Άγιος Μάξιμος: Όλος ο αισθητός κόσμος βρίσκεται μέσα στο νοητό με τους λόγους κι ο νοητός μέσα στον αισθητό με τους τύπους!

Συνέχεια από εδώ: http://www.diakonima.gr/?p=502829

Έτσι κι ο κόσμος ολόκληρος των όντων, που προήλθε δημιουργικά από το Θεό, μοιράζεται στο νοητό κόσμο, που τον απαρτίζουν νοερές κι ασώματες οντότητες, και σ’ αυτόν εδώ τον αισθητό κόσμο και σωματικό, που έχει με τρόπο μεγαλοφυή συνυφανθή από πολλά είδη και φύσεις.

Όλος ο κόσμος, μ’ αυτή τη χειροποίητη, φανερώνεται με σοφία πως είναι μια κατ’ άλλο τρόπο αχειροποίητη εκκλησία. Είναι ιερό βήμα, επειδή περιέχει τον άνω κόσμο, που έχει παραδοθή στις άνω δυνάμεις· κι είναι ναός, επειδή περιέχει τον κάτω, που έχει παραχωρηθή σ’ εκείνους, που τους έλαχε η ζωή των αισθήσεων.

Κι είναι πάλι ένας ενιαίος κόσμος, που δεν υφίσταται τη διαίρεση των μερών του, αλλά αντίθετα και των ίδιων των μερών του τη διαφορά, σύμφωνα με την ατομική τους φύση, την περιορίζει με την αναφορά του προς την ίδια του την ενότητα και την άρνηση της διαιρετότητάς του.

Μας δείχνει ότι ταυτίζονται αμοιβαία μεταξύ τους και μ’ αυτόν, χωρίς σύγχυση κι ότι εισέρχονται ολόκληρο το ένα μέσα σε ολόκληρο το άλλο. Και σαν μέρη και τα δύο μαζί, ολοκληρώνουν το σύνολο του κόσμου και σύμφωνα με τον κόσμο αυτόν σαν σύνολο, ολοκληρώνονται το καθένα από τα δύο σαν μέρη κατά ενότητα και ολικότητα.

Ολόκληρος δηλαδή ο νοητός κόσμος μέσα σε ολόκληρο τον αισθητό φαίνεται ότι αποτυπώνεται κατά τρόπο μυστικό με συμβολικές μορφές, για όσους έχουν τη δύναμη να βλέπουν. Και ολόκληρος ο αισθητός κόσμος βρίσκεται μέσα σε ολόκληρο το νοητό απλοποιημένος σε λόγους κατά τη γνωστική ενέργεια του νου.

Βρίσκεται ο αισθητός μέσα στο νοητό με τους λόγους κι ο νοητός μέσα στον αισθητό με τους τύπους. Και είναι το έργο τους ένα, σα να ήτανε ένας “τροχός μέσα σε άλλον τροχό”, λέει ο θαυμάσιος των μεγάλων οραματιστής Ιεζεκιήλ, μιλώντας, νομίζω, για τους δύο κόσμους.

Αλλά κι ο θείος απόστολος λέει σχετικά: “Οι αόρατες ενέργειες του Θεού από την αρχή της δημιουργίας του κόσμου γίνονται ορατές, όταν νοηθούν με βάση τα δημιουργήματά του”.

Κι αν γίνωνται ορατά όσα δε φαίνονται με τη δύναμη εκείνων που φαίνονται, όπως έχει γραφή, πολύ περισσότερο με όσα δε φαίνονται θα γίνουν νοητά όσα φαίνονται από εκείνους που υψώνουν το πνεύμα τους στην πνευματική θεωρία.

Γιατί η συμβολική θεώρηση των νοητών με βάση τα ορατά είναι η πνευματική γνώση και νόηση των ορατών με βάση τα αόρατα. Επειδή πρέπει όσα δηλώνουν το ένα το άλλο να έχουν αληθινές οπωσδήποτε και ολοφάνερες τις μεταξύ τους δηλώσεις και άθικτη όποια σχέση θεμελιώνεται επάνω τους.

 

Απόσπασμα από το έργο του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητή, “Μυσταγωγία”, των εκδόσεων της Αποστολής Διακονίας. Η εισαγωγή και τα σχόλια είναι του Ρουμάνου Πρωτοπρεσβυτέρου και καθηγητή Θεολογίας, π. Δημητρίου Στανιλοάε και η μετάφραση στη νεοελληνική του Ιγνατίου Σακαλή.