Κέντρο Κυπριακής Χειροτεχνίας – Κατάλογος Χειροτεχνημάτων

Το Κέντρο Κυπριακής Χειροτεχνίας που βρίσκεται στη Λεωφόρο Αθαλάσσας στη Λευκωσία, κοντά στην αφετηρία του νέου δρόμου Λευκωσίας – Λεμεσού, στεγάζει την Υπηρεσία Κυπριακής Χειροτεχνίας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Η Υπηρεσία αυτή έχει ως βασικό σκοπό της την αναβίωση της παραδοσιακής λαϊκής μας τέχνης και τη σταδιακή ανάπτυξή της σε σύγχρονη χειροτεχνία. Το Κέντρο Χειροτεχνίας αποτελεί το κυριότερο μέσο για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Αξίζει να το επισκεφθούμε, και γι’ αυτό ελάτε μαζί μας σε μια ξενάγηση γνωριμίας.

Περνώντας την κύρια είσοδο του Κέντρου βρισκόμαστε στην αίθουσα παροχής πληροφοριών. Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τοίχοι που είναι επενδυμένοι με κεραμικά και αρχαϊκές μορφές και ο πάγκος με ξυλόγλυπτα σχέδια και μοτίβα. Αριστερά της αίθουσας αυτής είναι τα γραφεία διοίκησης και δεξιά το πρότυπο κατάστημα.

Το κατάστημα φιλοξενεί εκλεκτά χειροτεχνήματα που καλύπτουν όλους τους επί μέρους τομείς της χειροτεχνίας και είναι παραγωγής της Υπηρεσίας Χειροτεχνίας και του ιδιωτικού τομέα. Τα προϊόντα που η Υπηρεσία διαθέτει στα καταστήματά της σ’ όλες τις πόλεις χαρακτηρίζονται από ποιοτική ανωτερότητα, αισθητική ομορφιά, κυπριακό χαρακτήρα, λειτουργικότητα και εμπορική ‘αποδοχή.

Στο εσωτερικό του Κέντρου βρίσκεται ένας εντυπωσιακός καταπράσινος κήπος που η ομορφιά του ξεκουράζει τον επισκέπτη. Ολόγυρά του βρίσκονται τα εργαστήρια, μέσα στα οποία διεξάγεται ένα ευρύ φάσμα εργασιών από τους υπεύθυνους λειτουργούς και τους τεχνίτες:

έρευνα και μελέτη παραδοσιακών αντικειμένων της λαϊκής τέχνης,
μελέτη, σχεδίαση και δημιουργία νέων αντικειμένων,
βελτίωση προϊόντων που υπάρχουν ήδη στην παραγωγή,
πειραματική εργασία σε πρώτες ύλες και τεχνικές,
εκπαίδευση νέωv τεχνιτών και τεχνιτριών,
παραγωγή.

 

Κατάλογος Χειροτεχνημάτων:  http://online.anyflip.com/neqbz/ulgt/mobile/index.html

 

Πρώτο εργαστήριο στη σειρά είναι της Κεντητικής. Εδώ κατασκευάζονται όλα τα πρότυπα δείγματα, στα οποία βασίζεται η παραγωγή κεντημάτων, όπως Λευκαρίτικα, Αθηαινίτικα, Μοδίτικα, δαντέλλες, κροσιέδες, σταυροβελονιές κ.ά. Ξεχωριστή ασφαλώς θέση κατέχουν τα «Λευκαρίτικα» κεντήματα που εντυπωσιά­ζουν με την ποικιλία των μοτίβων και σχεδίων τους και κυριαρχούν με τη μοναδικότητα και την ιδιαιτερότητά τους.

Δεύτερο εργαστήριο είναι της Υφαντικής. Σε παραδοσιακούς αργαλειούς πεπειραμένες υφάντριες αναβιώνουν όλα τα είδη των υφαντών: τα Καρπασίτικα και Λευκονοιτζιάτικα με τις γραμμικές διακοσμήσεις και τα φανταχτερά τους χρώματα, τα Φοιθκιώτικα με τα πολύχρωμα γεωμετρικά μοτίβα, πραγματικό καμάρι της υφαντικής, τα ταπισερί και μεταξωτών.

Το εργαστήριο της Ξυλογλυπτικής είναι το τρίτο στη σειρά. Το ξύλο του πεύκου και της καρυδιάς σκαλίζεται με πολλή δεξιοτεχνία από ξυλογλύπτες για να παρουσιάσει ανάγλυφα σχέδια πουλιών, λουλουδιών, φυτών, ζώων, ροζέτων και μαιάνδρων σε σεντούκια, σουβάντζες, καθρέφτες και άλλα αντικείμενα της επίπλωσης του σπιτιού. Παράλληλα λειτουργεί κάτω από το ίδιο εργαστήριο τμήμα συντήρησης ξυλόγλυπτων ειδών λαϊκής τέχνης.

Θα σταθούμε ύστερα με πραγματικό ενδιαφέρον στο εργαστήριο της Αγγειοπλαστικής – Kεραμικής. Θαυμάζουμε τον τεχνίτη που δίνει φόρμα και σχήμα στον πηλό καθώς στριφογυρίζει στον τροχό. Στο διπλανό τραπέζι οι τεχνίτριες διακοσμούν με χάρη τα αγγεία. Ο πλούτος των αγγείων ολόγυρά μας, σε τερακότα, υαλωμένα, βυζαντινά κ.α., αποτυπώνουν και μαρτυρούν τη μακρά μας παράδοση στην τέχνη της αγγειοπλαστικής – κεραμικής.

Το εργαστήριο της Καλλιτεχνικής Μεταλλοτεχνίας πιο πέρα, θυμίζει πως κάποτε η Κύπρος ονομαζόταν Χαλκόεσσα. Ο τεχνίτης χτυπά ρυθμικά και χαράζει στο πιάτο παραστάσεις παρμένες από αγγεία του αρχαιολογικού μουσείου και από τα ψηφιδωτά του Κουρίου και της Πάφου. Χαρτζιά, μαείρισσες και άλλα γνώριμα χάλκινα αντικείμενα θυμίζουν την πανάρχαια Xαλκουργική τέχνη.

Στο εργαστήριο της Ψαθοπλεκτικής και Γενικής Χειροτεχνίας πoυ ακολουθεί βλέπουμε καλάθια, πανέρια και τσέστους με διάφορα σχέδια και χρωματισμούς καμωμένα από τα στελέχη ειδικής ποικιλίας σιταριού, καθώς επίσης μπατίκ, μακραμέ, ψηφιδωτά, κάδρα με μεταξωτά κουκούλια και άλλα μικροτεχνήματα.

Το έβδομο εργαστήριο είναι εκείνο της Δερματοτεχνίας. Στο εργαστήριο αυτό έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί σύγχρονα χρήσιμα και λειτουργικά αντικείμενα σε συνδυασμό πραγματικού δέρματος και κεντήματος ή και υφαντού. Τσάντες, πορτοφόλια, θήκες γυαλιών είναι μερικά μόνο από τα πολλά προϊόντα της Δερματοτεχνίας.

Όγδοο και τελευταίο εργαστήριο είναι εκείνο της Ενδυματολογίας. Εδώ ράβονται παραδοσιακές γυναικείες και ανδρικές ενδυμασίες όπως η καρπασίτικη, η παφίτικη, η βράκα και το ζιμπούνι. Κατασκευάζονται επίσης κούκλες με παραδοσιακές ενδυμασίες.

Η ξενάγηση μας τελειώνει στο εκθετήριο. Μια πλούσια και ποικίλη συλλογή χειροτεχνημάτων εκτίθεται και παρουσιάζεται κατά τρόπο εντυπωσιακό. Απλώνεται μπροστά μας ο σύγχρονος λαϊκός μας πολιτισμός, αυτή η ίδια η πολιτιστική μας κληρονομιά που για όλους μας είναι καθήκον να τη διατηρήσουμε και να τη συνεχίσουμε, γιατί αποτελεί την ιστορική και εθνική μας ταυτότητα, την ίδια την ελληνική μας ψυχή.