Σύγχρονα ματωμένα ράσα

Σπύρου Μπαζίνα

Είχαμε εσπερινό στην Αγία Τριάδα της Βιέννης πριν από δεκαπέντε χρόνια περίπου. Μόλις τελείωσε ο εσπερινός, με πλησιάζει ο Πρωτοσύγκελος Πατήρ Τιμόθεος και μου λέει:

-Είναι στο ιερό δυο Αγιορείτες Μοναχοί, οι Πατέρες Παντελεήμων και Θεοφύλακτος [κατά κόσμον Νανόπουλοι, από το Κιάτο Κορινθίας, είχαν το τυπογραφείο στις Καρυές του Αγίου Όρους για χρόνια], που θέλουν να σας μιλήσουν.

Μπαίνω στο ιερό, τους φιλώ το χέρι.

-Ευλογείτε, Πατέρες. Καλώς ήρθατε.

-Εσύ είσαι ο ΣΜ;

-Ναι εγώ.

-Τον ΣΜ, τι τον είχες;

-Ήταν ο παππούς μου.

-Πήγαμε μαζί του στο Άγιον Όρος το 1934 από το Κιάτο, αυτός για να αγοράσει ξυλεία, κι εμείς για να μονάσουμε.

Συγκίνηση. Γνώριζα για αυτήν την επίσκεψη του παππού μου στο Άγιον Όρος και είχα δει τις ξυλόγλυπτες εικόνες που είχε φέρει,

-Πατέρες, σας παρακαλώ να έλθετε στο σπίτι να φάμε. Θα χαρεί η οικογένεια μου, και θα αγαλλιάσει η ψυχή του παππού μου και του πατέρα μου.

Μετά το φαγητό, πιάσαμε συζήτηση. Τους ρωτώ:

-Πατέρες, ποιος καλός άνεμος σας φέρνει στην Βιέννη;

-Ήρθαμε να ευχαριστήσουμε τον Γέροντα Μητροπολίτη Βιέννης [τον Μακαριστό Χρυσόστομο Τσίτερ], γιατί όταν ήρθαμε αιχμάλωτοι την Κατοχή, μας φέρθηκε σαν πατέρας και αδελφός.

-Αιχμάλωτοι, εσείς Αγιορείτες Μοναχοί, γιατί;

-Παρέβημεν τον νόμον και ετιμωρήθημεν. [!]

Η απάντηση ήταν τόσο κατηγορηματική που δεν έπαιρνε αμφισβήτηση.

Τότε ρωτώ τον Πατέρα Τιμόθεο:

-Πάτερ Τιμόθεε, τι λένε οι Πατέρες;

-Βοήθησαν κόσμο (και Εβραίους) την Κατοχή να αποδράσει από το Άγιον Όρος στην Τουρκία, τους έπιασαν οι Γερμανοί και τους έστειλαν στο Νταχάου.

Έμεινα έκθαμβος. Άδικη τιμωρία και όμως ούτε παραπόνα, ούτε κατηγορίες κατά των αδικούντων. Ούτε διεκδίκηση τίτλων. Και αυτή η θυσία παραμένει άγνωστη;! Για τους Πατέρες αρκούσε ότι την ξέρει ο Θεός. Για μας όμως;

Χρόνια μετά βρέθηκα στο Άγιον Όρος. Εκεί, ένας από τους Πατέρες ρωτά τα τρία μου αγόρια:

-Ποιος από σας είναι ο πιο ζόρικος;

-Εγώ, λέει ο Γιώργος.

– Ε, πάρε αυτό.

Kαι και του δίνει ένα βιβλίο, με τίτλο «Μάρτυρες. Διωγμοί 1942-1945» του Διονυσίου Χαραλάμπους [του Μακαριστού Διονυσίου Τρίκκης].

Το διαβάζω και μένω έκθαμβος. Περιέθαλψε και έκρυψε Άγγλο αξιωματικό στην Μυτιλήνη την Κατοχή, συνελήφθη και καταδικάστηκε σε εξορία στο Νταχάου. Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης την εποχή εκείνη του εξασφάλισε αμνηστία αλλά ο μακαριστός πήγε εθελούσια συνοδεύοντας τα πνευματικά του παιδιά που είχαν καταδικαστεί μαζί του. Ήταν στο Νταχάου με τους Πατέρες Παντελεήμονα και Θεοφύλακτο; Μάλλον, αλλά αυτό είναι ερώτημα για τους ερευνητές.

Γιατί και αυτή η ιστορία παραμένει άγνωστη στους πολλούς; Υπάρχει όμως και συνέχεια. Η Βασίλισσα της Αγγλίας παρασημοφόρησε τον μακαριστό Διονύσιο Τρίκκης. Το 1955, οι Αγγλικές θηριωδίες κατά του μαχόμενου για την ανεξαρτησία του Κυπριακού Ελληνισμού οδήγησαν τον Μακαριστό να επιστρέψει το παράσημο στην Βασίλισσα της Αγγλίας, με ένα γράμμα που έλεγε: «Μέχρι τώρα, το φορούσα το παράσημο αυτό με υπερηφάνεια. Δεν μπορώ να το κάνω πλέον. Για αυτό Σας το επιστρέφω».

Τέτοια αξιοπρέπεια, τετοια μαρτυρία και μαρτύριο, τέτοια λεβεντιά;!