Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Η χριστιανική ζωή

1. Αν, λοιπόν, θέλεις να ανεβαίνεις τα σκαλοπάτια της πνευματικής ζωής, σταμάτησε τη ράθυμη και αποχαυνωμένη ζωή, δυνάμωσε τον εαυτό σου με τον κόπο της πνευματικής ασκήσεως, απομακρύνσου από τα γήινα πράγματα. Αυτό είναι το πρώτο σκαλοπάτι. Γιατί δεν είναι, δεν είναι δυνατόν συγχρόνως και την πνευματική σκάλα να αναβαίνεις και στη γη να είσαι προσκολλημένος.

2. Ο πνευματικός άνθρωπος πρέπει να είναι απονήρευτος, απλός και άκακος· όπως ακριβώς είπε και ο Χριστός: «Αν δεν αλλάξετε φρόνημα και δεν γίνετε απλοί και απονήρευτοι σαν τα παιδιά, δεν θα μπείτε στη Βασιλεία των ουρανών».

3. Όταν ανεβείς πνευματικά και συλλάβεις την υψηλή έννοια της φιλοσοφημένης ζωής, δεν θα μπορέσει να σε εκπλήξει και να σε ζαλίσει κανένα από τα επίγεια αγαθά, αλλά θα σου φαίνονται όλα μικρά, και ο πλούτος και η δόξα και η βασιλική εξουσία και η τιμή και οτιδήποτε άλλο παρόμοιο, αρκεί να βλέπεις προς τα ουράνια αγαθά. Τέτοια είναι όλα τα πνευματικά, δηλαδή είναι αντίθετα με τις ανθρώπινες συνήθειες.

4. Πρέπει πρώτα να εξοπλίζουμε εσωτερικά τον άνθρωπο, και έπειτα εξωτερικά.

5. Δεν ήταν εύκολος και άκοπος ό δρόμος, στον όποιον οδηγούσαν τους πιστούς οι Απόστολοι, αλλά δύσβατος και δύσκολος και χρειαζόταν ψυχή στοχαστική και άγρυπνη και σ’ όλα προσεκτική. Γι’ αυτό και ο Χριστός ονόμασε το δρόμο αυτό στενό και δύσκολο.

6. Είναι απόλυτη ανάγκη, εκείνος που θέλει να είναι ευάρεστος στο Θεό και δοκιμασμένος και καθαρός, να μην επιδιώκει τον άνετο και πλαδαρό και διαλυμένο βίο, άλλα τον γεμάτο από πολλούς κόπους και μόχθους και ιδρώτες. «Γιατί κανείς δεν παίρνει ως βραβείο το στεφάνι», λέγει ο Απ. Παύλος, «αν δεν αγωνισθεί κατά τρόπο νόμιμο». Και άλλου· «κάθε αθλητής εγκρατεύεται από όλα» και από το λόγο, λέγει ό Απ. Παύλος, και από το βλέμμα και από την αισχρή φωνή και από την κακολογία και από τη βλασφημία και από την αισχρολογία.

7. Κανείς να μη σε φοβίζει, ούτε οι διαδόσεις, ούτε οι ορδές των βαρβάρων, ούτε η πυκνή ομίχλη, οι συχνές δηλαδή δοκιμασίες και συμφορές. Κι’ αν ακόμη είναι αναρίθμητοι οι εχθροί, ο δικός μας υπερασπιστής είναι ισχυρότερος… Εκεί υπάρχει πλήθος βαρβάρων, εδώ φάλαγγα αγγέλων. Στρατός αγγελικός υπερασπίζεται τους ευσεβείς, όμιλος προφητών, η δύναμη των Αποστόλων, οι πρεσβείες των μαρτύρων. Μη νομίσεις ότι μόνον οι μάρτυρες μεσολαβούν για μας, άλλα και οι άγγελοι παρακαλούν το Θεό στις θλίψεις μας- και όχι μόνον παρακαλούν, αλλά ο ευεργέτης Θεός ανταποκρίνεται στο αίτημα τους… Ας παρακαλέσουμε τον Κύριο των αγγέλων και θα μας στείλει ένα άγγελο και θα διασκορπίσει τη φάλαγγα των εχθρών.