Θεολογία και ΖωήΟρθόδοξη πίστη

Ἀνάλυση στὸ Α΄ Κορ. 9,2-12 (Καραβιδόπουλος Ἰωάννης Καθηγητής Πανεπιστημίου)

20 Αυγούστου 2023

Ἀνάλυση στὸ Α΄ Κορ. 9,2-12 (Καραβιδόπουλος Ἰωάννης Καθηγητής Πανεπιστημίου)

Ἀνάλυση στὸ Α΄ Κορ. 9,2-12 (Καραβιδόπουλος Ἰωάννης Καθηγητής Πανεπιστημίου)

Οἱ ἄνθρωποι συνήθως ἀγωνίζονται γιὰ νὰ ἐξασφαλίσουν τὰ δικαιώματά τους μέσα στὴν κοινωνία, κάνουν τὸ πᾶν γιὰ νὰ ἀποκτήσουν στηρίγματα ποὺ θὰ τοὺς βοηθήσουν νὰ αἰσθανθοῦν ἀσφαλεῖς καὶ νὰ ἐπιβληθοῦν στοὺς ἄλλους. Ἀμυντικοὶ καὶ ἐπιθετικοὶ ψυχικοὶ μηχανισμοὶ τίθενται σὲ ἐνέργεια γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτό. Ἀπεναντίας, εἶναι σπάνιες οἱ περιπτώσεις ποὺ παραιτεῖται κανεὶς θεληματικὰ ἀπὸ δικαιώματα ποὺ ἔχει, ἀπὸ προνόμια καὶ ἐξουσίες ποὺ τοῦ ἀνήκουν. Μία ἀπὸ τὶς σπάνιες αὐτὲς καὶ χαρακτηριστικὲς περιπτώσεις εἶναι ὁ Ἀπ. Παῦλος, ὁ ὁποῖος γράφει στὴν Α΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολὴ του τὰ ἑξῆς:

«Ἀδελφοί, πάρτε παράδειγμα ἐμένα. Δὲν εἶμαι ἀπόστολος; δὲν εἶμαι ἐλεύθερος; δὲν εἶδα ἀναστημένο τὸν Ἰησοῦ, τὸν Κύριό μας; δὲν εἶστε ἐσεῖς ὁ καρπὸς τοῦ κόπου μου στὴν ὑπηρεσία τοῦ Κυρίου; Κι ἂν ἀκόμα ἄλλοι ἀρνοῦνται νὰ μὲ ἀναγνωρίσουν ὡς ἀπόστολο, γιὰ σᾶς ὁπωσδήποτε εἶμαι· γιατί ἡ ἴδια ἡ ὕπαρξη τῆς ἐκκλησίας σας εἶναι ἡ ἀπόδειξη πὼς εἶμαι ἀπόστολος.

Νὰ πῶς ἀπολογοῦμαι σ\’ αὐτοὺς ποὺ ἀμφισβητοῦν καὶ συζητοῦν τὴν αὐθεντία μου ὡς ἀποστόλου: Δὲν ἔχω τάχα δικαίωμα νὰ συντηροῦμαι μὲ δαπάνη τῆς ἐκκλησίας ποὺ ὑπηρετῶ; Μήπως δὲν ἔχω δικαίωμα νὰ ἔχω μαζὶ στὰ ταξίδια μου ἀδερφὴ χριστιανὴ ὡς σύζυγο, (ἢ ὡς οἰκονόμο), ὅπως κάνουν καὶ οἱ ἄλλοι ἀπόστολοι καὶ τὰ ἀδέρφια τοῦ Κυρίου καὶ ὁ Κηφᾶς; Ἤ μήπως εἴμαστε οἱ μόνοι, ἐγὼ κι ὁ Βαρνάβας, ποὺ δὲν ἔχουμε δικαίωμα συντηρήσεως, ἀλλὰ πρέπει νὰ ζοῦμε μὲ τὴν ἐργασία μας; Ποιὸς πάει ποτὲ στρατιώτης στὸν πόλεμο μὲ δικά του ἔξοδα; ποιὸς φυτεύει ἀμπέλι καὶ δὲν τρώει ἀπὸ τὸν καρπό του; ἢ ποιὸς βόσκει πρόβατα καὶ δὲν τρώει ἀπὸ τὸ γάλα τοῦ κοπαδιοῦ; Μήπως αὐτὰ ποῦ λέω εἶναι σύμφωνα μόνο μὲ τὴν ἀνθρώπινη καθημερινὴ πείρα; Κι ὁ νόμος δὲν λέει τὰ ἴδια; Πράγματι, στὸν Μωσαϊκὸ νόμο εἶναι γραμμένο: Μὴ βάλεις φίμωτρο στὸ βόδι ποὺ ἁλωνίζει. Μήπως γιὰ τὰ βόδια νοιάζεται ὁ Θεός; Μήπως αὐτὰ ποὺ λέει ἀναφέρονται πραγματικὰ σ\’ ἐμᾶς; Ἀσφαλῶς αὐτὰ γράφτηκαν γιά μᾶς. Αὐτὸς ποὺ ὀργώνει κι αὐτὸς ποὺ ἁλωνίζει πρέπει νὰ κάνουν τὴ δουλειά τους μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς συμμετοχῆς στὴ συγκομιδή. Ἐμεῖς σπείραμε ἀνάμεσά σας πνευματικὸ σπόρο· σᾶς φαίνεται πάρα πολὺ ἂν θερίσουμε ἀπὸ σᾶς τὰ ὑλικά, ποὺ εἶναι ἀναγκαῖα γιὰ τὴ συντήρησή μας; Ἂν ἄλλοι κάνουν χρήση αὐτοῦ τοὺ δικαιώματος ἀπέναντί σας, δὲν θὰ ταιρίαζε νὰ τὸ κάνουμε περισσότερο ἐμεῖς; Ἐμεῖς ὅμως δὲν κάναμε χρήση τοῦ δικαιώματος αὐτοῦ, ἀλλὰ ὑπομένουμε κάθε στέρηση, γιὰ νὰ μὴ δημιουργήσουμε κανένα ἐμπόδιο στὴ διάδοση τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. 9,2-12).

Ἀνῆκε στὰ ἤθη τῆς ἐποχῆς τοῦ Ἀπ. Παύλου νὰ τρέφονται οἱ ἐργάτες τοῦ Εὐαγγελίου ἀπὸ τοὺς πιστούς, ὥστε ἀπερίσπαστοι ἀπὸ τὶς βιοτικὲς φροντίδες νὰ ἐπιδίδονται στὸ ἱεραποστολικὸ καὶ κηρυκτικὸ ἔργο. Ἦταν ἕνα δικαίωμα ποὺ κανεὶς δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς τὸ ἀμφισβητήσει. Ἦταν δίκαιο καὶ στηριγμένο στὸν Νόμο τοῦ Θεοῦ. Πράγματι, στὸν Μωσαϊκὸ νόμο εἶναι γραμμένο: «Μὴ βάλεις φίμωτρο στὸ βόδι ποὺ ἁλωνίζει. Μήπως γιὰ τὰ βόδια νοιάζεται ὁ Θεός; Μήπως αὐτὰ ποὺ λέει ἀναφέρονται πραγματικὰ σ\’ ἐμᾶς; Ἀσφαλῶς αὐτὰ γράφτηκαν γιά μᾶς».

Ὁ Ἀπ. Παῦλος ὅμως παραιτεῖται θεληματικὰ ἀπὸ τὸ προνόμιο αὐτό. «Ἐμεῖς ὅμως δὲν κάναμε χρήση τοῦ δικαιώματος αὐτοῦ», γράφει πρὸς τὸ τέλος τῆς περικοπῆς. Καὶ ἡ σκέψη ἀκόμη, μήπως κανένας χριστιανὸς θεωρήσει τὸν Ἀπόστολο σὰν ἕνα ἐπαγγελματία ποὺ βρῆκε ἕναν εὔκολο τρόπο διατροφῆς σὲ βάρος ἄλλων, τὸν κάνει νὰ ἀρνηθεῖ κάθε ὑλικὴ προσφορά. Προτιμᾶ νὰ ἐργάζεται μὲ τὰ ἴδια του τὰ χέρια, αὐτὸς καὶ οἱ συνεργάτες του, ὥστε νὰ μὴ δώσει ἀφορμὴ πονηρῶν λογισμῶν σὲ κανένα καὶ ἔτσι ἀποβεῖ αὐτὸ σὲ βάρος τῆς διαδόσεως τοῦ Εὐαγγελίου.

Συγκινητικὸ πράγματι παράδειγμα ἐσωτερικῆς ἐλευθερίας ποὺ γίνεται ἀκόμη πιὸ φωτεινὸ καὶ καθοδηγητικό, ὅταν σκεφθεῖ κανεὶς πόσο ὁ ἄνθρωπος τῆς ἐποχῆς μας προσπαθεῖ νὰ ἐπωφεληθεῖ ὑλικὰ ἀπὸ κάθε ἐνέργειά του, πόσο ἀποβλέπει συνεχῶς στὸ ὁποιοδήποτε κέρδος, στὴν ἀπόκτηση προνομίων καὶ δικαιωμάτων. Δείγματα ὅλα αὐτὰ ἀνελευθερίας καὶ ὑποταγῆς τοῦ ἀνθρώπου στὴν ἀβεβαιότητα ποὺ δημιουργεῖ ἡ ὕπαρξη τοῦ κακοῦ μὲ κάθε μορφὴ μέσα στὸν κόσμο. Τὰ δῶρα καὶ τὰ ἀγαθά, ποὺ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πλούσια προσφέρει στὸν ἄνθρωπο, τὸν παγιδεύουν καὶ τὸν ὑποδουλώνουν, τὸν κάνουν αἰχμάλωτο, ἐνῶ θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι κύριος αὐτῶν καὶ νὰ μπορεῖ σὲ ὁποιαδήποτε στιγμὴ νὰ παραιτηθεῖ ἀπὸ αὐτά.

Ἡ ἐλευθερία ἀπὸ ὅλα τὰ ὑλικὰ ἀποκτήματα, δικαιώματα ἢ προνόμια, εἶναι χαρακτηριστικό τοῦ λυτρωμένου ἀνθρώπου, αὐτοῦ ποὺ δέχτηκε τὴ δωρεὰ τοῦ σταυροῦ καὶ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, αὐτοῦ ποὺ συνδέει τὴ βεβαιότητα καὶ ἀσφάλειά του μέσα στὸν κόσμο ὄχι μὲ μία καλὴ κοινωνικὴ θέση ποὺ κατέχει ἢ μὲ μία ἐξουσία ποὺ ἀσκεῖ ἐπάνω στοὺς ἄλλους ἢ μὲ ὀ,τιδήποτε ἄλλο τὸν κατοχυρώνει φαινομενικά, ἀλλὰ μὲ τὸν Θεὸ καὶ μὲ τὴν ἐλπίδα γιὰ τὸ μέλλον.

Ἕνα μήνυμα ἐλευθερίας ἀπὸ ἐγκόσμιες ἀπαιτήσεις καὶ ἀποκτήματα κοσμικὰ ἀπηύθυνε ὁ Παῦλος στοὺς Κορινθίους σὲ μία συγκεκριμένη στιγμὴ τῆς ζωῆς τους, τὸ ἴδιο ἀπευθύνει καὶ στὸν σημερινὸ ἄνθρωπο: Ἐλεύθερος εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποὺ μπορεῖ ὁποιαδήποτε στιγμὴ νὰ παραιτηθεῖ ἀπὸ κάτι ποὺ κατέχει, γιὰ ἕνα σκοπὸ ἀνώτερο, χωρὶς νὰ ταράζεται ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ χάνει. Ἀλλιῶς εἶναι δοῦλος τῆς φθορᾶς, αἰχμάλωτός τῆς φοβίας καὶ ἀνασφάλειας ποὺ χαρακτηρίζουν τὸν χωρὶς Χριστὸ ἀλύτρωτο ἄνθρωπο.

Πηγή: agiazoni.gr