«Ενορία εν δράσει»: Η ακολουθία των Ωρών
16 Μαρτίου 2022
Συνεχίστηκε την Τρίτη 15 Μαρτίου, με την 6η διαδικτυακή συνάντηση η σειρά παρουσιάσεων, με γενικό τίτλο «Η λατρεία μας με απλά λόγια», που πραγματοποιείται κάθε Τρίτη, στο πλαίσιο των Εκπαιδευτικών Σεμιναρίων του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…».
Η συνάντηση ήταν αφιερωμένη στην ακολουθία των Ωρών. Τη σειρά επιμελείται ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Χρυσοβαλάντης Θεοδώρου, Υποψήφιος Δρ. Λειτουργικής του Α.Π.Θ., με την συμμετοχή του Πρωτοπρεσβυτέρου π. Ελισσαίου Κυνούση, Θεολόγου-Φιλόλογου.
Το Σεμινάριο είναι ανοιχτό σε όλους και η παρακολούθηση του γίνεται μόνο διαδικτυακά, μέσα από το κανάλι του προγράμματος «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…» στο YouTube.
Η ακολουθία των Ωρών, βρίσκεται στο Ωρολόγιο, τελείται κάθε μέρα και περιλαμβάνει τέσσερεις μικρές ακολουθίες, Α’, Γ’, ΣΤ’ και Θ’, που απλώνονται σε μια χρονική περίοδο, από τα ξημερώματα μέχρι νωρίς το απόγευμα.
Η Εκκλησία στις ακολουθίες δεν ακολουθεί το εικοσιτετράωρο ωράριο, και τα ωράρια των ακολουθιών είναι με βάση το ωρολόγιο της Αγίας Γραφής, Έτσι, η Α’ Ώρα τελείται μετά τον Όρθρο και, είναι η πρώτη ώρα της ημέρας, αμέσως δηλαδή μετά την ανατολή του ηλίου και οι υπόλοιπες ώρες προσμετρώνται με βάση αυτήν.
Αφορμή για κάθε μία, από τις τέσσερεις ακολουθίες των Ωρών, είναι ένα γεγονός. Οι ψαλμοί, τα τροπάρια και οι ευχές, που αποτελούν τα υλικά αυτών των ακολουθιών, έχουν επιλεγεί έτσι από τους Πατέρες της Εκκλησίας, ώστε να σχετίζονται και να μας υπενθυμίζουν, αλλά και να ταιριάζουν χρονικά, με αυτά τα γεγονότα.
Για εξυπηρέτηση, οι ακολουθίες έχουν ομαδοποιηθεί, στις πρωινές ακολουθίες, δηλαδή Μεσονυκτικό, Όρθρο και Α’ Ώρα μαζί, ακολούθως Γ’, ΣΤ’ Ώρα και Τυπικά μαζί, ενώ Θ’ Ώρα, Εσπερινός και Απόδειπνο το απόγευμα.
Και οι τέσσερεις ακολουθίες των Ωρών, έχουν την ίδια δομή. Στην αρχή της Α’ Ώρας έχουμε τρεις ψαλμούς, 5ο, 89ο και 100ο, που έχουν επιλεχθεί κατάλληλα, λόγω της πολύ πρωινής ώρας. Ακολουθεί ένα μεσαίο τμήμα με το απολυτίκιο της ημέρας, το τρισάγιο και το αντίστοιχο κοντάκιο της ημέρας.
Και το τρίτο μέρος περιλαμβάνει την ευχή που ταιριάζει σε όλες τις ακολουθίες «Ο εν παντί καιρώ…» και καταλήγει με την ευχή που σχετίζεται με το περιεχόμενο της «Χριστέ το φως το αληθινόν…».
Αντίστοιχα, στην Γ’ Ώρα έχουμε τους ψαλμούς 16ο, 24ο και 50ο και το περιεχόμενο της μας θυμίζει το γεγονός της Πεντηκοστής και καταλήγει με την ευχή του αγίου Μαρδαρίου «Δέσποτα Θεέ…».
Στην ΣΤ’ Ώρα, κατά την διάρκεια της Μ. Τεσσαρακοστής, παρεμβάλλεται ένα ανάγνωσμα από την Παλαιά Διαθήκη, το οποίο συνεπικουρεί, αναφορικά με το περιεχόμενο, στην πρόοδο του πιστού, μέχρι την Ανάσταση.
Η ΣΤ’ Ώρα αφιερώνεται στο γεγονός της Σταυρώσεως και αυτό φαίνεται στο τροπάριο, που είναι ξεκάθαρο, «Ο εν έκτη ημέρα τε και ώρα…» και στην ευχή του Μ. Βασιλείου που περιλαμβάνεται στο τέλος.
Η Θ’ Ώρα ταυτίζεται θεολογικά, ως προς το περιεχόμενο, και παίρνει την αφορμή από το κλείσιμο των ματιών του Χριστού επί του Σταυρού. Αυτό είναι ένα γεγονός, που δεν το ξεχνάει η Εκκλησία.
Αυτό το δόσιμο της ζωής του Χριστού προς τον άνθρωπο, που τελικά από εκείνη τη στιγμή, την Θ’ Ώρα ώρα και μετά, αρχίζει η Ανάσταση, κατέρχεται ο Χριστός στον Άδη, είναι και λειτουργικά το κλείσιμο της κάθε ημέρας.
Η διάταξη της ακολουθίας, είναι η ίδια με τις άλλες Ώρες. Τους τρεις ψαλμούς, εν προκειμένω τον 83ο, τον 84ο και τον 85ο, ψαλμοί που είναι προφητικοί και σχετικοί με την Σταύρωση του Χριστού και θα μας οδηγήσουν στο τροπάριο «Ο εν τη ενάτη ώρα δι’ ημάς…».
Η ακολουθία καταλήγει σε μία ευχή του Μ. Βασιλείου, που είναι και η τελευταία ευχή της ημέρας, και στην απόλυση, αντικαθίσταται η εικόνα του αγίου που εορτάστηκε, με την εικόνα του αγίου της επόμενης ημέρας, που ξεκινάει αμέσως μετά με την ακολουθία του Εσπερινού.
Τη συνάντηση μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ:
