Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά, Μετέωρα
6 Φεβρουαρίου 2020
Η Μονή του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά οφείλει την ονομασία της, πιθανότατα, σε κάποιον παλαιό κτίτορά της, πού θα πρέπει να τοποθετηθεί χρονικά στον ιδ΄ αιώνα, μαζί με τις απαρχές της μοναστικής ζωής πάνω στον βράχο αυτόν.

Η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά είναι κτισμένη σε αλεπάλληλα πατώματα λόγω της στενότητας του βράχου στον οποίο κτίστηκε.
Το μοναστήρι όμως ανακαινίστηκε ριζικά κατά τήν πρώτη δεκαετία του ιζ΄ αιώνα από τον μητροπολίτη Λαρίσης άγιο Διονύσιο τον Ελεήμονα (†28 Μαρτίου 1510) και τον έξαρχο Σταγών ιεροδιάκονο Νικάνορα (†1521/22). Και οι δύο εικονίζονται ως μοναχοί στον εσωνάρθηκα (λιτή) της Μονής. Τον Οκτώβριο του 1527, σύμφωνα με την κτιτορική επιγραφή, ο περίφημος Κρητικός ζωγράφος Θεοφάνης Στρελίτζας έχει αποπερατώσει την τοιχογράφησή του καθολικού της Μονής. Η τοιχογράφηση αυτή αποτελεί το παλαιότερο επώνυμο έργο του μεγάλου καλλιτέχνη και αρχηγέτη της Κρητικής Σχολής και έχει όλες τις αρετές και την υψηλή ποιότητα της ανεπανάληπτης τέχνης του. Το Μοναστήρι αυτό, ανακαινισμένο παραδοσιακά καί περιποιημένο, λειτουργεί ως ανδρώα Μονή.

Τοιχογραφία του καθολικού της Ιεράς Μονής Αγίου Νικολάου Αναπαυσά. Ο κτίτωρ άγιος Διονύσιος Λαρίσης ο Ελεήμων.
Πηγές:
ΜΕΤΕΩΡΑ, Η μοναχοπολιτεία των Σταγών, + Δημητρίου Ζ. Σοφιανού, Ομοτίμου Καθηγητή, Ιστορικού Τμήματος Ιονίου Πανεπιστημίου, Τεύχος 26, Περιοδικό ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ, σελ.: 18-25 &
ΜΕΤΕΩΡΑ, Οδοιπορικό, + Δ.Ζ. Σοφιανού, Έκδοσις Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου (Μεταμόρφωσις) 1990.