Ο Θεός ήλθε να μείνει μαζί μας!

«Και το όνομα αυτού Εμμανουήλ, ο έστι μεθερμηνευόμενον μεθ’ ημών ο Θεός».

Η σημερινή γιορτή  διακηρύσσει κάτι το ασύλληπτο από τον ανθρώπινο νου: Ο Θεός ήλθε να μείνει μαζί μας. Ήλθε να ενωθεί με την ανθρωπότητα, να συμμερισθεί τον πόνο της, να ανταποκριθεί στον πόθο της για λύτρωση. Ίχνη από την αναζήτηση των ανθρώπων για το Υπερβατικό, για το Θείο, βρίσκει κανείς σε διάφορα θρησκευτικά συστήματα. Εκείνο όμως που διαφοροποιεί και κάνει μοναδικό το χριστιανικό μήνυμα είναι ότι ο ίδιος ο Θεός έγινε άνθρωπος, «ίνα θεώση τον άνθρωπον». Πρόκειται για μια συνταρακτική πραγματικότητα.

Ο Θεάνθρωπος δεν ήλθε σαν ένας άγγελος ή προφήτης για να μας αποκαλύψει τη βουλή του Θεού, να καθορίσει τον ύψιστο Νόμο και κατόπιν να αναχωρήσει. Ήλθε να γίνει ένα με μας: «και εσκήνωσεν εν ημίν». Εισήλθε στην ανθρωπότητα με μια πραγματική γέννηση εκ της Παρθένου Μαρίας για να μένει αιωνίως «εις εξ ημών», όμοιος με μας, εκτός αμαρτίας, ένας που να ανήκει αληθινά στη δική μας ανθρώπινη οικογένεια.

Με τη διαβεβαίωση ότι ο Ιησούς είναι ο Εμμανουήλ, «ο Θεός μεθ’ ημών», αρχίζει η Καινή Διαθήκη. Και με αυτή την επιβεβαίωση του αναστάντος Κυρίου, «και ιδού εγώ μεθ’ υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντέλειας του αιώνος», ολοκληρώνεται το έργο Του. Το όνομα Εμμανουήλ συγκεντρώνει σε μια μόνο λέξη το μυστήριο της ενανθρωπήσεως.

Ο Μέγας Βασίλειος, συνοψίζοντας το νόημα της σημερινής εορτής, εξηγεί ότι ο Λόγος του Θεού ήλθε στη γη, ίνα «επαναγάγη πάσαν την ανθρωπότητα προς εαυτόν». Για να ξαναφέρει το ανθρώπινο γένος στην ορθή κατεύθυνση, την οποία είχε χάσει· να επανασυνδέσει την ανθρωπότητα με τη ρίζα της, με τον Θεό. «Εγώ ειμί η οδός, η αλήθεια και η ζωή», διακήρυξε ο Χριστός. Η σοφία, η δικαιοσύνη, η ειρήνη, η λύτρωση, που λαχταρούν οι άνθρωποι, συγκεντρώνονται στο πρόσωπο Του. «Στον Χριστό βρίσκονται κρυμμένοι όλοι οι θησαυροί της σοφίας και της γνώσεως», διαβεβαίωσε ο απόστολος Παύλος. Η προσωπική ένωση της θείας και ανθρωπινής φύσεως εν τω Χριστώ έδωσε στην ανθρωπότητα μια νέα δυναμική. Με την έλευσή Του στη γη, ο Θεάνθρωπος επανέφερε στον Τριαδικό Θεό, στη ζώσα Αγάπη, «πάσαν την ανθρωπότητα», όλο το ανθρώπινο γένος, ολόκληρη την ανθρώπινη φύση, όλη την ανθρώπινη δημιουργικότητα. Για να τα αναπλάσει και να τα ανυψώσει μέσα στο φως των ακτίστων θείων ενεργειών, που ακτινοβολεί η αγάπη Του.

Αυτή τη βεβαιότητα, ότι ο Θεός είναι «μεθ’ ημών», έρχεται να ζωντανέψει μέσα στη συνείδησή μας η εορτή των Χριστουγέννων. Η Εκκλησία με την υμνολογία της μας προσκαλεί να νιώσουμε αυτά τα γεγονότα ως σημερινά. «Σή­μερον γεννάται εκ Παρθένου ο δρακί την πάσαν έχων κτίσιν», ακούσαμε σ’ ένα τροπάριο. «Τα σύμπαντα σήμερον χαράς πληρούνται, Χριστός ετέχθη εκ της Παρθένου», σ’ ένα άλλο.

Πολλοί, συνήθως, σκέπτονται τον Ιησού σαν ένα πρόσωπο του παρελθόντος, και όχι ως τον Εμμανουήλ, τον ζωντανό Χριστό που παραμένει μαζί μας. Πολλοί πιστεύουν περισσότερο σ’ έναν απόντα παρά στον αιωνίως παρόντα Κύριο. Πολλοί, ακόμη και από μας, αναπαυόμαστε και αισθανόμαστε μεγαλύτερη ασφάλεια στη σκέψη ότι «μεθ’ ημών το χρήμα, μεθ’ ημών η εξουσία, μεθ’ ημών η προστασία των ισχυρών», παρά στην πίστη ότι μεθ’ ημών είναι ο Θεός. Γι’ αυτό και τόσο συχνά παραμένει μεθ’ ημών η πικρία, ο φόβος, η θλίψη, και βυθιζόμαστε στη μοναξιά.

Τη βεβαιότητα ότι ο Χριστός μένει εις το διηνεκές μαζί μας διακηρύσσει σταθερά η Εκκλησία Του. Αυτή τη ζωντανή αίσθηση της παρουσίας Του και την οργανική ένωση μαζί Του διασφαλίζει με την τέλεση των Ιερών Μυστηρίων, που αρχίζουν με το Βάπτισμα και κορυφώνονται στη Θεία Ευχαριστία. Την υπόσχεση του Κυρίου, μετά το Πάθος και την Ανάστασή Του, «ότι και ιδού εγώ μεθ’ ημών ειμί πάσας τας ημέρας της ζωής υμών», υπενθυμίζει και σταθεροποιεί η Εκκλησία στη συνείδησή μας.

Ο Χριστός είναι μαζί μας όχι μόνο τις ώρες της κατανύξεως και της ειρήνης, αλλά και τις ημέρες τις θολές, της αμφιβολίας και της αδυναμίας. Την ώρα ακόμη της δειλίας ή της αθέλητης προδοσίας. Η συνείδηση της παρουσίας του Κυρίου Ιησού μας ενισχύει και μας εμπνέει.

«Και καλέσουσι το όνομα αυτού Εμμανουήλ, ο έστι μεθερμηνευόμενον μεθ’ ημών ο Θεός». Αυτή τη συναίσθηση της συνεχούς παρουσίας του Εμμανουήλ μας καλεί η εορτή των Χριστουγέννων να ενισχύσουμε. Για να κινούμεθα με το όραμα, τα κριτήρια, τη δύναμη τη δική Του. Με την ειλικρίνεια, την αγνότητα, την αγάπη τη δική Του. Για να είμαστε ελεύθεροι από φοβίες και αγωνίες, προσβλέποντας στο δικό Του Πρόσωπο, στηριζόμενοι στο δικό Του χέρι. Για να είμαστε φορείς ειρήνης, δικαιοσύνης, συμφιλιώσεως και αισιοδοξίας στο άμεσο και, ευρύτερο περιβάλλον μας. Για να αποδεικνυόμεθα ανθεκτικοί και δημιουργικοί και στις πιο δύσκολες και αβέβαιες κοινωνικές συνθήκες. Το χαρακτηριστικό του Ορθόδοξου πιστού παραμένει, πρώτον, η ζωντανή αίσθηση της παρουσίας του Εμμανουήλ· και δεύτερο, η συνεπής προσπάθεια για να γίνεται αισθητή η παρουσία του Χριστού και

στους άλλους – με τον λόγο, με το έργο, με τη σιωπή, με την όλη ύπαρξή μας.

Την ώρα που η βία, η αδικία και η φτώχεια μαστίζουν την ανθρωπότητα και γεμίζουν τις καρδιές μας με ανησυχία και ταραχή, η εορτή των Χριστουγέννων έρχεται και πάλι να ανάψει φως πίστεως και ελπίδος στις ψυχές μας. Στην εποχή μας, όπου η ανθρώπινη γνώση βυθίζει τη σκέψη μας στο άπειρο -στο απείρως μεγάλο του διαστήματος και στο απειροελάχιστο της ύλης- η καρδιά μας σκιρτά στο αιώνιο μήνυμα της χριστιανικής πίστεως, ότι ο Άπειρος Θεός έρχεται να προσλάβει την ανθρώπινη φύση μας και να μας οδηγήσει στο μέγιστο της αναπτύξεως: στην κατά χάρη θέωση.

Ο Λόγος του Θεού ήλθε, αδελφοί μου, όπως «επαναγάγη πάσαν την ανθρωπότητα προς εαυτόν» – δηλαδή την αληθινή ζωή και αγάπη. Ας Τον υποδεχθούμε με περισσότερη αφοσίωση, ανοίγοντας διάπλατα τις θύρες του νου και της καρδιάς μας. Και ας εργασθούμε για να Τον συναντήσουν όλο και περισσότεροι αδελφοί μας, εγγύς και μακράν. Ολόκληρη η ζωή μας μπορεί να μεταμορφωθεί σε ευφρόσυνη γιορτή, αν η αλήθεια ότι «μεθ’ ημών ο Θεός» γίνει η ατμόσφαιρα στην οποία θα αναπνέουμε και θα κινούμεθα.

Ευλογημένα τα Χριστούγεννα και το νέον έτος. Με συνεχή τη συναίσθηση της παρουσίας Του.

(Αναστασίου, Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας, «Θεός εφανερώθη εν σαρκί». Εκδ. Μαΐστρος. Αθήνα 2006)