Η Αγία Γραφή δεν είναι βιβλίο αλλά ζωή: Γιατί και πως πρέπει να διαβάζεται.
9 Ιανουαρίου 2023
Η Αγία Γραφή είναι κατά κάποιο τρόπο η βιογραφία του Θεού στον κόσμο αυτό. Και μάλιστα από την Αγία Γραφή η Καινή Διαθήκη είναι η βιογραφία τον σαρκωθέντος Θεού σ’ αυτό τον κόσμο. Μέσα σ’ αυτήν περιγράφεται πως ο Θεός για να δείξει τον εαυτόν Τον στους ανθρώπους έστειλε τον Θεό Λόγο, ο οποίος σαρκώθηκε και έγινε άνθρωπος, και ως άνθρωπος είπε στους ανθρώπους όλα όσα ο Θεός έχει, όλα όσα ο Θεός επιθυμεί για τον κόσμο αυτό και για τους ανθρώπους που ζουν σ’ αυτόν. Απεκάλυψε ο Θεός Λόγος το σχέδιο του Θεού προς τον κόσμο. Ο Θεός Λόγος με τη βοήθεια του λόγου, έδειξε το Θεό στους ανθρώπους, όσο είναι δυνατό ο ανθρώπινος λόγος να περιλάβει τον Απερίληπτο Θεό. Ό,τι είναι απαραίτητο στον κόσμο αυτό και στους ανθρώπους που ζουν σ’ αυτόν, ο Κύριος το έδωσε μέσα στην Αγία Γραφή. Μέσα σ’ αυτήν έδωσε τις απαντήσεις για όλα τα ερωτήματα. Δεν υπάρχουν ερωτήματα που να βασανίζουν την ανθρώπινη ψυχή και για τα οποία να μην έχει δοθεί μέσα στην Αγία Γραφή είτα άμεση είτε έμμεση απάντηση. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να επινοήσουν περισσότερα ερωτήματα απ’ όσες απαντήσεις υπάρχουν μέσα στην Αγία Γραφή. Το ότι δεν βρίσκεις στην Αγία Γραφή απάντηση σε κάποιο σου ερώτημα, σημαίνει ή ότι έθεσες ασήμαντο ερώτημα ή ότι δεν μπόρεσες να διαβάσεις την Αγία Γραφή και να πάρεις την τελική απάντηση.
Στην Αγία Γραφή βρίσκεται η βιογραφία κάθε ανθρώπου, του καθενός μας ανεξαιρέτως. Σ’ αυτήν ο καθένας μας μπορεί να βρει ολόκληρο τον εαυτόν του να παρουσιάζεται και να περιγράφεται λεπτομερώς, όλες οι αρετές σου και τα ελαττώματα που έχεις και δεν έχεις. Θα βρεις τους δρόμους μέσω των οποίων η ψυχή σου και η ψυχή κάθε ανθρώπου, βαδίζει από την αμαρτία στην τελειότητα και ολόκληρο τον δρόμο από τον άνθρωπο ως τον Θεό και από τον άνθρωπο ως τον διάβολο. Στην Αγία Γραφή θα βρεις τρόπους πως ν’ απελευθερωθείς από την αμαρτία, θα βρεις με μια λέξη όλη την ιστορία της αμαρτίας και της αμαρτωλότητος, και όλη την ιστορία της αρετής και των δικαίων.
Είσαι θλιμμένος; στην Αγία Γραφή θα βρεις παρηγοριά. Είσαι λυπημένος; την χαρά· είσαι θυμώδης; την γαλήνη· είσαι εμπαθής; την σωφροσύνη· είσαι άφρων; την σοφία· είσαι κακός; την καλωσύνη· είσαι εγκληματίας; το έλεος και τη δικαιοσύνη· είσαι μισάνθρωπος; την αγάπη. Σ’ αυτήν θα βρεις φάρμακο για όλες σου τις ατέλειες και τα ελαττώματα, και τροφή για όλες σου τις αρετές και τις ασκήσεις. Είσαι αγαθός; Η Αγία Γραφή θα σε μάθει να γίνεις αγαθότερος και αγαθότατος. Είσαι ευαίσθητος; αυτή θα σε μάθει την αγγελική τρυφερότητα· είσαι έξυπνος; αυτή θα σε μάθει τη σοφία· αγαπάς την ομορφιά και την ωραιότητα του τρόπου και του λόγου; δεν υπάρχει ωραιότερος και συγκινητικότερος από τον λόγο που υπάρχει στο βιβλίο του Ιώβ , του Σολομώντος, του Δαβίδ, του Ιωάννου του Θεολόγου, και του Αποστόλου Παύλου… Εδώ η μουσική, η αγγελική μουσική της αιώνιας αλήθειας του Θεού, ντύθηκε με ανθρώπινες λέξεις.
Όσο περισσότερο ο άνθρωπος διαβάζει και μελετά την Αγία Γραφή, τόσο περισσότερο βρίσκει αιτίες όλο και πιο πολύ να την μελετά ασταμάτητα. Αυτή είναι, κατά τους λόγους του αγίου Χρυσοστόμου, σαν την ευωδιαστή ρίζα, που όσο περισσότερο τρίβεται, τόσο περισσότερο ευωδιάζει.
Όσο βασικό είναι το γιατί πρέπει να διαβάζει κανείς την Αγία Γραφή, το ίδιο επίσης βασικό είναι το πως πρέπει να την διαβάζει. Οι άγιοι Πατέρες, με επικεφαλής τον άγιο Χρυσόστομο, είναι οι καλύτεροι καθηγητές σ’ αυτό. Ο άγιος Χρυσόστομος, μπορούμε να πούμε, έγραψε το Πέμπτο Ευαγγέλιο. Οι άγιοι Πατέρες συνιστούν σοβαρή προετοιμασία για την ανάγνωση και την μελέτη της. Και η προετοιμασία έγκειται σε τι; Κατ’ αρχήν στην προσευχή. Προσευχήσου στον Κύριο να φωτίσει το νου σου, ώστε να κατανοήσεις τους λόγους της Αγίας Γραφής και να χαριτώσει την καρδιά σου να αισθανθείς την αλήθεια των λόγων αυτών και την ζωή. Συνειδητοποίησε ότι αυτά είναι τα λόγια του Θεού, που Αυτός ο Ίδιος απευθύνει σε σένα. Η προσευχή, σε σχέση με τις άλλες αρετές, είναι η καταλληλότερη για να καταστήσει ικανό τον άνθρωπο να κατανοήσει την Αγία Γραφή.
Η Αγία Γραφή δεν είναι βιβλίο, αλλά ζωή. Γιατί οι λέξεις της «πνεύμα και ζωή εστίν» (Ιωάν. στ’ 63)· γι’ αυτό μπορούν να γίνουν καταληπτές, εάν τις κάνουμε ψυχή της ψυχής μας και ζωή της ζωής μας. Αυτό είναι βιβλίο που διαβάζεται με ζωή, με έργο. Πρώτα αξίζει να ζήσει κανείς και μετά να καταλάβει. Εδώ ισχύει ο λόγος εκείνος του Σωτήρος: «εάν τις θέλη το θέλημα αυτού ποιείν, γνώσεται περί της διδαχής πότερον εκ του Θεού εστίν…» (Ιωάν. ζ’ 17). Δούλεψε για να καταλάβεις. Αυτό είναι βασικός κανόνας της ορθοδόξου ερμηνευτικής.
Στην τελική Κρίση θα σου ζητηθεί λόγος σχετικά με τον λόγο του Θεού.
Πρόσεξε! Στην τελική κρίση θα σου ζητηθεί λόγος, για το τι έκανες με τούς λόγους του Θεού, για το αν τους υπάκουσες και υιοθέτησες, αν χαιρόσουν ή ντρεπόσουν γι’ αυτούς. Αν ντρεπόσουν γι’ αυτούς, και ο Θεός θα ντραπεί για σένα «όταν έλθη εν τη δόξη του Πατρός Αυτού μετά των αγγέλων των αγίων» (Μαρκ. η’ 38). Λίγες είναι οι λέξεις των ανθρώπων που δεν είναι έρημες και κενές, γι’ αυτό και λίγες είναι εκείνες για τις οποίες δεν θα κριθούμε. Για ν’ αποφύγει αυτό ο άνθρωπος πρέπει να μελετήσει και να μάθη τα λόγια του Θεού από την Αγία Γραφή, να τα οικειοποιηθεί. Γιατί γι’ αυτό το λόγο ο Θεός τα ανακοίνωσε στους ανθρώπους, για να κάνουν κτήμα τους και μέσω αυτών να κάνουν δική τους την ίδια την Αλήθεια του Θεού.
Σε κάθε λόγο του Σωτήρος υπάρχει περισσότερη αιωνιότητα και αφθαρσία, απ’ ό,τι σ’ ολόκληρο τον ουρανό και σ’ ολόκληρη τη γη με ολόκληρη την ιστορία τους. Γι’ αυτό ο Κύριος είπε: «ο ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε λόγοι μου ου μη παρέλθωσιν» (Ματθ. κδ’ 35). Αυτό σημαίνει ότι στους λόγους του Σωτήρος υπάρχει ο Θεός και κάθε τι θεϊκό, γι’ αυτό δεν θα παρέλθουν. Ο άνθρωπος που τους οικειοποιείται γίνεται πιο άφθαρτος από τον ουρανό και την γη, γιατί μέσα σ’ αυτούς υπάρχει μια δύναμι που κάνει τον άνθρωπο αθάνατο και αιώνιο.
Η εκμάθηση των λόγων του Θεού και η εκπλήρωσή τους κάνει τον άνθρωπο συγγενή του Κυρίου. Αυτός ο Ίδιος το δήλωσε όταν είπε: «Μήτηρ μου και αδελφοί μου ούτοι είσιν οι τον λόγον του Θεου ακούοντες και ποιούντες» (Λουκ. η’ 2). Τούτο σημαίνει: ακούς, διαβάζεις τον λόγο του Θεού; είσαι κατά το ήμισυ αδελφός του Χρίστου· τον εκτελείς; είσαι ολόκληρος αδελφός του Χριστού. Και αυτό είναι χαρά και προνόμιο μεγαλύτερο κι από τα αγγελικά προνόμια. Με την εκμάθηση της Αγίας Γραφής ξεχειλίζει μια μακαριότητα στην ψυχή που δεν μοιάζει με τίποτα το γήινο. Ο Σωτήρας αυτήν εννοούσε όταν είπε: «Μακάριοι οι ακούοντες τον λόγον τον Θεού και φυλάσσοντες αυτόν (Λουκ. ια’28).
( +Αρχιμ. Ιουστίνος Πόποβιτς)