Άγνωστη είναι στους ανθρώπους η ώρα του θανάτου τους… Καιρός για μετάνοια

Εφραίμ του Σύρου

Αδελφέ, να περιμένεις κάθε μέρα το θάνατό σου και να ετοιμάζεσαι κατάλληλα για την πορεία εκείνη. Γιατί το φοβερό πρόσταγμα θα έρθει όταν δεν θα το περιμένεις. Και αλίμονο σ’ εκείνον που θα βρεθεί ανέτοιμος.

Αν είσαι ακόμα νέος, ο εχθρός σου σπέρνει συχνά λογισμούς σαν κι αυτούς: «Νέος είσαι ακόμη. Απόλαυσε τις ηδονές σου, και στα γεράματά σου μετανοείς. Πόσους τάχα δεν ξέρεις, που και τις επίγειες ηδονές απόλαυσαν και τα ουράνια αγαθά κέρδισαν ύστερα με τη μετάνοια; Τι θέλεις και λιώνεις το σώμα σου από τόσο μικρή ηλικία, με κίνδυνο ν’ αρρωστήσεις;».

Εσύ όμως εναντιώσου στον εχθρό και πες του: «Διώκτη και εχθρέ της ψυχής μου! Πάψε να μου βάζεις λόγια! Γιατί, αν μ’ αρπάξει ο θάνατος στα νιάτα μου και δεν προφτάσω να γεράσω, τι θ’ απολογηθώ μπροστά στο βήμα του Χριστού; Να, βλέπω πολλούς νεότερους να πεθαίνουν και πολλούς ηλικιωμένους να ζουν πολλά χρόνια ακόμη.

Άγνωστη είναι στους ανθρώπους η ώρα του θανάτου τους. Αν λοιπόν με προλάβει ο θάνατος, μπορώ να πω τότε στον Κριτή ότι με πήρε νέο, και να μ’ αφήσει για να μετανοήσω; Μήπως πάλι δε βλέπω, πώς δοξάζει ο Κύριος όσους Τον υπηρετούν από τα νιάτα ως τα γεράματά τους;

Να, στον προφήτη Ιερεμία είπε: «Εμνήσθην ελέους νεότητός σου και αγάπης τελειώσεώς σου του εξακολουθείν σε οπίσω αγίου Ισραήλ» (Ιερ. β΄ 2). Αντίθετα, εκείνον που συνεχώς, από τα νιάτα ως τα γεράματά του, ακολούθησε το λογισμό της πλάνης, πώς τον αποδοκίμασε ο προφήτης, αν και νέος; «Πεπαλαιωμένε ημερών κακών, νυν ήκασιν αι αμαρτίαι σου, άς εποίεις το πρότερον» (Δαν. Σωσ. 52).

Γι’ αυτό και το Άγιο Πνεύμα μακαρίζει εκείνους που σηκώνουν το ζυγό της αρετής από τη νεότητά τους (Θρήνοι γ΄ 27) …; Φύγε λοιπόν από κοντά μου, εργάτη της ανομίας και πονηρέ σύμβουλε. Ο Κύριος και Θεός μου να διαλύσει τις δολοπλοκίες σου και να λυτρώσει κι εμένα από τις επιβουλές σου, με τη δύναμη και τη χάρη Του».

Πάντα λοιπόν, αγαπητέ, να έχεις στο νου σου την ημέρα του τέλους σου. Όταν φτάσεις πια να πέσεις στην ψάθα σου ψυχομαχώντας – αλίμονο, τι φόβος και τρόμος ζώνει την ψυχή σου τότε, και μάλιστα αν έχει τη συνείδηση να την κατηγορεί!

Αν μεν έχει κάνει κάτι καλό σ’ αυτή τη ζωή, αν δηλαδή βάσταξε θλίψεις και ατιμώσεις για χάρη του Κυρίου και έκανε όσα είναι ευάρεστα σ’ Εκείνον, τότε με πολλή χαρά οδηγείται από τους αγίους αγγέλους στους ουρανούς.

Γιατί όπως ο εργάτης που κοπιάζει στη δουλειά ολόκληρη την ημέρα, μ’ απαντοχή περιμένει τη δωδέκατη ώρα, για να πάρει το μεροκάματό του και να ξεκουραστεί μετά το μόχθο, έτσι ακριβώς και οι ψυχές των δικαίων περιμένουν εκείνη την ημέρα.

Οι ψυχές όμως των αμαρτωλών είναι γεμάτες από φόβο και τρόμο μεγάλο την ώρα εκείνη. Γιατί όπως ο κατάδικος, που πιάστηκε από τους φύλακες και οδηγείται στο δικαστήριο, καρδιοχτυπάει και τρέμει ολόκληρος στη σκέψη των βασανιστηρίων που τον περιμένουν, έτσι ακριβώς και οι ψυχές των αδίκων ανθρώπων συνταράζονται τότε, καθώς βλέπουν πια καθαρά το ατέλειωτο μαρτύριο της αιώνιας φωτιάς και τις άλλες τιμωρίες, τις παντοτινές και ατερμάτιστες.

Κι αν ο αμαρτωλός πει τότε σ’ εκείνους που τον σέρνουν, «αφήστε με για λίγο να μετανοήσω», όχι μόνο δε θα τον ακούσει κανείς, αλλά θα του πούνε κιόλας: «Τότε που είχες καιρό, δε μετανοούσες. Και τώρα βεβαιώνεις πως θα μετανοήσεις; Όταν το στάδιο ήταν ανοιχτό για όλους, δεν αγωνίστηκες.

Και θέλεις ν’ αγωνιστείς τώρα, που κλείστηκαν όλες οι πύλες και πέρασε ο καιρός του αγώνα; Δεν άκουσες τι είπε ο Κύριος; «Γρηγορείτε, ότι ουκ οίδατε την ημέραν ουδέ την ώραν …;» (Ματθ. κε΄ 13).

Γνωρίζοντας από τώρα, αγαπητέ, αυτά και τα παρόμοια, ν’ αγωνίζεσαι όσο έχεις ακόμα καιρό. Και να διατηρείς άσβεστη πάντα τη λαμπάδα της ψυχής σου με την καλλιέργεια των αρετών. Έτσι, όταν έρθει ο Νυμφίος, θα βρεθείς έτοιμος και θα μπεις μαζί Του στον νυφικό θάλαμο, όπως και οι άλλες παρθένες ψυχές, που έζησαν σύμφωνα με το θέλημά Του (πρβλ. Ματθ. κε΄ 1-13).