π. Αλεξάνδρου Σμέμαν: «Το πρόσωπο που πεινά για ισότητα…»

Η όλη ιδέα της απελευθέρωσης είναι εντελώς αρνητική. Η ιδέα «όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι» είναι a priori μια από τις πλέον εσφαλμένες ρίζες. Κατόπιν ακολουθεί το: «όλοι οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι», «η αγάπη είναι πάντα θετική» (εξ ου, παραδείγματος χάριν, και η δικαίωση της ομοφυλοφιλίας), κάθε περιορισμός είναι καταπιεστικός. Όσο οι ίδιοι οι Χριστιανοί αποδέχονται αυτές τις «αρχές», όσο αποδέχονται τον πολιισμό πού έχει χτιστεί πάνω σ΄ αυτές τις αρχές, κανένα επιχείρημα για την αδυναμία της γυναίκας να γίνεται ιερέας δεν θα ηχεί ως βάσιμο. Θα φαίνονται όλα υποκριτικά και απατηλά. Αν αρχίσουμε τη συζήτηση με μια αφηρημένη, φανταστική, αφύσικη «ισότητα» ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες, τότε δεν θα είναι δυνατό κανένα επιχείρημα. Πρέπει ν΄ αρχίσουμε εκθέτοντας και αποκαλύπτοντας αυτή την αρχή ως ψευδή, επειδή είναι ένα αφηρημένο εφεύρημα. Πρέπει ν΄ απορριφθεί ολόκληρος ο σύγχρονος πολιτισμός, μ΄ όλες τις ψευδείς, ακόμη και δαιμονικές, πνευματικές προϋποθέσεις του. Υπάρχει ένα βαθύ ψεύδος στην αρχή (principle) της σύγκρισης, η οποία βρίσκεται στη βάση του πάθους για ισότητα. Δεν πετυχαίνεις τίποτε με τη σύγκριση -πού αποτελεί πηγή φθόνου (γιατί αυτός κι όχι εγώ;) διαμαρτυρίας (πρέπει να είμαστε ίσοι), έπειτα οργής, εξέγερσης και διαίρεσης. Είναι ουσιαστικά η γενεαλογία του Διαβόλου. Δεν υπάρχει σ΄ αυτήν τίποτε το θετικό· όλα είναι αρνητικά από την αρχή μέχρι το τέλος. Υπ΄ αυτή την έννοια, ο πολιτισμός μας είναι δαιμονικός, επειδή στα θεμέλια του βρίσκεται η σύγκριση. Εφόσον η σύγκριση οδηγεί πάντοτε και μαθηματικά στην εμπειρία και στη γνώση της ανισότητας, οδηγεί πάντα στη διαμαρτυρία. Η ισότητα βασίζεται στην άρνηση κάθε διαφοράς, αλλά από τη στιγμή πού υπάρχουν διαφορές, η επιθυμία για ισότητα ζητά ν΄ αγωνιστείς γι΄ αυτήν, να επιβάλεις την εξίσωση των ανθρώπων, και το ακόμη χειρότερο, ν΄ αρνηθείς αυτές τις διαφορές, πού είναι η ουσία της ζωής. Το πρόσωπο -άνδρας και γυναίκα-, πού πεινά για ισότητα, είναι ήδη άδειο και απρόσωπο, επειδή η προσωπικότητα είναι φτιαγμένη απ΄ αυτό πού τη διακρίνει από τους άλλους και το οποίο δεν υποκύπτει στον παράλογο νόμο της ισότητας.

Ο Χριστιανισμός αντιπαραθέτει την αγάπη στη δαιμονική αρχή της σύγκρισης. Ουσία της αγάπης είναι η ολοκληρωτική απουσία «σύγκρισης». Δεν μπορεί να υπάρχει ισότητα σ΄ αυτόν τον κόσμο, επειδή ο κόσμος δημιουργήθηκε από την αγάπη και όχι από αρχές (principles). Και ο κόσμος διψά για αγάπη και όχι για ισότητα. Τίποτε -καί το γνωρίζουμε- δεν σκοτώνει τόσο την αγάπη, δεν την αντικαθιστά με το μίσος, όσο η ισότητα πού επιβάλλεται στον κόσμο ως σκοπός και αξία.

Πηγή: π. Αλεξάνδρου Σμέμαν, Ημερολόγιο 1973-1983, μετάφραση Ιωσήφ Ροηλίδη, εκδόσεις Ακρίτας, Αθήνα 2002, σ. 176-177.