Άγιος Γρηγόριος Νύσσης: Ο χριστιανισμός ορίζεται σαν μίμηση Θεού!
10 Ιανουαρίου 2020
Εάν, λοιπόν, ο άνθρωπος είναι το πρώτο, ας πούμε, αντίγραφο και ομοίωμα του Θεού, τότε σίγουρα δεν δώσαμε λανθασμένο ορισμό, με τον να αποφανθούμε ότι ο Χριστιανισμός είναι μίμηση της θεϊκής φύσης.
Και το μεν βαθύτερο νόημα της ονομασίας είναι τόσο σημαντικό. Καιρός δε τώρα να εξετάσουμε εάν, το να μη ζει κατ’ αυτό τον τρόπο κάποιος, που φέρει το όνομα αυτό, είναι ακίνδυνο γι’ αυτόν. Με παραδείγματα, θα προσπαθήσω να κάνω κατανοητό, αυτό που τώρα μας απασχολεί.
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι υπάρχει κάποιος, που λέει ότι είναι ζωγράφος. Σ’ αυτόν δίδεται εντολή από τον βασιλιά να φιλοτεχνήσει τη βασιλική προσωπογραφία για χάρη εκείνων των υπηκόων, που κατοικούν μακρυά.
Εάν, λοιπόν, ζωγραφίζοντας μια μορφή απαίσια και άσχημη, ονομάσει αυτή την ασχήμια εικόνα βασιλική, δεν είναι άραγε φυσικό να αγανακτήσει ο άρχοντας, επειδή με το άθλιο εκείνο κατασκεύασμα θα χλευάζεται από όσους αγνοούν το πρωτότυπο κάλλος;
Γιατί όποια εικόνα παρουσιάζει ο ζωγραφικός πίνακας, κατ’ ανάγκην, τέτοια θα φαντάζονται ότι είναι και η βασιλική μορφή στην αρχική, τη φυσική της κατάσταση.
Ας αφήσουμε όμως την υπόθεση και ας έλθουμε στο συγκεκριμένο.
Ο χριστιανισμός ορίζεται, όπως είδαμε, σαν μίμηση Θεού.
Όποιος δεν έχει ακόμη αποδεχτεί το κήρυγμα της πίστης, δηλ. ο άπιστος, βλέποντας τον τρόπο της χριστιανικής μας ζωής, που πιστεύουμε και λέμε ότι τη ζούμε μιμούμενοι το Θεό, θα σχηματίσει ανάλογη έννοια για το Θεό μας.
Κι’ αν μεν συμβεί να δει σε μας παραδείγματα γεμάτα από κάθε αγαθότητα, τότε θα πιστέψει ότι ο Θεός, που λατρεύουμε, είναι αγαθός.
Αλλά εάν συμβεί να είναι κάποιος από μας κυριευμένος από διάφορα πάθη και μοιάζει με θηρίο, που αλλάζει ώρες-ώρες τα χαρακτηριστικά του και με τη συμπεριφορά του απομιμείται το σχήμα πολλών θηρίων;
Γιατί, δεν είναι σπάνιο να δεις να σχηματίζονται μέσα μας, με τις διάφορες αλλαγές του χαρακτήρα μας, τα πιο παράξενα και αντίθετα μεταξύ τους θηρία.
Τότε, ένας τέτοιος άνθρωπος, που θα τολμήσει, να αποκαλέσει τον εαυτό του χριστιανό, μολονότι θα είναι σ’ όλους φανερό, ότι η σημασία του ονόματος υποδηλώνει τη μίμηση του Θεού, δεν θα γίνει αφορμή, να κατηγορηθεί από τους απίστους ο Θεός, στον οποίο πιστεύουμε, εξαιτίας της προσωπικής του άτακτης ζωής;
Έτσι εξηγείται και κάποια από τις πολύ φοβερές απειλές, που αναφέρονται στην Αγία Γραφή για τους ανθρώπους αυτούς. Ποια είναι δε η απειλή; «Αλλοίμονο σ’ εκείνους, εξαιτίας των οποίων βρίζεται το όνομά μου από τους απίστους» (Ησ. 52,5).
Νομίζω δε, πως αυτό κυρίως το νόημα θέλει, να εντυπώσει ο Κύριός μας στις ψυχές εκείνων, που έχουν «ώτα» για να ακούσουν, όταν λέει: «να γινόσαστε τέλειοι, όπως είναι τέλειος και ο Πατέρας σας ο ουράνιος (Ματθ. 5,45). Κι’ αυτό δεν το λέει άσκοπα.
Αλλά, επειδή αποκάλεσε τον αληθινό Θεό και Πατέρα, πατέρα των πιστών, θέλει, σύμφωνα με την τελειότητα και την αγαθότητα, που συναντάμε σ’ Εκείνον, να του μοιάζουν και όσοι έχουν αναγεννηθεί με την πίστη τους στο Χριστό.
Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, “Στον Αρμόνιο για τη σημασία της ονομασίας Χριστιανός” απόσπασμα. Μετάφραση Ιερομονάχου Παγκρατίου Μπρούσαλη.