Κάλαντα από τα ελληνόφωνα χωριά της Κάτω Ιταλίας

 

Τον 8ο αι π.Χ. άποικοι από την Ελλάδα φθάνουν στα παράλια της Μεσημβρινής Ιταλίας και τις Σικελίας (Μεγάλη Ελλάδα). Το ήδη υπάρχον ελληνικό στοιχείο της Κάτω Ιταλίας τονώθηκε με την εγκατάσταση νέων αποίκων κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Τα Κάλαντα αυτά, από το ελληνόφωνο χωριό Σαλέντο, λέγονται και “Στρίνα”: Το νόμισμα των καλαντιστών λέγονταν στα βυζαντινά χρόνια «ευαρχισμός» ή «Στρίνα», από το λατινικό strena (στα λατινικά σημαίνει αίσιος οιωνός, αλλά και δώρο της πρωτοχρονιάς, ή «επινομίς» όπως το έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες – κοινώς μπουναμάς). Πολυπληθής μπάντα μεταφέρει το μήνυμα της Γέννησης από γειτονιά σε γειτονιά, ευλογώντας τη γη ώστε να είναι γόνιμη, αλλά και την πόρτα του σπιτιού, τη μάνα, τα παιδιά και τον αφέντη φυσικά, τον τζενεράλη.

 

 

Στρίνα

Άρτε που εστά(έφθασα) στην ώρια(ωραία) μασσαρία(αγρόκτημα)
Βλοώ(ευλογώ) την πόρτα με το λιbιdάρι(κατώφλι)
Βλοώ τη μάνα μ΄όλο το παιδία
Κι απόι(ύστερα) το τσούρη(πατέρας) που ΄ναι o τζενεράλη(αφέντης)
Κι απόι το τσούρη που ΄ναι o τζενεράλη

Ήρταμο να σας φέρμε την Αστρίνα(κάλαντα)
Κορλιάνα που τη μάτε σε τολό,
Ε να μας δώκει πρέστο μα το πρίμα
Ήρταμο να σας φέρμε την Αστρίνα

Απόι(ύστερα) ‘γω βλοώ και το μερτσάλι(τσαπί)
Την κάτσα(σουρωτήρι), την σκουνdέdα(σκάλα), το ροδούλι(χτυπητήρι τυριού)
Και τη σβαρτή, βαρτή μερτσήν αγάλη(χωρίς γάλα)
Ήρταμα να της κάμαν αλλεγκρία(χαρά)

 

Πηγή: Ιερός Ναός Αγίας Ζώνης Πατησίων