Μέσα στα δωμάτια της Οικίας του Δραγουμάνου Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου

10 Ιανουαρίου 2020

Ανδρέας Κάτσιης

Η θέα της εσωτερικής αυλής, από τα δωμάτια της Οικίας

Επιπλέον, το εν λόγω αρχοντικό, στο οποίο έζησε ο δραγουμάνος της Κύπρου κατά την Οθωμανική Περίοδο, κηρύχθηκε Αρχαίο Μνημείο από το 1935, ενώ το 1988 του απονεμήθηκε το βραβείο Europa Nostra, για τις εργασίες αποκατάστασης της οικίας, αλλά και για τη σημαντική ιστορική έρευνα που διεξήχθη τότε, σε σχέση με τη σημασία που είχε κατά την Οθωμανική Περίοδο, αφού είναι και το μόνο μνημείο από εκείνη την περίοδο που διασώζεται έως σήμερα.

Επισκεφθήκαμε το Εθνολογικό Μουσείο της πρωτεύουσας, τόσο για να φωτογραφίσουμε τους χώρους του σημαντικού αυτού Αρχαιολογικού Μουσείου, αλλά κυρίως για να φρεσκάρουμε στη μνήμη μας μερικές ιστορικές πληροφορίες που καταδεικνύουν τους λόγους που το Μουσείο της Οικίας Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, που είναι σαφέστατα ένα από τα πλέον αγαπητά των ντόπιων αλλά και ξένων επισκεπτών της πρωτεύουσας, πρέπει να παραμείνει ως έχει.

Η υπαίθρια είσοδος της Οικίας και η κρήνη που διατηρεί την αυθεντική της αρχιτεκτονική

Το Αρχοντικό του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου αποτελεί το σημαντικότερο δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής της περιόδου της Τουρκοκρατίας στη Λευκωσία. Είναι κτισμένο κοντά στην Αρχιεπισκοπή, στην ενορία του Αγίου Αντωνίου, όπου κατοικούσε κατά παράδοση η τάξη των εύπορων Ελλήνων.

Ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι ο αρχιτεκτονικός του τύπος παραπέμπει σε αρχοντικό της μεσαιωνικής περιόδου και αυτό δεν θα πρέπει να μας ξαφνιάζει, αν λάβουμε υπόψη την παράδοση ότι κτίστηκε στη θέση παλαιότερου (μεσαιωνικού;) αρχοντικού.

Ο Δραγουμάνος Χατζηγεωργάκης Κορνέσιος

Ποιος ήταν ο επιφανής Χατζηγεωργάκης Κορνέσιος

Ο Κορνέσιος ήταν δραγουμάνος, δηλαδή διερμηνέας της Πύλης, από το 1779 μέχρι το θάνατό του, στα 1809. Το αξίωμα αυτό, που ήταν από τα σημαντικότερα αξιώματα που δίνονταν σε άπιστους από τις οθωμανικές αρχές, του έδωσε την ευκαιρία να συσσωρεύσει μια τεράστια περιουσία και να αποκτήσει μεγάλη δύναμη. Αυτή η δύναμη που απέκτησε υπήρξε τελικά η αιτία θανάτου του. Μετά από συκοφαντία, οδηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου αποκεφαλίστηκε.

Ο εντυπωσιακός «οντάς» όπου η οικογένεια φιλοξενούσε επιφανείς αξιωματούχους της εποχής.

Στα εσωτερικά διαμερίσματα της Οικίας

Η Οικία είναι διώροφη και κτίστηκε στα 1793. Το μονόγραμμα του ιδιοκτήτη και η ημερομηνία ανέγερσης του κτιρίου φαίνονται σε μαρμάρινη πλάκα εντοιχισμένη στο εσωτερικό της εισόδου.

Η Οικία αναπτύσσεται σε σχήμα Π και περικλείει εσωτερική αυλή που περιτρέχεται από στεγασμένες στοές στις τρεις της πλευρές. Στο κέντρο της αυλής υπάρχει μια μνημειακή κρήνη και ένα ιδιωτικό τουρκικό λουτρό (χαμάμ).

Χαρακτηριστικά του εσωτερικού διάκοσμου της Οικίας, αλλά και χρηστικά αντικείμενα της εποχής

Στο ισόγειο της Οικίας βρίσκονταν οι χώροι για την υπηρεσία, η κουζίνα, οι στάβλοι και οι διάφοροι αποθηκευτικοί και βοηθητικοί χώροι. Υπάρχουν στοιχεία που μαρτυρούν ότι η αρχική Οικία ήταν μεγαλύτερη από ότι είναι σήμερα.

Επιτοίχια απεικόνιση της Κωνσταντινούπολης την περίοδο 1779-1809 που διασώζεται έως και σήμερα.

Από τα πολλά δωμάτια του πάνω ορόφου το πιο σημαντικό είναι αυτό με τα οικογενειακά κειμήλια καθώς και το δωμάτιο που η οικογένεια δεχόταν τους ξένους της (οντάς). Αυτό το δωμάτιο διατηρεί αρκετές από τις ζωγραφικές διακοσμήσεις του. Η μεγάλη κεντρική αίθουσα έχει ένα κλειστό μπαλκόνι που βλέπει στην κεντρική είσοδο του σπιτιού.

Σε ένα σημείο του σπιτιού υπάρχει δείγμα από τον αυθεντικό τοίχο της Οικίας, όπως ήταν επί Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου.

Η θέση του Τμήματος Αρχαιοτήτων

Σε επικοινωνία που είχαμε με τη Διευθύντρια του Τμήματος, Δρ. Μαρίνα Σολομίδου-Ιερωνυμίδου, μάθαμε πως το Τμήμα Αρχαιοτήτων σε συνεννόηση με το Υπουργείο Μεταφορών προγραμματίζουν συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο για να συζητήσουν το ζήτημα, ούτως ώστε να εξευρεθεί μία λύση.

Σε ερώτηση εάν ο Αρχιεπίσκοπος έχει το δικαίωμα να επέμβει με τέτοιο τρόπο σε ένα Αρχαιολογικό Μνημείο – Μουσείο, η Δρ. Σολομίδου-Ιερωνυμίδου προτίμησε να μην τοποθετηθεί, όχι τουλάχιστον πριν από την κατ’ ιδίαν συνάντησή τους με τον Αρχιεπίσκοπο.