Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός: Περί Αγγέλων

Ο Θεός είναι κτίστης και δημιουργός των αγγέλων, που τους δημιούργησε εκ του μηδενός και τους έκανε κατά τη δική του εικόνα ασώματη φύση, ωσάν κάποιον άνεμο και άυλη φωτιά, όπως λέγει ο θείος Δαβίδ· «Ο ποιών τους αγγέλους αυτου πνεύματα και τους λειτουργούς αυτου πυρός φλόγα», περιγράφοντας την ευκινησία και τη φλογερότητα και τη θερμότητα και τη διεισδυτικότητα και την ταχύτητά τους στό θείο πόθο και τη θεία υπηρεσία, και την ανοδική τους τάση και την απομάκρυνσή τους από κάθε υλική σκέψη.

Ο άγγελος λοιπόν είναι ύπαρξη πνευματική, αεικίνητη, ελεύθερη, ασώματη, πού υπηρετεί τό Θεό, και κατά χάρη έχει λάβει στη φύση της την αθανασία, που τό σχήμα και την κατάσταση αυτής τής ύπαρξης μόνον ο Κτίστης γνωρίζει. Και ονομάζεται ασώματη και άυλη σε σχέση με εμάς· διότι καθετί που συγκρίνεται με τό Θεό, τόν μόνο ασύγκριτο, βρίσκεται ότι είναι δυσκίνητο και υλικό, επειδή μόνο τό θείο είναι αληθώς άυλο και ασώματο. Είναι λοιπόν ο άγγελος φύση λογική, πνευματική και ελεύθερη, μεταβλητή σύμφωνα με την απόφασή της, δηλαδή μεταβλητή με τη θέλησή της· διότι καθετι που έχει δημιουργηθεί είναι και μετάβλητο και μόνο τό αδημιούργητο είναι αμετάβλητο. Επίσης καθετι λογικό είναι ελεύθερο. Επειδή λοιπόν ο άγγελος είναι λογική και πνευματική φύση, είναι ελεύθερη· επειδή όμως είναι φύση που έχει δημιουργηθεί, είναι μεταβλητή, με δυνατότητα νά μένει σταθερή και νά προοδεύει στό αγαθό, αλλά και νά κατευθύνεται στό κακό. Επίσης, δεν έχει τη δυνατότητα νά μετανοήσει, διότι είναι και ασώματος. Ο άνθρωπος δηλαδή μπορεί νά μετανοήσει λόγω τής ασθένειας του σώματός του. Είναι αθάνατος ὄχι εκ φύσεως, αλλά κατά χάρη· διότι καθετι που έχει αρχή, έχει και τέλος σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους. Και μόνος ο Θεός είναι αιώνιος, ή καλύτερα πέραν από τό αιώνιο· διότι ο Δημιουργός του κόσμου δεν εξαρτάται από τό χρόνο, αλλά είναι πέραν από τό χρόνο.

Οί άγγελοι είναι δεύτερα πνευματικά φώτα, που παίρνουν τό φωτισμό από τό πρώτο και άναρχο φως και δεν έχουν ανάγκη από γλώσσα και ακοή, αλλά πληροφορουνται μεταξύ τους τά προσωπικά διανοήματα και τις αποφάσεις τους χωρις τόν προφορικό λόγο. Δημιουργήθηκαν λοιπόν όλοι οί άγγελοι με τη συνεργία του Λόγου, και έφθασαν στην τελειότητα με τόν αγιασμό από τό Άγιο Πνευμα, και μετέχουν στό φωτισμό και τη χάρη ανάλογα με τό αξίωμα και τό αγγελικό τους Τάγμα (…). Είναι ίκανοι και πρόθυμοι στην εκτέλεση του θείου θελήματος, και παρουσιάζονται αμέσως λόγω τής ταχύτητας τής φύσεώς τους παντου, όπου τυχόν προστάξει ή θεία θέληση, και διαφυλάττουν τά μέρη τής γής, και είναι άρχοντες των λαών και των χωρών, όπως τους όρισε ο Δημιουργός, και τακτοποιουν τά ανθρώπινα και μάς βοηθουν. Οπωσδήποτε είναι αληθές ότι σύμφωνα με τό θείο θέλημα και πρόσταγμα είναι ανώτεροι από εμάς και πάντοτε είναι στην υπηρεσία του Θεου.

 

Πηγή: ΙΧΘΥΣ