Περὶ ἐξομολογήσεως (Παπαδόπουλος Παῦλος Ἀρχιμανδρίτης)

Πάνω στὴν καθαρὴ ἐξομολόγηση θὰ βλαστήσει ἡ προσευχή μας, θὰ καρποφορήσει ἡ νηστεία μας, θὰ αὐξηθεῖ ὁ ζῆλος μας, θὰ γεννηθεῖ ἡ κατάνυξη…

Ἂν ξεχάσω κάποια ἁμαρτία; Ἂν κρύψω κάποια ἀπὸ ντροπή;

«Στὴν ἐξομολόγηση πηγαίνουμε ὄχι γιὰ νὰ κοινωνήσουμε, ἀλλὰ ἐπειδὴ μετανοοῦμε καὶ θέλουμε νὰ καθαρθοῦμε ἀπὸ τὴν ἁμαρτία μας»

Πήγαινε στὸν πνευματικό σου συναισθανόμενος ποὺ προσέρχεσαι, ποιὸν πᾶς νὰ συναντήσεις. Δὲν θὰ συναντήσεις ἁπλὰ ἕναν ἄνθρωπο, ἀλλὰ τὸν ἴδιο τὸν Κύριο.

Πρὶν πᾶς ἐξέτασε τὴν ζωή σου. Δὲς τὸ βάθος τῶν πράξεών σου, τῆς συμπεριφορᾶς σου, τὶς κινήσεις τοῦ νοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς σου.

Ἐξομολογήσου ὅλες τὶς ἁμαρτίες σου μὲ εὐθύτητα καὶ εἰλικρίνεια σὰν νὰ εἶναι ἡ τελευταία ἡμέρα τῆς ζωῆς σου.

Κι ἂν ἔρθει ἡ ντροπή, νίκησέ την ὁμολογώντας πρώτη ἐκείνη τὴν ἁμαρτία γιὰ τὴν ὁποία ντρέπεσαι πιὸ πολύ. Δὲν ὑπάρχει πιὸ λυτρωτικὸ γεγονὸς ἀπὸ αὐτό. Διότι νικώντας τὴν ντροπὴ, οὐσιαστικὰ νικᾶς τὸ αὐτοείδωλό σου, γκρεμίζεις τὴν ἐγωπάθειά σου. Μὴν ξεχνᾶς, ὅτι ἡ ντροπὴ τὴν ὥρα τῆς ἐξομολογήσεως εἶναι ἕνα σύμπτωμα τοῦ ἐγωισμοῦ σου, ποὺ δὲν σὲ ἀφήνει νὰ ἐλευθερωθεῖς ἀπὸ τὸν ρύπο τῆς ἁμαρτίας σου, ποὺ δὲν σὲ ἀφήνει νὰ συγχωρεθεῖς πλήρως μὲ τὸν Θεό, δὲν σὲ ἀφήνει νὰ ταπεινωθεῖς καὶ δι’ αὐτοῦ τοῦ τρόπου νὰ ἑλκύσεις τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ.

Πὲς τὴν ἁμαρτία σου λοιπὸν ὅπως εἶναι, χωρὶς δικαιολογίες, ὥστε νὰ ταπεινωθεῖς. Ὁμολόγησέ την χωρὶς δισταγμούς. Ἐὰν μετανόησες πραγματικὰ δὲν θὰ δυσκολευτεῖς. Ἐὰν πιάνεις τὸν ἑαυτό σου νὰ προσπαθεῖ νὰ περισώσει κάποια “ἀξιοπρέπεια”, δηλαδὴ νὰ μὴν ταπεινωθεῖ, τότε νὰ ξέρεις ὅτι δὲν μετανοεῖς πραγματικά. Στὸν πνευματικὸ δὲν πᾶμε γιὰ νὰ σώσουμε τὸ “ἐγώ” μας, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὸ συντρίψουμε. Πὲς τὴν δική σου ἁμαρτία, ὄχι τῶν ἄλλων.

Ὅταν ὁμολογεῖς τὴν ἁμαρτία σου νὰ τὴν λὲς σὲ πρῶτο ἑνικὸ πρόσωπο. “Εγώ, ἔκανα αὐτὸ ἢ ἔκεινο”. Εἶναι ἴσως ἡ μοναδικὴ φορᾶ ποὺ τὸ “ἐγὼ” χρησιμοποιεῖται θεάρεστα. Μὴν προσπαθοῦμε νὰ ὡραιοποιήσουμε τὴν πτώση μας, τὸ σκοτάδι μας, τὴν λέπρα μας!

Πρέπει νὰ καταλάβουμε, ὅτι μέσα στὸ Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ ἔρχεται ὅταν ὑπάρχει μετάνοια καὶ ταπείνωση.

Μὴν πᾶμε στὸν πνευματικὸ καὶ ἀρχίζουμε τὴν ἐξομολόγηση λέγοντας “ὅπως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι κι ἐγὼ ἔκανα ἐκεῖνο ἢ τὸ ἄλλο…”. Ἄσε τοὺς ἄλλους ἥσυχους, μὴν τοὺς ἀνακατεύεις. Μὴν προσπαθεῖς νὰ μετριάσεις τὴν ἁμαρτία σου προβάλλοντας τί κάνουν οἱ πολλοί. Ἡ ἁμαρτία σου εἶναι ἁμαρτία. Δὲν ἔχει λιγότερη βαρύτητα, ἐπειδὴ αὐτὴν τὴν ἐποχὴ τὴν κάνουν πολλοί! Γνώμονας δὲν εἶναι τὸ τί κάνουν οἱ πολλοὶ, ἀλλὰ ποιὸς εἶναι ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ!

Ἐπίσης, μὴ πεῖς ἀόριστα καὶ γενικὰ “εἶμαι ἕνας ἁμαρτωλός, ἔχω κάνει πολλά”. Αὐτὸ δὲν εἶναι ἐξομολόγηση. Ἔχεις κάνει συγκεκριμένα πράγματα καὶ αὐτὰ τὰ συγκεκριμένα πρέπει νὰ ἀναφέρεις. Ὅπως ὁ ἄρρωστος δὲν λέει στὸν γιατρὸ “εἶμαι ἄρρωστος, πονάω πολὺ”, διότι ὁ γιατρὸς δὲν θὰ μπορέσει νὰ καταλάβει ἀπὸ τί πάσχει ὁ ἄνθρωπος.

Ἔτσι καὶ στὰ πνευματικά μας νοσήματα, ἐξομολογήσου καθαρὰ τὸ εἶδος τῆς ἁμαρτίας σου κι ἂν ἔπεσες μία ἢ περισσότερες φορές.

Ἀφοῦ λοιπὸν ὁμολογήσεις τὴν ἁμαρτία σου, τώρα ἄκουσε μὲ μεγάλη προσοχὴ τί θὰ σοῦ πεῖ ὁ Πνευματικός.

Δῶσε προσοχὴ στὶς ὑποδείξεις καὶ τὶς συμβουλές του, μὲ τὴν ἴδια καὶ μεγαλύτερη προσοχή, μὲ τὴν ὁποία ὁ ἄρρωστος ἀκούει τὶς ὁδηγίες τοῦ γιατροῦ, γιὰ τὰ φάρμακα ποὺ πρέπει νὰ πάρει καὶ τὴν θεραπεία ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσει.

Δέξου μὲ χαρὰ καὶ ὑπακοή, μὲ ταπεινὸ φρόνημα τὸν κανόνα ποὺ ἴσως θὰ σοῦ βάλει. Ἰδιαίτερα πρόσεξε μὴ τυχὸν καὶ προσέλθεις στὸ Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας χωρὶς τὴν ἄδεια-εὐλογία τοῦ Πνευματικοῦ.

Τὸ ἔχουμε ξαναπεῖ: στὴν ἐξομολόγηση πηγαίνουμε ὄχι γιὰ νὰ κοινωνήσουμε, ἀλλὰ ἐπειδὴ μετανοοῦμε καὶ θέλουμε νὰ καθαρθοῦμε ἀπὸ τὴν ἁμαρτία μας. Ἐὰν θὰ μᾶς ἐπιτραπεῖ νὰ κοινωνήσουμε ἢ ὄχι, εἶναι στὴν διάκριση τοῦ πνευματικοῦ μας πατρὸς ποὺ φέρει τὴν εὐθύνη γιὰ ἐμᾶς.

Ἐμεῖς ἂς κάνουμε ὑπακοὴ σὲ ὅ,τι μᾶς συμβουλέψει ὁ πνευματικός μας κι ἂς εἴμαστε σίγουροι ὅτι δι’ αὐτοῦ τοῦ τρόπου προαγόμαστε πνευματικά.

Φεύγοντας ἀπὸ τὸ ἐξομολογητήριο δὲν τελειώνει ἡ προσπάθειά μας. Ἀντιθέτως, τώρα ἀρχίζουν τὰ ἔργα μετανοίας μας. Τώρα χρειάζεται νὰ βάλουμε τὴν μελέτη τοῦ Θείου Λόγου στὴν ζωή μας, νὰ μὴν παραλείπουμε τὴν καθημερινὴ προσευχή, τὸν τακτικὸ ἐκκλησιασμό, τὴν νηστεία, τὸν κανόνα μας.

Ἡ ἐξομολόγηση εἶναι ἡ βάση τῆς πνευματικῆς προσπάθειάς μας. Πάνω στὴν καθαρὴ ἐξομολόγηση θὰ βλαστήσει ἡ προσευχή μας, θὰ καρποφορήσει ἡ νηστεία μας, θὰ αὐξηθεῖ ὁ ζῆλος μας, θὰ γεννηθεῖ ἡ κατάνυξη, θὰ ἐλευθερωθεῖ ἡ ψυχή μας ἀπὸ τὰ κοσμικά, θὰ φωτιστεῖ ὁ νοῦς μας.

Πηγή: agiazoni.gr