Πειρασμοὶ καὶ δοκιμασίες (Γέρων Εὐστράτιος Γκολοβάνσκι)

Χωρὶς πειρασμοὺς καὶ δοκιμασίες εἶναι ἀδύνατο νὰ φτάσει ὁ ἄνθρωπος στὴν τελειότητα ἢ νὰ γνωρίσει ἀληθινὰ τὸν ἑαυτό του. Ὁ στρατιώτης δὲν ἀναδεικνύεται νικητής, ἂν δὲν ὑπάρξει ἐχθρὸς καὶ δὲν συγκρουστεῖ μαζί του. Καὶ ὁ πνευματικὸς ἀγωνιστὴς δὲν στεφανώνεται, ἂν δὲν δοκιμάσει πειρασμὸ καὶ δὲν ἀντισταθεῖ.

Ἐπιτρέπεται στὸ χριστιανὸ νὰ ζητάει ἀπὸ τὸν Θεὸ πειρασμοὺς ἢ νὰ τοὺς ἐπιδιώκει ὁ ἴδιος;

Κανένας μας δὲν πρέπει νὰ ζητάει πειρασμούς. Ἀπεναντίας, μάλιστα, ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, παραδίνοντάς μας τὴν Κυριακὴ Προσευχή, τὸ Πάτερ ἡμῶν, μᾶς πρόσταξε νὰ παρακαλᾶμε τὸν οὐράνιο Πατέρα: «…καὶ μὴ εἰσενέγκεις ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ρύσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ» (Μάτθ. 6:13). Δηλαδή: καὶ μὴ μᾶς ἀφήσεις νὰ πέσουμε σὲ πειρασμό, ἀλλὰ γλύτωσέ μας ἀπὸ τὸν πονηρό. Κι αὐτὸ, γιατί εἶναι τόση ἡ ἀνθρώπινη ἀδυναμία, ποὺ ἀκόμα κι ἕνας ἄνθρωπος προχωρημένος στὴν ἀρετὴ μπορεῖ εὔκολα νὰ λυγίσει κάτω ἀπὸ πειρασμό, ἔστω καὶ μικρό.

Ὁ ἅγιος Πέτρος ἦταν ἀπόστολος κορυφαῖος καὶ γενναιόψυχος. «Κι ἂν ὅλοι χάσουν τὴν ἐμπιστοσύνη τους σ’ Ἐσένα», εἶχε πεῖ στὸν Ἰησοῦ λίγο πρὶν ἀπὸ τὴ σύλληψή Το, «ἐγὼ ποτὲ δὲν θὰ τὴ χάσω… Δὲν θὰ Σὲ ἀπαρνηθῶ, ἔστω κι ἂν χρειαστεῖ νὰ πεθάνω μαζὶ Σου» (Μάτθ. 26:33,35). Ἀλλὰ μετὰ τὴ σύλληψη τοῦ Κυρίου, ὅταν βρέθηκε μπροστὰ στὸν πειρασμὸ τῆς ἀρνήσεώς Του, ἔπεσε. Ἄρχισε νὰ ὁρκίζεται: «Ὁ Θεὸς νὰ μὲ τιμωρήσει, ἂν Τὸν ξέρω Αὐτὸν τὸν ἄνθρωπο!» (Μάτθ. 26:74).

Μολονότι, ὡστόσο, δὲν πρέπει νὰ ἐπιδιώκουμε τοὺς πειρασμούς, ὀφείλουμε νὰ τοὺς ἀντιμετωπίζουμε γενναιόψυχα καὶ νηφάλια, ὅταν μὲ παραχώρηση τοῦ Θεοῦ μας βρίσκουν, γιατί μὲ τὸν ἕναν ἢ τὸν ἄλλο τρόπο συμβάλλουν στὴ σωτηρία μας. Ὁ Μέγας Ἀντώνιος εἶπε: «Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ μπεῖ στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, χωρὶς νὰ δοκιμάσει πειρασμούς. Βγάλε ἀπὸ τὴ μέση τοὺς πειρασμούς, καὶ τότε δὲν θὰ ὑπάρχει κανεὶς ποὺ νὰ σώζεται».

Ἄλλωστε, ἂν λυγίσουμε καὶ πέσουμε σὲ πειρασμό, θὰ εἴμαστε ἀδικαιολόγητοι. Γιατί κάθε πειρασμός, ποὺ παραχωρεῖται ἀπὸ τὸν Θεό, εἶναι στὰ ἀνθρώπινα μέτρα μας• δὲν μποροῦμε, λοιπόν, νὰ ἐπικαλεστοῦμε ἀδυναμία. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος βεβαιώνει ξεκάθαρα: «Ὁ Θεός, ποὺ κρατάει τὶς ὑποσχέσεις Του, δὲν θὰ ἐπιτρέψει σὲ κανένα πειρασμὸ νὰ ξεπεράσει τὶς δυνάμεις σας• ἀλλά, ὅταν ἔρθει ὁ πειρασμός, θὰ δώσει μαζὶ καὶ τὴ διέξοδο, ὥστε νὰ μπορέσετε νὰ τὸν ἀντέξετε (Α’ Κόρ. 10:13).

Γιατί οἱ συμφορὲς βρίσκουν, τόσο τοὺς κακοὺς ὅσο καὶ τοὺς καλοὺς ἀνθρώπους;

Βλέπεις, πόσο λάμπει τὸ καθαρὸ χρυσάφι καὶ πόσο ἀκριβὰ πουλιέται; Δὲν εἶναι, ὅμως, ἔτσι ἐξ ἀρχῆς. Μέσα στὴ λάσπη εἶναι χωμένο καὶ μὲ εὐτελῆ μέταλλα ἀναμειγμένο. Σ’ αὐτὴ τὴν κατάσταση τὸ βγάζουν οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τὴ γῆ καὶ τὸ κατεργάζονται, ρίχνοντάς το στὴ φωτιά. Ἐκεῖ, ὅλες οἱ προσμείξεις εἴτε καίγονται εἴτε ἀποχωρίζονται ἀπὸ τὸ χρυσάφι, ποὺ μένει ὁλοκάθαρο καὶ λαμπερό.

Μὲ τὸ ἀκάθαρτο καὶ ἀκατέργαστο χρυσάφι μοιάζει κάθε ἄνθρωπος, ὅσο καλὸς κι ἂν εἶναι. Στὶς ψυχὲς ὅλων μας ὑπάρχει, μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, κάτι καλό. Αὐτὸ τὸ καλό, ὅμως, αὐτὸ τὸ νοητὸ χρυσάφι, εἶναι συνήθως χωμένο μέσα στὴ λάσπη τῆς ἁμαρτίας καὶ ἀναμειγμένο μὲ πράξεις, ρήσεις καὶ σκέψεις ὄχι εὐάρεστες στὸν Θεό. Μόνοι μας δὲν μποροῦμε νὰ καθαρίσουμε τὶς ψυχές μας ἀπὸ κάθε κακὸ καὶ ν’ ἀφήσουμε σ’ αὐτὲς μόνο τὸ χρυσάφι τῆς καλοσύνης, τῆς εὐσέβειας καὶ τῆς ἀρετῆς. Ὅ,τι, λοιπόν, δὲν μποροῦμε νὰ κάνουμε ἐμεῖς, τὸ κάνει ὁ πανάγαθος καὶ πάνσοφος Κύριος. Αὐτός, σύμφωνα μὲ τὴ Γραφή, εἶναι «σὰν τὴ φωτιὰ τοῦ καμινιοῦ,… ποὺ ἀναχωνεύει καὶ καθαρίζει σὰν τὸ ἀσήμι καὶ σὰν τὸ χρυσάφι» (Μάλ. 3:2-3) τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Τὶς ἀναχωνεύει καὶ τὶς καθαρίζει ἀπὸ τὰ πάθη μέσα στὸ καμίνι τῶν συμφορῶν, ποὺ τὶς διδάσκουν ἐμπειρικὰ τὴ μακροθυμία, τὴν ταπείνωση, τὴν ὑποταγὴ στὸ θεῖο θέλημα, τὴν προσφυγὴ στὸν Κύριο μὲ τὴν προσευχή.

Πηγή: agiazoni.gr