Ο άνθρωπος που «πουλάει» τις συλλογές των κροίσων

Ο αντιπρόεδρος του οίκου δημοπρασιών Κρίστις, Τζόναθαν Ρέντελ, μιλάει στα «ΝΕΑ» για τις εμπειρίες του στα σπίτια των Ιβ Σεν Λοράν, Λιζ Τέιλορ, Νουρέγεφ και Ροκφέλερ

Έχει περάσει τρεις μήνες στο σπίτι του Ιβ Σεν Λοράν ανάμεσα σε ένα εμβληματικό γλυπτό του Κονσταντέν Μπρανκούζι, έπιπλα Αρ Ντεκό, σπουδαίους πίνακες και σπάνια κρυστάλλινα αντικείμενα. Είχε την ευκαιρία να αγγίξει την γκαρνταρόμπα της Λιζ Τέιλορ, να παρατηρήσει από κοντά τα προσωπικά αντικείμενα του Ρούντολφ Νουρέγεφ, να θαυμάσει τις μεγάλες ποσότητες υφασμάτων και τα χαλιά που κοσμούσαν τον χώρο και μαρτυρούσαν σε κάθε γωνιά την προσωπική του σφραγίδα που άφηνε μια εσάνς μελαγχολίας. Να ψηλαφίσει το 14 καρατίων χρυσό κλιπ με το οποίο συγκρατούσαν τα χαρτονομίσματά τους οι Ροκφέλερ και να περιεργαστεί τα αντικείμενα που συνέθεταν την καθημερινότητα της οικογένειας Ρίγκαν. Εχει δει κορυφαία έργα ζωγραφικής που στο παρελθόν είχε θαυμάσει σε εκθέσεις του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης να κρέμονται πάνω από το τζάκι του σαλονιού στο σπίτι που επισκεπτόταν, καθώς, όπως εξηγεί, πολλοί συλλέκτες προτιμούν να δανείζουν το καλοκαίρι τα σημαντικά έργα που τους ανήκουν καθώς θεωρούν ότι θα είναι ασφαλέστερα σε ένα μουσείο από ό,τι στο διαμέρισμα ή την έπαυλή τους.

Είναι ο Τζόναθαν Ρέντελ, ο αντιπρόεδρος του οίκου δημοπρασιών Κρίστις, ο οποίος στις τρεις δεκαετίες της καριέρας του έχει αναλάβει έναν εξαιρετικά δύσκολο ρόλο: εκείνον του εκτιμητή συλλογών που ανήκουν σε σημαντικές προσωπικότητες της οικονομίας, της τέχνης και της επιστήμης, το όνομα και μόνο των οποίων θα ήταν αρκετό για να εκτοξεύσει την αξία των αντικειμένων που τους ανήκαν και πρόκειται να δημοπρατηθούν. Η δουλειά του ως ειδικού εκτιμητή τού προσφέρει τη δυνατότητα να διεισδύσει στον προσωπικό κόσμο ανθρώπων που όσο ζούσαν άφησαν το δικό τους αποτύπωμα στην Ιστορία. Οσο για το αντικείμενό του είναι επί της ουσίας να πάρει στα χέρια του μια συλλογή την οποία ο κάτοχός της συγκέντρωνε για μια ζωή, ή μπορεί οι απαρχές της να βρίσκονταν και αρκετές γενιές πίσω, και να τη ρίξει στον ωκεανό που αποκαλείται αγορά της τέχνης διασκορπίζοντάς την ακόμη και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Βιογραφία γραμμένη με αντικείμενα
Τον εντοπίσαμε εν μέσω διακοπών και παρ’ όλα αυτά δεν αρνήθηκε να μοιραστεί μαζί μας την εμπειρία του από την 30χρονη αυτή διαδρομή που του έχει επιτρέψει να γνωρίσει το προσωπικό σύμπαν ανθρώπων τους οποίους οι υπόλοιποι γνωρίζoυμε μόνο μέσω της δημόσιας εικόνας τους.

«Τα σπίτια αποτελούν μια βιογραφία γραμμένη με αντικείμενα. Τα δωμάτια είναι το κλειδί για να ανακαλύψεις την προσωπικότητα των ιδιοκτητών» λέει στα «ΝΕΑ» ο Τζόναθαν Ρέντελ για τα σπίτια των διασήμων που επισκέπτεται και επισημαίνει ότι η πρώτη εντύπωση είναι σημαντική.

«Μου αρέσει να περνάω λίγο χρόνο κάνοντας έναν αναγνωριστικό περίπατο, να βλέπω πώς έχουν διαμορφωθεί οι εσωτερικοί χώροι. Ελπίζω κάθε φορά η εικόνα να οφείλεται είτε στον ίδιο τον συλλέκτη ή να έχει γίνει σε στενή συνεργασία με έναν σπουδαίο διακοσμητή εσωτερικών χώρων. Αυτό που ψάχνω είναι η πρωτότυπη άποψη σε συνδυασμό με τον χαρακτήρα του συλλέκτη.

Μια εξαιρετική εμπειρία, για παράδειγμα, ήταν όταν πήγα στον αριθμό 55 της οδού Μπαμπιλόν, στο σπίτι του Ιβ Σεν Λορέν στο Παρίσι. Τα διαφορετικά επίπεδα των συλλογών, το φως όπως έμπαινε από τον κήπο, η ποιότητα και η ποσότητα των αντικειμένων… Αξέχαστη εμπειρία. Ανάλογη ήταν η εικόνα και στο διαμέρισμα του Πιερ Μπερζέ (σ.σ.: συνιδρυτής των επιχειρήσεων με την επωνυμία Ιβ Σεν Λορέν και σύντροφος του σχεδιαστή). Ο συνδυασμός των αντικειμένων και από τα δύο ακίνητα οδήγησε σε μια δημοπρασία με πωλήσεις άνευ προηγουμένου.

Τα σπίτια των Ροκφέλερ επίσης έδιναν πολύ διαφορετική αίσθηση. Είχαν οικογενειακό χαρακτήρα, ακολουθούσαν προπολεμικές γραμμές, κοσμούνταν με απίστευτες φωτογραφίες, αγγλικά έπιπλα… ήταν σπίτια φτιαγμένα για ψυχαγωγία. Το ζεύγος Ροκφέλερ λάτρευε τις πορσελάνες. Διέθεταν τουλάχιστον 65 σερβίτσια δείπνου!».

Αλλάξατε την εντύπωση που είχατε για κάποιον μετά την επίσκεψή σας στον προσωπικό του χώρο;

Η δημόσια εικόνα και η ιδιωτική πραγματικότητα δεν συμβαδίζουν πάντα. Συνεργάζομαι στενά με τη λαμπρή ομάδα ειδικών μας και συζητούμε σχετικά με το πώς θα παρουσιάσουμε τη συλλογή προκειμένου να ρίξουμε μια ματιά στον ιδιωτικό κόσμο ενός δημόσιου προσώπου.

Ποιο ήταν το πιο απροσδόκητο αντικείμενο που συναντήσατε σε μια ιδιωτική συλλογή αυτού του επιπέδου;

Ημουν αρκετά τυχερός που συνεργάστηκα με κάποια μέλη της οικογένειας Ματίς, τα οποία άνοιξαν ένα παλιό μπαούλο μέσα στο οποίο βρισκόταν μέρος της συλλογής υφασμάτων του καλλιτέχνη. Ηταν ιδιαίτερα συναρπαστικό. Ο Ματίς αγαπούσε τα μοτίβα και τα υφάσματα, τα οποία συνέλεγε είτε κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του, είτε από εμπόρους που πωλούσαν αντικείμενα από δεύτερο χέρι, και εμπνεόταν από αυτά. Το να είσαι τόσο κοντά στη δημιουργική διαδικασία ενός καλλιτέχνη αυτού του επιπέδου είναι μεγάλη τιμή. Σε αυτή την περίπτωση τα υφάσματα δωρίστηκαν σε ένα μουσείο έτσι ώστε ο καθένας να μπορεί να ανακαλύψει το πάθος του Ματίς.

Ποιο δωμάτιο είναι το πιο αποκαλυπτικό για την προσωπικότητα του ιδιοκτήτη;

Συνήθως το σαλόνι αποτελεί την αντανάκλαση της αντίληψης των ιδιοκτητών για τον εαυτό τους. Πώς σκέφτεται και αισθάνεται ο ιδιοκτήτης βεβαίως μπορούμε να δούμε σε κάποιες περιπτώσεις από την γκαρνταρόμπα, όπως συνέβη με εκείνη της Ελίζαμπεθ Τέιλορ από το σπίτι της στο Mπελ Εαρ, όπου μέσα από τον συγκεκριμένο χώρο αναδείχθηκε το στοιχείο εκείνο της προσωπικότητάς της που είχε να κάνει με το ότι ήταν σταρ του κινηματογράφου. Η γκαρνταρόμπα της μας έδωσε την ευκαιρία να κάνουμε μια αξέχαστη έκθεση.

Περισσότερο ενδιαφέρον έχουν τα σπίτια των ηθοποιών, των πολιτικών ή των επιχειρηματιών;

Κάθε σπίτι είναι διαφορετικό και συναρπαστικό με τον δικό του τρόπο. Η ανεπιτήδευτη απλότητα της Λι Ραντσβιλ (σ.σ.: μικρότερης αδελφής της Τζάκι Κένεντι), η σχεδόν μπαρόκ λαμπρότητα του Ιβ Σεν Λορέν, το αριστοκρατικό μεγαλείο των Ροκφέλερ… O καθένας προκαλεί με ξεχωριστό τρόπο τον παράγοντα «wow» που κάνει μια δημοπρασία εξαιρετική!

Ποια είναι τα συναισθήματά σας όταν πρέπει να μετατρέψετε ένα σύνολο που βρισκόταν συγκεντρωμένο σε ένα σπίτι σε εκατοντάδες ή και χιλιάδες μεμονωμένα αντικείμενα προς πλειστηριασμό; Εχετε επιθυμήσει ένα κομμάτι που θα θέλατε να αποκτήσετε;

Είμαι ενθουσιασμένος κάθε φορά που έχω την ευκαιρία να μετατρέψω το εσωτερικό ενός σπιτιού ή μια συλλογή σε υλικό προς δημοπράτηση. Συνεργάζομαι για τον σκοπό αυτόν με μια λαμπρή και απίστευτα οργανωμένη και ταλαντούχα ομάδα, τόσο αφοσιωμένη που μου προκαλεί δέος. Αν θέλω να αποκτήσω πράγματα που βλέπω; Ναι! Αν μπορώ να αγοράσω κάτι από τις δημοπρασίες για τις οποίες εργάζομαι; Οχι. Περιορίζομαι με το να εμπλουτίζω τη συλλογή υφασμάτων μου και να αγοράζω αντικείμενα από μικρότερους οίκους δημοπρασιών.

Πόσο δύσκολο είναι να εκτιμήσετε ένα αντικείμενο που ανήκει σε έναν μύθο;

Προσπαθούμε να μην τιμολογούμε με βάση το ότι κάποιος είναι διάσημος ακόμη και αν γνωρίζουμε ότι ο συγκεκριμένος παράγοντας θα ανεβάσει την τιμή. Η παρουσίαση και η αφήγηση σπρώχνουν τις τιμές ανωδικά, αλλά βασικά το ειδύλλιο μεταξύ του αντικειμένου και του πλειοδότη είναι εκείνο που έχει ως αποτέλεσμα τις εντυπωσιακές τιμές.

Ποιο είναι το πιο δύσκολο μέρος της εκτίμησης; Εχετε κάνει ποτέ λάθος;

Ολοι κάνουμε λάθη, ελπίζω ότι δεν είναι πολύ εξόφθαλμα. Υπάρχουν φορές που μπορεί αρχικά να μην «καταλαβαίνω» μια συλλογή. Αν όμως έχει ποιότητα, τότε βάζω κατά μέρος το προσωπικό μου γούστο και προχωρώ στη δουλειά.

 

Πηγή : tanea.gr