Επιστολή 269, Μ. Βασιλείου παρηγορητική (Άγιος Βασίλειος ο Μέγας)
9 Δεκεμβρίου 2020
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΣΥΖΥΓΟΝ ΤΟΥ ΑΡΙΝΘΑΙΟΥ
για να την παρηγορήσει για το θάνατό του.
Επιστολή 269, Μ. Βασιλείου παρηγορητική (Άγιος Βασίλειος ο Μέγας)
Η Παρηγορητική και συγχρόνως εγκωμιαστική αυτή επιστολή γράφηκε μήνες πριν την κοίμηση του Βασιλείου, εντός του 378. Σκοπό είχε να εκφράσει τη λύπη του για το θάνατο του στρατηγού Αρινθαίου και να παρηγορήσει την χήρα του. Ο Αρινθαίος, μολονότι, καθώς φαίνεται, βαπτίσθηκε λίγο πριν πεθάνει, είχε ορθόδοξα φρονήματα, ευεργέτησε την Εκκλησία, τον ίδιο τον Βασίλειο, και πέθανε δοξασμένος (είχε πολεμήσει νικηφόρα τους Γότθους το 355)
1 Εκείνο που θα έπρεπε να είχα κάνει για την κατάστασή σου αυτή, θα ήταν να ᾽χα ᾽ρθει και να παραβρισκόμουνα στην περίσταση που σε βρήκε, έτσι και εγώ θα είχα παρηγορηθεί και το καθήκον μου απέναντι στη ευγένιά σου θα είχα ξεπληρώσει. Επειδή όμως το σώμα μου δεν μπορεί πλέον να μετακινηθεί μακριά, κατέφυγα στη γραπτή επικοινωνία, για να μη φανώ ότι είμαι τελείως αδιάφορος προς τα συμβάντα.
Ποιός δεν εστέναξε δια τον άνδρα εκείνο; Και ποιός έχει τόσο λίθινη καρδιά, ώστε να μη χύσει για αυτόν θερμά δάκρυα; Εμένα βάρυνε περισσότερο η ψυχή μου και πόνεσα καθώς θυμήθηκα την ιδιαίτερη τιμή που δέχτηκα από αυτόν τον άνθρωπο και την προστασία που έχει με χίλιους δυό τρόπους προσφέρει στην Εκκλησία. Αλλ᾽ όμως σκέφθηκα ότι, αφού είναι και αυτός άνθρωπος και ξεπλήρωσε τα καθήκοντα που είχε σ᾽ αυτή τη ζωή τον πήρε πίσω πάλι την κατάλληλη ώρα, ο προνοητής Θεός, που κατευθύνει τη ζωή μας.
Αυτά είναι που παρακαλώ τη φρόνησή σου να θυμάται, ώστε να διατηρήσει τη γαλήνη της και, κατά το δυνατόν, να βαστάσει με ψυχραιμία τη συμφορά. Βεβαίως ο χρόνος είναι ικανός να μαλάξει την καρδιά σου και να επιτρέψει την επικράτηση της λογικής. Αλλ᾽ η υπερβολική αγάπη σου προς τον άνδρα σου, και η προς όλους καλωσύνη σου άλλωστε, μας βάζει στην υποψία μήπως παραδοθείς στην απελπισία, αφού λόγω της λεπτότητος των συναισθημάτων σου δέχθηκες τόσο βαθιά πληγή της λύπης.
Λοιπόν η διδασκαλία των Γραφών είναι πάντοτε, και πολύ περισσότερο σ᾽ αυτές τις περιστάσεις, χρήσιμη. Να θυμάσαι λοιπόν την απόφαση του Δημιουργού μας, κατά την οποίαν όλοι όσοι προήλθαμε από τη γη πάλι στην γη θα επιστρέψουμε και κανείς δεν είναι τόσο μεγάλος ώστε να ξεπεράσει το νόμο της φθοράς.
2 Επομένως ο θαυμάσιος εκείνος άνθρωπος ήταν καλός και μέγας, και είχε την αρετή της ψυχής εφάμιλλο με την ανδρεία του σώματος, το παραδέχομαι και εγώ, και μάλιστα υπερέβαλλε όλους και στα δύο. Αλλά παρά ταύτα ήταν άνθρωπος και φυσικά πέθανε, όπως ο Αδάμ, όπως ο Άβελ, όπως ο Νώε, όπως ο Αβραάμ, όπως ο Μωυσής, όπως οποιοσδήποτε άλλος τον οποίον είναι δυνατόν να μνημονεύσεις, από όλους όσους είχαν την ίδια χοϊκή φύση. Ας μη αγανακτούμε λοιπόν που τον στερηθήκαμε, αλλ᾽ αντίθετα ας χρεωστούμε ευγνωμοσύνη προς Εκείνον που μας ευλόγησε τη συζυγία. Διότι το να στερηθείς τον άνδρα σου είναι κάτι που συμβαίνει και στις άλλες γυναίκες. Για το πόσο όμως καλά πέρασες εσύ με το σύζυγό σου στη ζωή, δεν είναι κάτι που μπορεί κάποια άλλη γυναίκα το ίδιο να υπερηφανευτεί.
Διότι πράγματι ο Κτίστης μας δημιούργησε τον άνδρα σου σαν μοναδικό και υποδειγματικό τύπο ανδρός, ώστε όλοι να τον προσέχουν και να μιλούν γι᾽ αυτόν. Όσα φτιάχνουν με ιδανικό τρόπο οι ζωγράφοι και οι γλύπτες δεν είναι τίποτα μπροστά του. Οι δε ιστορικοί, όταν διηγούνται τα ανδραγαθήματά του στους πολέμους, προχωρούν στον χώρο των απίστευτων μύθων. Γι᾽ αυτό πολλοί δεν μπορούσαν να πιστέψουν την θλιβερή εκείνη είδηση που κυκλοφόρησε ούτε να καταδεχθούν καν να ακούσουν, ότι πέθανε ο Αρινθαίος. Αλλ᾽ ο σύζυγός σου έπαθε ότι πρόκειται κάποτε να πάθουν όλα τα φθαρτά και πρόσκαιρα δημιουργήματα.
Απεδήμησε με λαμπρό θάνατο, χωρίς να έχει καμφθεί από το γήρας χωρίς να έχει στερηθεί τίποτα από τη δόξα του. Μεγάλος υπήρξε σ᾽ αυτή τη ζωή, μεγάλος θα αναδειχτεί και στη μέλλουσα. Τίποτε από την λαμπρότητα αυτής της ζωής δεν έχει χάσει, γιατί πρόκειται να απολαύσει την μέλλουσα και γιατί λίγο πριν φύγει από αυτή τη ζωή είχε καθαρίσει κάθε κηλίδα της ψυχής του με το «λουτρό της παλιγγενεσίας». Το γεγονός δε, ότι συ έγινες πρόξενος και συνεργός σ᾽ αυτό, φέρει μεγάλη παρηγοριά.
Μετάφερε τώρα την ψυχή σου από τα παρόντα στη φροντίδα των μελλόντων, ώστε να καταξιωθείς με έργα αγαθά να κερδίσεις τον ίδιο τόπο αναπαύσεως που κέρδισε και ο σύζυγός σου. Λυπήσου τη γρια μάνα σου και ακόμα τη νέα κορούλα σου, στις οποίες έχεις μείνει η μοναδική παρηγοριά. Γίνε υπόδειγμα ανδρείας στις άλλες γυναίκες και ρύθμισε την λύπη σου έτσι ώστε ούτε να την βγάλεις από την καρδιά σου ούτε να την αφήσεις να σε καταπιεί.
Και τέλος ρίξε τα βλέμματά σου προς το μεγάλο μισθό της υπομονής, τον οποίο έχει υποσχεθεί ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός σε ανταπόδοση των όσων κάναμε σ᾽ αυτή τη ζωή.
Πηγή: agiazoni.gr