωική και πιστή στο Χριστό μητέρα, βλέπουσα το παιδί της ακόμη ζωντανό και φοβουμένη, μήπως δειλιάσει και ευρεθεί ανάξιος της τιμής και της δόξας των συστρατιωτών του, στάθηκε δίπλα του και του έδιδε θάρρος. Προέτρεπε το παιδί της, να φανεί ανδρείος και του έλεγε: «Γλυκό μου παιδί, του έλεγε, παιδί ήδη του ουράνιου Πατέρα, υπέμεινε λίγο ακόμη, για να γίνεις τέλειος μάρτυς του Χριστού, μη φοβηθείς τα βάσανα. Να, ο Χριστός παρίσταται αοράτως βοηθός σου, ακόμα λίγο, παιδί μου, και δεν θέλεις να υποστείς άλλο θλιβερό. Όλα τα βάσανα πέρασαν, νίκησες όλα τα φοβερά με την ανδρεία σου χαρά πρόκειται να έχεις μετά απ’ αυτά και θα συμβασιλεύεις με τον Χριστό και θα γίνεις πρεσβευτής για την μητέρα σου».

Βλέποντας, λοιπόν, η φιλόστοργος μητέρα, ότι οι στρατιώτες φόρτωσαν τα σώματα των μαρτύρων σε άμαξα και άφησαν τον γυιό της, με την ελπίδα ότι θα ζήσει, καταφρόνησε την σωματική της αδυναμία και σηκώνοντας το παιδί της ακολουθούσε πίσω από την άμαξα. Όταν διαπίστωσε, ότι απέθανε επάνω στους ώμους της, σκίρτησε από χαρά για το χαροποιό τέλος του γυιού της. Έφερε, λοιπόν, το ιερό λείψανό του και το τοποθέτησε επάνω στη σωρό μαζί με τα λείψανα των άλλων συμμαρτύρων του.

Οι στρατιώτες άναψαν μεγάλη φωτιά και κατέκαυσαν τα σώματα των αγίων’ έπειτα, απ’ ό,τι απέμεινε τα έριξαν στον ποταμό από φθόνο για να μην τα λάβουν οι χριστιανοί. Αλλ’ ο Θεός φρόντισε και τα λείψανα συγκεντρώθηκαν σ’ ένα κρημνό του ποταμού, τα οποία και περισυνέλεξαν οι χριστιανοί και αποτελούν για όλους τους Ορθοδόξους πλούτο πνευματικό, ευλογία, πηγή θείας Χάριτος και ιαμάτων.

Η ζωή και το μαρτύριο των Αγίων 40 Μαρτύρων μας ενθαρρύνει  μέσα στο πνευματικό στάδιο της νηστείας. Ας μη δειλιάζουμε, αλλά με θάρρος και πίστη στο Σωτήρα Χριστό, ας Τον παρακαλούμε να ενισχύει την πίστη μας.