«Ιστορική Μνήμη και Επιστημονική Έρευνα: Το Α΄ Επιστημονικό Συνέδριο της Εκκλησίας της Ελλάδος για τη Μικρασιατική Καταστροφή»: Αφιέρωμα στο «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…»

4 Οκτωβρίου 2022

Η κατάρρευση των Αυτοκρατοριών (1914-1923) και η Γενοκτονία των Χριστιανών από τους Οθωμανούς και τους Νεοτούρκους (Μικρά Ασία, Πόντος, Ανατολική Θράκη, Αρμένιοι, Ασσύριοι κ.λπ.).

Εκδήλωση αφιερωμένη στο Α΄ Επιστημονικό Συνέδριο που διοργανώνει η Εκκλησία της Ελλάδος για τη Μικρασιατική Καταστροφή, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 2 Οκτωβρίου, στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…».

Συμμετείχαν, ο κ. Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων, συνεργάτης της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος, ο Αρχιμανδρίτης π. Δαμασκηνός Πετράκος, Δρ Θεολογίας, Γραμματεύς της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος και ο κ. Διονύσης Τσιριγώτης, Επίκουρος Καθηγητής Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, Διεθνών Σχέσεων & Διπλωματίας στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς

Η συνάντηση, μεταδόθηκε από το διαδίκτυο, μέσα από το κανάλι του «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…» στο YouTube.

Το Α΄ Επιστημονικό Συνέδριο Μνήμης του Μικρασιατικού Ελληνισμού, της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, θα πραγματοποιηθεί στις 14 και 15 Οκτωβρίου, στο Συνοδικό Μέγαρο, με γενικό θέμα «Η κατάρρευση των Αυτοκρατοριών (1914-1923) και η Γενοκτονία των Χριστιανών από τους Οθωμανούς και τους Νεοτούρκους (Μικρά Ασία, Πόντος, Ανατολική Θράκη, Αρμένιοι, Ασσύριοι κ.λπ.)».
Η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος έχει ως σκοπό την προβολή την ελληνικής ιστορίας και του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού, την μελέτη της γλώσσας μας κ.α.
Προγραμμάτισε ένα σχέδιο εκδηλώσεων για να τιμήσει την μεγάλη επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, με επίκεντρο τα 10 επιστημονικά συνέδρια που πραγματοποιήθηκαν για να μελετηθούν όλες οι πτυχές της Επανάστασης.
Την τρέχουσα χρονιά, συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή, ένα γεγονός που έχει πληγώσει τον Ελληνισμό και πρέπει να μελετηθεί.
Και όπως τόνισαν οι συνομιλητές της εκδήλωσης, όταν μιλάμε για την Μικρασιατική καταστροφή αναφερόμαστε στο τέλος της Μεγάλης Ιδέας.
«Η Μεγάλη Ιδέα παρουσιάζεται σε τρεις διαστάσεις, την ανασύσταση της βυζαντινής οικουμένης (1453-1821), την αξίωση της ελευθερίας του ελληνικού κόσμου, όπως μετουσιώθηκε το 1821.
Και η τρίτη φάση είναι από το 1919 έως το 1922, στην οποία έχουμε μία στρατηγική για την οικοδόμηση της εθνικής ολοκλήρωσης, όπου έχει προηγηθεί η πρώτη ολοκληρωμένη πρόταση για την ανασύσταση του Ελληνισμού, από τον πρώτο Έλληνα Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Το εγχείρημα υπονομεύεται εσωτερικά και ο λόγος είναι η αναβίωση του διχασμού, που φέρνει τελικά στην εξουσία τον παλαιοκομματισμό.»
Ο στόχος του Συνεδρίου, είναι η ανάδειξη και της γενοκτονίας, αφού υπήρχε ένας σχεδιασμός από τους Νεότουρκους, για την εξόντωση του χριστιανικού πληθυσμού, κυρίως Έλληνες, Αρμενίους και Ασσυρίους. Ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί στον βίαιο ξεριζωμό Ελληνικών πληθυσμών από περιοχές με μακροχρόνια παρουσία και πολιτιστική λάμψη (Μικρά Ασία, Πόντος, Ανατολική Θράκη).
Ακόμη, μεταξύ άλλων έμφαση θα δοθεί στον ρόλο των εκκλησιαστικών ανθρώπων, δεδομένου ότι έχουμε πάρα πολλούς Ορθοδόξους κληρικούς που μαρτύρησαν.
Προγραμματίζονται δύο ακόμη Συνέδρια, τα επόμενα δύο χρόνια, στα οποία θα εξετασθούν και άλλες πτυχές, όπως ο χριστιανικός πολιτισμός της Μ. Ασίας και η θέση του Ελληνισμού εκεί, αλλά και ο ερχομός των προσφύγων στην Ελλάδα.
Έχουν ακόμη οργανωθεί μαθητικοί διαγωνισμοί στα σχολεία, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, όπου οι μαθητές της Β’ και Γ’ Γυμνασίου, καλούνται να εμπνευστούν από ιστορικές μορφές, όπως ο άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης, ο Φώτης Κόντογλου, ο Γιώργος Σεφέρης και η αγία Ελένη, που περιλαμβάνονταν στον 1ο διαγωνισμό που ήδη ολοκληρώθηκε, και να δημιουργήσουν βίντεο σχετικά με αυτά τα πρόσωπα.
Με όλες αυτές τις δράσεις, δίνεται η δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο, να εμπλουτίσει τις γνώσεις του, αφού πολλοί επιστήμονες θα ασχοληθούν μελετώντας τις πηγές και τα αρχεία, προσφέροντας αυτές τις γνώσεις σε κάθε Έλληνα.
Με την διοργάνωση του Συνεδρίου, η Εκκλησία της Ελλάδος επιδιώκει την μελέτη της Μικρασιατικής καταστροφής, να τονιστούν ιδιαίτερα κάποιες πτυχές που δεν έχουν τονιστεί, να ακουστούν ακόμη και διαφορετικές απόψεις.
Αλλά σε κάθε περίπτωση, να γίνει κατανοητό ότι επρόκειτο για ένα οργανωμένο σχέδιο, για μία γενοκτονία. Και ασφαλώς να υπάρξει ένα ενδιαφέρον από τον μέσο Έλληνα, για τα ζητήματα αυτά, ώστε να μελετήσει περισσότερο και να ευαισθητοποιηθεί, τόσο για τα εκκλησιαστικά, όσο και για τα ιστορικά γεγονότα.
Η διαδικτυακή μετάδοση του Συνεδρίου, όπως και όσων θα ακολουθήσουν, θα δώσει την δυνατότητα σε χιλιάδες ανθρώπους να το παρακολουθήσουν, ενώ θα ακολουθήσει, όπως έγινε και με τα συνέδρια για το 1821, η έκδοση των πρακτικών, σε καλαίσθητους τόμους.
Αυτό που επισημάνθηκε ιδιαίτερα στην συζήτηση, είναι ότι η ιστορική μνήμη, είναι αντικείμενο και της επιστήμης και της έρευνας, με βάση τις πηγές και τα ντοκουμέντα, χωρίς φανατισμό. Αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε, γιατί η ιστορική μνήμη ελευθερώνει.
Και όπως τόνισαν οι συνομιλητές κλείνοντας την συζήτηση:
«Η ταυτότητα κάθε λαού, είναι τρία πράγματα: γλώσσα, κουλτούρα, θρησκεία. Αν αφαιρεθεί ένα από αυτά τα τρία συστατικά, θα υπάρχει πρόβλημα στο πως θα μπορέσει αυτός ο λαός να έχει συνέχεια. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να συγχέουμε τον σοβινισμό με τον πατριωτισμό, είναι δύο διαφορετικές έννοιες.
Πρέπει να το έχουμε αυτό υπόψιν μας, κάθε φορά που αναζητάμε την ιστορική αλήθεια. Και να μην ξεχνάμε, ότι χάρις σε αυτήν την ιστορική συνέχεια, μπορεί και επιβιώνει ο Ελληνισμός, σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη περιφέρεια, ως προς τις απειλές.»
Το αφιέρωμα μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ: