Ο γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής ως συνεχιστής του Μοναχικού Πολιτεύματος

Ο μοναχός συνεχίζει το έργο του μάρτυρα. Με το τέλος των διωγμών οι μο­ναχοί αποδεικνύονται οι νέοι χαρισματούχοι, οι οποίοι απαρνούμενοι τον κόσμο εγκαινιάζουν μία διαρκή και ασταμάτητη μαρτυρική ζωή. Αναφέρεται στον βίο του Μεγάλου Αντωνίου  ότι παρά τη θερμή του επιθυμία, δεν αξιώθηκε να μαρτυρήσει. Έτσι αναχωρεί για την έρημο, υποβάλλοντας στον ευατό του ένα άλλο «αιματηρό» μαρτύριο, αυτό της συνειδήσεως. Με το μαρτύριο αυτό οι μοναχοί κάθε εποχής επιζητούν και στοχεύουν στην εν Χριστώ τελείωσή τους.

Στην παράδοση της Εκκλησίας μας το μαρτύριο του αίματος θεωρήθηκε ισάξιο του μυστηρίου του Βαπτίσματος. Παρόμοια και η μοναχική πολιτεία με το συνεχές μαρτύριο της συνει­δήσεως θεωρήθηκε δεύτερο βά­πτισμα. Στο μαρτύριο του αίματος μπορούσε να οδηγηθεί ο κάθε πιστός, κάποτε κατά τρόπον υποχρεωτικό. Στο μαρτύ­ριο της συ­νειδήσεως απαιτείται ελεύθερη και ενσυνεί­δητη συγκα­τάθεση, για­τί, όπως μας διαβεβαίωσε ο Χριστός «ου πάντες χωρούσι τούτον, αλλ΄ οις δέδοται» (Ματθ. 19,11).

Έζησε σε μια εποχή πραγματικής πνευματικής ξηρασίας. Δέχεται την θεία κλήση για τη μοναχική ζωή και εγκαθίσταται στο Άγιον Όρος αναζητώντας απλανή οδηγό και γέροντα, για να τον μυήσει στα μυστικά μονοπάτια του ασκητικού βίου και της γνήσι­ας ησυχαστικής παράδοσης. Ό αγώνας είναι κουραστικός και επίπονος. Οι αναζητήσεις του και όσα διδάσκεται μυστικώ τω τρόπω από τη θεία χάρη, υπερβαίνουν κατά πολύ αυτά που συναντά στους τότε μοναχούς του Άγι­ου Όρους. Τα χρόνια εκείνα στο Άγιον Όρος η πνευματι­κή ζωή περιοριζόταν στο εργόχειρο και στην τέλε­ση των βα­σικών ακο­λουθιών. Η αδιάλειπτη προσευχή του Ιησού και η εκζήτηση της θεωρίας διά της πράξεως εθεωρείτο πλάνη. Η καρδία του δεν ησυχάζει. Έστω και υπό αυτές τις συνθήκες ταπεινώνεται και μπαίνει κάτω από υπακοή. Μόνο μετά την κοίμηση του γέροντά του, του απλού γέροντα Εφραίμ του βαρελά, έχει πια την ευλογία να δημιουργήσει δική του συνοδεία.

Το καθημερινό του πρόγραμμα, μέχρι της τελευταίας του πνοής, περιελάμβανε ολονύκτι­ες αγρυπνίες (8 μέχρι 10 ώρες), αυστηρότατη νηστεία, εγκράτεια, σιωπή, ακτημοσύνη, αγόγγυστη υπομονή στις θλίψεις και στις δοκιμασί­ες. Με τον τρόπο αυτό έγινε μόνιμο κτήμα του η νοερά και καρδιακή προσευχή συνοδευόμενη από πύρινα δάκρυα υπέρ όλου του κόσμου. Με σκληρό αγώνα και άσκηση της αρετής της αγά­πης και ταπεινοφροσύνης, υπερέβη τους νό­μους της ανθρωπίνης φύσεως, έγινε θείας φύ­σεως κοινωνός, θεατής αθεάτων μυστηρίων.

Δεν επεδίωξε ποτέ την απόκτηση υποτακτικών. Παραμένει τελικά κοντά του ένας πολύ μικρός αριθμός (έξι μοναχοί), οι οποίοι με αγάπη και αφοσίωση ακολουθούν πιστά το αυστηρό του πρόγραμμα. Σε αυτούς αφή­νει ως ιερά παρακαταθήκη, τη νήψη, τη νοερά και καρδιακή προσευχή, τη συνεχή θεία μετά­ληψη, την άκρα συγκατάβαση στην ανθρώπι­νη αδυναμία.

Με την όσιακή του κοίμηση, ο ατίμητος αυτός θησαυρός των βιωμάτων και των εμπειριών του Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή μοιράστηκε σε όλο σχεδόν το Άγιον Όρος, στην Ελλάδα, στην Αμερική, στον Καναδά και στην Κύπρο, προσφέροντας γεύση και άρωμα γνήσιας αγιοπνευματικής παράδοσης, δηλαδή νόημα ζωής, στον σύγχρονο άνθρωπο.

Πηγή: Περιοδικό Παράκληση, Διμηνιαία έκδοση Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού, Τεύχος 50ο, Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2009, Πρωτοπρεσβύτερου Νικόλαου Χριστοδούλου, Σελ. 13-14