Προετοιμασία καὶ ἀπόφαση (Νικολόπουλος Ἱερώνυμος Μητροπολίτης Λαρίσης καὶ Τυρνάβου)

Ἕνα ἀπό τά κύρια χαρακτηριστικά τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου εἶναι ἡ ἐπιφύλαξη, ὁ δισταγμός, ὁ φόβος νά πάρει ἀποφάσεις. Κι αὐτό, βεβαίως, δέν ὀφείλεται στό ὅτι δέν ἐμπιστεύεται τόν ἑαυτό του. Ἀντιθέτως, ὁ ἀτομιστής ἄνθρωπος τοῦ 21ου αἰώνα ἔχει μεγάλη ἰδέα γιά τόν ἑαυτό του· κι ὅσο κι ἄν δέν τό ὁμολογεῖ, πρακτικά τόν ἔχει θεοποιήσει. Τότε, γιατί διστάζει; Γιατί δέν ἀποφασίζει, ἀλλά παρατηρεῖ τήν ἐξέλιξη τῶν πραγμάτων; Ἀπό φόβο! Ἀπό φόβο μήν τυχόν καί χάσει κάποια καλύτερη εὐκαιρία ἀπό αὐτήν πού τή δεδομένη στιγμή ἔχει μπροστά του.Διστάζει καί δέν ἀποφασίζει, μήν τυχόν καί χάσει κάτι ἀνώτερο πού ἐνδέχεται νά προκύψει, ἤ ἀκόμη δέν ἔχει ἀντιληφθεῖ. Ἡ δυνατότητα τῶν ἐπιλογῶν πού προσφέρονται στήν ἐποχή μας εἶναι τόσο μεγάλη πού πλησιάζει τό ἄπειρο. Ἴσως, πρώτη φορά στήν ἱστορία ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία, τό δικαίωμα τοῦ ἀνθρώπου νά ἐπιλέγει, δέν καταλύεται ἀπό περιορισμούς, ἀλλά ἀπό τήν ὑπερπροσφορά τῶν ἐπιλογῶν πού «μπλοκάρουν» τήν ἀπόφαση.

Τί συμβαίνει ὅταν ὁ ἄνθρωπος -εἴτε ἐπειδή διστάζει, εἴτε ἐπειδή δέν θέλει, εἴτε ἐπειδή δέν μπορεῖ- δέν παίρνει ἀποφάσεις; Κυλάει ὁ χρόνος τῆς ζωῆς, οἱ εὐκαιρίες χάνονται καί ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος «βαλτώνει». Βυθίζεται στό τέλμα τῆς στασιμότητας κι αὐτό εἶναι ὅ,τι χειρότερο, ἰδίως γιά τήν πνευματική ζωή. Φοβούμενος ν\’ ἀποφασίσει, οὐσιαστικά φοβᾶται τήν εὐθύνη πού ἡ ὅποια ἀπόφαση συνεπάγεται, γι’ αὐτό καί ἐπιφυλάσσεται, μέ ἀποτέλεσμα νά μή συμμετέχει στήν ἴδια του τή ζωή. Τελικά, καταντᾶ παθητικά ν’ ἀποδέχεται «ὅσα ἔλθουν κι ὅσα πᾶνε», καταλήγοντας ἁπλός θεατής τῆς ἱστορίας, τή στιγμή πού ἔχει πλασθεῖ γιά πρωταγωνιστής.

Ἡ προετοιμασία τῶν ἐργατῶν τοῦ Εὐαγγελίου

Ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή παρουσιάζει ἕνα ἐπεισόδιο στή μακρά σειρά τῆς προετοιμασίας τῶν ἐργατῶν τοῦ Εὐαγγελίου. Περιγράφει τήν κλήση τῶν πρώτων Μαθητῶν καί Ἀποστόλων καί τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο αὐτοί ἀνταποκρίθηκαν. Ἑστιάζει ὅμως στήν ἀπάντηση τῶν μαθητῶν στήν πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ μας νά τόν ἀκολουθήσουν, ἀποσιωπώντας τά ὅσα προηγουμένως εἶχαν διαμειφθεῖ. Καί τό τί εἶχε γίνει προηγουμένως δέν μᾶς τό λέει τό Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου, ἀπό ὅπου ἡ σημερινή περικοπή, ἀλλά τό Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰωάννη, γιά νά καταφανεῖ ὅτι τά Εὐαγγέλια, ἄν καί τέσσερα καί γραμμένα σέ διαφορετικούς τόπους, χωρίς δυνατότητα συνεννοήσεως τῶν συγγραφέων τους, δέν ἀντιφάσκουν μεταξύ τους, ἀλλά συμπληρώνουν στίς πληροφορίες τους τό ἕνα τό ἄλλο, μιᾶς πού ὁ κάθε Εὐαγγελιστής, χρησιμοποιώντας τό προσωπικό του ὕφος καί στοχεύοντας σέ διαφορετικό κύκλο ἀναγνωστῶν, γράφει παρουσιάζοντας διαφορετική πλευρά τοῦ ἴδιου προσώπου, τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ!

Τί εἶχε συμβεῖ προηγουμένως πού δέν τό περιγράφει ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος, ἀλλά τό καταγράφει ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης; Μετά τή Βάπτιση τοῦ Κυρίου ἀπό τόν Πρόδρομο Ἰωάννη, ὁ ἴδιος ὁ Ἰωάννης διακριτικά ἔσπευσε νά συνδέσει τούς μαθητές του μέ τόν Χριστό. Ἔτσι, ὑπέδειξε στόν Ἀνδρέα καί τόν Ἰωάννη νά ἐγκαταλείψουν τόν ἴδιο καί νά στραφοῦν πρός τόν Χριστό. Τόν πλησίασαν τότε καί τοῦ ὑπέβαλαν τή γνωστή ἐρώτηση «ραββί, ποῦ μένεις;», γιά νά λάβουν τήν ἀπάντηση ὅτι οἱ ἀλεποῦδες καί τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ ἔχουν τίς φωλιές τους, ὁ ἴδιος ὅμως ὁ Χριστός δέν ἔχει «ποῦ τήν κεφαλήν κλῖναι”. Καί δόθηκε αὐτή ἡ ἀπάντηση γιά νά ξεκαθαριστεῖ ἀπό τήν ἀρχή ὅτι ἡ ζωή μέ τόν Χριστό γιά τούς Μαθητές καί Ἀποστόλους του δέ θά ἦταν ζωή ἀνέσεων, ἀλλά μόχθων καί κινδύνων. Οὐσιαστικά γίνεται μιά πρόταση καί ταυτόχρονα ὑπογραμμίζονται οἱ δυσκολίες. Κι ὅλ’ αὐτά γίνονται μέ τέτοια εἰλικρίνεια καί τόσο σεβασμό στήν ἀνθρώπινη ἐλευθερία, ὥστε νά μήν ὑπάρχει ὑποψία χειραγώγησης τῶν Μαθητῶν, οὔτε καν ἀπόπειρα «καλοπιάσματός τους».

Ἡ γνωριμία μέ τόν Χριστό

Τί συμβαίνει μετά; Μετά οἱ Μαθητές ἐπιστρέφουν στίς οἰκογένειές τους. Ἀσχολοῦνται μέ τίς δουλειές τους. Ἐργάζονται γιά τόν βιοπορισμό τους. Ταυτόχρονα, ὅλ’ αὐτά δουλεύουν μέσα στήν ψυχή τους. Τά συλλογίζονται, τά μετροῦν, τά σκέπτονται… Θεριεύει ὁ πόθος, ὄχι συναισθηματικά κι ἐπιπόλαια, ἀλλά συστηματικά κι ἐνσυνείδητα. Ἔχει πέσει ὁ σπόρος στό χωράφι τῆς ψυχῆς καί περιμένει τήν ὥρα πού θά βλαστήσει. Μέ ἄλλα λόγια, δημιουργεῖται στήν ψυχή ἡ ὑποδομή καί ἀναμένεται ἡ εὐκαιρία.

Καί ἡ εὐκαιρία δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τήν ἴδια τήν πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ μας. Τήν πρώτη φορά, χωρίς νά τούς διώξει, δέν τούς κράτησε δίπλα του, ἀλλά τούς ἔδωσε τόν χρόνο μέ ἡσυχία νά σκεφθοῦν, ὥστε ὥριμα ν\’ ἀποφασίσουν. Τώρα τούς ἀναζητᾶ ὁ ἴδιος καί τούς προσκαλεῖ εὐθέως. ”Εὐθέως” ἀνταποκρίνονται κι αὐτοί! Ἐπιδεικνύουν, ὄχι ἕναν ἐπιφανειακό ζῆλο ἤ ἕναν ἐπιπόλαιο ἐνθουσιασμό, ἀλλά πίστη καί ὑπακοή. Ἀκούγοντας τό κέλευσμα τοῦ Διδασκάλου, δέν ἀναβάλλουν, οὔτε κἄν ἀργοποροῦν, ἀλλά ὡς ἕτοιμοι ἀπό καιρό, ἀφήνουν νά ἐκδηλωθεῖ καί ν\’ ἀνθίσει αὐτό πού ζημωνόταν καί ἑτοιμαζόταν στήν καρδιά τους. Καί μέ πρωτοφανή ἀποφασιστικότητα ἐγκαταλείπουν τά πάντα γιά νά γίνουν «ἁλιεῖς ἀνθρώπων».

Ἡ ἔκβαση τῆς ὅποιας ἀπόφασης ἐξαρτᾶται ἀπό τήν προετοιμασία γιά τή λήψη της, ἀπό τήν ὡριμότητα στήν ἐπεξεργασία της, ἀπό τήν ἐμμονή στήν ἐφαρμογή της. Ἡ μέθοδος τοῦ Χριστοῦ γιά νά θεμελιώσει μιά σταθερή ἀπόφαση στούς Μαθητές του, εἶναι ἡ μέθοδος τῆς Ἐκκλησίας στήν πρόσκλησή της πρός τόν κάθε ἄνθρωπο γιά νά πάρει τήν ἀπόφαση τῆς συνειδητῆς πνευματικῆς ζωῆς. Ἡ γνωριμία μέ τόν Χριστό δέν μπορεῖ νά χαρακτηρίζεται ἀπό ἐπιπολαιότητα ἤ ἐπιφυλακτικότητα. Ὁ Χριστός διεκδικεῖ τήν ἐπίγνωση, τήν ὡριμότητα καί τή σταθερότητα στήν ἀπόφασή μας νά τόν ἀκολουθοῦμε.

Πηγή: agiazoni.gr